eir
cn
ie,
ien
eel
an.
to.
ig*»
NEDERLANDEN.
Ifsc- Leyden den 8sten Augustus.
y'J In den afgeloopen nacht is over deze stad een vregsselijlt onweder, ver.
gezeld van hevigen bliksem 'én zwaren plasregen, uitgebarsten, hetgeen
omstreeks een uur lang heeft aangehouden. Wij vernemen, dat in den om-
lastlé ijfgij der 8taj eenige beesten door den bliksem zijn doodgeslagen; van andere
itnen ongelukken is ons echter niéts bekend.
rajt Met genoegen Stagen wij in de Staatscourant van gisteren, dat het
ïijne Majesteit bij besluit van den 4den dezer behaagd beeft, onzen siadge.
sham ,joot, den Wei-Edel Géstrengen Heer J. IhnkesLuitenant-ColonelCom-
ldaar mandant van de derde afdeeling mobiele Zuid-Hollandsche Schutterij, ie
benoemen tot Ridder der orde van den Nederlandschen Leeuw. Ook is eene
dergelijke benoeming uiigebragt, op den Majoor Jonkhr. .7. F. de Mcy,'thans
Plaats-Commandant alhier, voörmaals Commandant van het tweede bataljon
der eerste afdeeling mobiele Groningsehe Schutterij.
De Staatscourant bevat nog deze verdere benoemingen:
Tot Commandeur der orde Van dén Nederlandschen Leeuw, de Colonel
-. I y, Hodshon, Commandant vkn de dienstdoende Schutterij te Amsterdam, en
J tevens belast met het bevel over de eerste afdeeling mobiele Noord-Hol.
landsche Schutterij, Ridder vkn gemelde orde.
123' Tor Ridders: de Luitenant-Colonels P. F. Besier en IV. Cijtte, comman
derende respectivelijk het eerste bataljon der eerste en het tweede bataljon
1 der tweede afdeeling mobiele Overrijsselsche Schutterij; P.F. Leyssiuscom-
"1 manderende het eerste bataljon der afdeeling mobiele Uirechtscbe Schutterij j
de Majoors P. S. L. van IVickevoort Crommclin en F. C. L, Sluiytermancom.
manderende respectivelijk het eerste en tweede bataljon der derde afdeeling
mobiele Noord-Hollandsche Schutterij; .7. F. Bijleveld, commanderende het
ferste bataljdn der afdeeling mobiele Zeetitvsche Schutterij; F.Melvii, com
manderende het tweede bataljon der eersté afdeeling mobiele Noord-Holland-
sche schutterijen J. MaitiandCommartdant Van het tweede bataljon der
tweede afdeeling mobiele Geldersche Schutterij.
Nog is door Zijne Maj. bij besluit van den J.den dezer tot Ridder der
orde van den Nederlandschen Leeuw benoemd, de heer C. Siau, Consul
der Nederlanden té Marseille.
In een onzer vorigen is géraeld, dat Doctor de Leeuw-, te Gfafrathbij
Soiingen, door Zijne Maj. ben'oémd is tot Ridder der orde van den Nederland,
schen Leeuw; een onzér dagbladen merkt hieromtrent het volgende aan:
De benoeming van Doctor 'de Leeuwte Grafrath, bij Solingen, tot
Ridder der Otde van den Nederlandschen Leeuw, is een.nieuw bewijs onder
zoovelen, hoe Z. M. dé verdiensten ook bij buitenlanders weet te achten
1', alti en te vereerert. Doctor de Leeuw heeft eene bijzondere studie gemaakt van
de ongesteldheden van het oog, en is in dat opzigt ntet alleen He vraagbaak
35 Rui' ,an Zjjne eigene landgenootende Dnitschersmaar ook van de Nederlanders.
Velen zijn reeds naar Grafrath gegaan, om hulp in oogkwalen, en velen zijn
of hersteld of met merkelijke verljgting in hunne ongesteldheid van daar
teruggekeerd. Zijne handigheid in hét ligten van de cataract is buitënge
brij vit woon> en aan menig Nederlander heeft hij op die wiize, ook id zeer moei.
ize, 3 jelijke gevallen, het gezigt hergeven. Het getal lijders, die dagelijks zijne
'ags vl hulp inroepen, is zéér groot, en men kan zéggen, dat vele ingezetenen
van Grafrath hun bestaan hebbén, door den roem, welken Doctor de Leeuw
zich heeft verworven. Druk worden dés zomers vooral dé logementen be
zocht, grootendeelS door Nederlandsche lijders, die gr met een of meer
dat tk' leden hunner familie en dienstboden soms twee of drie maanden doorbrengen.
'ssc" De Doctor vereenigt zachte en beleefde manieren, met de vereischte vast"
staar. en js edelmoedig genoeg, om steeds alle minvermogentien, die zich
ster. bij hem aanmeldeh, kosrélook zijne hulp te verleenen.
Zijne Maj. heeft er in bewilligd, dat de tè Amsterdam gevestigde naam.
looze maatschappij; bekend onder de benaming van Zee-Risicó-Compagnie
p"c' wederom gedurende den tijd van 10' jaren, aanvang nemende met f.Janriarij
'®n> 1840, zal worden voortgezet op denzelfden voet en dezelfde voorwaarden,
hls wairop deze maatschappij tot hiertoe heeft bestaan.
Evenzeer is wederom door Zijne Maj. voor den tijd van tien jaren ver.
lengd de te Amsterdam gevestigde naamlooze vennootschap, bekend onder de
benaming van tweede Maatschappij ter assurantie tegen Zeeschade, welke ver.
lenging aanvang zal nemen met i°. Januarii 1840, insgelitks op denzélfden
EVE voet en dezelfde voorwaarden,' als waSrop deze maatschappij tot Hiertoe
Hoos heeft bestaan.
•erhui Ingevolge Koninglijk besluit van den 2psteh September 1828, houdende
^atiif bepalingen nopens eene nieuwe en algemeene volkstellingwaarhii onder an-
lo Cederen is vastgesteld, dat de eerste telling in 1839 zou plaats hebben; en dat
9. dezelvé alle tién jaren zal worden vernieuwd, is in dit jaar het tijdstip we
derom daar, dat deze algemeene volkstelling zal moeten plaats hebben. Men
p Dirzérwachr dan ooit, dat eerlang daarmede een aanvang zal worden gemaakt,
dags Dé Staatscourant van den 5den dezer, deelt de navolgende, sedert dë
R.BES,1"'" gedane bekendmaking, door Zijne Maj. verleende en door de belang.
aa„ (hebbenden gellgte octrooijen rtiede:
en, i Een PcirPS'« ih dato 15 Februafij 1839, voor den tijd vhn tien Jaren vér
en Gt'eend aan JV. May te Ipsivisch in Engeland, domlcilium verkozen hebbende
r grof ten kantore van Vrlèsendorp en Oaade te *s Gravenhage, op de invoering vati
ND, «ene verbeterdë wijze tot het fabriceren van zeep.
as[er Een octrooi, in dato 15 Februari) 1839, v00r den "J*d van vijftien jaren
verleend aan Dk, Hagenaar te Utrecht, op de tiitvinding van eene nieuwe
as voor rijtuigen, door hem genaamd ronzel-as.
gtigd Een octrooi in dato 22 April 1839, voor den tild vati 'tien jaren verleend
aan G. vah Tol te Noord-Waddinxveen, in Zuid-Holland, op de uitvinding
van Van een nieuwefi kaasvorm.
Een octrooi, in dato 23 April 1839, voor den tijd van tien jaren verleend
M<ilan van te Brussel, domicilinm gekozen hebbende bii Mr.
Gregoirey Advocaat te *s Gravenhagëop de invoering en op de verbete
ring van eene beweegkracht-gevende pomp naar een nieiiw mechanismus,
von bestemd tot droogmaking van meren, polders, vijvers, miinen, enz.
Een octrooi, in dato 9 Mei 1839, voor den tijd van tien jaren verleend
jan A. de Sornay te Parijs, domiciliotrt gekozen hebbende ten huize van
C. Uhlenbeck re Amsterdam,' op dë invoering van eene nieuwe wijze om
papier, touwwerk, weefsels en passementen uit de vezelachtige deelen van
j^eydizékere planten te vervaardigen.
Een octrooi, in dato 1 Junii 1839, voor den tild van tien jaren, van 12 Au
gustus 1838, verleend aan F. de la Rue, te Londen, domicilium verkozen
hèbbende bij mr. «7. IV, Gefken% Advokaat te Gravenhage, op de invoering
van zekere verbeteringen, aangebragt aan de nieuwe wijze om loodwit- te
vervaardigen, waarvoor hem in dato 12 Augustus 1838, een octrooi van in
voering is Verleend voor den tijd van tien jaren.
Door HH. KK. HH. den Erfprins en Erfprinses van Oranje is dezer
dagen aan den Burgemeescer van 's.'Gravenhage eene som van f 1000. ter
hand gesteldom o.nder de armen dier stad uitgedeeld te worden.
Naar men verneemt, zal de heer Aug, DavezacZaakgelastigde vah
de Vereenigde Staten van Noord-Amerika hier ie lande, binnen kort de Re
sidentie verlaten en naar'zijne geboorte-stad tertrgkeeren. Gedurende eene
reeks van jaren maakte hij een waardig lid der Diplomatie te 's-Hagd irni
Den '/den •■dezer is te 's Hage aangekomen en aan het hotel de Bellevuè
afgestapt, de Colonel Hartogk van ClevelandPair van Engeland, met ues-
èeifs gezin.
Uit Dordrecht wordt gemeld, dat den 5den dezer, aan den Kinderdijk
een timmetmansschuur is afgebranddoor gepaste hulp had zich de brand
niet verder, uitgebreid.
Den /den dezer is de vierde algemeene Kerkelijke vergadering der Hef.
stelde Evangelische Lutherscheu te Amsterdam geopend geworden. Bij af*
wezendheid van Zijne Exc. den Baron van Pallandt van Hippel, Minister vah
Staat, belast met de zaken der Procestantsche Kerkenis zulks geschied door
den Secretaris en Adviseur Janssen, Deze vergadering wordt bestuurd door
de Predikanten J. A. Helper SesbruggerPresident, J, C, C, Everts, Vice-
President, en D. R. UckermanSecretaris.
De ëèrste proefrid op den Haarlemmer spoorweg heeft in den morgen
van den 5de» defcër ten 8J- ure plaats gehad, en is met het beste gevolg
volbragt. Omstreeks den gemelden tijd vertrok de locomotive met één wag
gon voor 42 personen ingerigc^ van Haarlem; eenige notabele ingezetenen
cjier stad hepben mede aan dezen proeftogc deel genomen, en bevonden zich
Binnen weinigê minucen op de hoogte derLiebrug. Aldaar werd nu de wag
gon aclicei de locomotive vascgehaakc, en inec dezelfde snelheid, waarmede
de togt voorivaarcs had plaacs gehad, ging de scoomwagen nu achterwaarts
weder haar Haarlem terug. Deze proefneming heeft aan de verwachting in
èlle opzigren voldaan.
Te Vlissingen heefc men dezer dagen een aanvang gemaakt met hec
óntwa'pèneii der vesting èii der onderhoorigë forten.
O O S T - I N D I E.
Gmtrent dé residentie Passaroeang op Java wordt het volgende medegedeeld
De residentie Passaroeang ligt in het oostelijke gedeelte van Java zij is
ten noorden en zuiden door de zee, en ten oosten en westen door de resi.
dentien Bezoeki, Soerabaija en Kediri begrensd. In 21 districten verdeeld,
heeft zit 2846 palen in omvang. (Een. paal is een Engelsche mijl; men rekent
3 palen op één uur.) Rijk doorwaterd met aardrijke gebergren voorzien
leverde dit landschap alle gelegenheid tot eene veelsoortige en welige cul
tuur, waartoe .de zorg dea landhuishoudkundige Slechts noödig was ."om de
grondslagen te leggen en haar te leiden.
In 1829 bestonden er slechts twee suikermolensin 1834 was het getal
daahvan, door water gedreven, reeds tot achttien geklommen. In het jaar 1829
heeft men ruim 16,000 pikols suiker gemaakt; in 1834 wa9 gela' toc 36,000
pikols en in 1839 tot bij de 120,000 pikols opgeyoerd.
Het laat zich aanzien dat de suiker-cultuur hoe langs zoo meer zal uit.
gebreid worden.
De Javanen bekomen groote winsten van dien aanplant. 5?ij verkonpen vaak
het riet op een bouwland, ongeveer 1250 vietk. roeden groot, tot ƒ611700;
terwijl men rekent, dat zulk een stuk land 50 tot 80 pikols sttiker opbrengt.
Èeti Snder allergewigtigst artikel van cultuur is de koffij. De groote hoe.
yeelheidwelke deze residentie voortbrengt, maakt dit artikel van veel aan.
belang voor den handel. Men schat den uitvoer van koffij op 80 tot 90,000
pikols. In eene streek alleen van Passaroeang bedroeg de opbrengst in 1818,
slechts8.600 pikols, in 1822 reeds 22,700, in 1826 45,000, in 1829 g2.6oó
en in 1830 56.900 pikois. Hieruit kan ntén het ontzettend verschil met de
cultuur in 1818 en vroeger opmaken.
De indigo wordt hier tneër voor dén dageliiltsdhen vliit aangewend. De
katoen wordt met vrucht aangeplant. Ook de rijst-productie is zeer aanzienlijk.
De cijfers der inkomsten wijzen overigens her best den toenemenden bloei
van deze residentie. In. 1788 beliepen die c. c. ƒ5407, in 1798 19,440, in
1805 62.357; in 1810 66,381in 1818/372,000, in 1829/1.246.23^
In laatstgemeld jaar heeft het bestuur pit de belasting on de rijstvelden/396,414^
pit die op koffij (behalve de luirgaande regter) 394,572, op het zone
ƒ735,241, opiumpacht 30,000, pachten 65,964 enz., gemaakt.
De pirgaven voer het personele der administratie zijn nattuirlijk, naar mate
van het meerder gewigt der residentie en naar gelang van den grooteren 0111.
vang der cultures mede toegenomen. In 1788 beliepen dezelve s:echts/1560,
in 1818/ 171.000 en in 1829/ 158,284, f
De bevolking beliep in 1802 61,038 zieien, in 1829 232,575 (dë Chinezen,
Europeërs en Maleiiers op beide tijdstippen daaronder niet gerekend, die
trouwens slechts over de 2000 beliepen.) Op 1°. Januari) 1839, telde mert
er Europeanen 331, Javanen 149,506, Maditsegen 83.087. Chinezen 928,
Maleijers 695, Arabieren 65, slaven 175, te zamen 234,787 zielen.
De sterfte onder de Europeërs is van weinig aanbelang men kan die stel
Ien van 1 op de 25. Bij de herstelling van het Nederlandsch bestuur in
l8i6,kreeg de heerjC. Vos eerst.bet. residentschap; volgende residenten waren
de heerer .7. C. EllinghuysenF. G. Vdlck, ti. .7. Domis en van Nes, (chani
afgetreden.) g' t
Meer en meer is onder het tegenwoordig bewind deze residentie toege
nomen, hetgeen uit de hierboven algemeene opgave nopens handel, nijver,
beid enz. blijkbaar is. Al de genoemde' residenten, maar bovenal de heeren
ïtomis èn van Nes hebben door kunde en ijver het hunne toegehragt, -om
Passaroeang van een der onbeduidendste Gouvernementen tot een der aan
zienlijkste te verheffen. Tevens is het streelend, dat bij de vermeerdering
van weivaart, de verstands-ontwikkeling der inwoners hand over hand voor
waarts is gegaan; de zueht tot leeren en,het verkrijgen van noodzakelijke
nf nuttige kennis wiht meer en meer veld en is zeker aangewakkerd door,
de in 1829 geopende, en in 1,830 vernieuwde school. In ,1829' ziin 9.000
kinderen in de residentie ingeënt. De tegenwoordige regenten en hunne,
gezinnen hebben zich in alle de onlusten door den bekenden Diepo, Negoriy
aangestookt, getiouw en welwillend gedragen, en zijn ais de meest aait dé
Itooge Regering verkleefde hoofden beschouwd.
