penƒ898,613 25*alsin-, uit- en doorvoer 786,119.37tonnen-geld tier
zeeschepen 108,507.12!, formaat-zegel 3,776. 2:Tnrksche paspoorten
210. De Accijnsen ƒ2,585,006.03, als: suiker 114,698.02, wijn
ƒ205,475.31, Binnenlandsch gedisteleerd 562,544.61Bnicenlandsch ge-
disteieêrd 59.8S5.42, geslagt 135,309.53J-, zout 287,256.43!, zeep
175,302.15!, bier en azijn en 58,372.22;turf 47,734.50steenkolen
137.378.30', gemaal 547,368.29, collectief-zegel ƒ253,681. i6J. De
zegel-registratie- en dergelijke rcgten 990,924.09, of, na aftrek der gedane
teruggaven' f985,730. 52.' als: zegel ƒ190,411.79!, registratie ƒ473,389.80!-,
griffie 5502.96, hypotheken 35,800.73, successien 283,568.28!, vaste
boeten 2250.51.;. Actcn van de jagt en vssscherij 18,281.25. Bui
tengewone ontvangsten 52,168.695.
Op de voorgedragene begrooting van het Departement van Binnenland,
sche Zaken treft men, onder anderen, uitgetrokken: voor de kosten van de
Hoogeschoo! te Leyden 118,000, van die te Utrecht 68,360, van die te
Groningen 68,640, van het Athenaeum te Franeker f 19,930, algemeene
uitgave voor de Hoogescholen en het Athenaeum te Franeker 3500, kweek
scholen van godgeleerdheid voor bijzondere godsdienstige gezindheden ƒ6400,
kosten van Lacijnsche scholen 36,300, gewone toelagen aan de schoolcom-
missiën 28,200, jaarwedden en toelagen aan onderwijzers der middelbare en
lagere scholen f 123,000, hulp- en aanmoedigings-middelen van het middel
baar en lager onderwijs 34,430. De som voor de Latijnsche scholen is
gespücst als volgt: Noord-Braband ƒ11,340, Gelderland 9865, Noord-
Iloiland 200, Zuid-Holland ƒ800, Vriesland 3859, Overijssel 2403,
Groningen 6831 en Drenthe 1000. Voor de Koninglijke Bibliotheek te
'sHage ƒ7000, Koninglijke Kabinet van schilderijen re 'silage ƒ2450, Ko
ninglijke Penning-Kabinet 850, Koninglijke Kabinet van zeldzaamheden
.1800, 's Rijks Museum te Amsterdam 6714, 's Rijks Museum van Na-
tuurlijke Historie te Leyden 15,100, Kabinet van Archaeologie te Leyden
495°. 's Rijks Herbarium 4200, Verzameling op het Paviljoen te Haar
lem van kunstwerken van levende meesters 2936.
Sedert de laatst gedane bekendmaking, zijn door de belanghebbenden
geligt de navolgende door Z. M. verleende octrooijen:
Een octrooi in dato 18 October 1837, voor den tijd van tien jaren ver-
leend aan Oliviers en Comp., te Ponderoijen, op de uitvinding van eene ver
beterde wijze en van een daartoe behoorend werktuig, om zonder drooging
of eesting mout te vervaardigen.
Een octrooi in dato 25 Ju lij 1838, voor den tijd van tien jaren verleend
aan Picrro Batmelly fils en Dirieckxte Brussel, domicilium verkozen heb.
bende bij IV. van IVilik, te 'sGravenhage, op de uitvinding van een werk.
tuig, om op de volmaakste wijze de maat te nemen van het menscheliik lig.
chaam, ten einde dit toe te passen op de snijding der kleedingstukkeo.
Een octrooi in dato 25 ju lij 1838, voor den tijd van vijf jaren verleend
aan J. P. Trousscfotte Rotterdam, op de uitvinding van verbeteringen in de
zamcnstclling van brandkasten en brandkisten.
Een octrooi in dato 16 Augustus 1838, voor den tijd van tien jaren ver
leend aan E. L. Limenceyce Parijs, domicilium verkozen hebbende bij
C. C. Uhlcnbeck te Amsterdam, op de invoering van eene nieuw uitgedachte
wijze om hout voor drooge en natte vervuring te behouden, het innerlijk te
kleuren, waterdicht en minder brandbaar qf ontvlambaar te maken, en ver.
scheiden geuren aan te geven, alles door middel van eene in de natuur be.
staande en in de sapvaten des houts indringende kracht.
Een octrooi in dato 29 Augustus 1838, voor den tijd van vijftien jaren
verleend 'aan G. Seeders, te Maarssen, op de uitvinding van een as voor alle
rijtuigen, door hem genoemd veiligheids-as.
Een octrpoi in dato 6 September 1838, N°. 22, voor den tijd van vijf
jaren verleend aan Bcuws Jr., te Amsterdam, op de uitvinding van een
elastiek knusfgareel, hetwelk op alle paarden kan worden gebruikt zonder
die te driikken of te beschadigen.
Een oerrooi in dato 8 September 1838 voor den tijd van vijftien jaren,
van den a Mei 1838, verleend aan J.Pezeire, te Parijs, domicilium ver.
kozen hebbende bij Mr. L. Keijzer, Advocaat te Amsterdam, op de invoe.
riug van een nieuw middel tot solidificatie van talk en andere vette zelfs-
standigheden.
Voorts meldt men nog uit 's Gravenbage van heden den 28 October:
Zijne Exc. de Baron van der Duyn van Maasdam, die door Z. M. met
eene zending tiaar Stuttgart belast is geweest, is gisteren middag omstreeks
vijf ure in deze Residentie aangekomen. Naar men verneemt zijn de onder,
handelingen, welke voor een te sluiten huwiijk tusschen Z. K. H. den Erf.
prins van Oranje en de tweede dochter van Zijne Majesteit den Koning
van Wurtemberg gevoerd zijnmet den besten uitslag bekroond geworden.
Z. K. H. de Erfprins woonde gisteren avond de voorstelling in den Fran,
schen schouwburg bij, en werd door het talrijke publiek uitgeroepen en
met levendige blijken van deelneming begroet. Men ziet thans de voordragt
eer.er wet aan de Staten-Generaal, nopens het te sluiten huwelijk, binnen
kort te gemoet.
Men schrijft nit Amsterdam van den 26 October:
Gisteren avond heeft in den stads schouwburg alhier, overeenkomstig de
daarvan gedane aankondigingen, de feestviering plaats gehad van de vijf en
twintigjarige verbindtenis aan den stads schouwburg en tevens van de vijf.
tigjarige cooneeldienst van den zeventigjarigen acteur F. A. Rosenveidt. Zoo
als trouwens ook niets anders verwacht konde worden, was het publiek in
groot getal opgekomen om deze feestviering van een bij hetzelve zoo zeer
in aanzien staand acteur bij te wonen, en zal dit blijk van deelneming hem
voorzeker niet minder aangenaam zijn geweest, dan de niet onaanzienlijke
opbrengst der te zijnen voordeel gegeven voorstelling. Maar hetgene hein
vooral het geluk van den dag verhoogd moet hebben, is het blijk van on
derscheiding, hem geworden van eene zijde, van welke hij zich dit voor.
zeker niet had durven voorspellen. Het heeft namelijk Z. M. onzen geëer.
biedigden Koning behaagd, den grijsaard, mede uit aanmerking vau deszelfs,
vroeger in de militaire loopbaan aan den lande bewezene diensten, op de
zen voor hem merkwaardigen dag, ten bewijze van Hoogstdeszelfs waardee
ring van trouw en kunsttalent, als een eeregeschenk eene gratificatie te
doen uitreiken.
De Kapicein van de stoomboot Prins Frederik der NederlandenP. van
Dijk, varende tusschen Amsterdam en Harlingen, heeft den volgenden brief
in de Leeuwarder Courant doen plaatsen
Harlingen, 24 October 1838.
Aan de Redactie van de Leeuwarder Courant.
In uwe courant van 23 dezer is een verslag te lezen van het vergaan van
den Harlinger beurtman, welke ongelukkige gebeurtenis op den i8den te
voren in het gezigt der stad heeft plaats gehad, en in welk verslag onder
anderen voorkomt, dat ik zoude verklaard hebben, mij, met de stoomboot
Prins Frederik, niet naar het in nood zijnde vaatuig te kunnen begeven, daar
op mij de verantwoordelijkheid van de gemelde stoomboot rustte-, indien men
daar nu bijgevoegd had, dat door mij, juist om die reden, was voorge
steld, om de aan mij aanvertrouwde boot, voor den tedoenen togt, wegens
verlies, te verzekeren, dan zoude het ten minste den schijn niet hebben ge.
had, dat ik onmenschlievend genoeg geweest was, 0111 mijne natunrgenooten
in dreigend levensgevaar, aan hun lot over te laten: waarom genoemd door
mij gedaan verzoek, om de boot voor verlies te verzekeren, niet is kunnen
worden aangenomen, daarover zal of kan ik geen oordeel uitbrengen. Dat
eene togt met de stoomboot naar het zinkende vaartuig, niet zonder gevaar
kon worden gedaan zal we! niemand, getnige van dien stormachtiger, avond,
betwijfelen. "Mijne equipagie was echter even bereid als ik den togt te on.
dernemen. Maar over ons leven mogten wij beschikken, niet over het goed,
ons door hen, in wier dienst' wij staan, toevertrouwd.
Ik mag van uwe onpartijdigheid, mijnheer de Redacteur, eene plaatsing*
van deze weinige regelen in nw eerstkoiqend nommcr verwachten, en heb
de eer te zijn.
Uit Zierikzee woidt van den 23sten October gemeld, dat het plan,
tot daarstelling van eene commerciewerf aldaar, met een' gewenschten uit
slag is' bekroond geworden, en dat de voorbereidende werkzaamheden
reeds zijn aangevangen. De .bedoeling mpt de oprigting.vgn deze werf
is de scheepsbouw voor de vaart op de Oost-Indie, .waartpe bereids
door eenige personen, zoo binnen ais buiten de stad, eene genoegzame som
is ingeschreven, om op de aan te leggen werf een eerste schip te bouwen.
Onder deze inschrijvingen heeft men het bijzonder genoegen te mogen tellen
twee aandeelen, ieder a 5000genomen door 2J. M, onzen geëerbiedigden
Koning; terwijl het Z. M. al verder behaagd heett in te willigen het vroeger
gedane verzoek, om de kosten der werf renteloos voor te schieten, en
daartoe aan te wijzen eene som van f 10,000, onder verpligting eener jaar-
Iijksche aflossing. „Zijne Majesteit," dus zegt de Commissie, belast met
de uitvoering der voorbereidende werkzaamheden, in eene bekendmaking
aan de ingezetenen, „heeft alzoo wel een bewijs van Hoogstdeszelfs goed.
keuring willen geven over on.ze bemoeijipgenhetgeen tot een nieuw blijk
verstrekt, dat Z. M., gelijk elders, zoo ook hier, niet ophoudt, krachtig
mede te werken tof alleswat tot welzijn Zijner beminde onderdanen en
ook van deze stad kan verstrekken."
RUSLAND.
Men meldt uit Petersburg van den 9 October, dat dien dag de Kei1-
zerin met hare Dochters van Reval te Zarskojeselo, bij genoemde stad,
was aangekomen.
Z. M. de Keizer heeft bepaald, ten einde den toestand te verzachten
van hen die gedurende den Poolschen opstand den Keizer verlaten, maar
daarua weder berouw getoond hebben, dat de officieren van het voormalig
Poolsche leger, die geen middelen van bestaan hebben, alsmede de wedu.
wen en weezen van zulken, voortaan een gedeelte zullen blijven genieten
van den driejarigen onderstand, die hun tot Januarij 1. I. was uitbetaald ge
worden. In het jaar zal daarvoor, volgens bevel van den Keizer, eene
som van 135,220 worden afgezonderd, welke uit het fonds voor pen
sioenen en onderstandgelden zal gevonden worden. Volgens goedvinden
echter van den Vorst Stadhouder, zullen die gelden, naar gelang van hec
gedrag dergenen, die ze genieten, voordurend uitbetaald of ingehouden wor
den of geheel ophouden kunnen.
Omtrent het doel der vloot uit Sebastopel uitgeloopen, en waaromtrent
men allerlei gissingen uitte, wordt thans van Bessarabie gemeld, dat dezelve
ten doel heeft, de soldaten, die met den winter in den oorlog tegen de
Circassiers niet kunnen gebruikt worden, en 18,000 man in getal zijn, naar
hunne winterkwartieren in de nabijheid van Stauropel over te brengen.
Een overzigt, omtrent den staat van het openbaar onderwijs in Rus
land, is door den Minister van dat Departement bekend gemaakt. Uit de
zelve blijkt, dat de beschaving in dat land meer en meer toeneemt. De
Russische Akademie bestond, den iste Januarij 1838, uit 54 werkelijke le
den en 20 van verdienste; in 1837 hield zij 47 zittingen. Onder de belang
rijke besluiten, welke door de Akademie genomen zijn, en die dienen moe
ten, om meerder licht over de vroegste eeuwen der Russische geschiedenis
en over de oudheden van Rusland te verspreiden, behoort dit, dat men de
werken der Bizantjjnsche en Westersche schrijvers, waarvan in Rusland
slechts brokstukken bekend zijn, in derzelver geheel in het Russisch zal
vertalen en uitgeven. De Keizerlijke Bibliotheek in de hoofdstad telde
424,356 boekdeelen en 17,235 handschriften. In de zes hoogeschojen teldq
men thans 2370 studenten. Verdere openbare scholen waren er In Rusland
1807, welke door 95,556 leerlingen werden bezocht.
PORTUGAL.
Lissabon den 16 October. Men weet thans den uitslag der verkiezingen
voor de Cortes, wat het vaste land aangaat. Er zijn namenlijk 62 Chsrtis-
ten, 54 Septembristen en 29 onvoorwaardelijke ondersteuners van het Bestuur
gekozen. De geheele uitslag der verkiezingen hangt nu af van den afloop
derzelve op de eilanden.
De beschuldigden in de zaak van den moord aan den staatsman Freiret
in 1836 gepleegd en die, welke van poging tot moord op den eersten Minis*
ter in Junij 1. 1. beschuldigd waren, zijn allen vrijgesproken en onder het ge*
juich des volks naar huis geleid. Men was te Lissabon bij gelegenheid van
de uitspraak van dit proces zeer bevreesd voor onlusten geweest. De orde
was echter niet gestoord geworden.
SPANJE.
Berigten over Parijs van den 26 Octobet
De tegenwoordige veldtogt In Spanje kan als afgeloopen worden beschouwd
dezelve is over het algemeen ten voordeele van Don Carlos uitgevallen. De
jongste overwinningen van Cabrera hebben de Carlisten met geestdrift ver.
vuld. Van den voet der Pyreneën tot aan den Efaro blijft het Carlistlsche
leger meester van het platte land, en zoo het hun gelukt de eene of andere
belangrijke vesting, bijv. Bilbao te bemagtigen, alsdan kan de oorlog niec
slechts onbepaald gerekt, maar de zaak der constitutionnelen ernstiger dan
ooit in gevaar gebragt worden. Het Madridsche Gouvernement verkeert in
eenen moeijelijk te beschrijven toestand van disorganisatie en regeringloos
heid; deszelfs crediet is uitgedelgd, deszelfs geldmiddelen 2i)n uitgeput.
Door kuiperijen en aanmatigingen van allen aard omringd, door besteling
en bedrog van deszelfs zwakke hulpmiddelen beroofd, is het Bewind zwak.
ker, weifelender en meer veracht dan ooit te voren. Het oogenblik van des.
zelfs geheele ontbinding [schijnt te naderen. Ziedaar den bedróevenden toe.
stand, of liever de verschrikkelijke verwarring, waarin Spanje zich bevindt.
Den 13 October is Don Juan van Halen met zeven bataljons en eenige
escadrons ruiterij naar Daroca opgerukt, om Cabrera op te zoeken', die
naar de engten van Maestrazzo terug gekeerd is, waar het moejjelijk vallen
zal hem te vinden. Fan Halen heeft slechts een en een half millioen realen
ontvangen voor zjjn leger, hoezeer hem het dubbele van die som was toe
gezegd.
Espartero is van plan den winter met zijn leger te Logrono door te
brengen; hij heeft ten dien einde aldaar groote magazijnen doen aanleggen.
Vooral houdt hij een waakzaam oog op de geheime Carlistische wervers.
De plaats, die hij bezet, moet vooral geschikt wezen om de linie van den
Ebro en Estella npamvkeurig gade te slaan.
De Mexicaansche Gegant te Madrid, had van onderscheiden reeders te
Cadix en Gibraltar dringende aanzoeken erlangd, om kaperbrieven itegen
Fransche schepen temogen ontvangen. Tot hiertoe echter had die Gezant aan
hun verzoek niet voldaan.
Een Fransch dagblad meldt, dat er te Oviedo, hoofdstad van Astnrie,
een oproer uitgebarsten is. De opstandelingen hebben de steenkolen mijnen,
die aan den Franschen bankier Aguado behooren, willen vernielen en 500Bis.
kaijers, die in de mijnen werkten, vermoorden. Toen dit berigt werd afge.
zonden, was nog de stad in volle oproer en de burgerlijke en militaire Au.
toriteitcn hadden eene permanente Junta gevormd.
De Prinses van Beira en de zoon van Don Carlos zijn door Don Carlts-
den I9den te Tolosa ontvangen.
Volgens eenen brief uit Parijs zou bij het Ministerie per telegraaph
het berigt aangebragt zijn, dat Don Carlos onder de muren der stad Burgos
verschenen was, met voornemen om dezelve te belegeren.
