8-
Bijzonder opmerkenswaardig rijn de aanteekeningenwelke wij over het
Indiaansche Jehovah eti Hallelujah vinden. Geheel gelijk de israëliten heb-
ben de Indianen niet alleen verscheidene namen voor God tot aanduiding
Ziiner verschillende eigenschappen, maar hebben zij ook hunTetragrammaton
rf heiligen naam van vierletters, welke zij, gelijk de Israëliten, bij gewone
gelegenheden nimmer geheel durven uit te spreken. Alleen bij plggtige ge
legenheden lacen zij, m f&stelijke maat, den naam Ja-ho-ke-vak hooren
en dan nog worden slechts zeldzaam de vier lettergrepen achter elkander uit
gesproken-; in hunne godsdienstige dansen zingen zij eerst, met eerbiedige
buiging des iigchaams, Jah, Jak, Jak, dan Ilo, Ho, Ho, dan He, He, He,
en eindelijk IVah, (Vak, i-Vah, afzoo te zamen Jahohewah. Óp gelijke wijze
zingen zij ook den lof des Heeren met het woord Halleluwah. Bij gelegen,
heid der amuletten en gebeden-rietnen, waarvan de vrome bewaring een
"hoofdstuk van het Israëlitiesch godsdienstig ceremonieel uitmaakt, geeft de
heer Frey berigt van een voorval, dat daarmede in verband staat, en tot, eène
menigte vooronderstellingen aanleiding heeft gegeven. Joseph Merriek een
achtbaar man nit Pittsfield in Massachussetsvond bij het graven op Indian-
hill in Pittsfield, een aanzienlijk gat in den grond, waaruit hij een voorwerp
haalde, dat er als een zwarte riem uitzag, het was ongeVeer zes duim lang,
anderhalve duim breed en iets dikker dan het rekleer aan een paardengebit.
Hij bemerkte dat het aan beide einden eene soort van knop van eene harde
specie had, welke hij met moeite geopend hebbende, daarin vier blaadjes
van oud perkement vond, welke in eenen dikken ruwen huidmet de pezen
eens diers genaaid, en voorts tegen water en lucht beschut waren. De blaad.
jes waren beschreven, een derzelve werd door de nieuwsgierigen verscheurd
en de drie overige werden door den heer Sylvester Lamed naar Cambridge
medegenomennadat hij dezelve zorgvuldig onderzocht hadschreef hij
eenen brief, waarin hij zegtNa vele vruchtelooze pogingen en groot tijd
verlies heb ik den inhoud dezer blaadjes gevondenhet zijn de volgende
uittreksels uit de boeken Mozes: N°. i uit DeuteronomiumVde hoofdstuk,
vers 4 tot 9 ingesloten; N°. 2 als voren, XI hoofdstuk, vers 13 tot 21 inge
sloten; N°. 3 uit Exodus, XIII hoofdstuk, vers 11 tot 16 ingesloten.
Zoo luidt het berigt des heeren Larned, en inderdaad zijn deze dezelfde
•teksten, welke de Joden op drie van de vier blaadjes hunner gebeden-riemen
schrijven. Deze gebeden-riemen 'Tephilinj hebben gewoonlijk kleine bosjes
met perkementrollen, waarop eenige plaatsen uit de Goddelijke wet afge.
schreven zijn, en welk» zij, voornamelijk gedurende het morgen-gebed, op
den linker hand dragen. In den beginne dacht men, dat de gevondene riem
aan eenen Jood zoude toebehoord hebben, die daar ter plaatse geleefd had,
doch na zorgvuldig onderzoek, dat deze stad sedert hare stichting, zoover
bekendnimmer door eenen Jood was bezocht gewordenbehalve door den
schrijver des|werks, den heer Frey. Men onderzocht of mogelijk onder de
Britsche troepen, die eens hier gelegen hadden, een Jood geweest was, en
ook dit bevestigde zich niet. Verscheidene geleerden, die de blaadjes be.
Zagen, waren van meening dat dezelve orfd genoeg schenen om tot de oude
Israëliten behoord te hebben. De kleur des perkements was donkergeel en
volmaakt gelijk aan een Arabisch handschrift, dat aan het Worcestersch anti
quiteiten gezelschap toebehoort, en lang vóór het begin der Christelijke jaar
telling geschreven werd. Ook behoort hierbij eene opgave van Doctor West
uit Stockbridgeaan wien een oude Indiaan verteldedat zijne vaders een
boek hadden gehad, dat zij langen tijd bewaarden; daar zij echter de kunst
verloren hadden om het te lezen, besloten zij het te begraven. In allen ge
valle is dit waarschijnlijker, dan dat een nieuwere Jood het in dien toestand
zoude hebben achtergelaten. Reeds de geheele wijze, waarop men het per
kement heeft bewaard gevonden, is geheel Indiaansch, doch doorgaans niet
Joodsch geen nieuwere Jood zoude het Zich durven vermeten, de kostbare
bladen zijns gebedenriems in een ruw vel met de zenuwen eens diers te za.
men genaaid, te bewaren, en nog veel minder zoude hij dezelve op Indlan-
hill begraven hebbén. Reeds dit ié gehèel ongeloofelijk.
Behalve de hierboven aangehaalden, haalt de heer Frey nog vele andere
bewijzen tot staving zijner gedachte aan, zoo als onder andere de feesten,
Welke deze Indianen vieren, en waarvan verscheidene volkomen op dié der
Hebreeuvvers gelijken, bij voorbeeld, hun lentefeest en op denzelfden avond
iets naar het Paaschfeest zweemende; verder het jagerfeest, dat veel van
het Pinksterfeest heeft; het oogstfeest en de verzoeningsdagj eindelijk een
dagelijksch offar en een liefdefeest.
Hierbij moet men niet vergeten, dat de personen, die de breedvoerigste
berlgten omtrent deze dingen geven, het voordeel hadden, de zeden en het
karakter der Amerikaansche inboorlingen gedurende eenen geruimen tijd te
bestuderen, terwijl zij nog in geen dagelijksch verkeer met de Europeanen,
en hunne zeden alzoo niet veranderd waren.
Wij besluiten ons uittreksel uit de verhandeling des heeren Frey, met een
paragraaphwaarin de Indiaansche gewoonte beschreven wordt, welke met de
wet van het Oude Testament, betreffende de veiligheids-plaatsen voor on-
voorbedachtelijke moordenaren, veel overeenkomst heeft:
De Indianen gelooven dat het bloed van eenen aanverwant hen gebie
dend vordertbloed voor bloed te vergietenzij reizen honderde mijlen om
den dood van een hunner betrekkingen te wrekenen zij vervolgen dit hun
voornemen, hoewel er verscheidene jaren sedert mogten verloopen zijn.
Daarentegen hebben zij een oud gebruik, om zekere huizen en steden als
toevlugtsoorden af te zonderen, waarin een misdadiger en zelfs een ge.
vingene van alle bloedwraak vrij is. Bartram duidt de stad Apalachuela
in het gebied der Creeks, als aan den vrede gewijd aan, en voegt daarbij:
„Geen gevangene mag hi#r gedood, geen menschelijk bloed hier vergoten
Worden."" 'Adair verhaalt, dat de Cherokees, hoewel zij bijzonder ontaard
zijn, nog immer hunne toevlugtswet zoo heilig achten, dat zij zelfs de ver-
bardste boosdoeners in hunne geliefde vredensstad bescherming verleenen
doch slechts zelden laten zij hem van daar weder huiswaarts keeren. In de
nabijheid van den Mississippi ligt eene zoodanige veiligheidsstadChoata
genaamd. In deze plaats vond een Engelschman bescherming, nadat hij eenen
Indiaan bij de verdediging zijns eigendoms gedood had. Hij wilde later weder
zijne woonplaats op gaan zoeken, doch men raadde hem dit ten sterkste af,
en hij bleef, tot dat hij de bloedverwanten des gedooden, door geschenken,
hun voornemen had doen opgeven. In het hooge land der Muskogenbe.
stond vroeger eene oude heilige stad, Koosah genaamd, thans slechts een
klein dorp vol bouwvallendoch nog altoos een toevlugtsoord voor hen
die oftvoofbedachtelijk eenen doodslag hebben begaan. Het schijnt dat er
werkelijk bij eiken Indlschen stam zoodanige stad bestaan heeft; zij worden
onde geliefde, heilige of witte steden genoemd, en nog nimmer is er men.
schenbloed in vergoten."
ZEE-TIJDING.
In Tesscl binnengekomen Kapt.-Luit. Tengbcrgcn, Amphitritc, Zr. Ms. Oorlogs-Cof-
-vet, van de kust van Guinea, B. Taylor, van Charleston, J. Raymondt, van Alesan-
dria, S. H. Finch, W. Barheid en G. Roos, van Londen, j. Williams, van Ipswich.
In' het Vlic binnengekomen eene sloepde naam onbekendis met hulp van eene Vlie-
landsche loodsschnit naar 1-Iarlingen gezeild.
Te Tcrsch. binnengekomen E. A. Petersen, van St. Valeric, als bijlegger, door lek-
kasie naar Fredhal.
De schepen de Vrouw Catharina, Kapt. H. II. Strackholder, en die Freundschaft
Kapt. H. Jacobs, beide van Amsterdam naar Hamburgzijn, volgens een briefvan Enk-
huizen van dcu 18 Oct. in goeden staat aldaar binuengeloopennog lagén aldaar ter reede
eene Ever en eene Tjalk en in het val van Urk op eene gevaarlijke plaats, vijf schepen,
waaronder drie brikken.
De stoomboot de Beurs van Amsterdam, Kapt. J. H. Savert, van Hamburg naar Am
sterdam, is den 15 Oct. in goeden staat ten derden malen te Cuxhaven uit zee teruggekomen.
Het schip William en Nancy. Kapt J. Leé, van Dundee naar Rotterdamis den
13 Oct. met verlies van een anker en ketting enz.te Harwich biimengeloopcn.
PR IJS-COURANT der EFFECTEN.
Amsterdam den 20. October 1838.
Nederlanden,
Werkei. Schuld 2 |pCt.
Dito 5
Uitg..
Kans-Biljetten
Amort.Syndic. 4I
3i
Hand.-Maats. 4I
Nieuwe dito.. 4I
53ïa 53t
ioi[aioi{
23l» 2.4r
95ia 95
•72'al73j
Aandl.II.Spoorw.
Rijn-Spoorw. 4} io4|aiosj
Frankrijk.
Inschr. Grb. 3 pCt.
Rusland.
Gb.//.&C°.i798 <pCt.
18Ï» 5
Ins
en Certif. <5
I8Ü5
l05>aio5{
Ö9sa 69I
97ra 98
Gebl,
53!
«o«Ï4
24
95j
«73
105
«O
4C-
Ö9Ï
97 4
Pruissen.
Geldl. te Lohd. ApCt. a
Aandeelen van dito.. a
Spanje,
Nieuwe 1835 85 5pCc. 15^15!
Ditoonbep.st....a
Dito passive..... a
Dito uitgesca—
Coupons i ÏVov.a—
Oostenrijk.
OblCotl C°. s pCf. 'a
Certificaten.2J >- a
Neg. Mecalïek2j- --- a
Idem'.5 -j- a
Dito in Lind. 5 a
Bank-Aktien.3 1
Napels.
Certificaten.5 pCf. i
Dito in Napels. 5 a
Gebt,
191
De Prijs van de BOTER aan de Waag binnen Leyden.
Zaturdag den 20. October 1838.
Van 42 tot 48 gulden.
De 'Burgemeester van Hazerswoude geeft bij deze kennis aan de be
langhebbenden dat de passagie door het Dorp, van héden af, voor vier
Weken is afgesloten,
Hazerswoude He Burgemeester voornoemd,
den 17 October 1838. H. GERAERDS THES1NGH.
LEYDSCHÊ SCHOUWBURG.
Op Maandag den 22sten October 1838,
(Tot opening van het Tooneeli
De GRIJZE MAN, of de RONDBORSTIGE, Blijspel, in 3 Bedrijven,
naar het Fransch. Na hetzelve: Het TAPIJTEN BEHANGSEL, of dp
FAMILIE DARIUS, Blijspel, met Zang, in één Bedrijf, naar het Fran-
sche Blijspel La Tapisserievan M. Duval, als Vaudeville bewerkt, door
den Heer M. J. Ruffd. Nooit alhier vertoond.
De Aanvang ten ZES Ure.
HALVE LOTEN worden eerst NA half negen itre afgegeven.
LinschoteN 19 October 1838. Mijn hartelijk geliefde Vader, dè
Wel-Eetw. Zeer Gel. Heer CORNELIS GILLIS van den IJSSEL, Pre.
dikant bij de Hervormde Gemeente, overleed heden voor den middag, oud
omtrent 70 Jaren. Hij stierf in het geloof aan dien Heer, dien hij alhier
gedurende eene reeks van ruim 41 Jaren, door leer en wandel diende.
Zijne nagedachtenis zal mij steeds onvergetelijk zijn, gelijk dezelve iii
zegening zal moeten blijven bjj allen, die Hem gekénd hebben.
M. C. VAN DEN IJSSEL;
Wed. C. le Clercq.
Heden overleed alhier de Heer ANDRIES van ZEGWAARD, iti
den gezegenden ouderdom van 91 Jaren.
Katwijk aan den Rijn den 20 October 1838.
Strekkende deze voor éénige Kennisgeving, en zal, ingevolge den stel-
ligen wil en begeerte van den Overledene, door zijne Betrekkingen
geene uiterlijke teekénen van rouw gedragen worden.
Mejufvrouw M. HEYNE heeft de eer de Dames te verwittigen;
dat zij uit Parijs is terug gekomen, en dat men bij haar zal vinden een
groot Assortiment HOEDEN, MUTSEN, fraaije geborduurde KRAGEN
enz., BLONDES, Satijne SCHOENEN tot de minste prijzen, én dat zij
nog een keurige Partij PELERINES verwacht.
V J- WESSELING, H. WESSELING, G. W. WESSELING en J. WES-
SELING Hz., Makelaars, zullen op Vrijdag den 2Östen October 1838, des
namiddags ten drie ure precies, te Amsterdam; in de Witte Zwaan, op
den Nieuwendijk, presenteeren te Verkoopen: Eene geheel nieuwe onaan-
gebrokene Partij STUKHOUT, bestaande in Wagenschotten, Pijp-, Vat
en Halfvathout; eene extra mooije nieuwe Partij Langé en Zware GreenenJ
Vugten, Dennen en Rondhouten; een extra mooije nieuwe Partij Eiken
Balken, Roeden, Klossen, Krommers, enz.; en andere HOUTWAREN;
Liggende als bij Notitiën wordt aangewezen, die aan het Kantoöf van BON
TEKONING en AUKES te verkrijgen zijn.
Op Maandag den 5 November 1838, des namiddags ten 5 ure, zal
ten huize van Jacobus van Haastregt, aan het Leyderdorpsclie Hek te
Leyderdorp, Kanton Leyden, publiek worden Verkocht, als: eerst op REG-
TERLJJKE AUTORISATIEN°. 1. Een Kapitale welgelegen HUISMANS-
WONiNG, genaamd NABIJ GELEGENbestaande in een Woonhuizing;
met Koestal voor 32 Koebeesten, Schuur en 2 Hooibergen, met diverse
Partijen, zoo WEI- als HOOILAND, daaraan behoorende; te zamen groor,
volgens de Kadastrale meting, 22 Bunders, 81 Roeden en 88 Ellen, waar
van 8 Bunders bezet zijn met Pan- en Extrik-Aarde; alles staande en ge
legen aan den Lagen Rijndijk, in de Zijllaan en Meije-Polder, onder Ley
derdorp! bij het Kadaster bekend Sectie A, N°s. 604 tot en met 609, 612,
613, 614, 615, 619, 628 tot en met 633, 633bis, 634 tot en met 648 en
710. N°. 2. Eene Partij zoo WEI- ais HOOILAND, genaamd DE
DUISVELDENgelegen in de Zijilaan en Meije-Polder, onder Leyderdorp;
groot, volgens de Kadastrale meting, 5 Bunders, 27 Roeden en 30 Ellen;
bij het Kadaster bekend SectieA, N°s. ölo' en 611 waarvan omtrent 3 Bun*
ders bezet zijn met Pan- en Extrik-Aarde. Aangeslagen in dé Directe Bei
lastingen over 1838, als: de Partij N°. 1. 101/147.70 en N°.2. 101/33.55.-
Het Rijnlandsch Bundergeld en Binnenlandsche Kosten over 1837, bedraagt
ƒ3.49 de Bunder. De Kleilanden zullen door de gegadingdens, na zicÜ
daartoe aan den Bewoner der Woning te hebben aangemeld, kunnen worden
geboord, mits de gaten weder behoorlijk worden digt gemaakt. De Landen
kunnen met Kersmis aanstaande en de Woning den isten Mei 1839 in ge
bruik worden aanvaard. Voorts VRJJWILLIG: N°. 3. Een hecht, sterft
en binnen weinige Jaren door vertimmering merkelijk verbeterd HUIS erf
ERVE» staande en gelegen in het midden van het Dorp Soeterwoude; bij
het Kadaster bekend Sectie E, N°s. 819, 820, 821 en 822; ter grootte vaii
6 Roeden en 23 Ellen. De Verkooper van deze Partij behoudt een ge
deelte vgn dezelve dan zich in Huur tot den isten Mei 1840 voor/78. irf
het Jaar, terwijl het andere gedeelte daarvan vérhuurd is, mede tot 1 Mei
1840 en insgelijks voor 78. in het Jaar. Aangeslagen in de Directe Be.
lasting over 1838 tot 7.50.
De voorschreven Perceelen kunnen worden bezigcigd Maandag en Woensv
dag, den 29 en 31 October, des morgens van 9 tot 12 ure.
Zijnde inmiddels nadere Informatie te bekomen ten Kantore van derf
Notaris C. KLAVERWIJDEN, te Soeterwoude.
By de Wed. ANTHONY de KLOPPER en ZOON, te Leydeji»
