A0. 1838.
L E Y D S O II E
■y «jftvou» i
U R A N T.
it r.v?ï
MAANDAG,
He Verlofganger van bet iste Bataillpn, der 17de Afdeeling, Infanterie,
yCASPARUS ZANDVLIET, gelieve zich te vervoegen ter Secretarie de.
■2er Stad.
NEDERLANDEN.
LeyBen den rhden September.
Men méldt uit 's Gravenhage Van den 31 Auguho'és
Naar men verneemt, zal Z. K. H. Prins Frederik der Nederlanden op aan.
staanden Zondag den p September H. K. H. Mevrouw de Prinses Albert van
'Pruissen naar Berlijn vergezellen. HH. K.K. Hrl. zullen op die reis zich te
Hanover en te Maagdenburg eenigen tijd ophouden.
Bij Kpninglijlt bestuit fs bepaald, dat nog in den loop van dit jaar een
'getal van vierhonderd militairen naar de Oost Indien zal worden uitgezonden.
Zijne Maj. heeft goedgekeurd een algemeen plan van verkaveling der
"landen behoorende tot de droogmaking van den Zuidpias in Schieland,
Tot Nederlandschen vice-Cons'nt op Het eiland Starcho, in het Otto.
mannische Rijk, is benoemd de heer Constant™ Ippöcratidi.
Bij besluiten van Zijne Majesteit zijn benoemd:
Tot Wethouder ,der stad Grave Hendrik van der Klakken; tot Bnrgemees.
ter der gemeente Deursen en Dennenburg (Noord-Braband) Lambertvs Krui
nen; tot Burgemeester der gemeente Rücphen (Noord-Braband} IVieolaas
de /Veert; tot Wethouder der stad Breda, Mr. Christiaan Pels Rijckcn; tot
Burgemeester der gemeente Haren (Noord Braband), Martinusvan den Oever.
In de gemeenie Blokker (ijloord-Holland.): Tot 'Burgemeester, Johannes
Koster; tot .Secretaris, Cornells Hulst; t.ot 'Secretaris der gemeente Rons,
dorp c. a(Noord-Holland), Jan Jongh Visser Junior; tot Wethouder der
stad Maassluis, Jan van der Endt Ssvanenburg; tot Secretaris der gemeente
Wissekerke Geestdijk, 's Gravenhoek en Campens Nieuwland (Zeeland),
Jacobus Hendrik Lodewyk Vader; tot Burgemeester en Secretaris der gemeente
Schalkwijk (Utrecht), A. J. E. Hooft van Huijsduijnen
Zijne.'Maj. heeft dezer dagen nog benoemd: tot Notaris in het arron
dissement Nijmegen, residentie Nijmegen, de heer .7. H. C. Payen, thans
Notaris te Heremen, en zulks ter vervanging van wijlen P. H'iegand; en
tot Notaris in het arrondissement Zutphen, residentie Zutphen, Mr. A. IV.
ie Grient Dreust, thans Notaris te Warnsveid, en zulks ter vervanging van
wijlen Mr. .7. .7. Schlinter.
Door Z. M. zijn bij het iste bataljon der iste afdeeling Mobiele
Noord-Brabandsche .Schutterij benoemd tot rste Luitenant J. Drabbe, en
tot aden Luitenant, .7. G. Verlinden.
Naar men verneemt is dezer dagen de heer F. II. TV. von Scherf, Rid
der der orijle van den Nederlandschen Leeuw., Raad van Legatie ,bij het
Nederlandsche Gezantschap bij de Duitsche Bondsvergadering, en Zr. Ms.
Zaakgelastigde in de vrije stad Frankfort, tot den Adelstand verheven.
Ook heeft Zijne Maj. den heer TV. J. A. van R'omondt te Utrecht tot den
"Adelstand verheven.
Onlangs .heeft Z M. aan den Baron von Preuschen van LiebensteinGe.
heimraad en Voorzitter van het Hof van Appel in het Hertogdom Nassau,
de orde van den Nederlandschen Leeuw ten geschenke gegeven, en hem
het ordeteeken daarvan doen overhandigen door den heer de Roentgen, Mi
nister van Nassau bij de Duitsche Bondsvergadering.
Naar men verze.kert zal de heer Mazel, Referendaris bij het Departe.
ment van Buitenlandscbe Zaken, die onlangs, bij de gebeurtenissen, ten op.
zigte van den Raad van Legatie van het Nederlandsche Gezantschap, den
heer Fabricius, naar de Fransphe hoofds'rad vertrokken was, na de aankomst
van den Baron Fagel te Parijs (die eerstdaags derwaarts vertrekken zal) naar
deze Residentie terugkeeren.
De heer Fabricius is bijzonder gevoelig over de vieijende wijze, jvaar-
'óp de Koning hem ontvangen heeft. Als een uitstekend bewijs van Zijner
Majs. tevredenheid heeft men opgemerkt, dat gemelde heer, terstond na zijne
aankomst, ten Hove heeft gedineerd, eene eer, die anders nooit te beurt
valt aan Staatsambtenaren, welke slechts den rang bekleeden van den heer
'Fabricius.
Door het stedelijk bestuur dezer Residentie is, ter voorkoming van
ongelukken, ter kennisse van het publiek gebragt, dat de artillerie-oefenin
gen in de vlakte van Waalsdorp, tot den 15 of 20 September aanstaande
lullen voortduren, waardoor 'de duinen in die omstreken tot dien tijd toe
onveilig blijven.
De houtsnijkunst', die In de laatste jaren overal zoo veel aanmoediging
vindt, en dien ten gevolge aanmerkelijke Vorderingen heeft gemaakt,„gaac
ook hier te lande meer en moer vooruit. Zoo heeft onlangs wede,roin de
maatschappij tot aUnmqediging van de nationale nijverheid, den zilveren eere
penning toegekend aan den heer TV. Bal, houtplaatsnijder te Delft, voor
'zijne fraaije aan dé maatschappij ingezondene proeven.
Uit Amsterdam schrijft men van den isten September:
Zijne Maj. hfceft, toegestaan .te Helvoetsluis een binnen-havenkom te maken.
Heden hefeft de aanbesteding van dat gedeelte der aardenbaan, voor den
'aan te leggen ijzeren spoorweg van Amsterdam naar Arnhem, hetwelk van
Amsterdam tot Utrecht gaat., op de Raadkamer van het stadhuis alhier, plaats
'gehad. De gezegde .uitgestrektheid is verdeeld in zes perceeien, die toege
wezen zijn ais volgt: iste perceel aan B. Langeveld, te Hardinxveld, voor
f 144,000; 2de perceel aan H. fjssers Az.. te Raamsdonck, voor 106,000;
3de perceel aan P. van Tienhoven, 'te Ameyde, voor f. 180,000; 4de perceel
aan K. van Doorn, te Papendrecht, voor f 154,000; 5de perceel san G. ten
Wind, te Pannerden, voor 'f 150,000, en het 6de perceel aan A. van Dijk,
te Drunen, voor f 127.000.
Wij vernemen, dat gisteren te Utrecht het maken van het gedeelte der
'airdenbaan voor den aan te leggen spoorweg, tusschen de steden Utrecht en
Arnhem, bepaaldelijk voor het gedeelte, begrepen tusschen den Arrhemschen
bovenweg, achter Driebergen en den weg van Ma.arsbergen naar Woudenberg,
Is aangenomen doof dpn heer Van der. Maat, wbnènde te Klundert, in Noord-
Braband, voor de som van f 234.000.
Öp den 28-Aug. overleed op deszelfs buitenverblijf het Huis ten Bosch,
te Maarsen, in den ouderdom van 74 jaren, de beet Johannes Bufs, Riddef
van de orde van den Nederlandsche Leeuw, lid van het Koninglijk-Neder_-
lindsche Iustituut en van vele andere geleerde en nuttige instellingen. Hij
was een man die niet alleen door onvermoeide werkzaamheid en vlijt zich
ielven zoodanig vormde, dat zijne kennis in natuur- en sterrekunde hem
'onder de geleerden, eene waardige plaats deed verwerven, maar die zoq
'ïng zijne afhèdiendè kfaêhtêh hèt veroorloofden; getrouw mede werkte aan
'3 SEPTEMBER,
,den bloei van die inrigtingen wier hoofddoel ïs, door volksbeschaving,en
verlichting, het algemeen welzijn te bevorderen. De verbeterde imigtjng
der stads armenscholen, die senen zelfs buitenlands erkenden lof heeft vtr-
•Avoryen, heefc men gedeeltelijk aan hem te danken, en de Maatschappij
Tot Nut van jlgcmecnzal. de diensten door hem bewezen, niet ligt vur-
gefen, manf. hem altijd rangschikken onder hare nuttigste en ijverigste be
vorderaars,. en zijn aandenken daardoor in zegening doen blijven.
Uit Groningen schrijft men van den 30 Augustus:
Sinds lang werd bij de ingezetenen dezer stad de wensch gekoesterd, die
deplegtige gedenkdag van den 28 Augustus, of het opbreken des belégs
dezer stad in 1672, weder mogt worden ae;>:eld. Dezelve, was tot den
•jare 1795 onafgebróken met geestdrift gevierd'? maar de toenmalige tijden .en
opgevolgde Fransche overheerschmg hadden dien dag uit de rij der feestda
gen geschrapt, zoqder dat, na het ophouden dier overheersching, eene
krachtdadige poging tot herstel van dien feestdag was gedaan.
Groningens ingezetenen herdachten, wel is waar, bij zich zeiven, menig*
maal den roem van hunne voorvaderen, die den zegevierenden vijandnadac
hij stad bij stad zonder eenige moeite gewonnenhadtot staan bragten.en
waardoor men, terwijl het licht der vrijheid in Nederland voor een gróoc
gedeelte was uitgedoofd, of verflaauwd, binnen de muren van Groningen
de heldere lichtstralen der vrijheids-zon zag gloren, die de glans van's yijands
wapenfeiten, deden verduisterenen de redding van het gansche Vaderland
uit dit afgelegen plekje gronds deden opdagen maar het bleef steeds j.aij
wenschen, nu eers in de dagelijksche gesprekken, dan eens in geschrifte
geuit, om den gedenkdag hersteld te zien. Niemand wijde de eerste zijn,
om de handen, tot het doen herstellen, aan het werk te slaan.
Voor eenige weken, vereenigde zich echter een aanzienlijk getal van de
notabelsce ingezetenen uit onderscheidene standen en bood aan de scads-Re-.
gering., een adres aan waarin op de herstelling des feescdags nadrukkelijker
werd aangedrongen.
Hieraan werd.,door stads Regering.in zoo. verre voldaan, dat het aan
,de ingezetene^ werd overgelaten, om op dien dag zulke gepaste vreugde,
bedrijven te doen, als zij zonden verkiezen,, en voorts bepaald, dat ijec
verbod, om vuurwerken af te steken, vo.or den avond van gemelden dag
zoude zijn opgeheven, terwijl aan de besturen der verschillende kerkgenoot,
schappen werd overgelaten, 0111 nopens de godsdienstige viering van dien
{lag zoodanige maatregelen te nemen, als zij overeenkomstig het belang en
den wensch van hunne gemeenten meest dienstig mogten oorJeelen.
Het gevolg hiervan was, dat er eene Commissie uit het midden der adres,
santen benoemd werd, die zich met het regelen der feestviering belastte.
.Met het. aanbreien van den dag zag men uit eene menigte huizen van par
ticulieren de vlaggen wapperen, en hierin gingen, onder anderen, de heer
Gouverneur der Provincie, de Burgemeester der stad en de militaire Auto.
riceiten, de ingezetenen voor, hoezeer men uit publieke gebouwen geéne
vlaggen zag waaijen.
Des voormiddags had er bij de Hervorrrtde, Roomsche, Luthersche en
Israëlitische Ge.tfieente, eene Godsdienstige herdenking van den feestdag
plaats,, en een ontelbaar getal ingezetenen nam 'daarin deel*. Bij eersrge.
noemde gemeente was de Hoogleeraar PITcftedc de Groot opgetreden, die
in eene treffende leerrede, het nuttige en beramende aanwees, hetwelk deze
feestviering voor ons als Groningers, Nederlanders en Christenen had, en
tevens er op aandrong, dat deze feestviering van een' vrolijken, dankbaren
en heiligenden aard voor de bevolking behoorde te zijn.
Te half 1 uur werd er op de Breede Markt, eene luisterrijke parade door
de -^schutterij en het garnizqen gehouden.
Des namiddags te 2 uren namen de volksvermaken op het land, even bui.
ten de Heere- en Oosterpoort, een' aanvang. Dezelve bestonden uit
een' wedstrijd in het mastklimmen, waartoe zich 23 personen, en 20. een*
wedloop iïi zakken, waar,toe zich 48; personen hadden aangegeven, die naar
de prijzen, bestaande uit een zakhorologie, andere zilveren werken en eenige
•geldstukken, met den meesren ijver dongen. Hierop volgde later het volks,
vermaak, bestaande in het stukslaan van eene.kruik, aan een touw opgehap.
gen,.door personen, die eerst op een' afstand geplaatst en daar geblindoekc
waren, om aldus de kruik op te zoeken.
BiJeken deze volksvermaken regt geschikt te zijn, om het algemeen op eenê
gepaste wijze bezig te houden en.te vervrolijken, de,plaats, waar dezelve,te
zien waren, was ?oo gelukkig.gekozenen leverde zulk een treffend schouw
spel op, dat iedqr^ die er tegenwoordig was., daar vanopgetogen werd.
i Het terrein, waarop de spelen plaats hadden, was een.laag stuk groen
land, gelegen aan de stadsgracht, waaraan zich de hartverheffende herdenking
hechtte, dat dit, punt de. plek was, waar in i672.het oorlogsvuur van weers
kanten het felste geblaakt had. Aan de noordzijde zag men.,de hooge walleii
zoo wel als de borstwering met duizen.cfe toeschouwers, uit de stad en het
gewest te zamen gestroomdbezet. Aan de zuidzijde was de hooge buiten
singel en diens afhelling met geene mindere schare opgevuld en insgelijks de
Heere- en Oostervveg. Deze vergaderde menigte leverde dus een soortgelijk
.schouwspel eener volksmassa opals men bij de oude Grieken en Romeinen
in hunne met duizenden gevulde amphitheaters onder de bloote lucht plagt t£
zien, terwijl het schaterend gejuich, gedurig aangeheven, het sprekendst be
wijs opleverde, dat het algemeen in dit feest behagen schepte. .Niemand
herinnerde zich bij eenig volksfeest hier ter stede zulk een aantal toeschou
wers te hebben gezien. De uitwerking van dit alles werd nog.veihoogd door
het fraaije weder, waarmede het feest van den dag begunstigd werd.
Te half 4 uur hielden de heeren officieren der schutterij op Vaderlandscha
wijze een' feestelijken maaltijd.
Te 6 uren. begon de Tooneel-Vertooning van het stuk, getiteld: het Ontzet
van Groningendoor J, Ruyl. De active leden der Tooneel-Sociëteit gaven
de duidelijkste blijken dac zij alle hunne pogingen hadden in het werk gesteld,
om het talrijk publiek, door eene juiste uitvoering van een op den dag be
trekkelijk Tooneelstuk, genoegen te verschaffen.
Na afloop hiervan werden er van wege de Commissie een aantal fraaije
vuurwerken afgestpken* die door eene menigte voetzoekers en andere vuur-
-werken van onderscheiden ingezetenen afgewisseld en gevolgd, de vreugde»
bedrijven tot laat in den nacht deden voortduren. Alle: vreugdebedrijven
Jiepen niet alleen toe algemeen genoegen, maar ook in de beste orde,zonder
eenige stoornis, af. v
Ten slotte moeten wij tlog opmerken, dat deze gedenkdag als het waFeann
de kort voorafgaande feestelijke viering van 's Konings naamdag geknoopt was
en men bij de verschillende vreugdebedrijven aanleiding vond, om het jaar*
féést vin dén beminden Vorst te herdenken. Zoo wapperdenom dit slecljt?
