N°>
A0. 1837.
LETDSCHE
VRIJDAG,
ev»
<1' *T77 i~S f
A/.C
1 i "7: j
\A. XW
C 0 U U A N
13 JANUARIJ.
1e
NEDERLANDEN.
Leyden den iaden Januarij.
Men meldt uit 's Gravenhage van den uden dezer het volgerde:
Bij Koninglijke besluiten van gisteren, is de heer A, van Gennep, lid van
de Eerste Kamer der Staten-Generaal, en Vice-President van het Ainorci-
satie-Sijndicaat, tijdelijk, en voorloopig-tot den isten Mei aanstaande, tot
Minister van Financien benoemd, terwijl gemelde heer tevens verheven is
tot Minister van Staat, en zijn eervol ontslag bekomen heeft als Vice-Pre
sident van het Amortisatie-Sijndicaat. Naar men verzekert, zal de heer van
Gennep meerendeels zijn verblijf te Amsterflam honden, en blijft du Secre
taris-Generaal van het Departement van Financien, de heet Ossewaerde, met
de Administratie van hetzelve belast.
Gisteren morgen is het stoffelijk overschot van wijlen dén Minister van
Test van Goudriaan, ter aarde besteld. Achter de lijkkoets volgde een rij
tuig, waarin zich de naaste uetrekkingen des overledenen bevonden, en
voorts een der rijtuigen van den Engelschen Minister aan ons Hof, die de
ze laatste hulde aan den afgestorvenen meende te moeten bewijzen. De
Boden van het Departement van Financien hebben deze koetsen gevolgd.
De trein was niet groot, zoo men wil, op uitdrukkelijkén wil des overledenen.
Te Gouda zijn in 1836 geboren 289 zonen en ^54 dóchters, te zamen
543 kinderen, hieronder niet begrepen 3^ doodgeborenen; gehuwd 115 pa
run, geeue echtscheiding; oyerleden 184 van het mannelijk en 213 van het
vrouwelijk geslacht, té zamen 397, dus meerder geboren 146.
Te Vlaardingen zijn gedurende 1836 gehuwd 58 paren; geboren 150 zonen
en 143 dochters, te zamen 293 kinderen; overleden 106 van het mannelijk
en 101 van het vrouwelijk geslacht, te zamen 207overledenen, zijnde meer-
der geboren dan overleden 86.
Te Zaandam zijn geboren 203 zoons194dochters; te zamen 397 kinderen,
waaronder 13 onechte; buitendien 12 doodgeboren. Overleden 213 van het
mannelijk en 210 van bet vrouwelijk 'geslachtte zamen 423 personen. Ge-
heel 117 paren.
Te Alkmaar zijn in 1836 geboren 327 kinderen, te weten 145 zoons en
182 dochteis; overleden 304 personen, waarvan 148 van het mannelijke en
156 van het vrouwelijk geslacht; gehuwd 86 paren.
Te Middelburg en derzelver ambachten zijn in 1836 geboren 546 kinderen,
als 258 van het mannelijk en 288 van het vrouwelijk geslacht; overleden
456 personen, zijnde 207 van het mannelijk en 249 van het vrouwelijk ge
slacht, en gehuwd 159 paren, [n het afgeloopen jaar zijn dus 90 personen
meer geboren dan overleden; terwijl, uit eene vergelijking der laatste tien
jarenis gebleken, dat er 749 personen meer overleden dan geboren zijn.
Tc Leeuwarden zijn in 1836 geboren 741 kinderen, als 407 jongens en
334 meisjes, waaronder 11 tweelingen, overleden 491 personen, waarvan
tót hêt mannelijk 257 en 234 tot het vrouwelijke geslacht behooren meer
overleden dan in het vorige jaar 52; Overtreffende alzoo het getal der ge
borenen dat der overledenen 250; in hetzelfde jaar zijn gehuwd 218 paren,
22 paren minder dan in 1835; echtscheidingen 4, in het vorige jaar gtenc.
Te Sncek zijn geboren 120 van het mannelijk en 119 van het vrouwelijke
geslacht, te zamen 239 kinderen; overleden 59 van het mannelijk en 67 van
het vrouwelijke geslacht, te zamen 126 personen; gehuwd 65 paren.
Te Nijmegen zijn in het afgeloopen jaar geboren 655 kinderen, als
340 zoons en 315 dochters; overleden zijn 423 personen, als 246 van hèt
mannelijk en 177 van het vrouwelijk geslacht. Voorts worden er 42 dood-
geboorne en voor de aangifte overledene kinderen gemeld. Er zijn 155 pa.
ren gehuwd. In 1835 was het getal der geborenen 645, dat der overledenen
472 en der gehuwden 168 paren.
Door het groot Noord-Hollandsche kanaal zijn 1836 langs Alkmaar ge
varen 1,318 schepen, te weten 867 uit zee komende en 521 naar zeegaande.
Volgens de Studenten Almanak voor dit jaar, bedraagt het getal der
ingeschrevene Studenten aan de Hoogeschool te Groningen 275, welke over
de verschillende faculteiten aldus verdeeld zijn, als; in de Godgeleerdheid
110, in de Regten 75, in de Geneeskunde 50, in de Letteren 7 en in de
Wijsgeerige Wetenschappen (hieronder begrepen, die voor de eigenlijke
studie der Geneeskunde zich voorbereiden) 33.
Uit Nijmegen meldt men van den 10 Jamiarij
Laatstleden Zaturdag overleed alhier de Hoog-Edel-Gestrenge heer Eiso
BergsmaMajoor Ingenieur en Commandant van het corps mineurs en sap
peurs, Ridder van de Militaire Willems-Orde. Eene zeer kortstondig ziekte
maakte een einde aan ziin zoo nuttig leven. Niet alleen voor zijn gezin,
maar voor zijne talrijke vrienden, voor zijn corps, dat hem vooral diep be
treurt, was hij een zorgelijk vader, een ware vriend, een voorbeeldig Chef.
Het vaderland verl'est in hem een ijverig, getrouw en uitmuntend officier.
Dezen morgen had de plegtige ter aarde bestelling van Z. H. Ed. Gestr.
plaats, welke met militaire eer, op de aan zijnen rang, als corps Comman
dant, verbondene wijze, geschiedde; eene talrijke menigte vergezelde zijn
lijk naar deszeffs laatste verblijfplaats.
Uit Belgie wordt gemeld, dat Leopold ziinen Gezant te Londen, van
der ffeyer, die een groot deel heeft genomen aan den onlangs te Lissabon
mislukten opstand, uit Portugal naar Londen heeft terug ontboden.
De bevolking van Belgie was den isten Januarij 1835 omstreeks 4,165,953
zielen. Er hebben aldaar in 1835, 142,227 geboorten plaats gehadals73,416
zoons en 69,511 dochters. Men telt er 101.143 sterfgevallen, als: 51,151
van het mannelijk en 50,012 van het vrouwelijk geslacht. In hetzelfde jaar
zijn er 32,680 paren gehuwd en 11 gescheiden. In Maart zijn de geboor-
lens het menigvuldigste geweest, als ook de sterfgevallen. In Julij hebben
de minste geboorten en ook de minste sterfgevallen plaats gehad.
O O S T - I N D I E.
Batavia den 2 September. Berigten van Timor-koepang behelzen, dat
een groot gedeelte van het Chinesche kamp aldaar, in den morgen van den
9 Jul ij I. 1. is afgebrand.
Voorts schrijft men van daar, dat de Portugesche brik Felice Vianako
mende van Deli en bestemd naar Macao, in den nacht van den 22 Junii II.,
op den hoek Pacola, zijnde de noord-ooster hoek van de Koepang-baai,
gestrand is.
Het is echter gelukt om het vaartuig, nadat het gedurende ruim drie maal
vier en twintig uren, op de rotsen gezeten had, in eene branding die het
naderen zeer gevaarlijk maakte, weder vlot te krijgen, zoodat hetzelve, na
door de adsistentie der plaatselijke autoriteit in de rivier te Koepang gehaald,
en aldaar vertimmerd te zijn, bij het afgaan van dit berigt, weder gereed
wasom de voorgenomen reize naar China te vervolgen.
SPANJE.
Berigten over Parijs van den 9 Januarij,
De Koningin heeft het volgend besluit uitgevaardigd, omtrent de erken
ning en vrijen handel van Mexico in Spanje:
Art. 1. Alle vijandigheid tusschen mijn Gouvernement en mijne onder,
danen en de burgers of bewoners van Mexico zal var. heden af ophouden.
2. De reeds, in Spanje aanwezige Mexicanen, en zij die zich daar later
mogten willen nederzetten, zullen worden behandeld als de onderzaten van
Devnende Mogendheden.
3. De Mexicaansche schepen zullen even als die der bevriende natiën
toegelaten worden in al de havens van Spanje mits zich gedragende naar al
de wetten en. verordeningen op den vreemden koophandel.
De Cortes te Madrid hebben in derzelver zitting van den 28 December
met 88 tegen 53 stemmen bepaald, dat de verkiezing der leden van de Wet
gevende Kamers voortaan regtstreeks zal plaats hebben.
Van de Spaansche grenzen schrijft men:
De 28 kanonnen, welke de Carlisten zijn ontnomenzijn benevens 150 gé-
vangenen naar Bilbao opgebragt. De Carlisten hebben 300 dooden gehad,
welke men heeft moeten verbranden.
De 24sten heeft de Generaal Saarsfieid al de troepen van Ribera en andere
punten van Navarre te Pampeluna vereenigd. Hij heeft bij zich 8000 man
infanterie en 400 ruiters, daaronder begrepen vier bataljons van het Algier-
sche legioen alsmede de garnizoenen die de linie van Pampeluna naar Ron-
cevaux, en van daar naar de Ebro bezetten. Men verzekert dat Saarsfieid
met zijne strijdkrachten op Vittoria zal aanrukken. De 2de en 7de bataljons
van Navarre, onder aanvoering van Thomas Tarraguelhebben, den 23Sten,
den molen van Zabaldica geplunderd en al het meel mede genomen. De Car-
listische Colonel der artillerie Trobo is gevangen gemaakt.
Men vtyzekerde, dat de Carlistische Opperbevelhebber Fiilareal óf door
Gomez óf door Casa-Eguya zou vervangen worden. Voor den laatste zou ech.
ter meer kans zijn.
Don Car los lijdt aan eene keelontstekinghet gevolg van het ruwe weder.
De Carlistische bende van Ros d'Eroles heeft in Arragon eenen stouten
slag gewaagd; zij heeft namelijk, met het vallen van den avond, de stad
Banabarraop zes mijlen afstands van Barbastro, verrast en schrik verspreid
onder het garnizoen, bestaande uit mobiele nationale gardes; tot den gan
se len nacht door heeft de vijand de stad geplunderd. Alleen eenige weinige
hnizen weiden uitgezonderd. Ten elf ure des morgens, na eenen aanzien
lijken buit medegenomen en talrijke buitensporigheden gepleegd te hebben,
ti de bende afgetrokken.
Er zijn thans berigten medegedeeld over de oproerige bewegingen te
Barcelonavoor Mina's doodden 20 December voorgevallen. Op een
oogenblik, dat in een van de schouwburgen der stad eene groote menschen-
menigte bijeen was, heeft men, met geen ander doel, dan om opschudding
te verwekken, het geroep van: brand! doen hooren. De daardoor bijeen-
geschoolde volkshoopen namen weldra eene dreigende houding aandoch de
bevelhebber der stad, de Brigadier Luna, begaf zich dadelijk te midden der
onruststokers en heeft hen met hulp van eenige ruiters uiteengedtevenniet.
tegenstaande er rondom hem een moordgeschreew opging. Na deze gefnuikte
poging, hebben de aanzienlijkste bewoners van Barcelona, ten getale van
6 of 700, eene bijeenkomst gehouden, waarop tot het indienen van een
adres aan de Koningin-Regentes is besloten, tot strekking hebbende, om de
vervanging van den stedelijken Raad en van de Junta van wapening te ver
zoeken, die men verdacht houdt van heimelijk de woelingen te Barcelona
aan te stoken. Den 22Sten zijn afgevaardigden met dit adres naar Madrid
op reis gegaan. Ook te Cadix moeten zich kenteekenen van ontevreden
heid hebben vertoond, ten gevolge waarvan de Kapitein-Generaal Aldaiua
zich daarheen heeft begeven.
Berigten uit Bilbao van den 31 December melden, dat Don Carlos te
Durango was; fi'llareai was afgezet. De voorposten der Cailisteu stonden
tot voor de poorten van Bilbao.
In het laatste gevecht waren veel Christinos Opperofficieren gesneu
veld. Weinige bij de Carlisten.
Mina is den 27 December met Veel statie te Barcelona begraven.
Narvaez heeft aan Hare Maj. een vertoog ingediend, waarin hij straf
verlangt voor Alaix en andere verraders, daar hij anders geen militair kon
blijven.
ZWITSERLAND.
Het Voorzitterschap van de kantons, of het dus genoemde Voorort is met
het einde vanphet afgeloopen jaar van Bern, op Lucern overgegaan. Het
Voorort van Bern heeft voor zijn gezag neder te leggen, nog de volgende
circulaire aan de onderscheidene kantons gezonden:
„Het Voorzittend kanton haast zich, de Staten van het Bondgenootschap
te berigten, dat de vlugtelingen Joseph Mazzini, Johann en August Ruffini
ten gevolge der dienstvaardigheid van den Franschen Gezant in Zwitserland,
na paspoorten van Z. Exc. erlangd te hebben, om op hun woord van eer
vrij door Frankrijk te kunnen reizen, zich verpligt gevonden hebben onver
wijld het Zwitsersch grondgebied te ontruimen. Ten einde de afreis dezer
vlngrelinrrenwier langer oponthoud in onze Republiek de betrekkingen van
het Bondgenootschap tot de naburige Staten in gevaar zou gebragt hebben,
gemakkelijker te makenheeft de President van het Voorzittend kanton hun,
op hun verlangen, geleibrieven doen bezorgen, met welke zii zich naar de
Fransche grenzen hebben begeven. Het Voorzittend kanton Bern acht zich
gelukkig, aan het slot van zijn beheer, 11 deze toegevendheid van den Fran
schen Gezant te kunnen mededeelen, en de kantons-Regeringen zullen daarin
ongetwijfeld' insgelijks een duidelijk bewijs der welwillende betrekkende
opmerken, die tusschen Frankrijk en het Bondgenootschap bestaan."
DUITSCHLAND.
Tegernsf.P- den 5 Januarij. Sedert gisteren namiddag en avond isTegernsee
zoo gelukkig HII. MM. ouzen allergenadigsten Koning en Koningin, alsook
