DUITSCHLAND.
Weewin den 3 October. Zoo als men verneemt werden voor de krooniug
van Z. M. den Keizer in het Lombardysch-Venetiaansch Koningrijk, reeds
voorbereidselen gemaakt. Alles zou tegen den eersten Maart van het volgend
jaar gereed zijn, om de reis naar Mailand te aanvaarden.
Nog meldt men uit Weenen van den 6 October, dat de Turksche bood
schapper Ahmed-Vachode eer heeft gehad zijne geloofsbrieven aan Z. M.
den Keizer te Schönbrunn te overhandigen.
Frankfort den 12 October. Gisteren zijn alhier aangekomen de Kroon
prins en Prins Albert van Pruissen, alsook de Baron Fagel, Ncdcrlandsch
Gezant aan het Fransche Hof, allen komende uit 's Gravenhage.
GROOT-BRITANNIE.
Londen den 12 October. De nieuwe Turksche Gezant, Rechid-Xiey
wordt eerlang alhier verwacht.
Zondag avond, ongeveer ten zes ure, heeft efinde fabrijk dezer hööfii.
stad, genaamd de South Metropolitan (las iVorks, aan het Surrey kanaal ge.
legen, en door welke eenige aeelen van Londen met gaslicht voorzien wor.
denten gevolge van het onvoorzigtig gaan met eene brandende kaars in het
binnenste van dit gebojiw, eene ontvlamming en allervreesselijkste ontploffing
van gas plaats gevondtn, welke het op deze fabrijk liggende ijzeren dak en
derzelver muren geheel uiteen geslagen en vernield heeft. Onderscheiden
personen, welke zich op het oogenblik van de ontploffing in dit gebouw be
vonden, zjjn er de slagtoffers van geworden.
FRANKRIJK.
Parijs den 11 October. Nieuwe instructien zijn gisteren van den Minister
van BOitenlandsche Zaken naar den Gezant in Zwitserland, Montebello, afge
zonden, ten aanzien van de maatregelen, die bjj de blokkering van Zwitser
land moeten genomen worden.
Brieven van de grenzen van Zwitserland melden, dat onderscheiden
kantons reeds hunne Afgevaardigden bij den buicengewonen Landdag gek.o-
zen hebben, en dat zij de zending hebben om de bepaling van de zaak be
trekkelijk Conseil te handhaven, evenwel bevredigende maatregelen aanne
mende die met de eer van Zwitserland bestaanbaar zijn.
Wat de veroordeelden van Lyon aangaat, zegt een blad, die gratie'ont»
vangen hebben, en welke zich in het kasteel van Doullens ophielden, men
zou hen de plaats afgevraagd hebben, waar zij zich dachten op te houden,
en men geeft voor, dat hun zelfs ontzegd zou geworden zijn te Parijs te
komen. Voor het overige leefden de gevangenen, die bij petitie genade
gevraagd hebben, op den besten voet met hun, die zich deze daad van onder,
.werping niet wilden getroosten.
Den 12 en 13 October. Fransche bladen melden dat men algemeen de vrees
koestert, dat de Zwitsersche kantons niet aan het ultimatum van den Fran
sehen Gezant Montebello zullen toegeven. Zelfs zulke kantons, die voorheen
meer Franschgezind waren deelen thans in de meening der overigen. Men
kende nu de namen van de Afgevaardigden der kantons bij den buitenge
wonen Landdag, en het blijkt, dat op 26 kantons, 17 aan hunne Afgevaar
digden die instructien gegeven hebben, welke strekken ter handhaving van
den ouden Landdag en het rapport van den heer Keiler.
Frankrijk had de verkiezing van twee leden te Zurich, welke als de voor
naamste aanstokers van het ongenoegen beschouwd werden, getracht te ver
hinderen, doch was hierin niet geslaagd.
In de meeste kantons zóu men den wensch hebben te kennen gegeven,
om de bemiddeling van Engeland in te roepen ten einde de twist bij te leggen.
Vooral ook het gedrag van den Grooten Raad van het kanton Vaud, wel
ke het besluit van den Landdag tot uitdrijving der vreemdelingen, niet wil
uitvoeren, schijnt tot zulke hevige maatregelen tegen Zwitserland aanleiding
gegeven te hebben. Al de vreemde Ambassadeurs hadden een protest ge-
teekend tegen het niet uitvoeren van die bepaling, en hetzelve aan den
heer Tscharner, Voorzitter van het Directorium overhandigd, welke hetzelve
onder de oogen van den Landdag brengen moest.
Men heeft het gerucht verspreid 4 dat de heer Latour-Maubourg door
het Gouvernement geautoriseerd was, om aan de Spaansche Regering dade
lijke hulp van een Fransch leger onder Fransch vaandel aan te bieden,zoo
dra de Cortes geconstitueerd waren. Ook dergelijk berigt is over Enge
land ontvangen.
MENGELINGEN.
GEESTELIJKHEID, ADEL en MILITAIRE STAAT
van het
OTTOMANNISCHE RIJK.
(.Vervolg en slof).
Alle oude kiemen van tweedragt waren verdwenen, zoo zelfs, dat van de
regering van Mahmoud I, tot op den dood van Selim IIIer geene belang
rijke opschudding plaats greep. Het Keizerrijk was stil, maar door het af
leggen van huune oude woeligheid, waren de Janitsaren slechte soldaten
geworden, zij konden den vijand niet meer het hoofd bieden en overlaadden
zich in de oorlogen der Porte tegen Katharina II, met schande, zoo zelfs,
dat zij zich niet meer in uniform in de Straten van Konstantinopel durfden
vertoonen.
De zwakke regering van Selim bragt eene nieuwe omwenteling te weeg.
De Ulemas gaven het teeken van tegenstand. Daar zij geen partij van de
ontaarde Janitsaren meenden te kunnen trekken, wendden zij zich tot den
adel, dien zij bereid vonden hunne zaak te ondersteunen. Zij maakten de
eerzucht dér magtigste Hospodars en Pachas gaande, en de vaan des oproers
werd opgestoken. Bij deze verlegenheid voegde zich de vredebreuk met
Rusland, het inzeilen der Engelsche vloot binnen de straat der Dardanellen
en eindelijk een opstand der Janitsaren, waardoor de ongelukkige Selim van
den troon viel. I11 dezen laatsten opstand hadden de Janitsaren de reguliere
troepen vermoord en hunne kasernen gesloopt. Zij hadden insgelijks den
Groot-Vizier Mustapha van kant gemaakt. Deze beide heldendaden hadden
hun hunne vermetelheid weder gegeven, en zij wilden weder gelijk te voren
in de staatszaken gemengd worden. Voorzeker zouden zij Mahmoud II, die
zij in afschuw hadden, onttroond hebben, zoo niet zijn erfgenaam te jong
geweest was om hem op te volgen. Mahmoud slaagde er in dezelven te
ontbinden, hij wist behendig de geestelijkheid in deze zaak te mengen door
de heilige vaan van Mahomet te ontrollen en hen rondom dezelve te ver
zamelen terwijl hij met geweld de regimenten Janitsaren uiteendreef. Doch
de geest van het Janitsarismus is verre van vernietigd te zijn, dezelve
ademt in de Muzelmansche jeugd, in de geestelijkheid, in den adel; men
vindt denzelven in Europisch-Turkije, in Klein-Azie en in Syrië weder; laat
het ons dus niet verwonderen zoo eens eene verschrikkelijke terugwerking
het Oitomahniscbe Rijk geheel kwam verstoren.
Andere oorzaken van ontbinding werken nog op de bestanddeelen van het
Turksche Rijk. In de eerste plaats zullen wij de volslagene verwarring van
het administratief syitema aanhalen; geene Policie in de steden noch op het
land; de moorden zijn er aan de orde van den dag, vooral in de voorstad
Galata, alwaar het schuim der natie huisvest, men steelt en moordt er on
gestraft. Op de groote wegen is het niet beter gesteld; wee! de Karavanen
die niet goed vergezeld zijn, zelden gebeurt het, dat zij niet worden uitge
plunderd; om dit te voorkomen vereenigen zich de kooplieden, en verkrijgen
dan door geld of voorspraak eenen firman, welke hun het regt geeft om zich
van afstaud tot afstand door dzelebys of gewapende lieden ten dienste van den
Staat, te doen vergezellen. Te water is het niet minder gevaarlijk daar
maken de bntaktzys of verdrinkers jagt, op al wat in den Bosporus kruist, zon
der genoegzaam gewapend te zijn. De diefstallen met braak, zijn ook zeer
menigvuldig. De Moskeeën te Konstantinopelalwaar gewoonlijk de grootste
schatten van de Muzelmansche bevolking in bewaring zijn gesteld, worden
dikwijls door gchcele benden boosdoeners aangevallen. liet getal gaanwdie-
ven is zoo ontzettend groot, dat het Gouvernement in de verpligting is, de.
zelve te eerbiedigen, en de magt van hun opperhoofd stilzwijgend te erken
nen. Deze man heet boazek of de insekt. Wanneer er een diefstal begaan
is, moet men zich dadelijk tot hem vervoegen, en tegen eene doorhem tebepalene
uitkeering, komt men weder in het bezit van de gestolene voorwerpen.
De zedeloosheid der hoogere klassen is ook eene oorzaak van ontbinding.
De meeste jonge Turken van goeden huize verteren hun vaderljjk erfdeel in
uitspattingen van allen aard, en slijten hun leven in de bordeelen, welke
huizen zware belastingen moetende opbrengen, beschermd in plaats van
geweerd worden. De verteringen voor de keuken zijn aanzienlijk; zelden
komen er minder dan twintig schotels op de tafel van eenen rijken Muzel
man, en niettemin gaan zij voort met hunne vingers te eten. De kleeding
vooral is iets waaraan zij zeer gehecht zijn; een Ottomannisch Minister zells
zal zich door het geschenk van eene kostbare pelisse laten verleiden, een
Turk uit de lagere klasse zal alles verkoopen om eenen scharlaken kaftan
te hebben.
Bij dit alles moet nog gevoegd worden de groote armoede van het volk.
Hoewel de Turksche bevolking beter behandeld wordt, dan alle Christen of
Joodsche onderdanen van de Ottomannische Porteis hun tbestand niettemin
zeer onaangenaam. Vooreerst zijn de landbouwers aan de voortdurende be
lasting der tienden onderworpën; dé kooplieden betalen zware regten van
in- uit- en doorvoer; de kunstenaars en werklieden zijn, boven en behalve
de vrijwillige schattingen, welke zij aan hunne verschillende corporatien be.
talen, aan eene menigte willekeurige belastingen, welke hun door de plaatse
lijke overheden worden opgelegd, onderworpen. Daarna komen de taxes van
allerlei aard, zoo als de idiye of gift voor het feest van het Baïram, de
Ramazaniijebelasting voor de vaste van het Ramazan; dan nog de geschen
ken voor den Pachadzëibi humayounde bijdrage voor den stijgbeugel van
Zijne Hoogheid, rikiabiije; die voor het onderhoud van het paleis en de
lusthuizen des Sultans, voor zijne stallen, zijne keuken enz." Eindelijk
moet men hier nog bij voegen de equivalenten, bcdiliijat, onder welken
naam een aantal andere belastingen worden geheven, zoo als voor den aan
bouw van oorlogschepen, voor de schapen tot de consumtie van het paleis
en de hoofdstad dienende, voor de posterijen enz.
Al deze aanslagen, ongelijk gedragen wordendemoeten op eene geweld
dadige wijze worden ingevorderd, daar de roofzieke ambtenaren veel meer
dan het verschuldigde eischen, en het meerdere voor zich behouden. Als
of het met deze verpletterende, lasten niet genoeg was, worden de Pachas
van elke provincie over het algemeen alle zes maanden veranderd, en eischc
een ieder hunner voor zich bij zijne komst, eene soort van regt van blijde
aankomst, welke men kudouniyi noemt. In een woord de toestand der Tur
ken, zoo wel in Europa als in Azië, is beklagenswaardig, zij haten de lieden,
die hen besturen en zijn altoos gereed de Pachas of Grooten, welke in op
stand komen, te ondersteunen. Zoo Alexander Ipsilanti deze gesteldheid van
geest bij de Muzelmannen gekend had, zoude hij de Grieksche zaak mee
die der Ottomannische natie hébben verëenigdwaarschijnlijk zoude men dan
bij de Turken eene beweging ten voordeele des opstands hebben te weeg
gebragtwelke ook zij wenschtenen die het Turksche Rijk van aanzien
zoude hebben doen veranderen.
ZEE-TIJDING.
In Tcssel binnengekomen H. W. Tomkins, van Manilla, J. H. Brandt enH. K.Ruyl,
Van Surinainen, L. C. dc Vries, van Marseille, II. S.. Hoveling, van OlcronW. Cou
sins, van Louden, Kapt. van der Huclit denö Oct. naar Batavia vertrokken, terug uit zee.
In liet Vlie binnengekomen R. J. de Jong, van Sunderland, T. F. Hardingvan Nerva.
Tc Tersc',1. binnengekomen E. Uïricbsvan Akkummerzyl naar Antwerpenals bijlegger.
Kapt. K. Zwanenburg, van Napels, in het Vlie binnen, beeft den 29 Aug. op 37° -4'
N. breedte, 9° 3a' W. lengte, in goeden staat gepraaid de kof de Goede TrouwKapt.
K. J. Maskervan Riga naar Alexandria fin Egypte)hebbende als toen 40 dagen reis.
Zr. Ms. Oorlogs-Corvette Hippomencs, Kapt. J. W. Moll, en dc Brik de Pelliluir.11,
Luit. Rengersbeide uit Tesscl naar dc Middclandschc zeewaren den 8 of 9 Oct. op
de hoogte van Margate.
ArrïvememcnTe Baltimore Kapt. S. T. de Boer, en te Ncw-Yo»k J. L. Hosper,
beide van Rotterdam, II. Knudsen, van Amsterdam; te Boston \V. Long en J. Ewcr,
van Rotterdam, II. Cassadyop de Rivier St. Lawrence M. Russelcn te'Lissabon
II. Lindberg, allen van Amsterdam, A. Hogendykvan Vlaardingcn.
PRIJS-COURANT der EFFECTEN.
Amsterdam den 15. October .1836.
Nederlanden.
Werkel. Schuld zi pCt. 521-152 j J
dito _e_
•Uitg. a
Kans-Biljetten21J-1 21 j
Amort. Syndic. 4! 945a 94L
3J 75Ï» 75'
Hand.-Maats. 4J 175 a 177J.
Nieuwe dito..4j 102^-a
Frankrijk.
Inschr. Grb. 3 pCt. 77!a 78
Rusland.
Gb./7.&C°.i798 5pCc. 102 J-H03
i8'5s103 a
Ins. en Certif, 663 ja
93sa 931
Pruissen.
Geldl. tcLond. 4pCu a
Aandeelen van dito a
Gebl.l
58ï|
100 J-
177
77Ï|
Spanje.
Nieuwe i83j£ 855. pCi. 21 a22
Dito onbep. st.- a
Dito passive.....7 a—
Üito uitgest9 a
Oostenrijk.
Obl. Coll C°. 5 pCc. a
Certificaten.2}a
Neg. MetaliekaJ a
Idem5 -98ja
Dito in Lond, 5 a
[Bank-Aktien3 a
Napels.
^Certificaten.5 pCc. a
jDito injSldpels. 5 90 Ja
Griekenland.
liObl. 1 l.gr./. st. 5 pCt. a
Gebl.
211-
De Prijs van de BOTER aan de Waag binnen Leyden.
Zaturdag den 15. October 1836.
Van 34 tot 37 a 38 gulden.
PROVINCIALE GOUVERNEMENTEN.
De Staatsraad, Gouverneur van Zuid-Holland, brengt bij deze, ter kennis van
dc daarbij belanghebbenden, dat op Zaturdag den aasten October aanstaande, des namid
dags ten 2 uredoor de Commissie van Administratie over bet Burgerlijk en Militair Huis
yen Verzekeringte J Gravenhageonder hoogere goedkeuring, in bet openbaar, aan
dc niinst-tnschrijvenden zal worden aanbesteed, de levering van dc benoodigdheden tot
onderhoud en verzorging der gevangenen in gemeld Huis, gedurende de dienst van 1837;
bestaande in: AardappelenRundvleeschPoter, Gort, Meel, Groene Erwten, Groenten,
Zout, Peper, Azijn, Patent-Olie, Kaartenen ZeepZoetemelk, Legstroo, llcrrd- en
Kcgchelkolenen Smilderturf.
De voorwaarden cn conditiën der aanbesteding zullen van heden af ter lezing liggen in
het lokaal der voormelde Gevangenis, terwijl dc inschrijving zal geschieden bij gesloten
biljetten op zegelwelke vóór of uiterlijk ten iz ure van den dag der aanbestedingin
eer.e op het Verzckcrings-Huis voorhanden bus moeten gedeponeerd wordenzullende na
dit tydstip geene biljetten .meer worden aangenomen.
s Gravenhage, den 7 October 1836.
De StaatsraadGouverneur voornoemd
Van her Duvrf.
