A0. 1836.
LEYDSCHE
O a
C 0 U E A N T,
■N i
MAANDAG
t 4r r, »ƒ>-.Vi
^,r\.
S.'.v
\i-z E?5r;
^35/
'W; K.BVOON y;*t
DEN aöstcn SEPTEMBER.
De Schutter GERUIT JAN JANSEN, van de 5de Compagnie 3de Ba-
tailjon iste Afdeeling Geldersche Schutterij, wordt bij deze opgeroepen,
'om zich ten spoedigste ter Secretarie dezer Stad te vervoegen.
NEDERLANDEN.
Ley den den 2sscen September.
Gisteren middag om drie ure passeerde alhier, na van paarden verwisseld
te hebben, Mevrouw de Prinses van Oranje, vergezeld van de jonge Prinsen
en de Prinses, Hoogstderzelver Dochter, zich van Soestdijk naar 's Graven-
hage begevende.
Te vijf ure kwam in onze stad aan Z. K. H. de Kroonprins van Pruissen.
Z. K. H. is bij den Koninglijken Paarden-Postmeester IV. L. Burgers afge
staptheeft zich aldaar verkleed, en eenige ververschingen gebruikt. Na
een half uur vertoevens heeft Z. K. H. zijne reis naar de Residentie voortgezet.
Men schrijft uit 's Gravenhage van den 23 September:
Gisteren avond heeft Id. M. de Koningin en H. K. H. Prinses Albert van
Pruissen, de voorstelling in den Franschen Schouwburg met Hoogstderzelver
tegenwoordigheid vereerd.
Z. Exc. de Minister van Binnenlandsche Zaken, Baron yan Doorn,
heeft gisteren de tijdelijk, aan Z. Exc. opgedragene betrekking van Secre
taris vin Staat opgevat; Graaf Schimmelpenninckdie zijn ontslag uit die be
trekking genomen heeft, begeeft zich naar zijn buitenverblijf. Met de on-
derteekening dei stukken voor het Departement van Binnenlandsche Zaken,
is tijdelijk belast geworden de heer Vollenhoven, Secretaris-Generaal van hetzelve.
Men verzekert, dat de heer Muller, Referendaris bij het Departement
van Justitie, tot Secretaris-Generaal, en de heer Appeltere, Substituut van
het parket van hec Hoog-Geregtshof, tot Referendaris bij dat Ministerie
benoemd is.
Bij rescript van Z. M.van 30 Augustus jl.is het Departement van
Oorlog gemagtigd geworden, om de inspectie over de Mobiele Landelijke
Schutterijen werkelijk in den loop van de maand October aanstaanden voort
gang te doen hebben, en om dezelve ditmaal te doen plaats hebben bij de
staven der bataljons, waartoe de schutters behooren, en dus in de steden,
alwaar die staven gevestigd zijn, en zulks op grond dat terzelfder gelegen
heid de Mobiele Landelijke Schutters, van de ligting van 1835, moeten
worden gekleed.
Bij eene aankondiging van Z. Exc. den Minister van Financien, is ter
kennis van het publiek gebragc, dat de verpligting om de brieven, bestemd
raar Beijeren Baden \Vurtemberg en Zwitserland (deze laatsten voor zoo
veel die over Duitschland worden verzonden), van de plaats vgn afzending
tot aan de grenzen te frankeren, met den isten October aanstaande, zal ko
men te vervallen; dat hec, te rekenen'van dien dag, aan de verkiezing der
belanghebbenden staan zal, om die brieven, hetzij geheel ongefrankcerd
hetzij geheel gefrankeerd tot de plaats van bestemming te verzendendoch
dat de brieven, naar ZtVitserland echter, Waarvan de verzending over Frankrijk
mogt verlangd worden, bij voortduring aan eene gedwongene frankering tot
aan de grenzen onderhevig zullen blijvên.
Naar men verneemtis onlangs door Z. Exc. den Minister van Binnen-
Jandsche Zaken verklaarddat Z. Exc. geene termen heeft gevondenom
het er voor te honden, dat een bijzonder gesticht van weldadige strekking,
met Koninglijke magtiging, krachtens testament, opgerigt of ingesteld, zoude
behooren tot die publieke gestichten, welke 's Konings magtiging tot het
aankoopen van vaste goederen behoeven.
Bij aankondiging van Z. Exc. den Directeur-Generaal voorde Marine,
van den 2osten dezer, is ter kennisse van het publiek gebragc, dat de zee
kapen op de bank, genaamd de Noordvaarder, thans in derzelver vernieuwde
ligting geplaatst zijn, namelijk in eene lijn met de buiten- Of roode ton Van
het nieuw geschuurde zeegat, tusschen de Noordergronden van Terschelling
en Vlieland, zoo dat men nu dat zeegat op de kapen over elkander gehou
den, kan binnen zeilen, tot dat men twee it drie kabellengten van den binnen
Noordvaarder gevorderd is, en alsdan de koers van het zeegat dê Hollepoort
naar de reede vervolgen kanmits op wind en getij acht gevende.
De heer J. Taylor, te Londen, wélke eetie belangrijke dienst aan de
zeevarenden heeft bewezen, met het doen verkrijgbaar stellen van door hem
ontworpen naauwkeurige tafels voor de berekening der lengte op zee, door
de afstanden van de maan tot de zon en andere hemellichten, heeft van wege
Zijne Majesteit den Koning, als een blijk van Hoogstdeszelfs welwillendheid,
eene gouden medaille erlangd, ter waarde van 25 dukaten, terwijl Hoogstde-
zeive overigens order heeft gegeven, om voor rekening der Regering een
honderdtal exemplaren van gemelde tafels te doen aankoopen.
Dezer dagen zijn alhier aangekomen de heeren Sypkens en Dyckmeester
Voorzitter en lid van de Commissie tot herziening der Nationale Wetgeving,
welke zich, naar men verzekert, thans bezig houdt met de opstelling der
ontwerpen, tot wijziging van het Wetboek van Burgerlijke Regtsvorderittg
die in de aanstaande zitting der Staten-Generaal, aan dezelve zullen worden
aangeboden.
Nog meldt men uit 's Gravenhage van den 24 September:
Morgen is er familie-diner ten Hove, Maandag aanstaande, zal er groot
diner, van bij de 120 couverts, ten Hove plaats hebben.
Op de hoogte van Loosdujnenisin den avond van den 23sten dezer,
in zee gezonken het Belgisch vaartuig de 3 Gezusters, gevoerd door den
Kapitein van Streepen, laatstelijk van Vlissingen komende en naar Rotterdam
bestemd. Hetzelve was geladen met blaauwen steen, alsmede met stoelen,
glaswerk en brandhout. Het scheepsvolk, uit drie personen bestaande,heeft
zich met de sloep gered, doch de Kapitein, is in de golven jammerlijk om
gekomen; zijnde hij oVer boord geslagen. De schipbreukelingen hebben op
de Hofstede Kranenburg, tusschen Loosduinen en Scheveningen in de duinen
gelegen, vernacht, en zijn dadelijk door den bewoner Boon, volgens hunne
eigene bekentenis, op eene zeer heusche wijze behandeld. Thans bevinden
zij zich te Scheveningen. Het lijk van den Kapitein is reeds nabij Katwijk
aangespoeld. De naam des stuurmans is Frans Schleper, des matroos Petrus
Poel, en des koks Jacobus Smets. Hunne goede verpleging, de herbergzaam
heid, welke men hen heeft verleend, de hulp en ondersteuning, weike zij
ondervinden, verdienen bijzondere vermelding, daar gemelde personen Bel
gen zijn. Zoo ziet men, dat de Oud-Nederlander, wanneer het den bijtten?,
en de redding van zijn evenmensch geldt, niet iet oi deze tot hunne voor.
malige landgenootcn behoorc, die zich dezen naam, door hun ontrouw en
meineed, onwaardig gemaakt hebben.
Uit Amsterdam meldt men van den 22 September het volgende:
In den afgelöopen nacht, tusschen half een en een ure, is alhier een brand
onts.caan, zwaarder dan onze. stad in lang getroiten had. Dezelve begon tti
het Café du IVord, op den Nieuwendijk, bij den Dam, N°. 249, bewoond
door .1. Duport, en wel bepaaldelijk in de zijkamer, aan den Boekverkooper
F. Canongette tot het houden van zijn Magazijn verhuurd.
De brand was zoo hevig, dat de vlam naar het huis van den Schoenmaker
J. Potharst, aan de overzijde, op den hoek van de dubbele Worstsceeg,
oversloeg, waardoor ooic dat huis geheel in brand geraakte, terwijl de woe
de van het vuur grootelijks vermeerderde, doordien de slangen van drie spui
ten verbrandden, en het alzoo een' geruimen tijd aanhield, eer de blussching
beginnen, kon. Toen de spuiten eindelijk in werking kwamen, waarvan hec
gecal successivelijk tot dertig is geklommen, was men den brand spoedig
meester. Het voorzeide Koffijhuis is, behalve een gedeelte van hec achter
huis, geheel afgebrad. Het huis van J. Potharst is almede geheel uitgebrand,
terwijl het huis daarnaast, door den heer Heusken bewoond, aanmerkelijke
schade heeft geleden, zoo ook hec huis van den Kruidenier HUjé, naast hec
Koffijhuis; ook zijn nog beschadigd geworden, de huizen van J. Nijhof,
Lakenkooper, Betering, Kastelein, en M. Beijst, Vleeschhouwer.
Uit het huis van Duport is slechts, uit het achtergedeelte, het een en
ander geborgen, terwijl men uit dat van Potharst niets heeft kunnen redden.
De bewoners van het Koffijhuis zijn, op twee na, uit de vlammen gered;
het zoontje van Duport, elf jaren oud, wordt vermist en is vermoedelijk
omgekomen; de Kunstschilder C. IV. IVcbervan Barmen, bij Dusseldorp,
daar ten huize logerende, is uit de derde verdieping op scraat gesprongen,
waardoor hem het linker been verbrijzeld en de lever gescheurd is. Een
aanzienlijk heer, binnen kort vanSamarang gekomen, almede ten zelfde huize
met zijne familie logerende, heeft zijn geheel vermogen in den brand verloren.
Omstreeks vier ure is het bovenste gedeelte van den gevel van het huis
van Potharst op straat gestort, waardoor een geaffecteerde aan de brandspuic
van Wijk 6, met name Evert klaarwat er, wonende in de Servetsteeg, zwaar
aan hec hoofd is gekwetst. Een derde persoon, Jan Hendrik Rel genaamd,
en in de Tuinstraat, N°. 69, wonende, is, na een of twee menschen gered
en aan andere hulp toegebragc te hebben, van twee verdiepingen hoog ge
vallen ett heeft daardoor zijne ruggestreng en ribben gekneusd. Evert Klaar-
water is moeten getrepaneerd worden en hij, zoowel als Jan Hendrik Rel
bevinden zich niec buiten gevaar.
De oorzaak van den brand is onbekend, en de goede orde is niet gestoord
geworden. Er zijn door vele personen goede diensten bewezen, waaronder
men kan noemen den Kapitein der Nachtwachts, P. Esscr.
De Schilder IVeber is heden morgen ten 7 ure in het Gasthuis overleden.
Op dit oogenblik, één uur na den middag, smeult de puinhoop van het
huis van Potharst nog. Werklieden zijn met levensgevaar bezig de wagge
lende muren en andere overblijfselen af te breken.
Nog meldt men van den 23 September:
Het vermoeden dat het zoontje van Duport bij den brand omgekomen zou
zijn, heeft zich ongelukkiglijk maar al te zeer verwezenlijkt," het lijkje is
gevonden.
Ook omtrent den in het Gasthuis verpleegd wordenden lijder. Evert Klaar-
water, luiden de berigten niet gunstig, hij verkeert nog altijd in het uiterste
gevaar. Aangenaam is het ons te melden, dat de persoon van Jan Hendrik
Ret, ofschoon zich ook nog in het Gasthuis bevindende, in merkelijk beteren
toestand is, en op een spoedig herstel mag hopen.
De Hoofdbestuurders der Maatschappijt Tot Nut van 't Algemeen, te
Amsterdam, berigten, dat, ten gevolge der uitnpodiging, gedaan in het pro
gramma der Maatschappij, geplaatst geweest in de Staats-Courant van den
I4den dezer, zich als schrijver van het met den zilveren eereprijs bekrooide
antwoord heeft bekend gemaakt: de wel-eerw. heer B.teCewpt, V.D.M.,
te Batenburg.
Uit Groningen meldt men van den 19 September:
Gedurende het verblijf van den Bisschop, Baron ran IVijckerslootter de
zer stede, heeft de Hoofd-Directie van hec Instituut voor doofstonnen al
hier, door éène Commissie uit haar midden, Z. H. Eérw, over de belangen
der Roomsch-Katholijke kweekelingen onderhouden, en wel met betrekking
tot het kerkelijk doel vhn het Bisschoppelijk bezoek in deze stad, bij welke
gelegenheid de Commissie Z. H. Eerw. tevens heeft aangeboden, om, ver
mits Z. H. Eerw., wegens de uitdeeling van het H. Sacrament des Vormsels,
op Woensdag morgen werd belet de openbaren les bij te wonen, eene bui
tengewone voor Z. H. Eerw. te houden. Dit werd beleefdelijk aangenomen.
Op Donderdag, den ïsden dezer, des namiddags te half drie, werd Z. H.
Eerw. opgewacht door de leden der Hoofd-Directie. Na de gebouwen en
de huisselijke inrigcing van het Instituut te hebben bezigtigd, heeft de Bis.
schop eéne les bijgewoond in de groote leerzaal, waarin de leerwijze, aan
dit Instituut gevolgd, kortelijk werd opgelegd, en teVens werd aangetoond,
tbt hoe ver op deze school de kweekelingen worden gebragt, zoo in de we.
tenséhappen, als in het spreken, enz. Z. H. Eerw. scheen zeer tevreden,
zoo óver het huishoudelijk bestier, als over de leerwijze en vorderingen der
kweekelingen.
Te 4 ure liet schoolgebouw verlatende, deelde Z. H. Eerw. den zegen uit
aan de 34 R. K. kweekelingen, die thans, op hec Instituut aanwezig zijn
beloopende de leerlingen, door de nu wederom plaats gehad hebbende opne-
ffiing, tegenwoordig een getal van 168.
Uit 's Hertogenbosch meldt men van den 22 September:
Men verneemt, dat zich eenige ingezetenen dezer stad tot Zijne Majesteit
hebben gewend, tot verkrijging van verbeteringen aan de haven, out voor
te komen, dat er geeue inzakkingen of instortingen zouden plaats hebben,
indien er niet in voorzien werd; met dat gevolg, dat het stedelijk bestuur
is ttitgenoodigd geworden, om te beproeven, in hoeverre het gelukken mogt
het doel van de adressanten te bereiken, en alzoo een einde te maken aan
de gevaren en moeiielijkhedenwaaraan sedert eenigen tijd het vervoer en
aankomst der goederen, is onderhevig geweest.
Leopold van Belgie is den 23sten te Laeken wedergekeerd.