A0. 1830.
LEYDSCHE
COURANT.
WOENSDAG
>K rjj
®i e
DEN 14dm SEPTEMBER.
NEDERLANDEN.
Leyden den i3den September.
Zijne Majesteit de Koning heeft bij besluit van den 10 September 1836,
N°. 23, een groot aantal benoemingen tot en bevorderingen van officieren
bij het Nederlandsche leger gedaan, die door de Staats-Courant van heden
worden medegedeeld. Aan het einde van die benoemingen leest men in die
courant het volgende:
Bij besluit van Zijne Majesteit van dezelfde dagteekening, N°. 25, heeft
het Hoogscdenzelven behaagd, de betrekking van Thesaurier der weduwen-
en weezen-kas voor de officieren van de landmagt, voor vervallen te ver
klaren, en daartegen te bepalen, dat de werkzaamheden, tot dus verre aan
die betrekking verbonden geweest, van nu voortaan door eenen Amanuensis
en Kassier zullen .worden uitgeoefend; zijnde tot die betrekking, bij gezegd
besluit, behoudens zijne tegenwoordige betrekking van Commies bij het De
partement van Oorlog, benoemd de heer F. Straatman.
De reden, waarom Zijne Maj. den 8sten dezer geene wapenschouwing
gehouden heeft, is veroorzaakt, door eene nieuw bekomene ongesteldheid
aan het been.
Uit Breda meldt men, dat de troepen uit het kamp van Reyen den
nden dezer zijn opgebroken.
De Generaal-Majoor Verveer, van wege de Regering in Commissie
gesteld met eene zending naar de kust van Guinea, is met den heer van
JJrunen, Secretaris van het gezantschap, uit 's Gravenhage vertrokken, ten
einde met den eersten goeden wind in zee te steken, aan boord van Zijner
Majs. brik de Valk.
Bij dispositie van Zijne Excellentie den Minister van Staat, belast met de
generale directie voor de zaken der Hervormde Kerk, enz., van den 6 Sep
tember 1836, N°. 8, is, naar aanleiding van Zijner Majs. besluit van den
29 April 183d, N°. 84, op voordragt van de Hoofd-Commissie tot de zaken
der Israëliten vastgesteld: Het Reglement op het beheer en de inrigting van
het Nederlandsch Israëlitisch Seminarium binnen het Koningrijk der Nederlan
den, te Amsterdam; en zijn tot Regenten van hetzelve benoemd: M.Lehrcn,
Voorzitter, S. IS. Rubens, Penningmeester, P. A. Z. Jacobs, Alexander Tall
en S. J. Mulder, Secretaris, aan welken laatsten ook tevens het algemeen
toezigt, zoo over de onderwijzers als de leerlingen is opgedragen.
Naar men verneemt, zal het thans fungerende bestuur op den n Octo
ber aanstaande (zijnde de 96ste verjaardag van de stichting des Seminariums)
eervol uit zijne functien worden ontslagen en de nieuw benoemde Regenten
worden geïnstalleerdzullende tiogtans de Oudbestuurder, de heer A. A.
Prins, uit hoofde van deszelfs veeljarige diensten aan het Seminarium betoond,
steeds eene adviserende stem bij de beraadslagingen van Regenten hebben.
Onder het officieel gedeelte van de Amsterdamsche Courant leest men:
De Vereenigde Commissie tot de Tentoonstellingen van Voortbrengselen
4an Schilder-, Teeken-, Graveer- en Beeldhouwkunstvoor levende Neder,
landsche Meesters, te Amsterdam, voor den jare 1836, volgens besluit van
Zijne Maj. van 7 Julij 1836, N°. 59, gemagtigd tot het aankoopen en doen
verloten van eenige Schilderijen en Kunstwerken van de gemelde Tentoon
stelling, maakt bij dezen bekend dat de Aandeelen of Loten tegen betaling
van vijf gulden voor elk aandeel of lot verkrijgbaar zijn alhier bij de Nota
rissen Bruno Tideman, Keizersgracht bij de Leidschestraat N°. 627, en Johan
Laurens Schlosser, Keizersgracht bij de Utrechtschestraat, N°. 22, alsmede
bij de leden dezer Commissie en gedurende de Tentoonstelling aan het lokaal
van dezelve.
En berigt dezelve Commissie, dat deze Tentoonstelling op Maandag den
iaden September, voor een ieder zal zijn geopend, en alzoo van des mor.
gens ten tien tot namiddags ten vijf ure, dagelijks geopend blijft, in het lo
kaal van het gewezen Oude Mannen- en Vrouwenhuis.
De prijs van eten katalogua, waarvan ieder zich telken reize moet voor.
zien, is 25 cents. Ééne Dame, mits onder geleide van een Heer, is vrij..
Meerdere of andere moeten, als ieder, zich van een katalogus, tegen 25 cents,
voorzien. Kinderen, beneden de zes jaren, zullen niet worden toegelaten.
AmsterdamJeronimo de Vries, A. Brondgeest, II. II. Klijn,
9 September 1836. H. Six van Hiu.egom J. de Vos VVz., L. Ha
merster Ameshoff, en C. Apostool.
In de Utrechtsche Courant van gisteren leest men het volgende:
Jonkheer Jacob Mauritz Carel Baron van Utenhovc van Heemstede, die den
isten dezer op den huize Kermesteinte Liendenoverleed was aldaar slechts
gelogeerd, terwijl hij anders zijn verblijf had op Heemstede, onder Jutphaas
(Utrecht)gelijk Zijn Ed. ook onder de Ridderschap van Utrecht behoorde.
Behalve zijne staatkundige betrekkingen, als zijnde Zijn Ed. Afgevaardigde
van Utrecht geweest bij de Tweede Kamer der Staten-Generaalbeoefende
hij ook de sterrekunde, in welk vak wij nog in dezen zomer, ter gelegen
heid van de zonsverduistering, met belangrijke artikels in onze Courant van
hem vereerd zijn geworden. Zijne verdiensten werden erkend in 1808 door
het lidmaatschap van de Hollandsche Maatschappij der wetenschappen te
"Haarlem;1n 1818 door dat van de Koninglijke Akademie der wetenschappen
te Brussel t en vijfjaren later door dat van het Bataafsch Genootschap van
proefondervindelijke wijsbegeerte te Rotterdam, en door Zijne Maj. in 1825,
die hem de Ridderorde van den Nederlandschen Leeuw verleende.
In Belgie heeft de Maetschappy tot bevordering der Nederduytsche tael
-en Letterkunde, volgens een besluit van Leopold, van den 6 September, de
volgende prijsvraag uitgeschreven:
Men vraegt eene beoordeelende verhandeling over de geschilpunten ten aeu
zie r der spelling en woordverbuyging der Nederduytsche tael, met aenwyzing
der middelen, best geschikt om tot eenparigheyd te leyden, volgens de oorspron-
kelyke gronden der tael, het algemeene spraèkgebruyk en het gezag der oude
en nieuwe schrijvers, in dier voege, dat de daerby verkieslykst gevondene schryf-
v/yze aennemelyk zy in alle de provinciën des Rykswaer die tael gesproken wordt.
Het besluit bepaalt verder, dat voor het beste antwoord op deze vraag
een eerepenning en eene som van 300 tot 600 franken zal worden toege
kend; dat die antwoorden vóór den isten October 1837 aan den Belgischen
Minister van Binnenlandsche Zaken zullen moeten worden ingezondenen
dat de beoordeeling daarvan zal plaats hebben door eene Commissie, die
door genoemden Minister zal worden benoemd. Of men enkel door bewo.
ners der Belgische provinciën in te zenden verhandelingen zal bekroonen,
is uit het besluit niet op te maken.
Bij de inspectie der blirgerwacht, die den 11 September te Antwerpen
voor het eerst plaats had, waren in het geheel 50 schutters en 100 officie.
ren verschenen, zoodat op dén schutte: 2 officieren kwamen; ten gevolge
van deze bespottelijkheid werden de Majoor en Colonel uitgefloten en mee
scheldwoorden vervolgd.
T U R K Y E»
Volgens berigten, te Londen uit Konstantinopel ontvangen, van den 17 Au
gustus, had het tractaat van bondgenootschap, tusschen de Eransche Rege.
ring en den Dey van Tunis gesloten, ten gevolge van hetwelk laatstgemelde
verbpndeu is, onder zekere omstandigheden, een' vrijen doortogt van Eran
sche troepen door zijne Statec toe te laten, den Sultan hoogelijk mishaagd,
en de Potte zou zich te dezen op de Britsche Regering beroepen. De reg-
ten op genoegzaam alle handelsartikelen waren vermeerderd voor den uitvoer,
ten einde de Porte in staat te stellen de laatste achterstallen aan Rusland te
voldoen. De betaling zou den 25 Augustus verschijnen, en de Russen zou
den den isten dezer Silistria ontruim,en.
SPANJE.
Berigten over Parijs van 9 September.
De Gazette de Madrid van den 31 Augustus bevat niets van belang, dan
een artikel betrekking hebbende op de geruchten., welke te Madrid geloopen
hebben, omtrent de nederlaag der troepen, uit die stad gegaan, om tegen
de Carlisten op te trekken. Dit artikel is weinig bevredigenden niettegen
staande de ontkenning van het Ministerieel Journal, gelooft.men, dat die
troepen eenig verlies hebben kunnen ondergaan, ten gevolgen daarvaiï, dac
zij overvallen zijn. Men gelooft ondertusschen niet, dat deze nederlaag be
droevende gevolgen zal hebben. x
In eenen brief uit Madrid wordt gezegd, dat op het niet aannemen
door den heer Ferrer van "het portefeuille van financiën, dit portefeuille aan
den heer Meniizabal was aangebodendoch dat ook deze geweigerd had zich
daarmede te belasten. Intusschen heeft de heer Mendizabal aan het nieuwe
Mjns.terie zijne diensten aangebodenom hetzelve zoo wel met zijnen raad
als met zijnen invloed behulpzaam te zijn.
In het besluie van de Junta van Grenada, vroeger door ons vermeld,
lezen wij:
Allo de eerstelingendie de landbouwers aan de Pastoors van hun kerspel
betaalden, zijn afgeschaft. De tienden worden op de helft verminderd, en
zullen, zoo langde gronwettige Cortes, in gemeen overleg met de Koningin-
Regentes daarover niet nader hebben beslist en die door eene voor den land
bouw minder drukkende belasting hebben vervangen, als Rijksbelasting wor
den opgebragt. De onkosten voor de eeredienst en de bezoiding der Geeste.
lijken, alsmede het onderhoud der gestichten van weldadigheid, die thans uit
de opbrengst der tienden werden bekostigd, komen voor rekening van 's Rijks
Schatkist. Bij een nader besluit (te nemen op voordragt eener Commissie,
die uit den Aarts-Bisschop van Grenada, den Bisschop van Cadix, vier an
dere Geestelijken., drie leden der Junta en den provincialen Intendant zal,
bestaan) zal het aantal der Priesters, hunne bezoiding en de sem voor het onder
houd der kerken worden bepaald. De Cortes zullen de lekendie een aandeel
in de tienden genoten schadeloos stellen. Alle vaste goederenrenten ets
region, die de Geestelijklseid of de kerken bezaten of genoten komen ten voor-
deeie der schatkist, en zullen tot voldoening der buitengewone oorlogskosten
worden gebruikt. Daarentegen zal de Geestelijkheid geene subsidien meer
aan het Rijk behoeven op te brengen. Alle regten van den stool en het altaar
en alle door de geloovigen op te brengen giften igorden afgeschaft. De Priesters
zullen voortaan, op enkele nader te bepalen uitzonderingen na, geheel kos
teloos in de geestelijke behoeften der gelooyigen moeten voorzien.
Berigten ver Parijs van den 10 September.
Men leest in liet Journal de Paris;
Den nden hebben de reactionnarissen te Valencia getracht het burgerlijk
Gouvernement te verdrijven, maar zij zijn er niet in geslaagd.
Het oproer is te Suecaeene stad van 5000 zielenveel heviger geweesr.
De rovolutionnaire Commissie heeft de munkhpalitek van de stad nedergelegd
en de stad zelve in staat van beleg gesteld. Er is geen uitvoering van Ju
stitie meer in dit arrondissement, evenmin in dat van Culiera en Alzira. De
regters hebben zich gered.
.Men meldt, dat 12,000 Insurgenten voor Segorbe zijn.
*Den 6den was Barcelona rustig. De Provinciale deputatie heeft bepaald
dat er eene buitengewone contributie op het Vorstendom zou gelegd worden.
De kapitalisten moeten bet voorschot doen.
Wij hebben gisteren medegedeeld, dat de troepen uit Madrid vertrok,
ken, om togen Gomez te marcheren eene nederlaag geleden hadden. Eene bui.
tengewone Gazeita van Madrid van den pden September, bevat eenige bij.
zonderheden dien aangaande
Den 30 Augustus was de Brigadier Lopez bij Matillas geslagen; zijn corps
bestond uit regimenten van de Koninglijke garde Uit Madrid vertrokken, on-
der bevel van den Generaal Seoane. Maar de afdaeling van Espartero was
het gehikt, om Gomez in te balen, welken zij zoo lang reeds vervolgd had;
een brief aan de Autoriteiten van Madrid, door de Odueta geschrevenbevat
het volgende
Ik haast mij om ter kennisse van Uwe Exc. te brengen, dat bij expresse,
van Torrya gezonden, ik vernomen heb, dat men eene levendige fusillade
van den kant van Bribuega hoorde. Een vlugteling, van dat punt gekomen,
meldt, dat bij zijn verlaten van de stad, de troepen van den Generaal Espar
tero er binnen kwamen ter vervolging van de factieonder bevel van Gomez.
Deze tijding wordt van eenen anderen kant bevestigd. De brief is van
Guadalaxara den 31 Augustus geflagteekend.
De Gazeita zegt ook nog, dat de Generaal Rodil, die uit Madrid ver.
tro.kken was, om zich tegen de Carlisten te verzetten, weder de stad is bin.
nengekomen, daar zijne tegenwoordigheid op dat punt niet meer noodig was.
Volgens deze tijding, zou Rodil dus nog niet in Navarre aan het hoofd
van het leger zijn, zooals men reeds gemeld had.
Men schrijft uit Vittoria van 26 Augustus, dat de Generaal Oraa in
die stad met zijn Etat-major gekomen was. Men verzekertdat hij hec
bevel van het leger op zich zal nemen, gedurende de afwezigheid van Rodil.
Van de Balearische eilanden wordt gemeld, dat zjj allen met geest,
drift de constitutie hadden uitgeroepen.
