A°. 1836.
LEYDSCHE
COURANT.
VRIJDAG
NEDERLANDEN.
Ley den den 2Östen Mei.
Ter verbetering vin het berigt omtrent de buitenlandsche reis van den
beere Staatsraad Mr. G. Groen van Prinstererin onze courant van Maandag,
V.J April 1. I., abusivelijk opgegeven, zijn wij thans van goederhand verzocht
te verzekeren, dat, welverre dat dezelve zou behoeven te verstrekken tot
aanvulling van het geslachtregister van het Huis van Oranje, dezelve onder-
nomen is, om, in het belang van de Archives ou correspondence intdite de let
Maisots <P Orange Nassau en van Zr. Ms. Huis-Archiefonderzoekingen te doen
en betrekkingen aan te knoopen met geleerden, die zich zoo in Frankrijk als
in Duitschland in het historische vak verdienstelijk hebben gemaakt.
Men meldt uit 'sGravenhage van den 25 Mei:
Door Z. M. den Koning is goedgekeurd het plan tot bestrating van den
weg tusschen de stad Naarden en de gemeente Hnizen, tot welk einde door
Hoogstdenzelve is bewilligd de opening eener. geldleening van 30,000, en
aan de ondernemers, ter voorziening in het onderhoud en tot aflossing en be
taling der rente van het te negotiëren kapitaal, het heffen vaneen tolregt,
volgens daarbij vastgesteld tarief.
Met den eersten dezer maand hebben, ingevolge een Koninglijk be
sluit, zoo lang zulks zal worden noodig geacht, opgehouden de verblijfkos
ten, tot dusver toegekend aan de op de quarantein-plaatsen fungerende
Chirurgijns-Majoor.
Bij Koninglijk besluit van 29 April jl.is goedgekeurd geworden een
reglement voor het Nederlandsch Israëlitisch Seminarium te Amsterdam. Vol
gens hetzelve zal het Seminarium voortaan den naam dragen van Neder
landsch Israëlitisch Seminarium binnen het Koningrijk der Nederlanden. Het
zal ten doel hebben, om aan Nederlandsche israëliten, daartoe genegen
zijnde, en de noodige vereischten bezittende, de gelegenheid te verschaf
fen onderwijs te ontvangen in de Israëlitische theologieen in zoodanige
wetenschappelijke vakken, als waarin de Israëlitische Godgeleerden behoo-
ren bedreven te zijn, ten einde langs dien weg tot kundige Rabbijnen Leer
aars, Predikers, Oefenaars en Godsdienstige Onderwijzers gevormd worden.
Het onderwijs op het Seminarium zal zijn van tweeërlei aardgodgeleerd
en wetenschappelijkterwijl ook gelegenheid zal worden gegeven aan de
op hetzelve studerende jongelingen, om in de gronden der Latijnsche taal
onderwijs te ontvangen, fir zullen jaarlijks door Regenten, ter aanmoedi
ging, prijsvragen pver godgeleerde en wetenschappelijke onderwerpen uit
geschreven worden, en eerepenningen daarvoor uitgeloofd, waaraan echter
niemand dan de op het Seminarium studerenden zullen kunnen medewerken.
De eerepenningen kunnen zijn van zilver of van brons. Dezelve worden
aan de prijswinners toegewezen door de Hoofd-Cotnmissie tot de zaken der
Israëliten, op het berigt van Regenten, en hun vervolgens door Regenten
plegtig en openlijk uitgereikt.
De achttiende vergadering der Evangelische Luthersche Synode, 'is
heden geopend géworden door Z. Exc. den Minister van Staat, belast met
de generale directie voor de zaken der Hervormde Kerk, enz., vergezeld
door den Secretaris en Adviseur van dat departement.
De leden dezer vergadering zijrtt
D. D. .7. Decker Zimmermanvan Utrecht, President; J. C. A. Sander
van Haarlem, vice-PresidentG. F. Sartorius, van Amsterdam; .7. Schultz
van 'sGravenhage, buitengewoon lid; .7. C. Lomanvan Amsterdam, Se
cretaris; R. T. F. Readiervan 'sGravenhage, secundus-Secretaris; Prof.
.7. T. Plüschkevan Amsterdam; D. D. .7. G. E. P. Fortmeijer, van Rot.
terdam 77. .7. Matthehvan LeydenG. Eek hart, van Groningen; de heeren
.7. D. MerckerId. H. KlijnMr. A. .7. Lublink, van Amsterdam; C. Lock,
van Rotterdam; .7. P. Mond, van 'sGravenhage; Prof. .7. Nieuwenhuisvan
Leyden; en de heer .7. G. Onnen, van Utrecht.
Bij gelegenheid van het Pinksterfeest, heeft alhier de gewone groote
vereeniging van Meesters Vrijmetselaren uit dit Rijk plaats gehad. Dezelve
werd voorgezeten door den Groot-Meester-NatlonaalZ. K. H. Prins Fre-
derik. Na den afloop der werkzaamheden, heeft er een groot diner, van
over de 100 couverts, plaats gehad.
Uit Amsterdam meldt men van den 24 Mei:
Wij vernemen met genoegen, dat onze stadgenoot, de beer G. .7. Pool,
Med.Döct., die bereids meermalen door verschillende geleerde genootschap
pen hier te lande met goud is bekroond, thans weder wegens zijne beant
woording der vraag: Hoe verre is men, door de latere nasporingen der P'iysio-
logen, gevorderd in de natuurkennis van het menschtUjk bloed? enz., door de
Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen te Haarlem uitgeschreven,
den gouden eereprijs benevens eene premie van 150 heeft behaald.
Nog meldt men uit genoemde stad van den 24sten dezer!
Gisteren namiddag heeft alhier een droevig ongeluk plaats gehad. Een
brommer, waarin gezeten waren de persoon van .7. Sandberg, ziine vrouw
en drie van zijne kinderen, benevens zijne beide zusters, Dina Heinsius er.
de Wed. F.ssirk, benevens nog drie kinderen van deze, is, bij het terug
rijden naar huis, nagenoeg vooi de woning vin, Sandberg, op de Boommarkt
bij het Spui, door een noodlottig toeval in het water gestort. Van alle zijde
is dadelijk hulp toegesneld; maar het is onmogelijk geweest allen te redden;
een der kinderen van de Wed. Essink, een elfjarig meisje, werd niet dan
reeds bezweken, naar het Gasthuis vervoerd, alwaar, in weerwil van alle
in het werk gestelde zorgen, de Wed. Essink zelve en de voornoemde D.
Heinsius insgelijks overleden zijn. Sandberg heeft weinig letsel bekomen,
en heeft zelf zeer veel tot redding bijgebragt. Zijne vrouw is met een
der kinderen van de Wed. Essink in het nabijgelegen Logement het IVapen
van Bern opgenomen en wordt daar thans ook nog verpleegd, zijnde beide
reeds genoegzaam hersteld. Drie andere kinderen, twee jongetjes, een van
Sandberg en een van de Wed. Essink, benevens een meisje van Sandberg,
zijn, om derzelver toestand, mede naar het Gasthuis vervoerd, waar men
zich dezen morgen met derzelver herstel durfde vleijen. Het jongste kind
van Sandberg heeft hoegenaamd geen letsel gehad. De voerman is gered,
doch gantsch niet buiten gevaar.
/.Y. C U
SPANJE.
Berigten over Parijs van den 21 en 22 Mei.
Een renbode, die in den nacht van den ijden op den töden dezer Madrid
heeft verlaten, berigt dat alles er volmaakt rustig was.
Onder de personaadjendie gedoodverwd worden als in het nieuwe Kabi-
DEN 273tcn MEI.
tiet te zullen deel nemen, sprak men nog van dï Hertogen deGor, de Rival,
den Prins van Anglonade heeren Galiano en San Miguel.
Het eenig pnnt, waarover men het geheel eens is, is de aanstelling van
Isturitz en de aanbieding van het portefeuille van Financien, aan Aguirre-
Solarte 'gedaandie zich op dit oögenblik te Parijs bevindt. Het is niet
twijfelachtig, dat Isturitz zich zoekt te ondersteunen dóór de stem van eenige
invloed hebbende leden van de Kamer der Pairs
De Spaar.sche bladen in den zin der beweging geschreven, tooneh zich
allen hoewel met veel matiging, zeer ontevreden over het bedanken van
het Ministerie. Zij schijnen eene zware krisis en zelfs volks-bewegingen
te vreezen. Men heeft echter uit de berigten van Madrid, Hierboven mede-
.gedeeld, gezien, dat de openbare rust was behouden.
De overweging over de kiezing-wet was in de zittingen van ii tot 14
Mei voortgezet. In die van den iaden was een amendement tegen het Mi.
nisterie aangenomennamentlijk de uitsluiting van het getal van kiezers van
hun die Staats-ambten bekleeden.
Den i4den hebben de Carlisten bij Los Arcos de Christinos aangeval
len. Zij zijn met een verlies van 200 man terug geslagen.
Den i6den hebben Zijmet even weinig vruchtEspinol enRiscaret aangetast.
In de Phare de Bayonne leest men
Zes honderd man van de Konihglijke marine zijn te Bilbao aangekomen,
Men ver2ekert, dat Hay van Santander vertrokken is met het plan om zich
van de haven van Passage meester te maken.
Berigten over Parijs van den 23 Mei.
Bayonne den 19 Mei. Tijdingen van Villa-Franca ontvangen, gaan tot
den i/den. Toen was Don Carlos met zijn hoofdkwartier in deze stad. De
Christinos vereenigen aanmerkelijke strijdkrachten te Sah-Sebastian. Het
opperbevel zal bij den Generaal Evans verblijven. Het plan der Christinos
is, naar men verzekert, om de geheele lijn van Irun tot Tolosa meester te
wordentegelijk zonden er aanvallen op de voornaamste punten van Alava
en Navarre geschieden.
Van hunnen kant versterken de Carlisten de stellingen van Ariamehdi en de
vaste punten van verdediging voor Ërnani. De bevolking verbitterd over
het in brand stekeh van meer dan 100 landhoeven en de verwoesting door de
Engelschen aangerigt, vraagt naar wapenem Men heeft den boeren 600 ge.
weren gegeven; deze hebben zich dadelijk gewapend bij de Carlisten gevoegd.
Gisteren den iyden hebben wij een verschrikkelijk vuur op de lijn van
Valcarlos gehoord. Men zegt, dat eene Carlistisehe colonne tot Garralda en
Aszcoa is doorgedrongen, en aldaar het dorp, inet uitzondering van de kerk
verbrand heeft.
Te Madrid hebben deh Jöden vólkshnopen de stad doorlbopen, som
migen met den dood bedrijgende, en eer aan en leve Mendizabal roependé.
Men heeft verschrikkelijk te werk gegaan tegen de hotels van Isturitz, Que-
sada en C.aliano. Charivaries zijn gegeven geworden, zelfs heeft men de
glasiuiten ingeworpen,
De Zaïnenstellihg van het nieuwe Ministerie, is zoo als wij die eergis
teren hebben medegedeeld. Voorzitter Isturitz; Minister van Binnenlandsche
Zaken, de Hertog van Rivas; Minister van Oorlog, Stoanevan Financien,
Solarte; en van Marine, Galiano.
DUITSCHLAND.
De Keizerin van Oostenrijk is den 18 Mei uit Weenen te Munchen aangea
komen. Zij had hare famielje aldaar in geen 20 jaren bezocht.
De Fransche Prinsen worden te Berlijn zeer feestel jk onthaald.
F R A N K R IJ K.
Parijs den 21 en 22 Mei. Het Journal du Commerce bevat!
Telegrafische depeches, gisteren morgen Van Berlijh bij het Departement
van Buitenlandsche Zaken aangekomenhebben den heer T'iiers zich naar
den Baron H'crther doen begeven. Na een kort mondgesprek hebben beide
die personaadjen zich naar het kasteel vervoegd. Al wat men van deze con-
flerende heeft niogen vernemen, is, dat op alle physionomien eene zigtbare
tevredenheid1 heerschte.
De Raadspresident heeft, zegt men, bij het verlaten van 's Konhgs kabi
net, per telegraaf het plotselinge vertrek van eenen Agent naar Berlijn aan
gekondigd. De Baron Lorgne de DideviUe wordt genoemd als de diplomatieke
koerier te zullen zijn, die gelast zal zijn den Koninglijken brief en de nieuwe
instrnCcien van het geheim kabinet en van den Raadspresident voor de Prinsen
en den Gezant van Frankrijk ovér te brengen. De Baron Didevsile was vroe
ger aan het Kabinet van Napoleon verbonden.
Onlangs had de Generaal Idarispe aan het Ministerie de aanvraag over-
gebragtdoor de Spaansche Generaals gedaan om een k'ein gedeelte van
Fransch grondgebied door eene colonne van ioöo man, bestemd cm met de
Engelsche te handelen, te laten overtrekken; de toestemming van bet Gdu.
vernement is den l6den te Bayonne aangekomen, en de beweging beeft
daags daaraan moeten beginnen. Het is het 2de regiment ligt gewapende
Spanjaarden die het Fransch grondgebied zal overtrekken.
De eenige voorwaarde door het Gouvernement bepaald, is, dat de colonne
ongewapend tot Socoa zal overgaan. De geweren zullen in wagens volgen
en zullen haar, na Spaansch grondgebied betreden te hebben, wedergegeven
worden. Zij zal even zoo de levensmiddelen moeten betalen.
Men heeft van den Generaal Arlange uit Afrika over Oran eergisteren be
rigten ontvangen, die de Kamer der Afgevaardigden een oogenblik verontrust
hebben. De Generaal had zich met 2700 man voetvolk en 800 man ruiterij
naar Tlemecen begeven doch hij werd door 8000 man Arabieren omsingeld.
De Generaal heeft daarom een aanvraag om versterking gedaan, ilij bevindt
zich thans in een verschanst kamp aan den mond der Tafna. De Kabaïle-
Arabieren, die de beide oevers dezer rivier bewonen, künnèn 8 a i0,000
krijgers op de been brengen.- De Generaal heeft zich, ongetwijfeld, niet
sterk genoeg geacht om hen met vooideel aan te tasten, maar de verschan
singen van zijn kamp worden door veldgeschut verdedigdhij wordt beschermd
door het 24-ponder geschut van het eiland Richgaoun; hij behoudt zijne ge
meenschap met de zee en heefc eene stoomboot ter zijner beschikking, die
hem, des noods, leeftogt kan aanvoeren.
Overigens is terstond zoodra des Generaals aanvrage bij het Gouverne
ment is bekend geworden, per telegraaf bevel uitgevaardigd, om onverwjild
de te Port-Vendres en op andere punten ingescheepte troepen naar Oran op
te zenden. De Maarschalk Clausel twijfelde niet of de eerstkomeude tjjdjn-
gen zouden volmaakt bevredigende zijn.