y?
A°. 1835.
LEYDSCHE
'11.
I ti-vf
en -s
Woensdag
I '.'tt
.,^4 -
-•»
/7
COURANT.
den i Julij.
NEDERLANDEN.
Leyden den isten Julij.
Heden ontvangen wij van den Hooggeleerden Heer H. W. Tydeman, het
Programma van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leyden,
hetwelk wij reeds uit het Dagblad van 's Gravenhagevóór dat het Pro
gramma uitgegeven werd, hadden overgenomen; doch daar in voornoemd
berigt eenige onnaauwkeurigheden en weglatingen hebben plaats gehad,
Jerhalen wij hetzelve wederom, met uitzondering van de naamlijst der nieuw
verkozen leden. Het is het volgende:
In hare Jaarlijksche Algemeene Vergadering, gehouden den 19 Junij 11.,
heeft de Maatschappij uitspraak gedaan over twee Verhandelingen bij haar
ingekomen ter beantwoording der in het jaar 1833 opgegeven Prijsstof uit het
vak der Welsprekendheid: Een gewigtig tijdvak der Geschiedenis, liefst
der Nederlandsche,- (maar met uitsluiting van de laatste gebeurtenissen),
in den smaak van Sallustius beschrevende eene geschreven in quarto
en geteèkend met de zinspreuk: Tints ce que les efforts de Vambition &c. Vol
taire; de andere in folio-formaat, gemerkt met de woorden van helmers
ten Fransche Sultan enz. Op het nagenoeg eenparig oordeel van hare geko-
aen Beoordeelaars, hoezeer de verdiensten erkennende, vooral der eerstge-
melde Verhandeling, moest de Maatschappij besluiten geen van beide stuk
ken te bekroonen.
Als nieuwe Prijsvragen, uit het vak der Taalkundeheeft zij uitgeschreven
de beide volgende
1. x Welke Nederlandsche Dichters en Prozaschrijvers, sedert de herstel
ling onzer Taal- en Letler-Jtündé. in.het laatst der 16de Eeuw gebloeid heb
bende, verdienen boven anderen, als bevoegde getuigen in het stuk der Taal,
t» worden aangevoerd?'.".
2, Welke wijzigingen heeft de woordvoeging der Nederlandsche Taal
ondergaan van Mderlant en Melis Stoke af, tot op onze tijden?"
Men verlangt, in de eerste plaats, omstandig-betoogd re zien, of en in hoe verre
de Kloosterlingendie het, eerst in het Nederduitsch schreven, de taal op deleest
van het Latijn geschoeid hebben; en, in de tweede, welken invloed eerst de beoefe
ning van "liet Spaaivsch en bVatischen latei- van het iloogduitsch'op de woordvoeging
gehad heeft. Het Oude Noordsch en IJslnndsch, de eenige Gcrmaansche tongval zijn
de, die van alle vreciiid uimengsel is vrij gebleven, geeftons, buiten twijfel, het beste
middel aan de band tot beoordeeling der" oorspronkelijke Germaansche Syntaxisen
moet'dus bij de beantwoording der vraag zorgvuldig vergeleken worden.
Terwijl zij vóór 1 januarij 1836, Antwoorden verwacht op de beide door
haar in het jaar 1834 opgegeven onderwerpen:
1. Historisch-Wijsgeerig onderzoek naar den oorprong der Lijfeigenschap
hier té lande, en de trapswijze verbetering en het eindelijk geheel ophouden
van dien stand."
2. Geschiedenis van Jacoba van Beijeren, Dochter van Graaf Willem El,
-uit de oudste, zoowel Bnitenlandsche al Nederlandsche Schrijvers en beschei
den opgemaakt en met bijzonder opzigt tot de ware en juiste tijdorde der
gebeurtenissen."
In het Dagblad van 's Gravenhage leest men het volgende:
Er ziet thans in deze Residentie het licht, het prospectus van een nieuw
maandwerk, tot titel dragende: Apollo, nieuwe uitgave van muzijk voor de
Piano-Forte, zijnde eene verzameling van de beste bestaande en dagelijks
uitkomende muzijkstukken, met name van de. beroemdste componisten, zoo
als Ad atv.AubertBertiniBeethovenCherubiniHummelMeyerbeer
Mozart, Spontini en anderen. Hetzelve zal hij maandelijksche afleveringen
worden uitgegeven, beslaande 4 vellen of 15 h 16 bladzijden muzijk, als
studiën, sonates, rondo's, variatien, concerto's, romances, partitures, ope
ra's, overtures, enz., en gedrukt worden op velin, met tekst voo: de vo
cale stukken. De gebroeders van Lier, Boekhandelaren alhier, hebben de
zen kostbaren en moeijelijken arbeid op zich genomen, in de hoop, dat de
beoefenaren der toonkunst, wier getal in de laatste jaren hier te lande zoo
zeer vermeerderd is, hen door eene ruime inteekening daartoe zullen in
staat stellen. Druk en papier van het prospectus'zijn uitmuntend, en, haar
wij vernemen, heeft hetzelve de goedkeuring verworven van de voornaam
ste toonkunstenaren in deze Residentie.
Uit 's Hertogenbosch meldt men van den 28 Junij
Naar men verzekert zouden de thans te Rijen vereenigde troepen dit kamp
niet voor den 25 Julij verlaten, en in hetzelve worden vervangen door de
troepen van de eerste divisie, met uitzondering van de bataljons jagers, die
steeds aan de grenzen zouden blijven, en dé verdere bataljons van de 2de
en 3de divisien. Het regiment dragonders n°. 5 kantonneert thans aan de
Maashet regiment dragonders n°. 4en het regiment huzaren n°. 6 staan
'inde omstreken van Helmond en Eindhoven.
Uit Groningen wordt het volgende geschreven:
Kapitein Jan Reims Brons, van de Pekel-A, gevoerd hebbende het Ne-
derlandsch kofschip de Welkomst, den ipden dezer, met ballast van Delfzijl
naar Noorwegen bestemd, vertrokken, rapporteert, dat hij., met zijn schip
inden avond van den i8den kruissende, ontdekte, dat hetzelve lek was ge
worden, en zulks in den nacht zoodanig toenam, dat het in een zinkenden
staat verkeerde en op zijde werd geslagen, zoodat hij met zijn volk besloot,
hetzelve met de boot te verlaten Spoedig en wel te regter tijd, daar de
wind meer opstak en de zee hol stond, ontdekte hij een smakschip, met hem
van Delfzijl uitgezeild en naar Noorwegen bestemd, zijnde Kapitein Hendrik
Alberts Wolkammervan Farmsum, welke hunnen nood ziende, dadelijk op
hun afhield, hun gereedelijk overnam en alle hulp verleende, terwijl zijne
menschlievendheid zoo verre ging, dat hij, reeds 11 mijlen op zee zijnde,
besloot terug te keerenen Kapitein Brons en zijne equipagie naar Delfzijl
te brengenwaar zij den volgenden dag zijn aangekomen.
De Belgische Minister van Oorlog heeft den 26 Junij eene dagorder
aan het leger bekend gemaakt van den navolgenden inhoud:
De Minister van Oorlog meent, ten gevolge van de menigvuldige aanvra
gen,, welke hem gedaan zijn, aan het leger te moeten bekend maken, dat
hét Gouvernement geene iigting of daarstelling van hulptroepen, bestemd
om buiten het Rijk te (dienen, geautoriseerd heeft, en dat hij bij gevolg
in geen geval autorisatie kan yerleenen aan die hoofd-offleierenwier na
man in de dagbladen worden aangehaald.
De' heeren officieren moeten zich dus onthouden, om hunne aanvragen
aan het Departement van Oorlog in te dienenom de magtiging te ontvan
gen van bij de voorgewende corpsen te dienen, daar dezelve niet bestaan
hebben, dan in de dagbladen, door welke deze aankondiging verspreid is,
zonder dat zij eenigen grond had.
Te Namen is een gazometer, waaraan men sedert eenigen tijd arbeidde
en die met 25 tot 30 vpet water gevuld was, gebarsten. De ijzeren hoe
pels sprongen met een verbazend geraas uiteen, de duigen vlogen naar alle
ngtingen, en al de werklieden, die zich op dat oogenblik in de gaz-inrigting
bevonden, zijn min of meer zwaar gewond en liepen, even als de Direc
teur, liét grootste gevaar van te verdrinken.
A E G Y P T E.
KaiiiRa den 14 April. Men schrijft uit deze plaats, dat het volk zeef
verbitterd is op de Europeanenen deze reeds op straat openlijk beschimpt
zijn; de reden is, dat een Maltezer, een Europeaan, de pest aldaar had
aaugebragt, zoodat dus de Franken voor de oorzaak der ziekte gehouden
worden. De Franken moeten dus aldaar zeer op hunne hoede wezen, voor
al omdat, zoo als een nader berigt van 4 Mei luidt, de pest daar nog hevig
aan het toenemen wasen dagelijks 2000 menschen stierven I welke eene
hoogte de sterfgevallen elders niet bereikt hebben.
GRIEKENLAND.
Uit Munchen wordt van den 24sten Junij geschreven
Gisteren namiddag is met depeches, brieven en tijdingen uit Athene de
courier hier aangekomen, welke de hoofdstad van Griekenland na den afloop
der feestelijkheden, waarmede de troonsbeklimming van Z. M. vergezeld
werdenverlatenen den weg over Ancona genomen heeft. Deze gewig.
tige gebeurtenis der troonsbestijging van den eersten Koning van Griekenland,
werdopgeluisterd door de liefde des volks voor zijnen jongen Monarch
en door de zamenkomst van uitsteekende personen uit alle oorden van Grie
kenland en uit vele Europesche landen, met de grootste vreugde, on
der kerkelijke en openlijke feestbedrijven gevierd. Het feest duurde drie
dagen. De spelen droegen allen meer of min het karakter van de oud-
Grieksche spelen en waren echt nationaal.
Z. M. heeft in eene proclamatie den aanvang van derzeiver eigen rege
ring aangekondigd, de zwarigheid van dezelve aangewezenen verklaart,
dat zjj op de trouw en medewerking der Grieken van alle klassen en menin
gen vertrouwt, door welke alleen zij in staat gesteld kan worden, het alge
meene doelde wedergeboorte van Griekenland te bereiken. Aan de Griek-
sche kerk zeide Z. M. hare bijzondere bescherming toemet de verzeke
ring, dat de koninglijke famielje zich in de toekomst aan dezelve niet zou
onttrekken,
Onder de eerste regerïngs-maatregelen van den Koning, is welde gewig-
tigste de erkenning van Z. Exc. den Graaf von Armar.sperg tot Aartskanselier
van het Rijkmet een inkomen van 40,000 drachmen. De gevangenen
Kolokótroni en Plaputas werden begenadigd en op vrije voeten gesteld, en
de andere zoon van KolokotroniGennaeostot overste benoemd. Verder
worden nog andere benoemingen in dat berigt opgegeven.
SPANJE.
Al de bijzonderheden van de ontdekte zamenzwering te Madrid zijn nog
niet aan het licht gebragtmen verneemt echter, dat het plan was, dat
200 man, in de uniform van de stedelijke militie gekleed, op de linietroepen
moesten vurenhetgeen door deze laatsten beantwoord zijndenatuurlijk
aanleiding tot de grootste verwarring zou gegeven hebben. Eene menigte
personen is reeds gevat.
De generaal Cordova zou Madrid verlaten en naar de provinciën te
rug keeren.
Een particuliere brief bevat nogdat Eraso geweigerd had gedurende
de ongesteldheid van Zumala het bevel op zich te neménen dat Villarcal
tot Bevelhebber benoemd wasverder dat Ealdez was afgezet ên Espeleta
het bevel over het leger der Koningin gekregen had.
DUITSCHLAND.
Berlijn den 25 Junij. Uit een verslag van den staat des handels en der
volksvlijt van Pruissen blijkt, dat aldaar zoo veel brandewijn, spiritus,
enz., vervaardigd wordt, dat de invoer daarvan niet alleen onnocdig is,
maar dat er reeds naar buitenlands vervoerd wordt. Het maken van kaas
op de Hollandsche wijze, neemt in het arrondissement Kleef zoo toe, dat
in 1834 reeds 2400 koeijen daartoe gehouden werden. Te Obhauaan de
Oder, in Silesie, is een water-korenmolen vervaardigd, met 8 raderen, op
de wijze als die in de Vereenigde Staten van Noord-Amerikagebezigd wordt,
Deze molen kan in 24 uren 500 schepels granen malen. Het meel van
dezen molen onderscheidt zich door deszelfs fijnheid en droogte, en kan
over zee vervoerd worden.
Den II Junij is te Nordheim overleden Betty Berg, huisvrouw van den
koopman Simon Berg, geboren den 5 Maart 1726, alzoo in den hoogen
ouderdom van 109 jaren, 3 maanden en 6 dagen.
Z. M. de Koning van Beijeren isvolgens een schrijven uit Munchen,
insgelijks uitgenoodigdom de bijeenkomst der Noordsche Monarchen té
Kaïisch bij te wonen. Alvorens zal Z. M. de baden te Bruckenau bezoe
ken werwaarts Hoogstdezelve den 19 dezer uit Munchen vertrokken is.
Den volgenden dag is dé Koning te Ingolstadt aangekomen, alwaar hij de
nieuw aangelegde vestingwerken op den regter- en linkeroever van den Donau
in oogenschouw heeft genomen, waarna hij nog op dienzelfden dag de reis
naar Wurzburg heeft voortgezet, in welke stad Z. M. vernachtte, en ver
volgens naar Bruckenau is vertrokken.
GROOT-BRITANNIE.
Londen den 28 Junij. De Engelsche bladen bevatten weinig bijzonders.
In het Lager-Huis is door Lord Mahon Dingsdag de werving van Engelsche
troepen ter spraak gebragt en hevig door hem gegisptde maatregel is door
den Minister Palmerston verdedigd.
Lord Morpeth had den 2Ósten zijn voorstel omtrent de Iersche Kerk voor-
loopig ontwikkeld. Hetzelve schijnt vele bestrijders te zullen hebben.
I