A°' 1 '34*
LEYDSCHE
- N'. 78,
COURANT,
het
MAANDAG
NEDERLANDEN.
Ley den den 29 Junij,
Men zegt, dat altjier het plan bestaat, om eene Stoomboot over het
Haarlemmer-meer naar Amsterdam aan te leggen. De afvaart zoo gesclne.
deD aan de Spanjaards.brng, een kwartier uurs buiten deze stad gelegen,
en de overvaart twee maal pér dag plaats hebben, Ondertusscheti heeft
Ben hierover reeds eenige jaren gesproken, zoödat wjj voor de waarheid
van het bovenstaande niet kannen instaan.
Uil *s Gfavenhage meldt men, datoden 27 Junij, het volgende7.iine
Msj. de Koning zal aanstaanden Zondag alhier het Heilig Avondmaal gebrui
ken; Hoogstdezelve zal daarop Daar het leger te Veide vertrekken, om
verder, gelijk reeds bevoreiss gemeld is, onze Noordelijke en Noord
oostelijke provinciën te bezoeken.
Den ttösten dezer heeft de Hertog van Saksen-Weimar een prtchtig
(jjné aan Z. K. H. Prins Frederik der Nederlanden gegeven op het nabij
de residentie liggend etablissement aan den Dyl, Dij den heer de Witdie
jiets een paar maanden van hetzelve eigenaar is geworden. Het diné be,
([0nd uit 20 couverts. De voornaamste gasten waren HH. KK. HH. Prins
er) prinses Frederik, de Hertog en de Hertogin van Sahen-Weimar met
lionne vier zonen, de heeren Ambassadeurs Fagel, de Adjudant des Prinsen,
de heer van den Boschenz.
Mi zaambeid en gulhartigheid zaten aan dit gastmaal voor. Bij het ver-
pek des Prin'en wenschte Hoogstdezelve den nieuwen eigenaar geiuk In
tline onderneming, en verzekerde dezen, op de meest goedgunstige wijze,
van zijne bescherming.
HH. Exc. de minister van bnitenlandsche en van binnenlandsche zaneo
worden aanstaarden Maandag en Dingsdag binnen de residentie terug ver
wacht, de eerste nit WeeneD, de aoder nit Zeeland.
Naar men verneemt, is door den minister van financien goedgekeurd een
afsiandswijzer voor de stations der paardenposterjjmet daartoe behooreude
alles naar de officiële stukken.
Volgens eene circulaire van Zijne Exc. den minister van binoenland-
jche zaken, l's het de bedoeling der booge regering, om door lager on.
ceiwijt ie verslaan dat, hetwelk gegeven wordt in het lezen, schrijven,
tekenen, de hoofdregelen der spraakkunst van eene of van meerdere der
ia ons Vaderland gebruikelijke taleó en de Degiuselen van geschiedenis,
sardrijkfkunde of andere soortgelpe wetenschappen, hoedanig onderwijs
doorgaans door kinderen genoten wordt j terwijl daarentegen door middel,
iaat onderwijs moet verscaaD worden datgene, hetwelk gegeven wordt
sin jeugdige personen, die reeds het lager onderwijs, volgens bovenstaande
omschrijving, genocen hefcben, en zich wenscheen voor ce bereiden, het
zij voor het huoger of universiteits.onderwijs, het zij voor een' bijzon
deren siaud of beroepof die ook blootelgk verlangen eene beschaafde
opvoeding te volioojjen.
Eerstdaags moet te '1 Hage voor de correctionele regebank eene zaak
bepleit worden, die schijnbaar zeer eenvoudig is, maar ter galegenneid
van welke eene allerbelangrijkste regts-kwestie is gerezen, waarover, zoo
ver men weet, in ons land tot nu toe, nimmer een regterlyk gewijsde i»
gevallen.
gp den boekverkooper van Weelden daar ter itede is In den loop der
voriee week een werk oitgegeven geworden, getiteteidi de i'Autocratie de
la Pr esse, etc., par G. L. B.
De beer RA. Lcjeune, die zich aldaar ala boekhandelaar heeft gevestigd,
vermeent in dat werk lasterlijke aantijgingen te vinden, en stelt d,envoi,
geus eene regscvordering in tegen den drukker, welke, op de teregt-zuting
van voorleden DonderdagdeD schrijver heeft opgegeven te zijn: de Gtaaf
libry Bagnano.
Thans is deze laatste tegen aanstaande Donderdag gedagvaard geworden
en nu eerst wordt de zaak belangrijk.
De graaf Libry Bagnano heefc namelijk ïd bet jaar 1832 een boek
uitgegeven getiteld: Les Crimis d'un honnète Hommenit aac werk blijkt
dat bij arrest van het Hof van Assiaes van de Rbóne, dd. 23 Mei 1816,
de voornoemde Libry wegens het in omloop brengen van P'alsche Wisselsis
veroordeeld geworden tot de straf van tien jaren dwangarbeidtentoonstelling
in brandmerkdat hij die seraf den 27 Julij daaraanvolgende tieerc onuer-
gssii op de Place des Terreauxte Lyon dat hjj vervolgens op den
a Mei 1817 door het Prevotale Hof van hetzelfde Departement op nieuw
is verootdee'd geworden tot de straf van eeuwigdurende dwangarbeidals
ichuloig van te nebben gemaakt P'alsche Wisselbrieven en eenen Falschen Advies-
Brief gedagieekend uit Milaan.
Ten gevolge nu dier veroordeeling, is de gevonnisde burgerlijk dood,
en alzoo onbekwaam om in regten als verdediger op te treden.
Bij de dagvaarding op den 21 dezer maand aan voornoemden Libry be-
teekend heeft de neer Lejeune alzoo naar aanleiding van art. 25 dea Bur
gerlijken Wetboeks, aan de Regtbank verzocht dat een Curator moge
worden benoemd om op te treden als verdediger voor den graaf Libry
Bagnano burgerlijk dood.
Bet schijnt dat bij de Ordonnantiën van 4 Jnnij 1817 en 10 Maart 1825,
door oen Koning vanFrankrijk ia bepaald gewordendat de straf van eeuwig
durende dwangarbeidwaartoe Libry was verwezenzonde worden ge-
commuteerd eerst in die van opslniting voor deszelfs geheele leven en
vervolgens in die van eeuwigdurende verbanning buiten het Fransche Rijk.
Nu ontstaat- de vraag
1°. Of het arrest tegen Libry Bagnano, uitgesproken door het Prevotale
Hot van de Rióne, en waarbij die persoon toe eeuwigdurende dwang,
aibeid wordt verwezen, ook buiten Frankrijk effect sorteert?
20. Zoo ja, of dan de ordonnantiën, waarbij zijne straf is veranderd
bem hebben kunnen 01 theffen van den burgerlijken dood, die het gevolg
was zijoer veroordeeling
Men ziet hieruit dat, afgescheiden van de regtsvordering op zich zelve,
deze twee kwestien van een zeer belangrijken aard zijn en daar derzelver
onderzoek aaD de zorg van den ku'ndigen Advokaat van der Burgh is toe
vertrouwd, zoo kan het voor Regtsgeleerden niet dan hoogsc welkom zijn
met den verderen loop d:er zaak bekend te worden.
Er zijn Javasche couranien tot den ie Februari) aangekomen. Dezelve
behelzen niet veel be;angrjjks, alleen verdient het volgende geme'd; de
aandacht: De aardbeving, die, in
lea
den nacht van den 24 op den 25 No
vember 1833, op Java en elders, doch vooral op Sumatra, in hevigen graau
-,f*i of Vbs9v-.,
- ,-i gj7 vas^fGl
DEN 30 J U N IJ.
ondervonden is, wordt, volgena een nader berlgt van Palembang, ald-asr
toegeschreven aan eene uitbarsting van den vnurspnwenden berg Boekit
Knba, gelegen in de Palembangsche distrikten S'ndang Klingie en Sindang
Blietie, grenzende aan het distrikc van Benkoelen, Redjang.
Behalve de renade, door de herhaalde hevige schokken der aardbeving
veroorzaakt, is, bij dit ontzettend natuurverschijnselde uitwerking van
eenen watervloed van den gemelden berg, allertreurigst geweest.
Tusschen de twee voornaamste kminen van den bergnamelijkbevond
zich eeD binnenmeer, bekend onder den naam van Telaga Ketjielhetwelk
thana, ten gevolge der aardschuddingen, geheel verdwenen moet wezen.
Het water, uit dit meer verdrongen wordende, overstroomde weldra ds
naastbijgelegene plaatsen ondersteund door aanvoer uit de rivier Ayer Dm-
giendie almede, door uitgerukte boomen en ingestorte massas aarde was
opgestopt.
Het gehucht Tallang Ayer Lang werd, onder anderen, ter diepte van
SI voeten, onder water gezet, terwijl er, na de overstrooming, 7 voeten
modder overbleef. Bij de verwoesting van dit gehocht, hebben 36 In-
woners het leven verloren. Het geheel getal slagtoffere bedroeg, in de
distrikten KHngie en Blietie, negentig.
De berg Kaba is omstreeks vijftig uren gaans vsn de hoofdplaats Palem
bang verwijderd, doch ongeacht dezen afstand, waj er het water, in de
groote rivier Moessie, gedurende eeoige weken, ondrinkbaar.
Uit Amsterdam meldt men, dato deD 26 Jnnij, het volgetsde: Henen
en Maandag II. hebben wij alhier het genoegen gehad, hetwelk ons in lan
gen tijd niet gegund geweest was, twee kweekeiingen onzer doorluchtige
school, beide kandidaten in de regten, in het openbaar hunne dispncatiên
te hooren verdedigen, onder voorzitterschap van den hoogleeraar Mr, C. A.
denTex. Op Maandag den 23sten dezer namelijk, heeft de heer Jan van
de Poll zoon van den heer Burgemeester Mr, F. van de Poll, op eene alle.
zins loffelöke wijze, met klem van redenen en zuiverheid van taal zijne
twistreder De vi legis novae in criminum antea commissorum poena, cOndem-
natior.e et persecutionedat isOver den invloed van eene nieuwe wet op de
straf en, veroordeelingen en vervolgingen van vroeger begane misdaden, ver
dedigd; en het voorbeeld gegeven van eene opwaksenng van dergelijke
openbare proeven van wel volbragte scudiën, welke, gelijk voorheen, ook
nu len bewijze strekken van die lust, ijver en vordering, waarmede men
aan onze doorluchtige schole zich oefent.
Op gelijke wijze verdedigde op heden de heer Christiaan Willem Everard
FaiUant, zoon van den geachten Advokaac Mr. C E.FaillantRaad dezer
stad, zijne disputatie: Exhibens interprctationem locorum quorumdam juris
in Hugonis Grotii epistolis, dat is: Twistrede, houdenae uitlegging van
eenige geschilpunten van Regt, in de brieven van Huig de Greet voor.'
komende.
De hoouleerasr Voute, alt hoofde van den ongnnstigen itaat zijner ge
zondheid, als zoodanig op zijn verzoek ontalagen zijnde, en de plaats
van wijlen den hoogleeraar van der Boon Mesch nog niet vervuld zijnde,
heeft de Achtb. Raad dezer stad, bij deszelfs beslnit van dea 22 Mei li,,
goedgevonden
i°. Den beer W. S, Swart te benoemen tót Hoögleeraar in de Wis-,
Natuur-, Sterre. en Scheikunde.
2®. Het onderwijs in de beipiegelende WjjsbCgeerte, met den titel van
gewoon Hoogleeraar als zoodanig, op te dragen aan den heer Taco
R oor da, thans buitengewoon Hoogleraar in de Ooiterache taal eu
letterkunde en ondneden.
3°. Tot buitengewoon Hoogleeraar in de Kruidkunde te benoemen, den
heer W, H. de Friese, Med. Doctor en Lector in de Kruidkunde
te Rotterdam.
En hebben de nieuw benoemde Hoogleeraren hunne fnnctiën voormeld
aanvaard,
in den avond van den 27 Janijomstreeks 8 n-e', is er in bovenge.
melde stad, op de Keizersgracht, naast het geboow Felix Mentis, ten
haize van den heer Magnetiseur J. B. Meyer, brand ontstaan, welke zoo-
danig in hevigheid toenam, dat in één oogenblik het boven-gedeelte van
het huis, zelfs vóór dat er middelen tot blossc'niog voorhande waren, in
lichterlaaije vlam stond; evenwei met den meesten spoed waren er brand
spuiten aangerukt, afgelegd en in werking gebragr. en door da allezins
prijzenswaardige pogingen der spuitgasten en geaffekteerden is men den
brand, die in den beginne zich erg liet aanzien, in weinig tijde meester
geworden. Onderscheidene meubelen enz., zijn bij de belendenen gebor
gen, doch ook vele door het water bedorven, of door den te groo en
tpoed om ze in veiligheid te bergen, gebroken geraakt. De naasie ge
bouwen hebben weinig schade geleden, hetwelk men aan de goede bestie
ring der brandspuiten mag toeschrijven,
Uit Oirschot schrijft men dato den 21 Junij: Gisteren zijn deNiord-
Brabandsche Jagers en de baiterg N°. 9, door Z. K. H. den Veldmaarschalk
Opperbevelhebber van het leger, in oogenschouw genomen. Z. K. H. heeft
door den luiienanugeneraalkommandeerende de reserve-divisie, bij dag
order, Hoogstdeszelfs tevredenheid aaD de troepen kennelijk gemaakt.
Men schrijft uit *s Hercogenboschdato den 27 Junij: Aanstaanden
Maanaag zullen de zittingen van het hof van assises voor het tweede kwar
taal van dezen jare in het paleis van justitie alhier geopend worden; naar
men verneemt, zullen er nog al belangrijke zaken worden behandeld
In den morgen van Zaturdag den 21 Jnnij II., is het stadje Limburg,
op den nieuwen weg tnsschen Verviers eu Aken gelegen, 00 eene bevol
king van omtrent 1800 zieien tellende, door een* geweldigen brand groo-
tendeels in den asch gelegd. Omtrent de oorzaak van dezen ramp luiden
de berigien verschillend: dezelve zoa in eene laoriek, toeoehoorende aan
zekeren heer Fieuxtemps aldaar, zun ontttaan, volgens sommigen door ie
vroeg Dinnen gehaald nool, volgens anderen floor ce onvcorzigtigheid van
een arbeider, die vuur uit zijne pijp op hetzelve hooi zoude nebben la.
ien vallen. De vlammen, die door de onvoldoende bluschmiddelen en bet
gebrek aao water, wijl bet nadje op eene boogie liggende, ilech.s eene
openbare pot en weinig bijzondere patten beeft, niet naar eisen konden
gekeerd worden, namén zoo snel toe, dat de verwoesting pinnen weinig
uitn tijds algemeen werd, en 42 huizen, benevens ue kerx en opgemelde
fabriek, eeoe prooi der vlammen zijn geworden.
Uit Belgie meldt men: Men verzekert, dat de regent van Portugal,
Don Pedro, deiwjjze te vreden is mee het gediag der Belgen, die in zijn-