A°- 1834
LEYDSCHE
N\ 13'
COURANT.
MAANDAG
DEN 3 FEBRUARY
De geler Je Inzenden van Adverlentien worden b;j deze nogmaals verwit
tigd, dat, volgens de Wet van. den 16 Junij 1832, bevattende wijzigin
gen in de bestaande wetgeving nopens de regten van RegistratieOver
schrijving en Zegel, wette met den I o Ju lij 1832 in werking is geb-agt
de ddvertentien niet meer op Zegel geschreven ingezonden moeten
worden. Het nieuw ingevoerde Zegelregt, zoo als het bij art. 28 dezer
Het is bepaald, door de Drukkers der Couranten met den Ontvanger
van het Zegel wordende afgerekendwordt nu en in het vervolg aan de
Inzenders der Adyertentien in rekening gebragt.
Leyden den 2 February 1834. De Wen. A. de KLOPPER en ZOON.
NEDERLANDEN.
Leyden den 2 Februarij.
Gisteren is alhier de verjaardag van H. K. H, de Prinses Louisa Augusta
Wilhelmina Amelia van Pruissen, Gemalin van Z. K. H. Prins Frederik
der Nederlanden, mee hec uicsteken van vlaggen en het houden eener pa
rade gevierd geworden.
Door Ziine Maj. den Koning is tor Rector Magnificus van deze Hooge-
schooi, voor het volgend Academie-jaar, beooemd de Hooggeleerde Heer
J. C. Broers, Professor in de faculteit der geneeskunde.
Over den stand des waters wordt van den 30 Jannarij geschrevens
De heden ingekomen rivter-berigten ^rermelden eene kleine daling van
waterstand op de meeste punten langs de Ooven-n vieren zijnde de Rhijn
te Keulen op den 2ys.en dezer, sederc den vorigen dag, 7 auim gevallen,
zoodat dezelve 24 voet 2 duim aan de peilschaal aldaar stond.
Ook op onze hoofdrivieren is eene dergelijke daling waargenomen.
De Geldersche IJssel bleef bovenwaarts nog eenigzins wassende. De
schipbrug over den IJssel te Deventer is weggenomen, zoodat de passage
voor rutuigen wederom geregeld met de pont geschiedt, en voorde voet
gangers met de schuit. De weg van Deveoter op Zutphen, van de vesting
werken tot aan het zoogenaamde Koerhuis, stond gedeeheiijk onder water
dit was mede hec geval met den rijweg langs den Snippeiings overlaat.
De dijken hebben door den iaatsten hevigen storm wederom afslag be
komen, doch zijn buiten gevaar gebleven, immers voor zoo ver uit de
tot heden ingekomen berigten op te maken valt.
De berigten van deü 3isten dezer luiden aldus:
Ook volgens de lieden ontvangen berigten van Keulen, was de Rhijn al.
daar weder 9 duim gedaald, en stond hij den 28sren dezer, op 23 voet
5 duim aan hec peil.
Dienvolgens heeft zich dan ook op onze rivier-takken eenige daling
geopenbaard,
In den nacht van den 28sten op den 29sten dezer, hebben door den
hevigen wind vele dijken weder aanmerkelijk geleden; terwijl van Lench
werd gemeld, dat er een gat in den Ooyschen dijk was geloopen ter
lengte van ongeveer 50 ellen.
De reeds plaats gehad hebbende daling van het water op de bovenrivie-
rengepaard mee de verandering van weêr en wind, geven ondercusschen
grond om te veronderstellen, dat ook thans het meeste gevaar voor de
rivier-waterkeeringen zal geweken zijn.
Uit Nijmegen schrijft men den 31 Januarij het volgende: Sedert gis.
teren is de staat der rivieren vallende, terwijl de hoogte der rivier de
Waal, sedert het laatste berigt, de volgende was: den 28 Januarij, 6 el
25 duim; den vpscen6 el 30 duim; den 3osteu terzelfder hoogte; den
jtsten6 el 21 duim, en 's avonds van dien dag, 6 el 13 duim. De dij
ken zjjn overal in goeden staat en doen geen gevaar vreezen.
Van Keulen meldt mendat ook de Rhijn vallende wasden 28stea was
de hoogte 23 voet 2 duimen den 29sten 22 voet 7 duim.
Ontvangen berigten van Batavia tot den 23 October 1833 behelzen,
dat den I5den dier maand een zware brand op den Bazaar van Weltevreden
is uitgebarsten, door welken vele bamboeze huizen zijn in den asch gelegd;
de brandspuiten nebben door gebrek aan water weinig nut knnnen doen.
De vnurspugende berg Merapie te Kadoe ging voort met hevig te
branden, en nit deszelfs zuidwestelijken krater veel asch en zwaveideelen
uit te werpen.
De Kommissaris-Generaal begaf zich verder naar de binnenlanden.
Volgens eenen in de Javasche Couranten voorkomenden staat, is gedu
rende het eerste halfjaar van 1833, °P Java en Madura voor eene waarde
van 7,392.919 ingevoerd, waaronder voor 2,587,640 uit Nederla-d
132,560 uit Amerika, ƒ346,379 uit China en Macoa, en ƒ2,988911 uit
den Oosterschen Archipel. Van deze goederen was voor eene waarde van
5.380,415 ouder Nederlandsche vlag, en het overige onder vreemde vlag
gen ingevoerd. De waarde van de daartoe behoorende Europesche lijnwa
den en katoenen goederen bedroeg alleen 1,373,913.
De uitvoer uit Java en Madura heeft gedurende hetzelfde halfjaar eene
waarde van ƒ6,964,279 bedragen, waarvan voor ƒ4,832,761 onder Neder
landsche vlag. De uitvoer naar Nederland wordt geschac op 3,781,999,
raar China en Macao op f 523,738 en naar den Oosterschen Archipel op
ƒ2,253,823. De beide voornaamste artikelen zijn: koffijwaarvan de 90,989
uitgevoerde pikols op 2,696 277 worden geschac, en rjjsc, waarvan de
10,314 coyangs berekend worden op 1,027841.
Door de onvoorzigtigheid van een paar smokkelaars, in hec Limburg-
sctae, die kruid uit hec Pruissjscbe hadden overgebragc, en bij den smid
lossen te Meersen hadden Dedergeiegd, is, daar een vonk vuur op een
der pakjes gevallen was, het huis, schunr en stal ter neder geworpen,
en verscheidene personen, welke zich in dezelve bevonden, doodgeslagen.
Omtrent het tijger- en stierengevecht te Gent, leest men hat volgende:
B WoeDsdag namiddag hebben zich zoogenaamde liefhebbers in menigte
begeven naar een schouwspel, de tijden van onwetendheid en Spaansche
inquisitie overwaardig; liet was een gevecht vaq eenen cijger tegen eenen
stier. Dit gevecht heeft de vreesselijkste cooneelen verioond: de stier,
door den tijger aangevallen, treedt zijoen vijand met voeten; de tijger
bijna verplettert, genoodzaakt losteliten, vat eindelijk wedermoed; hou.
den, welke men in het strijdperk heeft toegelaten, teisteren den stier van
achteren, terwijl de tijger hem van voren aantast; bioed, geschreeuw,
verschrikte kinderen, viugiende aanschouwer*gejouw, geflaic, eo, te
midden van dit alles, eene prachtig gekieede dame, lagchende, dartelende
eu tot vroijjkueid opgewekt door eeu scnouwspel, waartegen zelfs de on
wetende menigte haren weerzin en hare walging betuigde. Zoodanig is
de uitspanning, welke men in de 19de eeuw aan de bevolking van Gent,
in een op de Place dea Recollets opgerigt strijdperk aangeboden heeft I"
In het Antwerpsch Handelsblad leest men hec volgende t Buiten de
Begfnenpcort en tegenover het lokaal van de Harmonie-Societeitligt een
klem buitengoed, aan den Generaal Chassl behoorende. Gedurende het be
leg van de citadel heeft dit goed door het vuur der belegerden aanmerke
lijk geleden en is een deel van het gebouw een prooi der vlammen ge.
worden. Na der Franschen aftogt heeft zich iemand, onregtmacig en wil
lekeurig, met zijne familie in de vertrekken komen vestigen, die van dea
brand gespaard waren geworden, en sederc bestendig geweigerd heeft af
te trekken De achtingswaardige Generaal is eindelijk genoodzaakt geweest,
wilde hij dien nieuwen vijand doen verhulzen, door tusschepkomst van een
gemapcigde te Antwerpen, tot het geregt de toevlugc te nem»n. Men
heeft zich tot den vrederegter gewend, en dezen morgen heeft, krachtens
een verkregen vonnis, een deDrwaarder van getuigen en gendarmen verge
zeld, den eigendunkelijk ingedrongen bewoner genoodzaakt met zjjne meu
belen en al wat hem behoort op te breken. Gave de Hemel dat men
even zoo kon te werk gaan, met alle indringers en overweldigers, die
Belgie, sedert de revolutie, overstroomeu 1
's Gravenhage den 31 Januarij. Door Zjjne Maj. Is, bjj beslnit van
den 27 Januarij, tot Opperbevelhebber der vesting Breda benoemd de
Generaal der Infanterie de Baron D. H. Chassl.
Bij een Koninglijk besluit is bepaald, dat het kabinet van landbouw,
werktuigen en hetgeen daartoe behoort uit Amsterdam naar Utrecht zal
worden verplaatstin een gedeelte van het zoogenaamde oude paleis aldaar.
De heer baron van Hestreenen van Tiellandt heeft onlangs den Koning
aangeboden een exemplaar van een gebedenooekIr. vier en twintig talen,
aan hem voor Hoogstdenzelve ter hand gesteld door de paters van hec
Armenische klooster op het eiland Sc, Lazarus bij Venetiebenevens een
godsdienstig handboek voor de Graauwbundersin de oude Romaansche
taal, door dezen oudheidkenner uit Graauwbnnderland medegebragtwaar
op Z. M., door tusscbenkomit van dien heer, aan de geestelijkheid van
gemeld klooster, als een blijk van Hoogstdeszelfs tevredenheid, eene zil
veren medaille heeft geschonken, voorzien van een toepasselijk opschrifc.
Z. M. heeft den minister van binnenlaDdsche zaken gemagtigd oen
voor rekening van het Ryk aan te schaffen eenige vreemde wetenschappe
lijke werken, ten einde te dienen bij het onderzoek van aanvragen om
octrooi op nieuwe uitvindingen of op de invoering daarvao.
Volgens berigten nit St. Petersburg heeft hec Z. M. den Keizer van
Rusland behaagd Z. K. H. den Erfprins van Oranje tot kolonel van een
der regimenten grenadiers van de garde te benoemen; den kolonel Klerck
van de afdeeling grenadierste begiftigen met de St. Anua-ordetweede
klasse in diamanten omzeten den kolonel O. J. H. graaf van Limburg
Stiriim, adjudaDt van Z. K. H. den Prins van Oranje met de St. Wladimir.
orde derde klasse,
Zijne Maj. de Keizer van Rusland heeft bevolen, dat het Kien-
wsche grenadier-regiment in het vervolg den naam van Grenadier regi
ment van Z K- H. den Prins van Oranje dragen zal.
Thans ziet hec jaarboekje voor het Joopeode jaar 1834 het licht. Dit
van regerings wege uitgegeven wordend werkje bevat wederom eenige be
langrijke statistieke opgaven en beschouwingenwaarnit wjj bet volgende
outieenen1
Op I Jannarij beliep de bevolking van Noord.Nederland 2,460,954 zielen
en wel in Noord-Braband 349 700Gelderland 315,053, Noord-Holland
419,424, Zuid-Holland 486,520 Zeeland 137,314 Utrecht 131,856, Vries
land 212244, Overijssel 181,361, Groningen 162,085, eo Drentbe 65,397.
In 1832 zijn geboren 78,098 kinderen, van welke 40,110 van het mannelijke
en 37 988 van het vrouwelijke geslachter hebben 14,909 huwelijken ia
hec rijk plaats gevonden, en er waren 71.266 personen overleden, vani
welke 37.540 van het mannelijk en 33,725 vaD het vrouwelijk geslacht.
Deze geboortenhuwelijken eu scertgevalilen waren over de provinciën
verdeeld als volgt
Gebèorren.
10 261
Noord Braband,
Gelderland
Noord-Hoiland
Zuid.Holland
Zeeland
Utrecht,
Vriesland
Overijssel
Groningen,
Drenthe,
Totaal
9.043
13 644
17,080
5.105
4367
6,660
5 206
4,866
j.866
78,098
Huwelijken.
2 144
1.736
2,660
2 972
E44
769
1.343
1,064
998
379
14.909
Sterfgevallen.
9668
7 189
13 7°7
17 383
4 795
'4' 175
4 252
5 060
3 564
1.373
71,266
Het getal der geboorten heefc In elke maand van 1832 beloopen als volgt:
In Januarij 6790Februarij 6468Maart 6920 April 6320Mei 5725
Junij 5200, juiij 5331, Augusms 6130, September 7034, October 7671,
November 7444, en December 7265.
Het getai jder sterfgevallen bel ep in elke maand van 1832 al» volgt,
in Januarij 7470, Februarij 6402, Maart 6763, April 5851, Mei 5953,
Junij 4824 Jullj 4794 Augustus 6623 September 6622 October 5886
November 5139, en December 4939.
Uit die staten blijkt, dat in enkele provinciën zóo als In Noord-en Zuid.
Holland, de sterfgevallen in 1832 het aantal geboorten overtroffen heb
ben, betgeen met alleen aan de buitengewone sterfte in die provinciën,
door de Cholera-ziekre is veroorzaaktmaar tevens aan eene vermin
dering- in de geboortentoe te schrijven is. Het getal geboorten be
droeg in 1833, 78098en alzoo 4970 minder dan in 1831, waardo. r
dan ook de overmaat der geboorten Doven de sterfgevallen of de ver
meerdering der bevolking in het geheel, slechts 6832 zielen heeft beloo.
pen; zijnde aanmerkelijk min der dan in de beide voorgaande jaren 1831
en 1830, als wanneer die vermeerdering respectively bedroeg 10193 en
20820 zielen. Men merkt echter in het Jaarboekje te gelijk op dat od-
danks de buitengewone sterfte, door de in 1832 geheetscht hebbende Cho
lera te weeg gebragt, het gezameiyk aantal sterfgevallen in het tyk beneden
