L E YD S C H E
N". 152
COURANT.
A'- 1833.
V R IJ D A G
üiii
DEN so DEfiE.MBER,
NEDERLANDEN.
Lrtdin den 19 "December.
Van Noordwijk aan Zee wordt van den I7den dezer het volgende gemeld
Heden middag, rnim twaalf ure, is alhier gestrand het brikschip Ring-
DoveKapitein Gilbert, van Londen, met ballast, en bestemd naar New
castle. De ekwipaadje, bestaande, met den schipper, utt acht man, is
door de alhier gevestigde Reddingboot gered. Het schip, hetwelk een
uur benoorden dit dorp staat, was reeds sedert Donderdag zoo digt op
de kust ten anker liggende, dat de bestuurders der Reddingboten van
Noordwijk en Katwijk aan Zee hetzelve gestadig hebben doen in het oog
houden, uit vrees dat, bij een uitschietenden wind naar het Noorden, het
geen geschied is, hetzelve zoude moeten stranden."
Uit Zeeland wordt van den I7den berigtDe jongste stormen
hebben zich op de kusten onzer provincie allerhevigst doen gevoelen,
zonder gelukkig groote schade aan te rigten. Alleen hebben de paalwer"
ken en zeeweringen van Walcheren en een gedeelte van het zeehoofd voor
Vüssicgen door de omzettende branding eentge schade bekomen, doch
deze zijn in deze streken ook de eenige kenmerken van den verwoesten
den storm, die volgens de inkomende tjjdingen op andere kusten zoo vele
onheilen aangerigt heeft.
Het transportschip Dordrecht, kapit.-luit. Jonker, vertrekt heden ot
morgen van de reede van Helvoet, om weder eenen togt naar de West"
Indien te doen,"
Van het Leger te Velde wordt in dato 15 December geschreven:
Men zegt, dat de nieuwe organisatie van bet Leger in den loop van
Janus rij of in het begin van Februari] aanstaande zal plaats hebben. De
Infanterie zon bestaan nit de nu aanwezige Grenadiers en Jagers als Re-
sidentie.itoepen, benevens vier nieuw op te rigten bataillona Buks-Jagers,
t 18 aldeelingen Infanterie, bestaande uit 36 batalllons ligte Nationale Mtiitie,
en 3 batailions Schutterij; zoodat het iste barallion Schutterij, het 2de
Nationale Militie, het 3de Schutterflbet 4de Nationale Milite en het 5de
Schutterij, elk batatllon uit 6 kompagnien zoude bestaan, cp denzellden
voet al» vóór 1830, met eenige wijzigingen in de kaders. De zeven over-
schietende baieülons Nationale Militie zouden de nienw te vervullen nom.
rners uitmaken en bij andere afdeelingen ingedeeld wordenen meer dergelijke.
Het wapen der Artillerie zou eene vermeerdering ondergaan, opdat
er in de vestingen genoegzaam personeel voor de bediening van he: mate.
rieel zoude wezen."
In de Belgische kamer van Afgevaardigden is laatstleden Maandag
het bt'dget voor 1834 met 61 tegen 6 stemmen doorgegaan, terwijl nog
drie leden zich buiten stemming hielden.
's GraVekhage den 17 December. Zondag avond, ten half elf nre, is
Z. K. H. de Priu» van Oranjebenevens Hoogstdeszelfs oudste Zoon,
uit deze Residentie naar petersburg vertrokken. Dezelve worden verge
zeld door den kolonel der Grenadiers Klerck en den Graaf O. van Limburg
Stirum, adjudant van Z. K. H. Naar men verneemt, zullen Hunne Ko-
mnghjke Hoogheden zich het eerst «aar Weimar begevea, en na een kort-
stordig verblijf aldaar, de reis naar Berlijn voortzetten, waar Koogscde.
zelve zich insgelijks een paar dagen zullen ophouden, om vervolgens naar
Petersburg te vertrekken.
Bij besluit van Zijne Maj., van den pden dezer, is de termijn van
jnvoering van het Nederlandsche vaatwerk, welke bij Koninklijk beslnit
.van den 13 April H. Staatsblad N". 9), voor den handel in het groot op
den i Jaruatij 1834 was bepaald, uitgesteld tot den 1 Januarij 1835.
De heer Mr. G. Groen van Prinsterersecretaris van bet kabinet des
Konings, is op ziin verzoek eervol oit die betrekking ontslagen.
Ook is aan Jonkheer P. N. Rendorp eervol ontslag verleend als Majoor-
kommandant ven het 21ste botaillon Reserve-Schutterij, en aan hem ver.
gtnd cm met behoud van zijnen rang de uniform te mogen blijven dragen.
Den 18 December. Heden is bij de Tweede Kamer der Staten-Gene-
laal ingekomen en naar de afdeelingen verzonden eene Koninglijke bood
schap, ten geleide van een ontwerp van wet, waarbij wijzigingen worden
voorgedragen in de zes eerste titels van bet wetboek van koophandel.
De beraadslagingen over de begTOoiings-wetten zijn hervar. De heeren
van Boeiers en van Swinderen verklaarden zich daarvoor, als zijnde door
de gegeven ophelderingen en de gedane verzekering re vrede gesield de
heer van Swinderen zal echter, uit hoofde van het opnemen der j2 op
centen op de grondbelasting, de voororagt der middelen niet goedkeuren.
De beer Donker Curtius beioogde in het breede, dat, evenzeer als zij,
<iie tegen de begrooting stemmen nit overtuiging te werk gaan er zich
ook anderen bevindendie, daarvoor stemmende, dit Bit vaderlandsliefde
,en naar bun geweten zullen doen bjj deelde niet in het gevoelen derge-
nendie willen, dat er een einde aan de zaken komen moet, op welke
•wijze dan ook de regering had pligten te vervullenwaarvoor zij ver
at twoordelijk jegens de natie is, en kon nier op eens afstand van alle
vorderingen doen. Na over de bijzondere hoofdstukken der begrooting
gesproken te bebben, eindigde de redenaar met te zeggen, dat de nood
en drang der omstandigheden, die buiten onze beschikkingen zijn, en het
belang der schnldeischers ven den Staat hem voor de aanneming der wetten
zullen doen stemn^en. De beer van Reenen zou tegen de wet op de sit.
gaven stemmen, cm dat bij deze niets bepaald was voor de amortisatie der
5 per cents schuldbrieven, voorgeschreven bij artikel 2 der wet van 22 No
vember 1832. De heer Collot dPEscury vond geene vrijneid om, door het
afstemmen van de wet, de regering in moeijëlijkheden te brengen. De hee
ren ven /Hphen, van NesDenker Curtius, van Dam en Frets hebDen
rader honre adviezen toegelichttoen zijn eenige gezegden van den heer
Donker Curtius door de twee eersten wederlegd. Daarna hebben HH. Exc. de
miristers van binneDlaDdsche zaken van nijverheid en financien het woord tot
verdediging dei wet jopgevat. De minister van b.nnealandsche zaken beeft
onder anderen gezegd, dat gedurende zijn kort ministerie er eene bezui
niging bij zijn departement van t millioeo 75,000 guldens heeft piaats ge-
bad die van nijverheid heeft ophelderingen gegeven wegens de som voor
zijn 'departement op de begroottng toegesisan, en de minister van financiën
beeft id bet breede *lle de gemaakte bedenkingen opgenomen en weder
legd en castbij cider anderen gezegd, dat bij gemagttgd was officieel te
uitklaren, dat uig in ten loop oer tegenwoordige zitting de vootdragt aan
(9 Staten.Generaal zon worden gedaan tot geheeie Intrekking oei 6 per
cents efiekten. Over het deficit van 10 en een half 'millïoen sprekende,
beeft Z.j? Exc. gezegddat gemeld deficit was toe te schrijven aan da
mtnrere opbrengst der twee laatste leeningen en aan bet niet toestaan der
atcijnsen op de brandstoffen en het gemaal, welk laatste middel eerst met
tie nelft vtn dit jaar is ingevoerd. Eindelijk tot de stemming overgegaan
zimde. is de wet, bepalende de uitgaven voor 1834, met 3$ tegen 18
atemmen aangenomen.
Voor hebben gesremd. de heeren: Hoaftde Bordes, Ctrver nüft. ven
Pinner tde Jonge van Rappardvan SwinderenMn lopen, Cats, vanTuy'l
van Hetze cnLeer.de, Frets. Clifford, Byleveld, Quintal, van Boelens, Don
ker Cut litis, Druyvesteinvan Tuyil van Coeihorst, Cuypers, H terts, 'de la
Court, BoddaertLemker, i' Escuryvan SuchtelenKriphorst, hgenitousz\,
Dyckmeestcrvan Meeuwen, van fVickevcort Cron.melinBeelaerts, van Al
phen, Rengersvan de Kasteele, van Asch van IVyck en Sjpkens.
Tegen de wet bebben gestemd, de heeren: Luyben, Op den Hooff, van
der Gronden, Feckctitavan Nes, van Nagell, van Reenen, Repelaer, Bac
ker, van Dam van IsseltSandberg, van Sijtzama, Gockinga, liartnSchim-
ntelpenninck en Luzac.
Het tweede ontwerp van wet, vaststellende de middelen, tot dekking
der uitgaven over 1834, is mede tnet eene meerderheid van 28 tegen 24 stem-
men aangenomen. Voor de wet hebben gestemd de heeren Hooft,
de BordesCorver Hooftvan Htmertde JongeFockema Hinlopcn van
Tuyil van Heeze en LeendeFretsCliffordByleveldQuintusBacker
Donker Curtius, Druyvesteynvan Tuyll van Coeihorst, Boddaert, tPEscury,
van Suchtelen Kniphostvan U ickevoort CrommelinBeelaertsvan silphen
LuzacWar invan de Kasteete van Asch van tVyck en Sypkens.
Tegen de wet bebben gestemd de heeren LuybenOp den Hooff, van
der Gronden van Rajpardvan Swinderen Catsvan Nesvan Nagell,
van ReenenRepelaer van Boe lensuypersIVtertsde la Courtvan
Dam van Isselt, Lemker, Sana berg van Sytzama, Gockinga, Inger.htusz,
Dyckmeestcrvan MeeuwenSchimtnelpenninck en Rengers,
De wet tot aankoop en allowing van scbuld in 1834, is zonder discus
sie met algemeene stemmen aangenomen. Afwezig waren de heeren Hoynk
van Papendrecht en Dedel.
De vergadering is over half vier ure gescheiden en geadjourneerd tot
morgei: ochtend ten 11 ore, wanneer de beraadslagingen over de wet, ter
voorziening in hec te kort over 1833, een aanvang zullen nemen,
Het volgende is een uittreksel uit bet advies vao den beer van Sijt'
zama, uirgesproken in de zitting van den i7<ien dezer:
De redenaar hing daarn een tafereel op van den oogelukkigen toestand
van het Vaderlandzoowel naar bnlten als naar binneD. Naar buiten zon.
der oorlog en toch geen vrede. Hij vroeg, waarom, na het sluiten van
het met Frankrijk en Engeland aangegaan traktaat van den 21 Mei jl,ook
geen tweede verlof was verleend, waardoor aanzienlijke sommen gespaard
zooden zijn geworden; waarom niet reeds een einde aan onzen toestaDd
gemaakt was, daar van het begin der onderhandelingen eD bij hare voort.
duriDg de vredes-voorwaarden al minder en minder gunstig zijn geworden;
bij had gewensebt, dat by het sijstema van volhoudmg, ook de middelen
daartoe waren aangewezen, en zetde, dat, wanneer de vredes-voorwaarden
nu twee jaren geleden waren aangenomen, w(j thans 150 miilioenen schuld
minder zouden hebben.
Onze toestand van binnen zag er, volgens den spreker, niet beter uir.
De financien werden al meer en meer ingewikkeid; zes e.i twintig miilioe
nen waren er alleen aan interessen en aflossingen benoodigd, dat onmoge
lijk was op den dour vel te honden. Hij wenschte, dat de toegezegde
bezuinigingen mogten plaats bebbeD, maar dat zij niet op de geringe trak.
tementen mogten gevonden worden. De begrcotingen voer oorlog en ma
rine en de pensioenen waren voornamelijk daarvoor vatbaar; maar bij
meende die bezuinigingen in de vereemging van de departementen van
bestuur niet ce moeten zoeken; deze ontzenuwde de grordwec, streed
tegen artikel 127 daarvan, en maakte onze financiën meer en meer inge
wikkeld, dat aanleiding tot ovencbrgving van sommen zou kunnen ge.
ven welke zender bewilliging der Staten-Generaal niet mogt gesch eden.
De 'spreker verklaarde zich tegen het aandringen cp ce tneenameiting van
het ministerie van eeredietist, waardoor twee eerwaardige ministersdie
bet vertrouwen der r.atie verdienden, uit de kabinetsraad verwijderd zou.
den worden. Het was de minister van financien, diejdeswege ophelderin
gen zou geven, weike ook ten aanzien van de andere departementen zoo
als nijveibeid marine en oorlog. Ja zelfs eeredietist en nuitenlanesche za
ken, ophelderingen gaf, en waataaü de spreker het voordragen van slechte
wetten toeschreef. Hij beweerde voorts, dat de suppressie der koloniën
en bare verdwijning van de begrooting tegen de beginselen van alle regelen
van testuur en tegen artikel 75 der grondwet streed; da' de toekomst der
koloniën aan den teseDwoordigen financiëlen loe-tai d opgei fferd was; dac
bij de koionien bechouwue als een tak van nijverheid, die eeD winstgeven,
denden handel verschafte, zoodat de regering het aan de Staten-Generaal
niet tea kwade kon duiden, wanneer zj deswege eenige inlichtingen vroeg.
De rederaar verzette zich ook tegen alle iokrimprag der rekenkamer hg
oordeelde zulks te strijden met da grondwetmet de waarborgen eener
goede financiële administratie, en was zelfs van gevoelen, dat sommige
bemoeijiugen vat) financiei bij de rekenkamer bebonrnen te worden over.
gebragt. Nada: de spreker zich tegen da opcenten op de grondbelasting
verklaard hadeindigde hij zijne redevoering met te zeggendat hij de
gedane belofte van bezuiniging niet kon aannemen omdat hij overinigd
was dat de Koning vóór lang die bezuinigingen gewild heeft, maar daar.
In tegengewerkt wordt, en lig wilde dus niet, dat 's Konings woord na-
derband als een ontrouw wootd 2ou worden aangehaald.
Amsterdam den 18 December. Gisteren avond is door den barden
storm, op oe Heeregracht, bij de Letdschestraatvan een nuis eenig hout
werk afgewaaid, waardoor de pet soon van L. H. Bosmankruger oud
38 jaren, wonende op de Prinsengracht, bij d« Loogersgiacntzw»ar ge.
kwetst is gewotden. Dezelve is naar het Gasthuis georagtwaar hem de
regi.er aim en het linker been is afgezet. Hij heetc eene hoog zwaigeie
vrouw en vijt kinderen, en is ill zeer ncoddrufiige omstandigheden.'
's Hertcgei-bosch den 16 December. Ons dagblad de Noord-Brabander
hetwelk leeds vroeger in Zljri N°. 137 gewag had gemaakt vau geschenken
weiae de Paus, aan de stammen uer Algonqaios en Nipisitngis gezoj.
oen heeft, en die door die goede wilden me; gioocen eermed zgnouivan-