!T
van
ends
iem
van
ken;
ragte
werp
met
irug.
Eij bij
rtuig
ireid
evel.
rdige
dneid
i van
gheid
at het
ware
tfjd,
effen,
i one*
teg.
azelfi
>elang
at die
zien
gemis
ng in
bom'
;aeben
ge.
it det
■even.
■eden<
gewo,
plaatt
eenige
a oen
ndigd;
is vi)
i, zoo
e von
I voot.
n deit
inden,
doei
mmigi
en Zi-
autori-
er. It
ilaten,
verzt.
eptetn-
:r ken
even,'
t, ta
o aan.
eindt
minde.
tijd»
vorig;
is 4ti
mmn
Bciet
id bt
iron
tornt)
at ti
ïen
iat
wei
tand
te O
■er«
om
;n ii'
leen
Er
Idde
t !l
Hei
i bt
ei
en
rerd
Ie ij
.hij!
toei
oog
DD«
zo:-
et R
;e»i
m i
Ifi
■gei
ene
di
n -
ITALIË.
NaWL» den 30 t>en aasten dier tnaantt, heeft de gezant van den
pey van Tnnis aan den Koning plegtig vergiffenis gevraagd, wegens de
beleedig'ng der Napelsche vlag door de regering van Tunis aangedaan:
bij her gehoor was eene talrijke hofitoec, en alle vreemde gezanten tegen
woordig. Meischib.Effcndiheeft teveos de meest voldoende verzekerin.
gen gegevennopens den voetwaarop de Dey voor het vervolg met be
trekking tot Napels wenschtte te staan. De geschillen met Marokko zon
den nu. dagt men, spoedig een einde hebben, dewijl, zoo als men zeide
eeiige Fransche achepen zich met de Napelsche vloot vereenigd hadden,
atr. aan den Keieer van Marokko een gepast antwoord op zijne buiceo-
iptorige eischen over te brengen.
ZWITSERLAND.
Den 9 Augustas is te Bazel de groote raad bijeen geroepen om te be-
aadslsgen of men de bonditroepen, ten getale van 10,000 maB zon binnen
.aten. Wanneer zij bet niet deden dan zon de stad toch voor de over.
magc moeten bakken, en dan zag men plundering en moord te gemoet:
gebeurde het dat de poorten vrijwillig geopend werdendan zou men
tonnen den Landdag te erkennenwelka besluiten verworpen waren. An
deren hadden dan ook voorgeslagenom zich geheel van het Zwtsersch
bondgenootschap af te scheuren.
Omtrent de beslissing, die de Groote Rasd van Bazel, in zijne zit
ting van den pden, genomen heeft, ontbreekt het nog aan volledige berlg-
len. Alleen verzekert mendat daarbij tot het doen eener openbare Ver.
klaring besloten is, dat de regering der stad in geen geval vreemde tusscbeo-
klimst zal inroepen. Men ging te Bazel voort met kanonnen op de wallen
ttj brengen en bad nlenwe maatregelen voor het blusscben van brandin
geval van een beleg, genomen.
Den 4den is er des avonds in de nabijheid van ZDrich, door de tegen
standers van Bazeleen volksvergadering van over de 2000 personen ge-
honden die aan den Landdag de oogerijmdste eischen die zij met betrekking
der stad Bazel doen moesten, voorgeschreven hebben, onder anderen, cm
cm de door haar veroorzaakte schade te vergoedenen alle kostendie door
hare schuld gemaakt zijn te bestrijdenomterstond na het bezetten der
itad de schuldigen aan hoog verraad op te sporen en op staanden voet dood
ie schieten en eindelijk, om aan de stad Bazel eene boete van 30 of 4.0 mil'
Hoen op te leggen waaruit voor het geheele Bondgenootschap een weduwen-
in wezen - fonds zou worden gevormd!!
Op denzelfdeD dag heeft de Conferentie te Samenbestaande uit de vijf
ksntona Uri, Sehwyz, Unterwalden Bazel (de stad) en Neufschatel.^an
den 1 anddag te Zurich eene verklaring ingeleverd, waarbij zij zegt, dat
ICusznacht zonder haar medeweten bezec was: doch tevens ia van hare zijde
tegen alle gewapeide tusscbenkomir geprotesteerd. De Landdag echter
heeft zich hier aao weinig laten gelegen liggen. In Lncern heerschte voorna-
tsenlijk, door aanzetting der Roomsche geestelijkheid onrusten {verwarring,
de opgeroepen troepen kwamen slecht in de stad bijeen echter wemelde
het van soldaten en vrijwilligers.
Op den 7 Augustus kwamen de gezanten van Oostenrijk, Rutland,
Prnissen Piemont en Beijeren te Zurich aan. Eerst bragt de Rnssiscbe
gezant alleen, en een half nur later, vergezeld door de vier overige
gezanten, den heer burgemeester Hesz, president van den Landdag, een
bezoek toe, hetwelk een nur heeft geduurd. Deo 8sten des morgeus,
lijn de heeren weder vertrokken.
Bazel den 10 Augustus. De Kleine Raad heeft het voorstel om de
Boodstreepen binnen de stad te laten met 56 tegen 9 stemmen verworpen.
Het kanton Sehwyz, is thans door 3,000 Bondstroepen bezet. De
commissarissen vsa den Lsnddsghebben daaromtrenc een rapport aan den
Landdag ingezondenwaaruit blijktdat zij hoegenaamd geenen tegenstand
ondervonden hebben.
Er z|jn twee proelamatien door den Landdag uitgevaardigd, eene aan
de eedgenooten om gemeenschappelijk itad en kanton vau Bazel ce bezet,
tande andere aao de bewoners van Blnnen.Schwyz gerigt.
Eindelijk leest men nog in de thans ontvsngeoe berigten uit Zwitser,
landdat de Afgevaardigden van de kantooi Zug en Wallis zich vin den
Landdag verwijderd hebben. Bevestigt zich dit, dan neemt de Landdag
tegenwoordig beslnitenofschoon van de 23 kantons, waaruit het Bond.
genootschap bestaat, slechts 15 daarbij behoorlijk vertegenwoordigd wordea.
De zeven ontevredene of aan het oode verkleefde kantons hebben evenwel
gezamenlijk nog niet zoo veel bevolking als hec enkele Bernalwaar tegen
woordig de partij der zoogenaamde radicalen boven drijft.
DUITSCHLAND.
Munchen den 9 Augustcs. Het gedenkteekendat men ter gedachtenis
der ingezetenen van Beijeren welke gedurende den veldtogt naar Rusland
hun leven verloren hebben, oprigt, gaat reeds de hoogte van een buis te
hoven, en bet beeft nog alechts twee derde van zijn hoogte bereikt. Het
metaal van hetwelk het vervaardigd isbestaat nit de kanonnen in den slag
hij Navarin genomen, welke de Koning aan Trieat heeft toegestaan. Wanneer
het gedenkteeken zal ingewijd wordenzullen de Invaliedendie zich in
de inrigtingen van Furstenfeldbruck en Nymphenbourg bevinden en die
een deel van dat leger hebben uitgemaakt, ala ook zij die op alle pun
ten van het Koningrijk verspreid zijndaarbij tegenwoordig wezen. De
toldaten die deel aan den co.t genomen hebben, zullen tot belooning, me.
dailjes ontvangen men spreekt er zelfs van om hen met de orde van leaewjk
te versierende namen der gesneuvelde officieren zullen op her gedenk,
teeken gegraveerd worden. Op de vier zijden van hetzelve z(jn de volgende
tegels gegraveerd
Aan de 30,000 Beijerenop den veldtogt naar Rusland gestorven. Opge-
tigt door Lodewyk l.Koning van Beijeren. koltooid den 18 October 1833.
Zij stierven om het vaderland te bevrijden.
Fransfort den ia Augustus. Vele van onze lezers, door nieuwsgie
righeid aangezet, om een woord te kennen, betgeen de Patijsche dagbla
den zonder ophouden herhalen vragen ons bun te ontvouwenwac dan
toch een doctrinaire is. Het Fransch kabinet zegt men, is tegenwoordig
verdeelt, en de doctrinairen zijn uit het veld geslagen: eenigen tijd gele.
den, zeide men, de doctrinairen behalen de overwinning. Wat is dan toch
een doctrinaire T
Een doctrinaire is een menschdie zich wezenlijk wijs, zeer geleerd,
en een groot staatkundige gelooft te zijn: opgevoed in de gewoonteos van
liet publiek onderwijl, beichouwd hij den staat, de natie, ais eene groote
school, wasrover hij zich verwaardigd hoogleeraar te zijn. Toen een doc
trinaire (de heer Rojer.Co/ard) voorzitter was van de kamer der gedepu
teerden, noemde deze kamer zich gekscherende, het school classéjvzts
den heer Royr-Colard.
De doctrinairen hebben altijd de tegenpartij van alle vijandelijke gevoe
lensonder ieder mogelijk gouvernementuitgemsakt. De woorden staat
kundige meening C opinion politique")joeg bnn vrees aan, het woord doctri
ne (leerstelln g)nam deazelts plaats in. Het waren geleerden die doctri
nes hadden, en menschen van de een of andere partij welke opinions hadden.
De leerstellingen der doctrinairen zijn echter gemakkelijk, want zij zijn
vin eene wonderbare rekbaarheid. Onder Napoleonhebben zij het eersc
hun geluk beproefd, onder de Bourbons hebben zij het voortgezet, zij
brengen bei onder Lodewjk Philips ten einde. Of de oppermagt bij den
troon of bij het volk berust, of oe Koning verkozen tij, of dst hij zich
weitig noeme, overweldiger zijof vredelievend, oorlogsheld of aan de
godsdienst gehecht, de doctrinairen zijn bit de hand om hem staande te
houden. Hun leerstelsel is eeuvoudig, de kennis vanher gouvernement,
welk stelsel hetzelve ook is toegedaan. Indien het gemeeoebest eens de
zegenpraal behaalt, dan zullen de doctrinairen gemeenebest-gezinden zon.
Zij znlien dan bewijzeD dat het de wettige Koningen warentegeD welke
zij zich verzetteden en ook wanneer er eene restauratie geschiedtaan
znlien zij wel weten aan te toonen dat zij het zijn, aan wie men het ver
schuldigd is dat alle gemeenebest.gezinae stellingen verbannen zgo. De
doctrinaire is van eene talrijke soorten zetelt zich niet dan te Parijs.
Engeland en Dnitscbland hebben geleerden en staatspersonen, die in hun
gevoelen verdeeld zijn maar altijd stellige grondbeginselen hebben waarvan
zij uitgaan. In Frankrijk is het niet alzoo. De omnevelde stellingen van
de doctrine hebben dit bijzonder, dat van alles iets toelatende, en wezenlijk
niets toelatende, z|j altijd wapenen en diogredenen bg de hand hebbenvoor
alle soorten en alle regten van regeringen.
Het zijn echter die menschen, die zich in Europa doen gelden, omdat
zij aan de geleerden hebben doen gelooven, dat zij staatslieden, en aan de
staatslieden dat zg geleerden waren. De waarheid is, dat zij alledaagsche
leeraars zijn, die veel met gezegden, ambten en geld op hebben, en die
gezegden tn geld en ambten zullen bezittenonder alle toekomende rege.
rings.votmenzoo als zij die onder de voorledenen gehad hebben.
Den 13 Augustus. Men schrijft van Geithanin het Koningrijk Saksen
dat den 2 dito 6 k 800 ooijevaars zich digt bij de atad hebben verzameld
en dat zij vervolgens hunne vlugt naar het zuiden genomen hebben. Dtar
men weet dat het vertrek dier vogels niet dan in den herfst plaatse heeft
moet er iets bovennatuurlijks zijn voorgevallen, of nog voorvallen, het
geen hen veel vroeger doet vertrekken.
In de eerste dagen dezer maand is in de omstreken van Munchen en
Neurenburg aireede sneeuw gevallen.
Den 15 Augustus. De hooge Duitsche bondsvergadering heeft de
onderzoekingen naar de aldaar den 3 April gepleegde wandaden begonnen.
Te Landau zfn de beschuldigden thans bezig mee zich te verdedigen.
GROOT. BRITANNIE.
Londen den 14 Augustus. Een dagblsd meldt: „De leden der Confe
rence hebben sedert eenige dagen geene zittingen gehad, doordien de
Belgische ministers op nadere insernctien wachten nopens zekere punten,
welke in den loop der jongste onderhandelingen ontstaan zijn. Deze om
standigheid heeft aanleiding gegeven tot een geruchtdat er wederom
overgroote zwarigheden in den weg gekomen zgnom bet einde deztr
lange onderhandeling te vertragen."
Men heeft onlangs in Engeland vele proeven gedaan, volgens welke
280 pond ossenvleesch bij bet kooken73 pond en 14 oneen verliest
180 pond aao het spit gebraden, 61 pond 2 oneenen 90 pond in den oven
gebraden27 pond. Geltjke proeven hebben omtrent bet varkens- en schapen,
vleesch plaats gehaden in het algemeen heeft de uitkomst opgeleverd
dat elke soort van vleesch als het gebraden wordt 1/5 i 1/3 van baar ge-
wigt verliest, maar gekookt zijnde veel minder sfneemc.
De laatste berigten nit Lissabon meldendat Don Pedro den 26 Juljj
te Lissabon is aangekomen, na de vloot in oogenscbonw te hebben geno
men. Hjj is door de bevolking dier hoofdstad met de levendigste geestdrift
ontvangenen de stad is dien avond verlicht geworden. Alies was aldaar
zeer rostig. Er werden de noodige maatregelen genomenom onverwijld
een korps troepen naar hec Noorden vaa bet r|jk te zendenten einde de
krijgsmagc van Don Miguel van daar ce verdrijven. Een groot aantal deser
teurs nit het leger van den overweldiger was te Lissabon aangekomen. Voor
Oporto hebben geene verdere vijandelijkheden plaats gehad.
De Hertog van PahneUa heeft eene proclamatie aan de Lissabonneri
uitgevaardigd, waarbij bjj hun dank toe zege voor hetgeen zy tot nog toe
gedaan hadden, en hen op het voorbeeld van Oporto wgstom standvastig
in hun opgevat besluit voort te gaan.
In den morgen van den 10 dezer is in de magazynen van het entrepót
te Dublin een verschrikkelyke brand ontstaanwelke dit gebouw genoeg
zaam geheel heelt verwoest. Eene ontzettende menigte suiker, olie, bran
dewijn en andere koopwaren ia eene prooi der vlammen geworden. Het
verllea werd voorioopig op niet minder dan een millioen pond sterling begroot.
FRANKRIJK.
Parijs den 15 Augustas. Aan het voorzittend kanton van Zwitserland,
zon door de drie Noordsche Mogendheden een nota overhandigd zgn
waarin niet onduideiyk te kennen-werd gegevendat, zoo de rusc niet
spoedig hersteld wetdgenoemde Mogendheden tot eene tnsschenkomst
zouden moeten besluiten. Het antwoord zon echter in eenen krachtigen
en onafhankelijken toon opgesteld zijn.
De Fransch Cath .Ijjke kerk van den Abt Chatel was sedert eenige
dagen geslocen. Deze nienwe Godsdiensc-vereeniging vindt geen by val, en
zal spoedig vergeten zgn.
Zie hier de nasporingenwelke omtrent het getal mannen en vronwen
in eeitige gewesten, door een bekwaam man in Frankrijk gedaan zijn:
voor 100 meisjes, die geboreo worden, zijn er in Rosland 108,91 jongen;
167.71 m de provincie Milaan; in Mecklenburg 107,07; in Frankrijk
10655; in de Nederlanden 10644; 'n Brandenborg en Pommereo
106,27, in de Beide Sicilien 106,18, in Oostenrijk 106,10, in Silesie en
Saksen 106,05, in Prms«en 106,94. in Westphalen en hec Groot Hertog,
dom van den Rhijn 105,86, in Wurtemberg 105,69, in Posen 105,66. in
Bobemen 105,38, in Engeland 104,75, in Zweden 104.62. Het midden
van deze getallen zijn dus 106 jongens voot 100 meisjes» Ue twee uittersten
bieden Zweden en Rusland aan.
MENGELINGEN.
ZELDZAAMHEID der BOEKEN
INDE
MIDDENEEUWEN.
Het gebrek aan goede boeken was in de middeneeuwen zoo groot, dat
het uitermate moeijeiyk was dezelve bij de «ndien te gebruiken. De
weinige kostbare werken van de oudheid, die nog nit de verwoescing der
barbaarsche volken in Europa gered zyn, werden deels door eenige Paus.
sen, hier en daar, doch slechts weinig, door verlichte Koningen, msar
hoofdzakelijk door kloosterlingen, hoewel veeltijds ala verborgene schatten
bewaard; want het is overbekenddac men verscheidene van de voornaam*
see onde schrijvers in kelders, torens, zelfs in schoren heeft gevonden.
In 855 zond Lupus. Abt te Ferrières, in Frankryk, twee monniken rot
den Paus Benedictus UP, om van hem een afschrifc van Quintilianus Insti.
tutiones en Cicero's partirio oratoria te verzoekendaar er in geheel Frank
rijk ceen volledig exemplaar van deze boeken was te vinden.
Albert, Abt te Gembleurs, dacht eene prachtige Bibliotheek te bezit-
teotoen hy zich met onbeschrijfelijke moeite honderd theologische, en
vijftig profaan.tchrijvers had aangeschaft.
Karet de Grootegaf in 790 aio het Klooster S. Swiltrin een onbepaald
jagtregc, opdac de Monnixen huiden konden bekomen, om hunne boeken
In te binden.
In 1399. stelde de Bisschop Johannes van Winchesterwelke zeventien
boeken van verschillende wetenschappen in zgne schatkamer had«ene
