TO
TO
&2W5#s!H?S3!3
5- - 3* CL o. a"
2-J2' f® -— CO
- 2,oi§ TO - «4?^
ÏS 3" TO £- r-> 3*
g-
o N SS. e 3 g 2.m - a.
s, -2^ S"S:so.w-3
5« 8-S-^ggf
ST 2 - *5:3 9
3 TO
nd" c:«a^ora^ a
m ~2?Sn»J52 '»n,<
2. »_A -* 3 ïi d *i Q
O.TO f N 0|'" -' S g-Tjg
5 a:n o a.?; <n
SRS'S^-S-g-SmBggg-S-S
S S S--g g 3 - 3 S-S 3 3
CL - 2«;> -«J^1£.3N
ö=ï„!"i"«?55.,,SSïl3
DC 3 -i a M O ®T 3
c-»--=-?2>g33 <rax w
e
d 3
w;
2 2. j
S ST 2 o-2j3§5'«-5
;?g-3
rt rt
S"-S N 13
-3^ §§3 |o3
3 2. ^5: ^ffis-rls-ac
«•SS-l'SS'B'BgiSlfSB
v d >i 3 -w, c. 3 - 3 rt -»
£."2
3 3
a. to
ro <2.
o
n
2 trai 3*T<
5 3- 3 to j 2
a-
g S-<p i
o 2, a 5'
o S 3 3 1
:»I
-3 3 9 S
O S» d 3*
2 00 s.R 2.5
3
I TO
2. 5 3
3 a
3
- o
- - - «2
c 2 3
w c 2 o
B&:^|l;s|l
na5.ad"2°^d
Oo>rt.-»a«"TOrt
*-*■3* Sgs*!-"0"-5
^Il^ss-S-S-
2
*0
3*
o
crmb-onjwoa
SNS^OcS1
css - cl r&, q m^3
E.t'S 3£"
n- 3 n
aüc3§ •flSs'S-
«c: -*>r® 3-2. 3
rr -..TO^JJc—
S" O
3-y,f»-r-._n<C0
c a.2 3 3 5' o
d o o 5 i-, TO 2
«f>'3pcfnw®'rt3n
rt cm rv -
N
-§3re"
3 3 3
f~\ d. u
Ha 3
2 -• 2
a. 3 o-« 2
cr d B
~S??t
2 o.| S»s
1-1; 3
r® 3 r&
«1 ss
S »3 s
5&
rra
>o co 3. era 3* 3* o* taS'Q-OS
5 rtMrtrtpO— {5 C 3
tï»;;:3 ÏS"3» 5.
3* cr re
S D- >r
•3 O
S:»8
„a.
S:""y"ï3s_nn.;
r-> CL 6>
T 3
CL O 2
O l> 3" O O
a d a d n-Ó.
-
2
3-3
=■- '5.
a-S
ALLERNIEUWSTE
ONTDEKKINGS-REIS
NAAR
tembocto
e N
CENTRAAL AFRIKA.
Er is niet ligtelijk een naam in de Aardrijkskunde
dc-r nieuwere tijden beroemder geworden, dsn die van
van Tombuctuen hoeveel te meer het doel der ont
dekkingen. Maar de stoutmoedige Reizenden die tot
daartoe wilden doordringen, werden de slagtoffers van
hunnen moedde beroemde Horneman stierf voor dat
hij het bereikte; de majoor Laing kwam zoo ver,
maar werd op zijne terugreis vermoord. Of de ma
troos Adams werkelijk daarhenen gekomen zijis nog
altijd twijfelachtig. Het in de avonturen van eenen
Ri/ej ingevlochten berigt van eenen Arabier, Sidi Ha.
methis een bloot verdichtsel, enkel verzonnen, om
dat in Engeland, in eene Reis - beschrijving door de
binnenlanden van Afrika, nimmer een hoofdstuk over
Tombuctu mag ontbreken. De echtheid des berigts van
den Heer Cail/ié, kan door geen kenner der Aardrijks
kunde in twijfel getrokken wordenen hem schijnt
dns de roem wettig toe te komen, dat hij de eerste
Europeer geweest is, die deze gewigtige en inerk-
waaroige stad, niet slechts bereikt heeft, maar leven
dig uit dezelve terng gekomen is. Wilde men intus-
schen het gewigt dezer reis enkel naar de bereiking
van haar laatste doel waarderen, dan zou dezelve
aan de opgevatte verwachtingen weinig beantwoorden.
Maar Tombuctu (zoo schrijft het CailHtkon niet
bereikt worden, zonder een aanraerkeljjk deel der bin
nenlanden van Afrika te doorreizen; en het is hier
dns de vraag, welke vorderingen onze Geografische
en Ethnografische wereldkennis door deze reis gemaakt
heeft? Het dagboek dezer reis is in dit jaar te Parijs
uitgekomen onder dezen titelJournal d'un voyage
Tcmbectbo et A Jenné. dam l'Afrique Centraleprécidi
d'Observationsf 'aites chtz les Maures Bracknasles
Nalous et d^autres Beuplespendant les anneés 1824 jus-
qu A 1828, par René Caillii; avee un carte itincraire
et de remarquts Géograpkiquespar M. JomardMem-
bre de TInstitut. lom. I. pag. 4.75. Tom. II. pag 426.
lom. III. pag. 404. 1830.
Van de vroegere lotgevallen des Heeren Caillii,
voor zoo verre dezelve zijne latere reis voorbereidden,
reekenen wij slechts het navolgende aanGeboren in
het jaar 1800 te Mauzé, eene plaats uit het departe
ment der deux Sevres, van arme ouders, verloor hij
dezelve reeds zeer vroeg. Hij genoot slechts onder-
wijs. in de vrije dorp-school; het lezen van Reis
beschrijvingen, inzonderheid van Robinson CrusoS, ont
wikkelden in hem, toen hij nog een jonge knaap was,
den trek tot reizen.
Met 60 franken in de zakscheepte hij zich in 1816,
te Rochefort naar Senegal in. Hier nam hij reeds deel
aan twee ondernemingen der Engelschendie beide
mislukten. Hier voegde hij zich bij eene nieuwe on
derneming onder den Majoor Gray met wien hij naar
Bondn kwam. Toen ging hij Daar Frankrijk, maar
keerde in 1824 naar Senegal terug, met het voornemen
om zonder vreemden bijstand tot Tombuctu door rt
dringen, en dit voornemen heeft hij ten uitvoer gebragt.
Voor dac nog de Héér Caillie zijne groote reis be
gon begaf hij zich van Senegal vertrekkende tot de
Braknas, een' Moorschen stam, die aan de Gombos-
sciien bij Podor aan den Senegal mede eigendom heb
ben bij welken hijonder voorgeven van tot den
Islam te willen overgaanbij een lang verblijf den
Koran wilde bestuderen, en zich door en door in het
Arabisch te oefenen. Zoowel aangaande de Braknas
ais over het inzamelen van den Senegalschen Gom,
vindt men alhier even nieuwe als belangrijke berigten.
De Gomboom groeit niet uitsluitend in enkele bosscben,
maar is over deze geheeie landstreek verspreid. Het
inzamelen geschiedt door de slaven der Marabutsvan
den Priesterstam der Braknas, van welken de Hassans
of krijgslieden moeten onderscheiden worden zoo als
van deze wederom de hun scbatpligtige Zenagesbaar-
biijkelijk het begin of de kiem eener kastenverdeelmg-
Aan Caillii werd bet niet vergund bij de inzameling
tegenwoordig te zijn hij kon alleenlijk berigien des -
wege inwinnen. Het land der Braknas is ongeveer
60 mijlen O. N. O. van St. Louis verwijderd. Hec
volk wordt verdeeld in onderscheiden stammendie
elk een hoofd hebben en elkander niet zelden onder-
ling beoorlogen. Het oponthoud onder henwas in
geenen deele zeer aangenaamdaar de Heer Caillii
onophoudelijk aan de beleedigingen der Hassans bloot
gesteld wasen het vasten hetwelk met de grootste
gestrengheid moest in acht genomen wordenhem bijna
on het leven bragt. Na zijne terugkomst te St. Louis,
om zijne groote reis te aanvaarden, had hij met nieuwe
hindernissen te kampen. Hij ging van daar naar Siera
Leone maakte hier kennis met de Mandmgoien nadat
hij zijn vermogen bestaande in twee honderd franken,
aan het aankoopen van noodige kleinigheden besteed
had, nam hij, in Kancordo een dorp aan de kust n°
N. breedte, van waar hii zijne reis beginnen wilde,
eene Arabische kleeding aan. Op de reis gaf hij zich
'Vervolg op den kant van deze bladz.~\
LEYDSCHE SCHOUWBURG.
Onder directie van J. H. Hoedt en W. A. Bingley.
Maandag 3 Januarij 1831: DE KRUISVAARDERS,
Toor.cclspclin vijf Bedrijven naar het Hoogduitscii van
a. vou Kotzebuedcor j. s. van Esveldt Holtropver.
sierd met deszelfs Costumes, Decoratien en verder
groot Spectakel. Na hetzelve: DE PAGiE-STRE.
KEN, Blijspel, met Zang, Vaudeville in één Be.
drijf, vrij gevolgd naar het Fransch door j. h. Grave.
Nooit alhier vertoond.
Heden morgen verloste zeer voorspoedig vaD eene
DOCHTER, E. S. SMITS, geliefde Echtgenote van
J. H. SCHMIER.
Leij den 29 December 1830.
Heden beviel voorspoedig van een' welgeschapen
ZOON. CATHARlNA JACOBA BIERENS, ge
liefde Echtgenoot van
A. de HAAN, Pietersz.
Amsterdam 31 December 1830.
rr» n>
g5-
SaEiSé.
n> - 3 M
t* TO
^TO o 0\
S"s-5 2' O-Ö
H— •»g--
0 3 s g-^! s~:
3 O <"D
'±S.S3 sr^l-
rv TJ ÏC a w g
3 Oc r -i 3 to
O p." n 3c:--2 _ti a o*31 2-
•3O v» 3 2 M 2 TO 3-
2.2.1 a-n S'S-o =rü.S 3. 3 3
sr: s.s--„££?&s
3 1 g- - - "S 1 g- «SAO
="31o 2
B ".I 3 a oö 1 «i 2. -
ia a o w 2 »-• ir a. 3
5Ï «2. Su..^3— o 3-3
C n >30 fï O 3* o -J f*
£LE^=r*°f® 3 rj Q.2 c toÏÏ. 2 3—Q-
2 3 o. a. -=* 3 2 a: 2. 3 n s
S» 3 co 1 .'ft -1 t 3 M r®. 2
<TOO*«»a^3,»'W CL CA TO n 2*
22^3rt223L. rDOf®=2
7? e 223**Sïj? fs 3 o
g-lEgTSP-SS"-- A
n o
-• r®
S--V
>e 3
5:*
02
es: S. aiü»"'
- ^■•*3sr"
"-i rt rs O
O'S
322o-n3uB.a 3
^a-ö-a-ö o.3
n>2.M3='33- 3 n
2-O»?!S^3-0 2?-
S 2 a's
rt —TO 3 3
2
- S
rt t
3 em
3 3"
rt.
s to 69 yr v3:
- rt /in J? rt TO TT
3 S 3 3 O
=.5.0 «:2 1 3 3 o
«a g o.»™
o r» o- 22.-=S^
rt rt Wm 5
3- o 515 o.J. 3 g_
S1" a 2<
£"S"*o=- o =r o.
ff - 33a.B— 3" «•"'O
g 1=3 is 3 5 0.3
2 3 11 - N|^O_. S
■On2"S§ - 01£!3
£3 3 S s-s 3.S S S f-
a m n n a 1 2 o
N. en J. en R. van STAPHORST adverteeren dat de COUPONS van de NEGOTIATIE op AME-
RIKAANSCHË FONDSEN, in dato primo Januarij 1791, ten Kantore van N. en J. van STAPHORST en
HUBBARD gedaan, welke op primo Januarij 1831 vervallen, betaald worden ten Kantore van de ASSOCIATIE
CASSA, te Amsterdam, met ƒ15.
N. en J. en R. van STAPHORST, KETWICH en VOOMBERGH en J. B. STOOP, als Direkteuren
van hec Kantoor van ADMINISTRATIE over 0RIG1NEELE AMERIKAANSCHE FONDSEN en BANK
ACTIËN adverteeren, dac op Maandag den 3 Januarij en vervolgens op Maandag en Donderdag des voormiddags
van 10 tot I ure, ten Kantore van eerstgemeldè zal worden gevaceerd ter afgifte van TIEN halfjarige COUPONS
bij de Bewijzen van DRIE PERCENTS FONDSEN, en zulks tegen annotatie op dezelve.
UIT DE HAND TE KOOP Een hecht, sterk en weldoortimmerd HUIS, staande engelegen op een aan.
gename stand binnen de Stad Leyden; zijnde hetzelve voorzien van verscheidenezoo boven- als beneden-
Kamers, alle behangen gestukadoord of geblafoneerd met een marmere gestukadoorde Gangruime Keuken,
Kelder, Droog- en Pakzolders Tuin, Stal en Koetshuis, en verder van alle gemakken voorzien. Te be.
bevragen bij L. H. van DOOREMAALEN, Air. Mêtzelaarop de Oudevesc te Leyden voornoemd.
Alhier is gearriveerd een nieuwe Koopman, meteen groote partij Saksische KANARIE - VOGELS zin.
gende de IVaterrol- en Nachtegaalslag, zoo wel bij avond als bij dag, Is gtlogeerd bij L. Schoufoer Loge.
menthouder in de Omgekeerde Potin de Mandemakersteeg te Leyden. Bliifc niet langer dan zes dagen.
Op Zamrdag den 8 januarij 1831 des avonds ten vijf ure, zal men in het Logement aan den Burg binnen
Leyden, op Regterlijke autorisatie) publiek veilen en verkoopen N". 1. Een groot, ruim, hecht, sterk en
weldoortimmerd WINKELHUIS en ERVE, voorzien van een groot Voorhuis en elf zoo behangen als onbenangen
koven- en beneden - Kamers, Keuken, twee Kelders, Tuin, Zolders en verdere commoditeiten staande en gelegen
binnen Leydenaan de Noordzijde van den nieuwen Rijntusschen de Visch- en Koornbrnggenstrekkende tot
achter den grond van den Burg Wijk 7 N'. 22. N*. 2. Een groot, ruim hechtsterk en weldoortimmerd HUIS
en ERVE, voorzien van zes zoo behangen als onbehangen boven- en beneden - KamersKeuken, Keider, Binnen
plaats, Zolder en verdere commoditeiten, stamde en gelegen binnen Leyden, aan de Noordzijde van den Nieuwen
Rijn omtrent de VischbrngWijk 7 N°. 17. En N°. 3. Eene zeer aangename, welbepoote en welbeplame
SPEELTUIN, voor dezen geweest zijnde twee Tninen, doch thans aan eikanderen verheeld, voorzien van twee
Koepels, Keuken en Gondvisch - vijvergelegen even buiten de Marenpoorc der Stad Leyden aan de Htarlemsche
Trekvaart, onder den Ambachte van Leyderdorp, strekkende voor van den Weg tot achter aan zekere gemeene.
Vaarsloot geteekend met N°. 8 zwart.
De voorschreve perceelen zullen op den dag der Verkoopingdes voormiddags van 10 tot 12 en des namiddag»
van 2 tot 4 uren door een ieder kunnen worden bezigtigd. Zijnde inmiddels nadere informatien te bekomen
ten Kantore van den Notaris Mr. J. SCHELTUS in de Nleuwstceg te Leyden voornoemd.
V 1c.de VRIES, A. BRONDGEEST, E. M ENGELBERTS en C. F. ROOS Makelaar», zullen op Maandag
den 10 januarij 1831, te Amsterdam inhei Huis met de Hoofden, verkoopen: Een zeldzaam, uitmuntend en keurig
KABINET antieke en hedendaagsche gouden zilveren en koperen PENNINGEN en MUNTEN benevens eene ver
zameling van vele KOSTBA ARME DENwaaronder een traaije zilveren vergulde St Joris - bekergebruikt geweest
door den Krijgsraad der oude Schutterij oer Stad Leyden BEELDWERKEN en RAP.ITEITEN PENNING-
BOEKEN enz. Alles nagelaten doorden Wel-Ed. Heer AARNOUT HAARSMA van OUCOOP te Leyden. De CVa.
talogus is bij gemelde Makelaars te bekomen alsmede te Leyden bij de Boekverkoopers L. Herdingh en Zoon.
Op Maandag den 10 Januarjj 1831 des voormiddags ten 10 ure, HOUT-VERKOOPING aan de Huize
van Warmond, van Essen- en Eizen HAKHOUT, mitsgaders eenige Wilgen- en andere BOOMEN; kun
nende alles zeer gemakkelijk te water en te land worden vervoerd.
Bij de Boekhandelaars J. d van TERVEEN en ZOON, te Utrecht, is te bekomen, en alom in ons Vader
land verzonoen Berigt van Inteek ning op eenen bundel Leerredenen betrekking hebbende op de jongste omstandig
heden van fret Fader landdie tot deszelfs voordeeldoor de gezamenlijke Neder landsche Akademie predikers zal
worden uitgegeven. Deze Bundel zal een twaalftal Leerredenen bevatten uitgesproken door de Hoogleeraren:
Clarisse, Surincar van der Palm, van Hencel. Kist, Heringe, e. z.G. van Oordt Bouman,
Roijaards Ypey, j. F. van Oordt, j. w. z.en Hofstede de Groot. De Inteekening staat open, tot aan
het einde der maand Jannaifj. Indien iemano van de Heeren Boekhandelaren in het Vaderland, door vergissing,
geen Berigt en lijst van Inteekening omvangen mogt hebben en alsnog daarvan wensclice voorzien te worden ge
lieve dezelve de goedheid te hebDen om dit ten spoedigste aan de Uitgevers te melden.
Te Leijden bij de Wed. ANTHONY de KLOPPER es ZOON, op de Breedestraat.
