leydsche
152-
courant.
i
"i'S
S
II
0
i
A°. 1830.
MAANDAG
NOTIFICATIE.
Burgemeester en Wethouders dér Stad Leijdën
brengen, bij deze, ter kennisse van dé Ingezetenen
dezer Stad, dat door den Heer Staatsraad, Gouverneur
van Zuid-Holland, het kohier der Rijks geldleening,
van het jaar 1830, voor deze Stad invorderbaar gesteld
en aan den Ontvanger der Directe Belaatingen gezon-
den is zullendeingevolge art. 9 der Wet van den
j2. November II;Staatsblad N°. 81,} de invorde
ring en vervolging van het verschuldigde geschieden
op dezelfde wijze en met gelijke regien als bij de
wetten op de Directe Belastingen is vastgesteld.
En verwittigen voorts de belanghebbenden dat de
recepissen, welke door den Ontvanger, voor het be
drag der aan heo betaald wordende sommen, zullen
worden afgegeven, van geene waarde zullen zijn, dan
gadat dezelve door den Heer Burgemeesterof de van
zijnentwege gedelegeerde Heeren Wethouders en Secreta
rissen zullen zijn geviseerdwaartoe des Dingsdags
Woensdags en Vrijdags van elke weekingaande den
14. December aanstaande's voormiddags van 10 tot
's namiddags ten één ure, zal worden gevaceerd ten
Raadhüize dezer Stad; znllende echter dit visa niet
kunnen worden gesteld, dan drie dagen nadat de recepis
door den Ontvanger zal zijn afgegeven.
Aldus gedaan en gepubliceerdbij H. H. Bur
gemeester en Wethouders der Stad Leyden
op den 2 December 1830.
G. de Met.
Ter ordonnantie van dezelve,
P. A. dd Pui.
ZWITSERLAND.
Berne den 8 December. In den avond van den
fiden heeft eene gtoote menigte gewapend volk, uit
cie Katholieke bailjuwsChappen van het kanton Argau,
zich in de stad en ommestreken van Arau gevestigd.
Er zijn geene dadelijkheden gepleegd; maar elk onpar
tijdige zal ligtelijk beseffen, hoezeer zulke tooneelen
en oproerige bewegingen weinig gunstig zijn voor het
reeds zoo zeer moeijelijke werk eener geheele veran-
deriug in de staatsregeling. Het 11 voorwaar zouder
den minsteD grond, dat men het gerucht heeft ver
spreid als hadde het gouvernement van Argau van het
direkteur- kanton Berne, onderstand van troepen ge
vraagd en als waren er reeds in de naburige groote
bailjuwschappen op de been gebragt. Dit gerucht is
eene der duizend leugens, welke mer de tfouwloosté
bedoelingen verspreid worden. Het schijnt, dat eenige
horderden voormalige soldaten der in Frankrijk gediend
hebbende regimèntên, een zeer levendig deel aan deze
bewegingen genomen hebben, en aan het hoofd van de
inwoners der bailjuwschappen trokken.
Or.s direkteur Kanton heeft, bij eene circulaire
van den 7deneenen buitengewonen landdag te Berne
beschreventegen den 33sten dezer.
Arau den 7 December. Sedert gisteren, te j nren
des avonds, zijn de opstandelingen meester van de stad;
tionne hoofden, Ammann Ceismann van Wohlenswij',
de advokaat Bruggiser van Wohlen, en Fischer van Me-
renschwand, oelenen eene onbeperkte magt uit. Het
besluit van den grooten raad, waarbij dezelve zich
voorbehoudt, Om, naar welbehagen, het ontwerp te
Veranderen, hetwelk hem door den raad van staatsre
geling moet worden aangeboken, had in bfjua het ge.
heele kanton, maar bijzonder in de bailjuwschappen,
onder den naam van vrije bailjuwschappen bekend, een
algemeed misnoegen verwekt. Men meende in deze
wijze, om den raad van staatsregeling, den rol eener
eenvoudige voorbereidende kommissie te doen spelen,
eene list van het gouvernement te zien, ten éihde
het invoeren der nieuwe staatsregeling op den langen
baan te schuiven, en daarna, bij de eerste gunstige
geïegenheie, geheel te doen weg vallen.
Olschoon gewaarschuwd door de gematigde vrienden
der hervorming, die vast besloten hadden, om niet van
den wettelijken weg af te wijken, deed Fisscher, Zatur-
dag avonds, eene formelijke oproeping aan de weerbare
manschappen der arrondissementen Muri, Bremgaften
en Baden, om zich allen den volgenden morgén, gé-
Wapenden uitgerust, de WShlden te bevinden, ten eindé
te beraadslagen over de vrijheid en de geregtigheid.
Op deze tijding werden al de troepen der overige
arrondissementen, met uitzondering alleen van Lenzburg,
ie zamen geroepen. Zij gehoorzaamden aan dit bevel,
en kwamen hier, bij gedeelten, Zondag avond aan,
terwijl Russen Bunzthalmitsgaders de landstreken van
het meer Hallwyl in massa opstonden. Maar de' géést
die ze bezieldekondigde reeds geene gunstige uit
komst aan van deze soort vin veldtogt.
Twee batailjons werden nog denzelfden avond naar
Ler.zburg overgebragt. Naauwlijks daar aangekomen
riep het volk, dat van alle kanten toesnelde, hun toe,
dat zij zich hadden te verwijderen en ten hunnent terug
te keeren.
hier in Aran werd alarm geslagen, al de aangekomene
troepen trokken voorwaarts; de gewapende burgermagt
Voegde zich bij hen. De tegenstrijdigste geruchten
volgoen zich snellijk op; eensklaps werd de bovenste
voorstad met vlugtelingen van alle soort opgevuld.
DEN 20 DECEMBÊR.
Haastig sluit men de winkels. Men zegt, dat de troe
pen van het gouvernement in de velden tusschen Lenz
burg en Stanlién verstrooid ziin geworden en dat de
vrije bailjuwschappen in aantogt zijn. Weldra ziet men
het batailjon van Altenhoier, het eenigste dat geregeld
afgetogen isvoorbij het stadhuis trekken.
Reeds hoorde men in de verte het geklank der muzijk
en de zegezangen van het volk dat ais een golvende
stroom hoe langer hoe meer naderde. Men spoedt
zich, de weinige troepen, die nog vereenigd waren,
af te danken, ten einde de overwinnaars niet door eenen
nutieloozen tegenstand te verbitteren en tien minuten
later zag men de opstandelingen langs de gracht trekken.
Zij leverden een zeer verschillend schouwspel op van
dat geenhetwelk men verwachtte. Het waren geene
woèsie toomelooze benden, her waren de keur. de
reserve-troepen der vier groote arrondissementen Bade,
Bremgarten, Leuzburg en Muri, kavailerie en Infan
terie, met slaande trom en vliegende vaandels, in de
schoonste krijgsorde.
Nadat zij het stadhuis omringdde hoofdwacht en
het tuighuis bezet hadden begaf zich Bruggizervan
twee aides-de-camp vergezeld in de zaal der zittin
gen van den kleinen raad, ten einde het gouvernement
bekend te maken met de wenscheu van het volk te
weten: i°. Dat de groote raad ten eerste moge worden
zaamgeroepen ten einde zijn laatste besluit in te trek
ken 20. dat binnen drie dagen alles beschikt werde
voor de verkiezingen in den raad van staatsrégeling j
30. dat het gouvernement voorloopig mogte worden ver
klaard tot de aanneming der nieuwe staatsregeling.
De regeringloosheid waarin Wij ons bevindenis de
vreedzaamste der wereldmen zou zelfs kunnen zeg
gen de orde volste.
Sedert gisteren is er geene de minste buitensporig,
heid tegen de personen of eigendommen gepleegd. De
boeren die zich meer of min goed gewapend in het
gevolg en een gedeelte van het leger bevondenep zich
gaam aan plundering zouden hebben overgegeven wer
den volmaakt in orde gehouden door de krijgslieden
die ongeveer 5000 man in getal zijn. De batailjons van
Brugg en Baaelater aangekomen, bezetten de dorpen
en de ommestreken.
Heden namiddag te 4 uren, zijn de opstandelingen,
na de zekerheid te hebben verkregendat de groote
raad tegen den 10. zou worden bijeengeroepenen men
denzelveu een ontwerp ter herroeping van zijn laatste
besluit zoude aanbieden, zijn de opstandelingen In de
béste orde naar hunne haardsteden teruggekeerd. De
maatregelen, door hen genomen, en het gedrag, door
den gehouden, vérdienen, uit het krijgskundig oogpnnc
beschouwd, den grootsten lof; maar, ten aanzien der
door hen gevolgde staatkundekan men niet hetzelfde
zeggen Hunne hoofden zijn het omtrent met eenen
beslissenden maatregel eens kunnen worden en zij heb»
hen zich gehaasi eène bemiddeling aan te nemen welke
hen eene bezending van Zolingen is komen aanbieden.
De openbare rUst is, gedurende deze laatste dagen,
niet het minste gestoord geworden en de volkshaat
tegen deze of gene leden van het gouvernementhéefc
Eich op geenerlei wijze door beleedigingen geopenbaard.
Aarburg dm 8 December. Onze onlusten zijn reeds
bijna geheel gestild. Drie vierde gedeelten der opstan.
delingen hebben Aran reeds verlaten om naar hunne
haardsteden terug te keeren. De regering [heeft hare
functien niet gestaakt, en gisterenavond hebben een
Argausche officier en een opstandeling aan het bailjuw-
schap van Aarwangen eenen brief overgebragt, om den
bailjuw te verzoeken, de troepen van Berne, indiener
eenige mogten aankomen regen te houden daar de
partijen reeds geslaagd waren om elkander op eene vrij
voldoende wijze te verstaan.
Wij hoopen dat de rust en orde binnen weinige dagen
geheel zullen zijn hersteld.
Berne den 9 December. Daar het gouvernement
geruststellende tijdingen van de grenzen van het Kanton
ontvangen heeften de vreesdat dezelve mogten
verontrust worden, verdweenen iszijn de troepen,
dié, in het begin der onlusten van Argau, vereenigd
werdente weten twee kompagnien infanterieeen
kompagnie artillerie en een kompagnie dragonders, af,
gedankt.
Bale den 8 December. Het voorbeeld der inwo
ners van Lensburg heeft in ons kanton navolgers
gehad. Op verscheidene plaatsen hebben zich veree-
nigingen tegen hét bestaande gouvernement gevormd,
met bedreiging, om vijandig tegen de stad te han
delen. Diensvolgens is men genoodzaakt geworden
maatregelen ter verdediging te nemen, en de burger,
wachten op de been te brengen. Men hoopt, dat,
gelet de geneigdheid van het gouvernement, om bat
oor te leenen aan regtmatige vragen, en om verbete
ringen toe te staan, men het eens Zal kunnen worden.
De inwoners der stad hebben echter vast besloten,
alle geweldadige poging van buiten krachtdadig af te
werenen alles aan ie wendenom orde en rust te
handhaven. Verscheidene kantons zijn door een weinig
toegevendheid geslaagd. Berne is het eenige, dat Dog
weer<iand biedt. Men ziet met ongeduld de uitkomst
oer tegenwoordige zitting van zijne grooten raad te
(.Vervolg op den bant van deze bladzFjf
5 O B
L
41 WhO
5- fc. 3' 0
tu [Sija
'Z
o o
•-
5=0"*
bó
•- i2 a a
ft u UJ G
.a e «- <u
*g!2i-
c rC 4*
Q u,
O V5 4) B
w 5 15 3
g 15 u
w dj
.2? u be a
S*
■3
O» m* C J.O L
c .2 2 O a
•S3* W» 3 3
N U 2 q J; •-»
E o S-.8.3
s O s"°
tïg'Hv fe-a
bfl 3 o *-* *0
O
6 - g cl bp
it o c: 4»- w- o
&e N-2
a .2?
*-*0 C
»-£ ~n a>
js a c
O - O) u - A,
•5
-s*
l_' q
C O ."O
3 tj
bJ3
W) w B n 5 OJ U
Sut:E-a>
t? 3 o Q£XJ it v ri
S L g Jé Rj= O "3 C
n JE? o£--<ui>tuaj
•O CIT3T3 <a U Nf
O
e
a»
c :s-> 3 -c »- x»
x: -u o J2
- -y- <u
S3 <u i_
ê»0
»-a h Uj-
2.S?S 2 5 s o 2
c o. "5 5
- aiu »-< «L N c
QJ (U W -0
- Ja
P
<u
o
5 ja
.J=.S S u o
T3 c P C O
rt cj "td oj az 00
cc r~
O 4»
Z. C
.5,05»;
Cr «a 5
''cjoli
■O t
-= o - S 5 s
Sh04
n-SCK - o a
bo aj
6
'Z Cd
■o Jji
-|cIZ*
•'S'.bfi'P
Z. E -
u- 5 O <u E T3 txi-o a> S O o
-3 3 n aj "a EE aj ho
<UQ U B «J J- eo P. a»
T3 li bflbüa c QJ - -
dj «3 rt <jj C
e
goS2;=,_g-.o_00n^7S
S:<»cur3rlr'OM'?tBO<u
CL ij ci 00 aü T3 a>
to 2 ■- QJ .- Q.cd c bo
t1«Sc*2 .S?uP0(I)0'Jüo
cj-u^ jj-o-g
■5 "8' 2> g-s a
W-S 5 uA°o o S
00 b bO
4) "5 bi
Q hc 2.
Cd o
O.
aj
B to
S 3
o 4> e
=5' a s
Tl O c a
.co;»
g SI N "3
2|Ti
T3 aj
- a bO
o bcjj
Y
c a
cj O
bfi tf-O
SS-
g s
.2»
S* 2
N
«u
N N
■- ié
O
bd j3
2 o o
j o
1 a. 3
rt S3 C
D '3 Q
«j
O o
od a B
«■a a
be 3
e
3 a .C
Mg 3a S ai
I g'Z 2 s.1 g| 2I 2
S0«ut.ci,u02,#
ÉS T3 3 bO 3 rv 3 7^ 3
•—3d C o 2 5
S c jj u
u o3?«i 5 va» s
3g-0- 2 d b
3 3 1- 3 n "o ia
t>J b£ 2 -r- _D 4> 15 3 «V
,•^2 u s
3* C o* "u c C 4) Q 3 E S "c
O Ér'.cS q'2'E bö'a I a" e Q£
bD& N bC-G .2 - B 3 .2
So
rs .2 3
3 w -n -5
•S QJ c-w w
3 «u 2J N
.2 «o
2 c o. 3 4>" e*
S -5 Si to S
2-2
SS
c r. JE-
QJ t-w" 4) 4> gA
S O?
tn 5 aü 3 3' 3
c o,*a 3
3 3 'p, -c 3
bfjs S) C o; Pr,"3
"o QJ to
k.' c b u cl to
c 4) QJ- QJ
ons. 3 O ^3
-"*3 p h n m
«2 S S 4» i 'S
m n
7* -g
(j.L
3 O'QJ
I
,4> je.
O Po
a -lp
o 3 QJ
«r
bfl c
-2 SgAillt S ?'S
to P.
o
-o
c 0 *- *5
QJ 15 S 2
^1 o;
-S e 5
5
lAÏ O
bfiN
S QJ - J3 S
p e. k« j) w u fc-r
5o«4JSb«
feö o 0 bcijs <a
N s"5: