ft
3 3 -•
I PtUJS-CnUR ANT der EFFECT ^N,
ft a» e». a. a. e i*; rt
raitrcOQO SCQO-SE,?.
|0"issi- isi-gSï
E.J» - ]>3??3|a J 5"
rs i <t «-» C^-ÏÏQ.--
SSö^QOO-fo^^-
re" 2 5* P3 »-
5 5. r - 2 - a. 3 CO
as- 2 a M g a o
5! aa S'a ?S - N 2. -• >o
.K3 5S:3SS„ rr^SQ-fc-
2 a. - n> fT vs" o
BlSffS'S'* "»"^S In
°;<s« S-™ o-g-i1»
litis ^sJïlïf
iff ft J m "i -
- reS 2. ,5
5' re i F ft
3 3 -• ft) =J
*r*" re
3 re
r ft
o. 2. ft
u, ft M
2. D.3 m m jq 2.3
re o ft
z?«<S; -S»1=§«-
2 S 3 3 - 2 o
O. 2. «t a? Tt; *r N A 0C'Q G.
ftft<CT3BtJ25()Jn3Sj
o ft I in 3 Z— ft ft
5 y cr a
a
o 3
rT re
a 3 o-
#-•3 n.
O. =r
s c
in ft c
2- E.
S.^s g
N 3-
e-2." 3»
»r
O
S. <x
e=:Si
a> Z. 3
a
5 '6 a
JQ 3 09
ft 3
b ?o
o- 2
rt at
0 -
tr t
c n 3
-,
1 3i
a! 4
rv-
I"
a. 73
x* ft
J
-j. rt
n ft
£T
§-
f>
o
5S.
a.
o
O L? ft ft
a. 5.
t "i u r
ft 3 3 C
ar
n
-• ft
c a.
ft
ff 3
t 3 -
a O 3 -
2- ft o ft
crq 3-
a n> «s.
PTJ
O
3-C ft
a.
- a.
OJ -O
-
3 o
ft. =r 3
ft 1
ft
J -ji
2 o- -
*5 .ft ft a 2
cl 2 o. 2. -*
- -
-«. «.'2.
5 O C Q.
OO
ft -w
<zft
P0 n
=r
99 ft
pg ft
3 O
Sro
S 5 -~ 5
5- e o
11
3 3 S'
IIS" 25-
I"" S
S"ff ff 5.3
3- s "3
MS 8|
- 2 to 2.,
s ft
ST <2 =r
S n 2 2 ft
I?» a.
>3: 2 27
rj 3 f m.
"2! 3
2 <*3.
3 w re
5
ffs 3
c« rt>
Q. 3
ft
-2
C*J
3 ft S
3 O
S 1 2 s 3
*r n ft
Sg-i^s- I
4 ft - ft
2- 3
?2.3
3 5 2
8 -S-
3- 3
3
a a.
n> ft S*
arq C3 9
ft 3 rt
S
1 T~ ft
^55
ö- 5
2 3 ft
o
2s:.fTi^
CS'»
e U -■ S- K-
0» 3
s?-5-:
a n 3 1
M M
ss-
a.*'
r. -
V, a *i O
kt ^3 ft
5 wS
H If31
S= 1 s 3
c 1
OC S - t
5" 5T
l?is3 5
5 Js-ff j
-2 5 ft ft -
«ja -
CO «k. —a.
2 p£f.3
2<?
SW a
St
3 <73 3
5" 8 2
Q f! ft
ft o t
s. 3 rl?1!
o
t t n
- Is 5
J I S
B ft 3
i«5i
lis I
d 70
3 a
3
g
5' wo
c?
3
3-e: a
37 o
-SI.3
I* C
J 2
D. g
ft
I)
5C 3
- t
-w
ft C
ff:
c. rr 20 ■-
5 S
H 3 3
3 3.
>r 2 O ft
W t O
-1
C M
-■ 3
5<»o
n p -«
3"
a
O
M ft
ff Q t 1
8 I
3- a.
3 5» 3
5 S
7 3 u
i i
cl
5 2.
4 =r «3- w o *2*
t a a k> S
«"r4
J 1 5 w - 5 3 3
5^-2. 3c§ T^a-r-a.
S :c
S-o
2 m 21
X ft
5 a-
53 7 i"
=- -%
w 3
3 ÏQ
'*3
u. o 5^"
J« nO It 1
s «SS 5 2-^s:
CL.-—- «7, 3" fe -
8 3§ 3 S3 E.^ nf
o. *7 »2<3«r
"3 *a"
3 =^s ss
3 S S4 t
-- V»
5» 2 t -
»t t S -
o 2 3©
r--n 3 s
O TO
1 »il 3 JÏ
S 3-^ 2
o
.O
2 -
i 5 2 2. 5 »3 r
i-2 3-TM t y^T
t fa ^y--—
s«=
3 s5 ®S»-
cn=> 2-^3 wx
Saï" S=
s s 2 3- r
t3a.33"<^
ft^« a. o 2» o 2 3
3-7- ft -S 3
S-t-ili'lri'g- gs
- 3- 3 3 5 *3 O 3~
s- 3 O. R 0-5 3 S 2
53S?27* 2- r?
-1
ft
O- 3
- a
3
H-40
ws» dt -otter datr s »a;r ifjo ptsrd eer doorg»-; heb
ben Itonalriid treeeter. Deze meerdèrheid ontstond
uit de onvolkomentieid van het wapen der infanterie;
den piienier en heibardier schoot oe ruiter zoodra
hij onder het nereik van ziin karabijn of pistool geko
men wasdadelijk bederde musltetrier had 84 actiën
of tempo's roodtgom zijn op gaffels of vorken rus
tend musket af te vuren en weder te laden. Zijn stooc-
degen het eenige Wapen hetwelk hem na het afvuren
van zijn musket overig bleef, kon het niet tegen den
pallast der miters uithouden i van daar eindigde een slag
gemeenlijk met de volkomen nederlaag der geslagen in-
ftnterie, wanneer deze door hare ruiterij in den steek
gelaten werden niet een voor de ruiterij onbruikbaar
terrein ingenomèn had.
Geheel anders werd de verhoudingtoen het sndp-
haanslot en het bajonet opkwamen, dé artillerie vol
maakter werd, en door hare vermenging met de infan
terie de kraebt van dit wapen vermeerderdewant van
dat tijdstip af durfde het voetvolk stoutmoedig et) met
gerustheid aan de ru'terij het hoofd bieden. De ruiterij
kreeg, naar Puisegur's Amwiizing tot Slagorden, hare
plaats op de vleugel». In den erfopvolgingsoorlog
1701—1713 vervulde zij reeds de rol van een holp.
wapen. De ruiterij van Karei XII, vertigtte, wel ia
waar, nog in da; tijdvak regen de slechte Russische
en Poolsche infanterie groote dader; maar Schulenbu-g
deed haar eerbied krijgen voor het voetvolk van bet
Saksische leger. De infanterie van Frederik den C,rotte
was in zijne oorlogen het beslissende wapenhoewel nij
de 'winst van eenige zijner veldslagen aan zijne ruiterij
te danken heeft. Voet- en paardenvolk vochten in uitge
itfekte dunne linien de laatsten en murailleivdtr man
op zichzelven moest aan het gevecht deel nemen kunnen.
Geheel Europa nam Frederiks taktiek aan. Dat de geal
lieerden, met uitzondering der Engelschen, in 1794
dezelve verlietenwas het gevolg van den baod over
hand toenemende tirailleurs - oorlog een kindderFrao-
sche revolutie. Tegen de uitgestrekte dunne infanterie,
linien (telden de Fran=chcn geheele drommen van tirail
leorsondersteund door detachementen ruiteijj eo ligt
geschuteene sterke geslotene tweede linie van voet
volk, ruiterij en artillerie achier neh hebbende, tegen
over. Even als eenmaal de ligte ruiterij van Hendrik IF,
Frankrijks Koning, zoo vermoeidden de tirailleurs der
revolutie de infanterie van linie; deze in wanorde ge
bragt zijnde, zoo maakten zich de detachementen rutetij
deze oogenblikken ten nutte, om de ov^rwinniog te
be,lissen. De geallieerden trokken hunne ruiterij vin
de vleugels terug, en verdeelden dezelve voor en ach.
ter hunne linten. De groote menigte menschendie
aan de Franschen ler beschikking stond in het jaar
1794 brapten zij niet minde» dm 1 .aoo ooo manschappen
in het veld), gaf hun de mogelijkheid, otu op vele
punten van het tooneel des oorlogs geliiktijdig een' aan
val te ondernemen. Aanvauke-ijk vormden de Franschen
Armée - divlsien uit ruiterij en voetvolk zamer.gesteld
v rvolgens Armée korpsendat is, kleine heir-leger»,
die van Zwitserland tot aan de Noorozee overeenstem
mig ageerden. De bondgenöoten volgden dit namaat
zij waren ir, getal van manschappen te zwak. Eene
sterke ta'.riike massa ruiterij bijeen te houoen, Wa« nu
niet meer mogelijk. De Pruissische ruiterij, voor welke
Napoleonwegeoa haten roert; van vroegere tijden, be
ducht wasverb or bij Jena en Auers'.Sdt haar krediet.
De Prnissische ruiterij was nog wol, wat organisatie
en taktiek betreft aan dien dei zeve jarigen oorlogi
gelijkvormig'; maar de Fransche infanterie nij Auerstïdt
en jena in i8c6 was net meer de Fran-che Infanterie
van Rombach in 1795 Eene rieuwe manier om het voet
volk re plaatsentjjendefs en defensioft gewijze, was op
gekomen, die en colonne, geackt door tirailleurs. Nu
was de ruiterij met meer in staat om de infanterie-
colonne overhoop te rijden De vrienden van bezuiniging
meenden gronden tot teducre van dit kostbaar wapen te
vinden. De vrtegere verhouding van 1 derde of 1 vierde
ruiterij tel het geheel der mmee werd allerwege opge
geven, in Ousteniijk had men het wapen der kavallerie
zelfs tot 1 tiende gereduceerd.
Napoleon had met het revolutie - stelsel ook het revo-
hitionuaire krijgswezen verlaten. Men bemerkte weder
bij hem eenige toenadering tot de taktiek van Frederik
den Grooteen bepaaldelijk zocht hij zijne tuner» te
vermeerderen en aan dezelve in eenen tecbnischen en
taktiichen zin eenheid te geven. In den .veldtogt vso
1809 tegen Oostenrijk, vormde Napoleon eene uu drie
divisien kuraiiiera en twee ligre divi.-ien bestaande groote
ruiterij - reterve. Deze div «ien wetden elke afzonder
lijk door, haren divisie - get eraal gecommandeerd. Op
merkeijk is het, en (preekt juist de theorie van den
generaal ren Bismark refer.aai bepaaldelijk in dezer
veldtogt, in Beijeten deze Fransche reserve - kavallerie
toen xij nog niet als een eigenlijk korps georganiseerd was
de beite dieusten praesteeide. M.n heeft de bedenking
geopperd, dat een bevelhebber over de ruiterij, niet
meer dan eene divine behtorde aan te voeren om
reden dat bij eene groote massa oe noodwendige ir.elle
uitvoering der bevolen beweging niet bereikt kan wor
den om niet te zeggeu dat men slechts zelden een
zoo zeer open terrein viDden zalhetwelk de om
w ktelbp «n de manoeuvre »an «terkt ruiterijk<*u
sen de vereischte ruimte opleveren). In den velden!
van 1812 tegen Rusland, bewerkstelligde Napoleon v0"
de eerste keer een reserve rniterkorps in permanent»
vorm. Deze reserve was lo 4 korpsen gedeeld J
36-35° paarden sterk, aan welke 96 stukken gesel» 1
toegevoegd werden. De toenmalige Koning van N.ipe!,
lifurathad het opperbevel over dit reserve ruiterij,
koips. De uitkomst van deze groote ruiterij ontwil
kelingdie bier in een ligchaam vereenigd ageert!.,
beantwoordde niet aan de verwachting. Het gevec||i
bij Krasnoi op den 14 Augustusschijnt integend»
voor de zelfstandigheid der ruiterij geenszins guntó
uitspraak te doen. Wanneer wij overwegend-t J,
Fransche Keizer met zijne kurassier.massa'snoch bj
(Fervolg op de kant van deze bindt,)
-
ADVERTENTIE.
De I Ontvanger der Directe Belastingen over de
Legden, geeft den Ingezetenen, welke daarbij hein»
hebbente kennendat hij verkregen heeft eene roo.
lutie van den Heer Staatsraad, Administrateur der Dl.
rccte Belastingen, enz., gedagteekend 8 December 1S30
waarbij de termijn der Vitibetalingen met korting en h»
doen van af kootten volgen» art if der wet betrekkelijk
de Rijks geldleening d.Ao. 1830. is verlengd tot oiur.
lijk op den 15 dezer maandl waar.oe htj Ontfanger der.
nalven ten zijnen Kantore uog van des oentens te neg»
ure tot des namiddags te een ure zitdag houden u
beden Maandag ,den 13, morgen Dingsdag den 14
Woensdag den 15 dezer maandtegelijkertijd hietbj
kennis gevende gevende, dat hij zoo ais in zijne ro
uge advertentien ia gezegd ter verdere ontvangii»
van die leeningdan zonder korting of afkoopen tt
knnen toestaan vaceeren zal, op Maandag, Uingsdof,
Woensdag en Donderdag van elke weekin oe uren bore;
bepaa d en des Fr ij dags van elke weekalleen tot it
der ontvangsten van de restanten der gewone Direcie
BelattingeD en het P-ttentregc voor dit jnar.
Ley den den iaden December 1830.
De Ontvanger voornoemd,
G. J. L O N C Q.
LF.YDSCHE SCHOUWBURG.
Onder directie van J. H. Hofdt en W. A Binglft.
Hnd»n. Maandag den 13 Decemosr: KENAU SIMONS
HASSELAER of EEN OLIJK van HAARLEMSCH
HELDENHART, Historisch Tooneelsp l uit tie
XVI. Eeuw. in drie Bedrijven door C. van der Fijver;
versierd met al deszelfs Toe'telCos umesGeveenten,
Militaire Evolo ien naar den aard dier tijden en verdtr
groot Spectikel; nooit alhier vertoond Na hetzelve;
HET BANKROET VAN DEN SCHOENLAPPER,
Blijspel, met Zang, Faudeville in edn Bedrijf, mei
nieuwe Couple.ten.
- Getrouwd
P, M, van de LAAR, Weduwenaar,
D. ZOUTMAAT, Weduwe,
l e ij d e n den 9 December 1830.
Heden avond overleed in den ouderdom van ni.
genoeg vijf en zeventig jaren voorzien van de H, So-
cramenten der Kerk na e.*ne echtvereeniging van mm
regen en veemg jaren, ANNA MARGATHA va«
LOHÉ hartelijk geliefde Echtgenote van
W. PAUL S.
Schiedam 6 December 1830.
Heden overleed, na éene gelukkige vereeniginj
van bijkans 35 jaren, tot mijner en mijner drie Kinde
ren buiere droefheid, aan de gevolgen eener Borst,
kwaal, in den ouderdom van 63 jaren, mfjnen gehelde»
Echtgenoot. FRANCOIS SAUBERT, in leven Franst\
en Nederuilsch Schoolhouder alhier; van welk smartelijl
verlies bij deze aan vrtendei en bekenden, zoo binnea
all buiten de stad, wordt kennis gegeven.
Ley den, S. des TOMBES,
den 7 December 1I30. Wed. F. Sadbeet.
I Jata t* r\/rrwwoah tm iQhft
Holland, Werkelijke Schuld
»a 1
t>Cu
f 38J
39j
Best. Uitgestelde dito
-
t
Kan» - Biljetten
- 'si
1
16
Amortisatie sijndic.
4}
pCu
-«51
t
*7i
dito
31
- 5*|
a
52}
Domein Losrenten
»i
m
Frankrflk, Inschrijving Grootb.
3
m
61J
- 85$
6» j
Rusland, bij Hope en Comp,
5
9
*7i
Ina. op 't Grootb.
6
I 51*
53
SpanjePerpetueele
5
9
a
dito Amsterdam
5
9
43}
a
Geldl. Cortes ;8»a.
5
9
13
a
12}
Oostenr., Obl. b(j Goll en Comp,
5
9
a
dito
4
9
Neg. Metaliek
5,-
9
84
a
8^
ij.2
-• 3
3 1
x3'
i
Een i der die iet» te pretendeeren heeft v»nof verschuldigt uiogt zijn san den Boedel van FREDERIK
WILLEM PürKER. in leven Broodbakkergew-ioid hebbende en overleden binnen deze Stad, op den
Nieuwen Rijn, Wiik 7 N'. 36; worden vriendelijk uitgenoodigd om daarvan opgave of betaling te doen,
vóót of op den 15 Febtuatii 1831. na den Ondergeteekenden voornoemd op den Nieuwen Rijn Wiik 7 N". 36.
Ley den 38 November 1830. H. A. SPARENBERG.
De Onderwijzer T. MOLLES, jr.. op de LangebrngWiik 4 N*. 513, te Leydeo, zal met Nieuwejaar
een FUANSCli- en NEDbKbUITSCH SCHOOL openzetten, tegen een matigen prijs. Verzoekende
ieder» gunst
9 m 9 Men vraagt te HUUR binnen deze Stad. op een a anzie' lijken atand een HUIS waarin een berede-Kamer,
lief.t ter lengte van acht Nederland.che ellen, breed vier A vjjf ellen. Adres bij den Boekhandelaar
J. W. van LEEUWEN, op de B'eedeatraat te I.eyoen.
Bil den Boekhandelaai C. C. van der HOEK te Leyden, komt heden van de per»; De Tweede Dri'I
van ROEMER. Gedenkschrift van den uitlogt der H H. Studenten van de Hoogrrcbool te Leiden op den 13 No.
vrraber 11. In dit Stuk ko.nen voorde ailezin» titffer.de Aanspraken van den Hoog eeraar Mr. C. J. van ASSEN
•u andere Heeren bentven» de NAAMLIJST der uitgetrokkcuoe H. H. Studenten. Pr|j.. 30 cents.
T« Lcijdcn hij dn Wnd.ANTHONY KLOPPER u ZOON, ay d. BreedeitmnL
