a
rt -
;od»
icb
erst!
nnei
on
irdei
NEDERLANDEN.
Tweede kamer der staten-generaal.
Zitting van Donderdag, den 13 Mei.
De beraadslaging over de nader voorgedrsgene mid
delen, ter voorziening in de uitgaven der tienjarige
begrootiugworden voortgezet. De heeren Op den
Hoofde Moor (van Antwerpen), van Reenen Backer
van /lichenvan Damvan SytzamaLuzacBelaerts
et) Donker Curtiusbestreden dezelve op de grondsla
gen in ons verslag der vorige zitting medegedeeld en
Waarvan men de geopperde belasting op de koffij als
den eersten steen beschouwen kan. Men had het mid
del op het gemaal minder afgeschaft, omdat het ondoel
matig was, dan om aan hec daartegen in de znidelijke
provinciën heerschende vooroordeel toe te geven het
wasonder dergelijke omstandighedenonedelmoedig
dezelve te doen vervangen door een middelhetwelk
niet kon strekkenom de banden van eendragt tnsschen
de regering en de inwoners ln het noorden te bevor
deren. Voor dezelve spraken de heeren de Brouckere
Serruys en Luyben. Morgen zal de beraadslaging wor
den voortgezet.
Zitting van Hrijdag den 14 Mei.
in den zin der vorige kundige man-
het woord gevoerd tegen het ontwerp der midde-
ppet
r(JpC] Heden'hebben,
03°? ien van voorziening, de heeren de Jonge, van de Kas-
teeieLemkervan /isch van LVyck en Hinlopen
poor hetzelve spraken de heeren Fabry LongrèePisca-
torede Secusde StassartGee'.hand en Barthélemy.
heet De centrale afd'èeling deed verslag omtrenc het ont-
tot werp van wec tegen 510011 en 'aster. Uit hetzelve bleek,
andtj dat art. 13 eta 6 van het ontwerp ten gevolge der
erig, medegedeelde bedenkingen door de afdeelingen. inge-
na»| zondennog eenige verandering hadden ondergaan,
jktet Aanstaanden Maandag zal hetzelve ter beraadslaging
drag! worden voorgenomen.
veilt!
3 het
werd
rpaj
's GravenhAge den 13 Mei. Bij een koninklijk be
sluie van den 9 dezer, is den luitenant-generaal baron
'.rp]| Krayenhof pensioen verleend
GiU. 1-,:: un-l.<i» tmn rtnnToltVtpn
Bij besluit van denzelfden dag, is de luitenant-kolonel
:,.e< op f, J. Schouten, aangesteld tot plaatselijken komman-
erj"! dant der derde klasse te Deventer.
dei| De groote paradelaatstleden Zondaguit hoofde
,r'e,!' wn het ongunstige weder uitgesteld, heeft heden tnor-
!'e '1 gen in de Maliebaan plaats gehad. De troepen beston-
de,, nic twee bataljons grenadierséén bataljon jagers
een detachement artilleristen en een eskadron ktirassiers.
S""j pezelve zijn door Z. M.vergezeld van H. H. K. K. H. H.
C?!i' den Prins van Oranje en Prins Frederik der Nederlan-
r den, de beide jonge Prinsen, zonen van den Prins van
Oranje, en door eenen talrijken en luisreriiken staf,
in oogenschouw genomen. Ook hebben Hare Majesteit
de Koningin en H. H. K. K. H. H. Prinses Frederik
en Marianne der Nederlandenbenevens H. K. H.
Prinses Sophia dochter van H. H. K. K. H. H. den
Prins en de prinses van Oranjealle in rijtuigen geze-
>rdl8' ten ,je parade met Hoogstderzelver tegenwoordigheid
eIj"i vereerd.
De houding der troepen was uirmuntenden de juist
heid waarmede zij de manoeuvres verrigt hebben, is
door elk een beworderd. Het schoone weder beeft
Ce parade zeer begunstigd en een groot aantal aan-
schouwers uitgelokt.
Bij het teruggaan naar het paleiszijn Z. M. en de
verdere leden van het Koninklijke geslacht met een le.
vendig gejuich door de menigte begroet.
Na den afloop der paradeis er een groot dejeuner
hii Z. Exc. den Minister - Secretaris van Staat, baron
cj de Mey van Streefkerk, geweest, hetwelk met de te-
.c^e„ genwoordigheid van H. H. K. K. H. H. den Prins en
Ml
r ros
gee cl
edel
ilaatsj
r gej
Petc\
naai
dei|
ruis-
voo!
bulle
d dt
[den,
elfdel
on iel
eacur!
:sex tj
e vet
ien e
-Mi;A.
arem
Mö
vij hi
s veij
zaketj
n eerf
ren o?
n ve:«
1 m
1. Dj
bete;i:
re o«
en h«
sded®
e liesj
4
■baffei
'Cm*
an dei)
Maai
Iwi
oorloj
n, 024
oe Prinses van Oranje met die van H. H. K. K. H. H.
cien Prins en de Prinses Frederik der Nederlanden is
vereerd geworden. Ook de leden van het corps diplo
matique, de ministers en vele andere aanzienlijke per
sonen hebben dat dejeuner bijgewoond.
De Staten der provincie Drenthe, zijn gisteren
bijeengeroepen, ten einde een nieuw lid voor de Tweede
Kamer'der Staten-Generaal te kiezen, in plaats van den
overledene graaf van Heyden.
Brussel den 12 Mej. De regtbank van eenvou
dige policie heeft, wegens ltreetenter gelegenheid der
veroordeeling van den heer dePotter, c. s.aangeheven,
veroordeeld Francois Provétot 6 dagen gevangenis en
7 guldens boeten Jean fyvermans, tot '5 dagen gevan
genis en 5. 50 boete en Pierre Joseph Dimanier
tot 5 dagen gevangenis en 6 guldens boeten.
MENGELINGEN.
iets qver d e
samaritanen.
"S ïJ
5
j s
<u
s c
c-o s i 3
-• T3 to
OJ <1> AZ
O ^2 V* N
3
öj c
sïïsia
a a ca N N 5
C5 N
OJ
P -a 13 J
a»
a> fao
-au, c
0 O O S
<11
O 6 J
b. c 0 n g
CJ QJ - <U
o 7, u
C u S"0
u
OJ
N 13
OJ
5 O
S S-S-S
9-S.I
O fa T b-.r. O
«ti ai 5 O e
O.
■n CJ '3 UE -Oh
ty -*^37£ajNaiHa_.
r. .y r- u/i J b-° <L»
- F 1
Vervolg en dot
Deze brieven toch toonen aan, hoe de zwakke over
blijfsels dezer sekte nog heden aan het geloof en de
zeden hunner vaderen zoo getrouw gebleven zijndat
zelfs de bekende gehechtheid der Joden aan bet oude
in geene vergelijking komt met die der Samaritanen.
Zoodan toont de vergelijking met de Joden, welke on
derscheidene vrucht de Mozaische kiem in Sicbem of
in Sairtèrie en in Jeruzalem heeft te voorschün doen
komen nadat zich sedert de Vide eeuw vóór Christus
Joden en Samaritanen in den eerediensc ten eenemale
van eikander gescheiden hebben. Wel is waar dat het
oud Mozaische Particularismus onder de Samaritanen even
als onder de Joden diepe wortelen geschoten, en het
zelve zich bij beiden naar hunnen toestand slechts on
derscheidenlijk gevormd heeft; maar, wanneer de Joden
zich later aan eene al te letterlijke en slaafsche uitleg,
king en opvolging der wet overgaven en zich steeds
:r <n cc N je"- n o
O n - n O 1. 5
w» i c w-o
S-C3
r u in «-» E n ZJ
C -a f= >C C o
F 3 C bt U <l> r- o.
■°-ë s s-s "■«•a s
u. Tl 13 *55 "-v -o
CA y O c U
<- U <L> nr, C <Xj 13 r-
U S JZ - -! 2 51
(SaJ«r-Sc=S:-,"o0-4,S'u2
jiv C - is V N 2 bSn
mger en meer in da enge kluisters der schriftgeleerden g g A
en der onzuivere Traditie hebben verstrikken laten:
zoo hebben do Samaritanen zich daarentegen in vrij- 455;-
heid des gee'tes staande gehouden onafhankelijk vail g
zulke banden, slechts het rigtsnoer des Pentateuch!» 2
hun eenig heilig boek, in eenvoudige getrouwheid op'
volgende. Zoo b. v,wanneer de Joden ui: eene slaaf"
sche ve-kiari-g der woorden D'enteronomium VI, 49*
hec gebruik der met de woorden der wet beschreven'
arm- en hoofdr:emen afgeleid hebben heeft zich bij
de Samaritanen de zin der eenvoudige oudheid en de
rigtige verklaring der beelden staande gehouden; de
Samaritanen zeggen: „Wij leggen de woorden der wet
in het hart, niet op den arm, niet onder de oogen."
Zoo vertoönen zich de Samaritanen door de oude eeu
wen benenzoo nog heden.
Verder is de briefwisseling, zoo eenvoudig en onge
leerd ook de hcdendaagsche Samaritanen zijntoch altijd
voor de kennis en de verklaring eeniger gedeelten der
Mozaische, Joodsche en Christelijke Oudheid van stel.
lig nut. Zoo ontdekken wij Psalm 106, den tot hiertoe
onbekenden raam van den auteur der Samaritaanscbe
vertaling van den Pentateuehns. De Messiaansche hoop
en verwachtingen der Samaritanen worden (Psalm 205)
duidelijker en uitvoeriger voorgesteld daD men dezelve
uit vroegere bronnen kon leeren kennen. Het Alexan-
drijnscbe fabelachtige verhaal der 70 eenstemmige oveN
zetters, wordt bier ook Psalm 227 vermeld en ver
klaard. Eindelijk is ook het taalkundig nut dezer brief-
wisseling niet te miskennen. De brieven zijn deels in
de Samaritaanscbe, deels in de gemeene Arabische taal
geschreven. De eerste is in de ondere brieven veel ge-
iijkvormiger aan de echte Oude Hebreeuwsche taal, en
hebben veel grooter zuiverheid, dan de in den loop
dezer eeuw geschrevene. Zoo onvast en weifelend ook
des briefschrijvers kennis dezer taal isheeft toch hare
kennis nog een wezenliik nut, niet slechts tot ver
stand van den Pentacenchus en deszeifs Samaritaansche
Overzetting maar ook tot verklaring der latere meer
en meer ontaarde Hebreeuivschen taal en schrijfwijze,
zoo als zij zich behalve in andere latere schriften, in
zonderheid in den Talmud, veeltijdig vertoont.
Omtrent de Samaritanen nog hec een en ander na.
zoekende, vonden wij in Hubner's Geografie, op blad
zijde 622, hec volgende aangeteekend
In bet beloofde land, te Sicnem wonen nog eenige
overgeblevenen van de ondc Samaritanendie bij de
Joden eertijds zeer geliaac waren. Zij geven voor
opregte Israëliten, uit de stammen Fphraim, Manasse
en Levi, te wezen, en hebben eenen Hoogepnester,
gelijk in het oude Testament. Voortijds hebben zij
met Jozeph Scaiiger én hedendaags met den Heer
J. Ludoiphi, briefwisseling onderhouden."
Zie de Acta Eruditorum LepsiaeA°. 1638pag, 378.
Aldaar nn vii dt men een verslag van dat werk van
ludolf, hetwelk wel verdient gelezen te worden;
de titel dier briefwisseling is aldus: Epistolae Sa
maritanae SlCHEMITARUM ad JaCOBUM lüDOLFUM
S. Caes, Majesti et Serer.iss. Ducum Saxon Comiliariuw
cum ejusdem latina vériione et annotationibusaccedit
versio latina persimilium liter arum d Sichemitis, haud
it a pridem ai Anglis dat arum. cizae, apud Bieickium,
1688. 4C0.
Het verslag van dit werk in de Acta Eruditorum
van Julij 1688, komt hoofdzakelijk hierop neder:
Dat de Samaritaansche volksstam, bij de Joden in
haat, aan Christus even waard was, als hem zijne n g a -s .3
Joodsche geslacbtgenooten waren, is genoeg geble-
'ken uit 's Heilands gesprek met de Samaritaansche
vrouw. Dit voorbeeld hebben de Christenen in alle
tijden nagevolgd, en wei verre van verachting te
betoonen jegens de Samaritanen, hielden zfl hen niet
onwaardig om met privilegiën begunstigd té worden, -o <v
zoo als uit het Theodosiaausche wetboek blijkbaar is.
E11 zoo was er dan ook niets vreemds in, dat i,n de
zestiende en zeventiende eeuw geleerde en weiden-
kende mannen zich bevlijngden, om met de Samari-
tanen briefwisseling aan te knopen, vooral ook om
hunne geloofsleer en heerschende begrippen wat
meer van nabij te leeren kennen. Jozepiius Scali-
ger was de eerste in Europa, die zich, door mid-
del van eenen brief, tot hen vervoegde, welke ook
niet onbeantwoord gelaten is, hoezeer aie toen reeds n.5 k -u
bejaarde, geleerdste van alle geleerden, liet genoegen a u r a
niet heeft mogen smaken, dat hem dit antwoord ter
hand is gekomen, daar hetzelve eerst na Scaligers
dood bezorgd is aan Peyrescius, destijds Raadsheer
te Aix, die dezen brief aan Morinus, destijds lid der
Congregation de VOratoire te Parijs, heeft gezonden,
die er eene Latijnsche vertaling van gemaakc heeft,
welke eerst na zijnen doodin de boekerij van die
Congregatie gevonden is; de oorspronkelijke brief is
K op de Bibliotheek des Konings gebragt en aldaar
heimelijk en zorgvuldig bewaard gehouden. Eerst
in 1682 is die Latijnsche vertaling mee meer andere
brieven van geleerde mannen betrekkelijk de Sama-
titanen, in Engeland in hec licht gegeven." (Zie
de Acta EruditorumJunij 1682, pag. 176.) Niet
lang daarna was Robert Huttington
n gereisd en had eenen zeer nicvoerigen brief van de
K Samaritanen aan de geleerden in Engeland vandaar
medegebragc. Daarna hebben de Samaritanen eend
meer geregelde briefwisseling begonnen met J.
Ludolf, welke in 1688 door den druk openbaar
gemaakt is. De inhoud dezer brieven heeft veel ow
overeenkomst met dien, welke aau Scaiiger vroeger
geschreven was. De Samaritanen waren vasteiijk
overtuigd" (zoo als men hun had wijs gemaakt,
zie het Mengelwerk van Maandag den loden dezer,
het begin van dit stukdat er eene gemeente van
hunne geloofs- en stamgenooteh in Engeland besconda a a a a
en tot dezen zijn hunne gedachten eu wenscben ge-
rigt. Zij zeggen Israëliten te zijn, deels uit de na-
komelingen van Jacobs dierbaren zoon, Jozeph, ge-
sproten, uit de stammen van Manasse en l'.phraim
deels uit de zonen van Levi; zij zeggen eenen Hoo-
liet vervolg op den kant van deze biadzJJ
b t»
-3
5s! c
CJ ry CJ
13 r*
SS
5=3;
a ,-a tj
S c--
f. 1>
bc
ei
>0^
go c: ho <J QJ '<_>o O
m 11 H U - 1) X. hC— 5
n S .0 g O 2
v g-S S-2S:
„-SIR
-a g*° c g
1.-1
-LA 7:
- 'o
f u. C
S s 5 c
."ScS S"
- co O 1 C
<L) T3
C"3 h 1
i*ïs\
tflrH C r; CJ C CJ a
_Q
2- u
Cu c
c
Cj s_
CJ CJ
O OJ J5 D*
O p S v b
t y
V-1 OJ QJ
J fcl Vs
C -h*: .<2 -'c
ovVS,
O [o
-5 F.
?3Ï
<U
^2
<s
3
<2
ai o
J -o bo
isc.gs-g
*r, <u -cü u
ÏJ 2 c cj <u
S Ci 2 O. <1)3
v r r a
w sj-C e .-o
S fi rA C
:cr r, 3 *a -o
Ou. W .v» -7-.
o-u 3
O o -S
5 J1 C ai w ^^5 -
«J J ■S
"2 -o "O
s
O O)
- O -ë 2
03 s
e- O 3
ui
S
Q «2
o ij
A U Q c2
o c ca o o
a2 '-S-" v o -j J
..Ir- SJ _C. R\ N u U
2t 5°
cc c-> .ti
O c
L. W I
o cc c
x) k
CJ W 5
52 OJ --
<a .e
- -■=a
*9
^2 S S o>
si S I
a a a R
v, -r- m m
25 O <U 2
'5 a
■S sV
- E O O ts
M ie b£ C u
a
'tofl o g
N S> C tj
c 9- e>
to
o o o c
O g O
i) CL
7-000
3 v- a> o cj
C «U U 13 r.
C» CJ u 0) P ur, Tl rt
C p Ccu O» <u O O
q p fc - si N S O a
«O yr 11 1*5 u u 5 y *-0»
C u e - -Q u (U m S X M Cl
E V 13 c .GO
C ?r «dl H73 <j 5 <U C MS O
F- M u S S u C O
■s =f -Jg 2 s
w -^Es-S
naar het Oosterr -o- 3 g S c o c o
bó5 41 rt c o; rt o,r
r- r- -
"O C-S -
RU
CxD C.
T. C
O CJ
bO "UI
sa
2 Ss §S'S'~:a-5 3 c
L- -5 C U ra - c
'(D P -
bo o> o
O-
CJ r~ AJ a
o 5
jj N G
s X J= rl q 0-.^
CC Lral rt fO
>q«. c o T)
OJ 01 Mo O
a>>rrMr=5^£"ö»
O
O-
5
-5
u s O •- n U
bo a 13 13 >13 aO> -CN >^2
RRRRRRRRs
