D
brand tegen 9 uren is meester geworden het geheele
huis is uitgebrand, doch de belendende huizen hebben
weinig schade geleden.
LEYDEN den 4 October. Gisteren hebben de Heeren
Studenten der Leydsche Hocgeschool, indachtig dat
de eerde van Wijnmaand niet alleen een dag is waar
op deze aanzienlijke scad door ongekrenkte burgertrouw
en standvastiger moed van hec juk der Spanjaarden be
vrijd is, maar ook een dag, van welken zich onze Gods
dienstige en burgerlijke vrijheid dagteekent, en die aan
leiding gaf, dac Leyden van Willem dén Eersten deze
floogeschool ontving, die het pronk-juweel van Neder
land geworden is; en vermeenendedac echte .vader
lands-liefde vordert, dat zulk een dag door geene on.
tijdige bedenkingen vergeten worde, maar steeds iu
dankbare herdenking blijve, ook bij de late nakomè*
lingschap, d^nzelven op de volgende doelmatige en
meest gepaste wijze trachten te vieren:
n De feestviering werd reeds vroeg in den morgen
aangekondigd door het uitsteken der- vlaggen van de
meeste woningen der Heeres Studenten* Op den mid
dag had er eene algemeene uitdeeling plaats van Haring
en Wittebrood voor Leydens behoeftigste ingezeten;
die daardoor op deze zeer gepaste wijze deeigenooten
gemaakc werden der algemeene vreugde, welke ieder
regt geaard burger op dezen hèugelijken d'flg bezielen
moet; waartoe het uicdeelen van geld, hetwelk in den
namiddag geschiedde, insgelijks medewerkte.
Des avonds had er eene luisterrijke Illuminatie
plaats aan de woningen der Heeren Studenten en van
sommige Ingezetenen dezer stad; terwijl een gezel
schap Muzijkantén door het uitvoeren van toepasse
lijke Vaderlandsche Muziekstukken niec weinig tot meer
deren luis-.er deze* feestviering bijdroeg.
Alles werd besloten door eenen gemeenschappe-
jijken Studenten, maaltijd, waarop ruimschoots toasten
op de helden der 16de Eeuw, aen Koning, het Va
derend en de Hoogeschool werden uitgebragt."
Wij eindigen dit verslag in de verwachting dat deze
feestviering nog lang eenen gewenschten indruk moge
aebteriacen en bovenal strekke om bij eiken welden-
kenden de dankbare herinnering levendig te houden
aan eenen dag zoo belangrijk voor Stad en Vaderland.
Ingezonden stuk.
Ai
fc. IN GELINGEN.
<u
CS
<L
b£ dl
V e*
CD S
G CO
D O
3 J* -O
O co
E c o
ss~o
ÖJ ca
'X —ba X) T3 Q
8 s *8 "5 - g a 0
- g-5.<= §3 g
c c 3 -o o. bp v
x> o S o 3 3 JH 'C o N 5
<u -cgbo>^rSXi
jjSs-S 2 &-g2 S) g 1
Z1. o 3 Sfi S 1 .s 8 .SPS5 g v
is
- -if/s.*
c= -S 73 S
a S fc-S13
o» '.clS -i.
sfc:e!s*MÏ|i£
"OsftriiSllUj
i a 1! 2 c
CU]
HEDENDAAGSCHE GESCHIEDENIS
VAN
GRIEKENLAND.
De nieuwere geschiedenis van Griekenland is een
onderwerp zoo belangwekkend in den tijd dien wij
beieven, dat reeds elke bijdrage welke dienstbaar kan
zij» om daarvan getrouw onderrigt te bekomen, de
opmerkzaamheid van het lezend publiek in hooge mate
uitlokthoe veel te meer dan moet eene volledige
beschrijving, welke den eisch eener echte geschiede
nis vervult. Diet geschikt zijn om in onze dagen de
aandacht tor aiok rr.irlrpn inznn/t.rhpirt wannoer
tie auteur eener zoodanige geschiedenis in de gelegen,
beid i< geweest om toegang tot de echte bronnen te
erlangen, en wanneer dan zijn werk de blijken draagt,
dat d e bronnen met ijver, met getrouwheid en naauw-
ge7etheid geraadpleegd zijn. De Heer Jacowaky Rizo
Ncroulosoud eerste Minister der Grieksche Hoipodars
van Walachye en Moldavië, reeds vroeger gunstig be
kend door het berigt hem ïerreffende, hetwelk de heer
Humbert voor zijnen Cours de Liiterature Crècque mo
derne geplaatst heeft, en die door de onderscheidene
aanzienlijke betrekkingen, waarin bij zich bevonden
heeft, boven vele anderen in staat was om de perso
nen en zaken vsd nabij te beschouwen, heeft in bet
verleden jaar te Geneve en te Parys bij het op die
heide plaatsen gevestigd Boekhandelshuis van H. Ger-
biri in het licht gegeven zime Histoire moderne de la
Gilce depuis la chute de I'Empire d'Orient, waarvan
in meer dan een buiteniandsch geleerd tijdschrift op
de meest gunstige wijze gesproken wordt, en zoo wij
meenen in Nederland, eene vertaling ondernomen of
a'thans aangekondigd is. De Heer Rizo is niet alleen
Cröot-Postelnik of eerste Ministers oer beide Hospo-
mrs, maar ook Sekretaris bij de Porte geweest, en
Ziin lang verblijf in Konstantinopelzoowel als ziine
personeiijke kennis en bijna dagelijkschen omgang met
de voornaamste Turken eiï Grieken, die aldaar de
eerste posten bekleeddenstelden hem ip de gelegen
heidom eene menigte van schaibare berigten 'in te
zamelenen gewigtige waarnemingen te kunnen doen.
Gedwongen (na den rampspoedigen uitslag der Tpsi-
lentische ondernemingenwaaraan vele leden van zijn
geslacht deel genomen hadden,) om te moeten emi
greren, hield hij, in zijne ballingschap, zich onledig
eerst met een' Cours de Litterature, waarin bij de
nieuwere letterkundige geschiedenis van het hedendaag.
sche Griekenland bearbeid, en daarmede de toejuiching
van de aanzienlijk'té geleerden allerwege verwotven
heeftvervolgens met het opstellen en het doen uit
geven der nieuwere geschiedenis van Griekenland,
v elke thans onder den titel van Histoire moderne de la
Grèce in het licht verschenen is.
Eene uitnoodiging van den graaf Capo d'Istrias om
iTT'zelven naar Griekenland te vergezellen, verhinderde
Rizo om zelve de laatste hand aan dit werk te kun-
iin leggen. Maar de opgenoemde Editoren verzeke
ren. dat. met uitzondering van eenige weinige berig-
i'gmgen van den FransClien stijl, het oorspronkelijk
handschrift gecrouweliik afgedrukt is.
De Heer Rizo heeft zijn ondeiwerp, in drie afdee-
\Iingen afgehandeld,
In de eerste aldeeling onderzoekt hij de oorzaken
san het hehoud der Grieken als volk. na dat zij door
de Turken onder het juk georagt waren. De eerste
inzaait vindt nirin de dgor de lurken, uic staatkun
de, in scaud gthoiidene Grieksche Religie, welke de
s 2 .g 5-S S
uusf,
J= -
c o o o 3
2 c s D.3
(j C O j: H) N o
a r. -o U .C «r
ii - S-f c O
s s 2 o-s
x a 2-°
c' c
Ucif E.» o 5
*5'.CD - G
CD CJ CJ O ti, 1
- "Jr fcfi
I'1is.;
t; zi '01 CJ
S- S* ao X
Latijneh met alle ningt pooien te onderdrukken. Hier-
bij geeft hij ongenreene bulangrijite berigten nopens de
betrekkingen der Grieksehe Patriarchen re Konstanti
nopel die, terwijl hij, om zoo te zeggen, het mid
delpunt vormde, rordom hetwelk de Grieken zich
.schaarden en zich daaraan sloten jurst aan den C-roo.
ten Heer tot borg of gijzelaar vérstrekte voor dé gê.
hoorzaamlieid hunner natie aan het Turksche gouver
nement. Vervolgens deelt hij vele merkwaardige bij-
zonderheoen betreffende de Turksche en Christelijke
kloosterf, voorts over de Fanarioten; verder toont hij
aan, hoe in de provinciën Albanië, EpirusAcarnis
eu een deel van Macedoniëonder den algemeénea
naam vaii Aibknesèn zich allengs van lieverlede eene
Grieksche-militie vormde, welke ce overblijfsels vaii
den voormaligen krijgshaftigen geest def Grieken be
waarde en voortduren deed.
Als eene andere oorzaak van het voortdurend be
staan der Grieken onder de Turk-che opperheerschap
pij wordt door Rizo aangemerktdat de voor de
diplomatieke betrekkingen der Porte*17.00 gewigtige
post van éérsten Tolk. uitsluitend d. of* Grieken" be
kleed werd, gelijk mede de waardigheden vai; llosp6-
dar's in de Vorstendommen. In eèmgé gedeelten van
Griekenland alwaar geen Turksche -Paeh.t's vaste resit
dencie liieldei)., unci men -a^u de Gritken plaatselijke
Municipale besturen toegestadn. Dp véle eilanden be
taalden de Gijeketi slecnts ebpe schattHïg, en, waren
voor het overige Vrij. In dè gébefgcen hadden de
Grieken voortdurend buntie onafhankelijkheid wién
te handhaven. De landbouw, de handel en de scheep
vaart bevonden zieii, bijkans geheel in handen der
Grieken door de scheepvaart waren de Grieken 111
handelsbetrekking met de overige landen en stiften val)
Europa gekomen. De haven van Marseille was vol
met Grieksche schepen. Reeds sedert veel langé'r
tijd dan men gewoonlijk wel denktzonden welga-
stelde Grieken hunne zoiien ter opvoeding-naar 'bm-
tenlandsche Scholen' en Universiteiten. rAls oorzaak
der, in weerwil van dé ongelukkige omstandigheden -1*
waarin zij zich bevonden, steeds toenemende bevoU&tg o, g
der Grieken, brengt Rizo nog bij de deeling vftn den 3 t s --*2*
grondeigenaom tusschen alie in leven z'ljirde Kinctéren, g
zoodat er geen droit d'ainesse onder hen bekend tif v'5'i .Jc
gebruikelijk is en voorts dat aan de geestelijken het -£ s -
huwelijk niet vérboden it
omstandigheid wil hij hét
dat de Grieksche geestelijkheid
godsdienstige geschillen, even als zulks in de Latijnsche
kerk het geval isop allerlei wijze verdeeld* en ge
scheurd is.
In de tweede afdeelinghoudt de Heer Rizo zich
bezig met het onderzoek der oorzakenwelke de vor
deringen der civilisatie bij de Grieken en der gebeur
tenissen welke de voorloopers dér msurrectie waren.
Even gelijk de persoonlijke hoedanigheden der Sultan's
iö den tijd toen de Turken Europa aangrepen, den
grond tot de grootheid van het Ottamannische Riïk
gelegd hadden, zoo was de te treffende, zwakte hunner
latere riavójgers de bron van het verval deszelvén
Rijks^ Jndertiaad,, .eflj^aqr^
noodig. om dien Staat met kracht en .nadruk ook naar
buitenlands te kunnen in werking honden. Van den tijd
af aan dat Katharina oorlog voerde tegen dé Tur
ken geloofden de Grieken, dat de zoete'droom van
de bevrijd'ng des vaderlandsleven en Wezenlijkheid
stond te erlangen. De schrik voor de Russen was bij
de Turken destijds zoo grootdat, toen in de voorstad
Galata een vreesselijke opstand onder de Janitsaren uit
brak Sultan Muslapka II. geen ander middel tot dem
ping van denzelven wist, dan dat hij een' Russischen
soldaten-hoed midden onder de oproerlingen smijten
liet, bij welks aanschouwing zij weldra uit elkander
liepen. De beroemde Ismael-bey minister van buiten- u
landsche zaken, zeide toenmaals: Depuis un sitcle ia 2 S S~£ .1
puissance Ottomar.ne ést comme une Tabatiere garnie de
bril lansqui ne contient que des immondiiitet c' est ia
Russie qui en a etilévé le couvercle." B *kend is de
vrbegere opstand der Grieken in den Peloponnèsusen
hoe de vrede van Gainardza alle opgevatte hoop ver
nietigde. Maar de invloed welken de Russen na dien
tijd in Konstantinopel verkregetlwas voor de Grieken
in het algemeen gunstig. Ook de beruchte flassan-
pacha begunstigde mede de Grieksche vlag in de Aegei-
sche zee. In de volgende hoofdstukken verhaalt de,
auteur de gebeurtenissen in het Turksche Rijk, sedert
den laa sten vrede met de Keizerin Katharina tot op'
het begio der tegenwoordige Grieksche insurféctie
welke het onderwerp der derde afdeeling uitmaakt.
Keer ten onregte heeft men beweerd, zegt de Heer
Rizo, dat de ontwerpen der Grieken om het Turksche
juk af te schudder.en dat vooral die vereeniging ---
.1 II„ ix atran art ie Vl O r «r*» 11» fAI Vl f
^|f-P ll|
•O E 0 -D
o
nifin
ra -
-
d "O s
•o r.
"O
■3 o u
o -= f.
C s.
9
c a> G.
c. tx.
v. g - s-5
ra - *-■ Cj - G t—
r.
ss 3
bfi.ïï
3
-
-s g c fc v s
- 0 - u t SP— g.
•r^".» ï»0 0. u
c s w v 5 c ,2
"5 - K 't-* 2
- tl O tl
0.1'TJ a>
a. c
2 2i 5
3
rx &-
v» 3
O- R. ss
Oe 3
3^ ..le y's
N O.
bJ5-1
bö
n - U
u Q c -S
--
s «6*2 o
»- 3 b- eo
S
p. O g
=r o "O
2i
S-§5*SQ-§5S.^- - - -
t- M "5 s
- S f SO-g-CAJ E
c te |U -
'l|S.5HAÏs5^-SS« 8
4> bfl 3? r" 3 3
"I 5 N J g-S i s i2:=:-o
A. r— «n KTT— ej M ri
W)Ts - E o w
a> o *r O -~
5 m
e-c"0! c
,5
3 "0 3 c buD
if S f- y
we'Ue de naam Heteria gegeven is, het gewrocht van;
buitenlandcche vorming en invloed zou .geweest zijn
dit worde door Rizo ten allerstelligste tegengesproken,
en verzekerd dac dezelve uit de stemming van hec
geheele Grieksche volk voortgevloeid is. Van den
oogenblik af aan toen Alexander Tpsilanti het reekeq
tot den opstand gaf, was bij alle Grieken de scrijA-
tegen de Turken op leven en dood het doel- waarnl
gestreefd werd. De hoopom nog eens eenmaal weder
een vrij volk te worden, had de Grieken nooit verla
ten. Toen de Turken door Johannes Sobiesky voor 140
jaren genoodzaakc werden om de belegering van Wee-
nen op te breken, schreef reeds Maurocordato- die
den verslagen Groot-Vizier als tolk op dezen krijgstogt
vergezeld had, dien raerkwaardigen in later' tijd éersc
bekend geworden hrief aan zijne vrienden, in welken
by uit de tegenspoeden der Turken de aanstaande vrij
wording van Griekenland voorzeide.
Met betrekking tot de bevrijding des Vaderlands zelve
kon het grootste gedeelte der Grieken slechts vroume
wenschen koesteren; voornamelijk rekenden dein Klein-,
Azie levende, zeer aan bijgeloof pver^egeven Grieken
(jjet vervolg op den kant van deze bladz.jf
Ol
-C cc
B
S-<
S o
E
'O 3 n> *0 t: K 1
3 <D u sj
=-o
o n c o c ciX
S *U 5 S
3 15 C "r1 'T' e,
20-
s-o
T. cv c
3 O»
tl OÖj
3 r- QJ -O 3
->*0 3 E C W
EE»p t-1 G S c 'E
c -3 <d - o ."2 r. w -
3*._ Cu c rt, «- *C
3 CX" <D QjJU G JV SB <D
lUcjtJ^KR-QOi)
5 SS IV O -- M *D
C cu "P Sa o, 3 .5 c .2 ■-
Ti 50
>0 c
c £d ss.'
T3
O <U 3 Os 3 C3 1
EQ3 .-ss_ r. CB
3.'—1 c u 3
bfi *D *2 3 *- <D o •- Z,
cc - px: ka ss Jl 9 t) c
C «.2i. 5 - U s e tc S
E j_ C *3 L- 3 cn
-= 2 O S --S fe- 'J S s E
2.= °'5*D"o-q
J U*-
-33
s.
3
2 iz
G 3
r* c O O
ma jS-o si g S.
aj .3
S-o 3-
o- V O' 3 G u£* v-- G u" ur'
O O tx;3« oS,s<y'ca,c0O£=C>
«- 3t, "o bc
.2 c 2 t: <u
