tVSli -S3:»|U;g noteerden Kunne opwachting van afscheid bij Z. ftf. aflegdengeliefde de monarch bun foe te voegen dat tiii ze weldra rekende weder te zien, De afwezenheid van H. II. K. K. 11, II. den prins en de prinses Frederik der Nederlanden zal langer 'turen, dan men aanvankelijk had geloofd 5 alzoo de echtverbintenis vanf den kroonprins van Pruissen met de prinses van, Weimar, van den 26 Mei tot den f8 Juni) 's verschoven door dien H. M, de Keizerin van Rusland haar verlangen had te kennen gegeven om het huwelijk van het doorluchtig paar bij te wonen. belt 22 April. Het vertrek van Z. M. is op aanstaande Dingsdag bepaald. De Koning zal zich het jerst naar Gend begeven, en er de hieuw aangelegde fabriek van Scbaals bezoeken. mengelingen. berigten OVER ZUID' A F k t k A. Er bestaat bij menschen, wier harten wel geplaatst is, eene soort van belangstelling, die ook dan n'rtg blijft voortduren, wanneer het voorwerp, waaraln zich die belangstelling hechtte, voor ons niet meer aanwe zig is. Uit dit gevoel, uit dit vonkje, dat nog altijd onder de stoffelijkheid blijft voortflonkeren, bewees een gfoo't wijsgeerof althans 'meende daaruit te he* speuren, die overblijfselen eener betere oorspronkelijk heid en de voorbode eener van alle aardsche voorwer pen en alle stoffelijke omkleedseleu bevrijdde onster felijkheid van dat betère deel des menschen, hetwelk, ZOO als eens Scipit zeidé, de ware mensch uit maakt, nie't dit brooze en ras te niet gaande ligchaam. Kant ontleende uit dat beginsel van belanglooze deel neming zijn* voornamen bewijsgrond voor deD imniér toenemenden voortgang van het menschdom naar ver standelijke en zedelijke volmaaktheid, en daar die op deze aarde niet te verkrijgen is naar eene betere levens periode, naar de onsterfelijkheid. Hij wilde dit géheel a priori uit zuivere rede - Begrippen betoogen en wraakte zelfs daarbij de getuigenis der geschiedenis doch hierin ging hij, (zoo als alle speculative geleer den,) te ver! Zijne overdrevenheid is toch altijd nog verkiezelijker dan dietot welke koude onwijsgeerige en van alle hoogere ziels - verheffingen vervreemde ge moederen, zich buiten staat gevoelende aan het ondeel- nemendste Egoïstntts tot grondbeginsel hunner denkwijze éb maatstaf hunner handelingen den voorkeur boven alle andere verhevene begrippen willen gegeven hebben. In Nederland is zulk eene denkwijzedank zij den hemel, nng niet heerschende geworden, en is ook zoo strijdig tegen het volks-karakter, dat men steeds moeite zal hebbenom door het invoeren of loftuiten van onbestaanbare en echter alleen op berekening of calcu latie gebouwde grondbeginselen die heerschende zucht uit te doven, welke zich bij den Hollander altijd ver toont. wanneer elders nood of bijstand gevorderd wordt, of wanneer zich de herinnering aan dat schoone voor leden* vernieuwt, toen ons vaderland zich door geene uitwendige consideratien gedwongen zag om den roem zijner zeemagt te doen stagnerenMen heeft nogeen paar jaren geledengezien in de beraadslagingen der Tweede Kamer van H. E. M. de Heeren Staten-Generaal dat zich eene deelneming in het lot onzer voormalige land- genooten, de volkplanters aan de Kaap de Goede Hoop heeft doen hooren, welke wederkeerig aldaar zoodanig weerklank gevonden heeft, dat men niet geschroomd heeft, om openlijk wensChen uit te spreken, vbor de hereeniging met het oude voormalige echte Moederland, de oude zeven vereenigde Nederlandsch provinciën wenschen, die de beste wederlegging in zich bevat ten, de aantijgingen, welke allerlei schrijvers, maar in zonderheid de Engelichen, steeds doen hooren tegen het voormalig Hollandsch bestuur dier volkplanting! Hoe het zij, wij meenen te mogen vertrouwen, dat er nog wel lezers zullen gevonden worden, voor wien de mededeeling Van een of ander werk, dat tot Afri ka's Zuidelijkste!! uithoek behoort, belangrijk genoeg zal wezenom daar eenige oogenblikken hunne opmerk zaamheid te schenken. In 1828 is te Londen bij James Duncan een werk nit gekomen, behelzende onderzoekingen, gedaan in Zuid Afrika, ter toelichting van den burgerlijken, zedelijken én gndsdienscigen toestand der oorspronkelijke volks stammen, der aloude inboorlingen, door den eerwaar den John Philip. De titel in het Engelsch luidt aldus Eesecarchet in South Afrikaillustrating the civil, moral and religious conditions of the tribes, etc. etc., by the Pen. John Philip D. d etc. etc.two Vols. Vol. I. XXXV. en 403. Vol. II. 450 b. ivo. Met een bijvoeg sel en een gezigt van Bethelsdorpeene kaart van Zuid-Afrika eu een ander bijvoegsel, inhoudende zekere bescheiden en bewijsstukken enz. De Anteur van dit stuk behoort tot den geestelijken Stand heeft den Academischen graad eens Doctors der Godgeleerdheid bekomen, en hem is door het Zende ling-Genootschap te Londen het oppertoezigt dezerZen- delingen in Zuid-Afrika opgedragen. Teil gevolge van dezen last, reisde hij met den Predikart John Campbell, welke laatstgenoemde reeds vroeger als algezant van het Londenscbe Zéndeling-Genootschap de Kaap bezocht had en aan het publiek ook zijn reisvefhaalreeds in 1816 medegedeeld had) in 1818 naar de Kaap, alwaar hij zich tot in het begin van 1826 ophield. Gedurende d't tijdvak maakte Dr. Philip de Kaapstad tot zijn hoofdverblijf, en deed onderacheidene reistogten in de naburige landstieken-, en het zijn de resultaten daar van die hij nu in twee middelmatige 8vo. deelen onder den titel van Onderzoekingen of Navorschingcn in Znid- Afrikaaan zijne lezers mededeelt. Waattoe zich nu deze navorschingen uitstrekten, zegt de titel van het boekte weten, tot deu burgerlijkenden zedelijken en godsdiens tigen toestand der irheemsche volks stammen. Een hoogst amloklfeiijk ondeKverp, buiten twijfel. Evenwel b -looft de schrijver steeds ophelderingtin of toelichtin gen ov,r dit onderwerp, en men moet derhalve geen olies omvattende schildering van de uitwendige betrek; kingen dier vólks-stammengeènè psychologische of lijster sche onderzoekingen, aangaande de Voortgangen of het achteruitgaan t* u e> 1 c 6,»^ ü-ö aï c o »cv c c» o c sr "€.EoSsiB,'Sg8 84 gsigi,a*,^0Sgir#ê.S23 if «ïl-E £'°l a Z* tingen, aangaande de Voortgangen g -3 g.3 J? 2 -ë S derZelven in zedelijke beschaving) «hg ^•gZ'g-g'S-gf i> „-.r geene diepgaande aanwijzingen omtrent het Ontvangen, .1 s S gedijen en uitbreiden der godsdienstige begrippen en gevoelens, hier zoeken óf verwachten. Niet eens den geheelen omvang en de gevolgen hiertoe der gezame. o-o lijke Mondelings-pogingen in Zuid-Afrïka leert men :=>o.d'| door den schrijver kennen, want die Zendelings-plaat- - sen in Zuid-Afrika. welke mét hét groote Londen'schë Zendelings-genootschap in onmiddelijk verband staanen mitsdien ook de vier dóór de Broeder.gemeente binnen de Kolonie aangelegde, en tot hier toe zonder klag'ce ove'f verdrukking, met goed gevolg onderhouden, en bè- a diende Zendelings - gezelschappen worden opzettelijk sl 1" J - S-i - - O -2 0*J^3rCÉmLi'ój «.-££ O' bD bD csgtuojtuo,— -- -o '3 S "3 20"°' g 5 S s - tsj 5 0 N i ft. ajT3 - S C yi.Oi J, (O - S s kj - c 2 "5 "C *5 v 0 V 4, u. ]Za,'U'3J o -5 ïa-g n B 3 2 u j: •buw>2'c2<Ï u O ü'O'ï'n P 2 2 S 0 w m 5: s etlpsCM°* si§ssgg-.| 3 _G BJ QJ Q tj) vp. U C "C O. geheel met stilzwijgen voorbijgegaan. Het eigenlijk doel V—3*5 des schrijvers en zijn geheele voordrage is schier uil- u cw bx>13"i a sluitend daarhenen gerigt, om de ongeregtigheden én 'N>'HccwSa>51'fli; sluitend daarhenen gerigtom de ongeregtighèden en onderdrukkingen welke zi<ih de Europische Kaapbe woners, benevens de Opperbestuurders en plaatselijke Antorifeiren der kolonie (volgens Zijné verzekering j f van den eèVïten oog en bi ik af aan cfèt 'dé kolonie aldaar gevestigd is, tot op dén lurdigen dag, véVopnootü hebben tegen de oorspronkelijke inwonersen nog ciage- l ij les blijven veroorlooven aan den dag te brengen, en op de volkomene afschnjnng 'van alle bêperkênd'e druk', kende en ohregtvaardige maatregelen 4 onder welke heden nog de inwoners geblikt gaühmet dén hoogsten ernst aan te dringen. Want aan dé nü al sedert om trent anderhalve eeuw vbóhgedourc! hebbende óngéreg- tigheden en onderdrukkingen der buitenlanders tegéfi de oorspronkélijké invvoners, wil Dr. "Philip bet toege schreven hebben j dat dé Hotten to ten jioscli'maniien en de aan de grenzen der kolonie levende kafférsche en gpmengde volksstammenmet opzigt tot hunne bur gerlijke betrekkingen, wel is waar in naam tot "de vrije lieden gerekend worden maèr die inderdaad on der eene hoogst bezwarende slavernij gebukt gaan uit het zedelijk oogpunt be'schoüwdaltijd méér en méér ontaarden, wijl dé zedelijke Fouten en gebreken, die bij hen gevonden wordenniet zoo zeer als de gevolgen eener eigendoittmelijke en aangeboren slecht heid maar veelmeer ais de gevolgen van uiterlijke bétr'ekkingen en omstandigheden moeten aangézien wor- 3— D.2 Q -> S c a C. X c c, c <ij A «sSSo 6)»-3 I) M O Si p 3 2: si r c. •H--3 g^ .5 2 ■SS,* 55 r. O 0 v. "O Sl.ïl S"5 3 9Ï& C T3 - C O o v. O a h" a» •- 3 5 e C 3 u.; <D ■-*— O =3 .2 SP U)ü - T! t: *T3 c v- o rr— «ïïïvoiS G tuo -a n ~o c tj '3 O C J Q> ■5S>sSa" B - -S§ iS 0 g 5 P S - a5i*.2 o"°^c?Sc"- al r- c *-» n <U kJ s-s -SaJi-4 „xgs «-» g S o-§o-£g«'*e-s.gi='SiSo»3 s||S£isB--s|£ - ïÜV0t^ «{tjj- -q den; vooral omdat, zoo ala deze schrijver betuigt, ,|S;>ï53,v'CoJi-« 5 aan de weldadige bemoeijertissen dei: Zendelingéhvoort- j-h?"0'! 5,Sio|g g °"g5 2 durend struikelblokken van den kant der regering - in den weg gelegd, en inzonderheid door de locale auto riteiten allerlei hinderpalen opgezocht worden om den gang van dit werk te stremmen. Dit is in weinige woorden, zoo al niet de hoofd.inhoud van dit boek, dan toch de voorname geest en strekking des schrij ven, welke op elke bladzjjde blijkbaar wordt. Dat nu de beschrijving en voordragt des schrijvers, voor zbo verre zulks den tegenwoordigen tóestand der oorspronkelijke inwoners in Zuid-Afrika betreft, met de waarheid overeenkomstig is, schijnt te minder aan tegenspraak onderhevig, wijl alle latere reizigers en ooggetuigeneen gelijksoortig beeld van den toe stand der aloude inboorlingen, uit die drié oogpunten beschouwd, ontworpen hebben, als de Heer Dr. Philips hier voorstelt. Van alle waarde ontdaan, strijdig tegen de wetten, en in den hoogsteD graad ongelukkig, noemt hij den toestand der thans nog voorhandene Overblijf sels der ingeboren oorspronkelijke volks - stammen en hij beroept zich daarbij, op daadzaken, die naauwelijks voor tegenspraak vatbaar zijn. Hoe nu de schrijver in het vervolg allerlei pogingen aanwendt, om zpowel het Britsche Publiek, als ook de Britsche Regering, tot een meer levendig gevoel der aan.de Kaap tot hiertoe en geduldig verdragen ongeregtigheden over te halenen aan de Regering eene meer nadrukkelijke tusschénkomst harer aldaar zich bevindende onder danen hoezeer dan ook kleurlingenaan te bevelen en de onvervreeemdbare regten ook van die mén- schenmet geschiktheid en met nadruk te verdedigen, dit alles kan men alleen door het lezen van 's mans werk, regt naar den aard leeren begrijpen, maar bij heeft hierbij het één en ander dat hem bijzonder eigen is: zoo als: dat hij den toestand der Zuid Afriltaansche Aborigines voor de aankomst def Européërs, hoofdza kelijk op het getuigenis van Sparrmann, (een getuige nis, hetwelk echter dóór vele daadzaken voorlang groo- tendeels krachteloos geworden isals een staat van welvaartvan vrede en eetdracht en onderlinge eens gezindheid afschildert, en ook aan het oorspronkelijk karakter der Hottentotten en Boscbmanneneen* uit stekende lof toezwaait; voorts ook: wanneer hij be. weert, dat de Engelsche Regering, welverre dat zij de ongeregtigheden, die door de Hollanders meer ge duld, dan begaan zijn, (en waarvan Barrou zulk een overdreven tafereel geschetst heelt,) zoude vernJeden hebbenof getracht zonde hebben weder goed te ma kenintegendeel gansch stelselmatig daarop uitgegaan is, om ie oorspronkelijke inwoners, de inboorlingen, de oorspronkelijke landzaten, dier landen, Van .alle limi ne natuurlijke regten te berooven, hen ie verdringen en dienstbaar te maken aan de grilligheid van eiken vreemden niéuwen aankomeling. Onderdrukkingen en ongeregtigheden vin allerlei iart welke de Hollanosche Regering slechts dulde of door de vingeren zagwerden door de Engelschen Rege ring op de stelligste wijze gewettigd waarbij dan, zoo als natuurlijk isop zedelijke en godsdienstige bescha ving der oorspronkelijke inwoners niet de allergeringste acht geslagen wordt, maar alles van jaar tot jaar voort durend erger wordt. Deze door en uit zichzelve reeds verbazende en door nog meer in het oog toopendé daaazagen b. v. dat de Engelsche Regering de grenzen der kolonie aluin verder noordwaartsen laatsteiip: over eene land streek van nagenoeg 48 000 Engelsche vierkanten mitieu C tiet vervoig op den kant van dene biadz.) j: 1. m a- tu CN r\ E gj "aj f— g.t:«u o a» a»c V3 "O O "O SB 0 s S 5^5 2 o»"5 1) NT)T3 S U U«CO>CCcR><uSl '7 -Q 0 <u 0 -O ir 1 .2! U-I C3 -id *.«2 c a 1- J" s- a> - •gi |~|1 s-s S J-Sl T^.-a R," .2 a a O>-OTJ C ^-3 B o M <5# 's -w c g.*» ü- C hc2 ""H hf, t 3 -T3 *o>C3«(ui' •--ufjJ.2 *T3 Sf c »-» sj a S - c w .;°jd c/i e--2*- -8 r- JZ V w 0*5 - r- H r 2, n> <LI CS 33 J" 5, rt a3 'D C3 3 c «d :=p o O -S r- ej r\ -1 r-tv f o-^ r-> CL c O -g-5 - o «r? ccoojw'SSSË tui» bec-rS".65 g Sc a 0 w •s>a>P.-5 5iaSQsSg lïc'é J "è'ni, - 1 N a Q S .1 1 Rx 5 2 S 8 ?j M S pij WN ^-o E E 1 D c ~a 33 '0 o S S C L. O O C py -r? N 0 S 2 5 -Ed s 3 ja; u fcfi "O .5 Sf .2 SS 1 s S-s-Sfs 8 cl d c *S 5 ^3 c 3 -g-s^ g>= g S aj s w u U 5d)c: CJ^t-iiraO s s 3 sii"! "'12 s3 f-S I £o|K g S,S?.g|s ga M3.S „Sc2n"2,>p>nO ka 2. 2 o a£v=a2'icN552a o t lil o| a|i>- S-S &'S l-S a-41 2 Srö-M S

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1829 | | pagina 3