LEYDSCHE
COURANT.
li
MI?!
Mil
A°. 1825.
N°. 133.
tr-£) -
0 s 15
MAANDAG
Programma-
Van se
Maatschap»!] der
NE D ER. LA ND SC H E LETTER KUNDE
te Leïsen.
De Maatfchappij der Nederlanfche Letterkunde te
Leyden heeft in hare Algefneené Vergaderinggehou
den den 3oftcn Junij dezes iaarstot Leden verkozen
'de Heeren Mr. C. P. E. Robidé van der AaAdvokaat
te Leeuwarden Mr. G. Groeit van PrinjiererAdvokaat
te 's Hage IV. A. van HengelLid van de Derde Klasfe
Van het K'oninkl. Nederlandsch Indituut, Pfofesfor te
AmderdamS. D. de Keizer, Predikant te Amfterdam
Mr. J. van der Linden. Ridder van de Orde van den
Nederlandfchen Leeuw, Advokaat te Airtfterdatn G. Moll,
Ridder van de Orde van den Nederlandfchen Leeuw
Lid van het Koninklijk Nederl. IndituutHoogleeraar
te Utrecht, enz.; G.J.Rooijem, Predikant te Am
derdam Mr. J. C. SpraytRidder van de Orde van
den Nederlandfchen Leeuw, Prefident van de Regtkank
van Eerden Aanleg te Antwerpen Dr. A. van Stipriaan
Luifius, Lid van het Koninklijk Nederl. Indituut enz.
te Delft; M. Staart, Lid en Secretaris der Derde Klasfe
van het Koninklijk Nederlandsch IndituutPredikant
te Amfterdam F. van Teutem Predikant bij de Remori-
ftrantfche Gemeente te Utrecht; Mr. C. A. den Tex
Lid van het Koninklijk Nederl.,Indituut, Prof. Jur. te
Amderdam C. Vervier te GentC. IV. IVesterbaen
Predikant bij de Remondrantfche Gemeente te Amder
dam enz.D. H. IVildfehutPredikant te Amderdam
Mr. J. F. X. IVürthPlaatsvervangend Regter bij de
Regtbank van Eerden Aanleg te Luik.
De Maatfchappij fchrijft als Prijsvraag ter beantwoor
ding voor of op 1 Januarij 1827 uit, de navolgende!
Welke ophelderingen zijn er voor onze Taal- en
Oudheidkunde te halen uit eene naanwkeurige kennis
der Heidenfche gebruikenwelke oudstijds in deze
landen hebben plaats gehad
Voor of uiterlijk op 1 Januarij 1826 verwacht de Maat
fchappij antwoorden op de vraag in 1824 uitgefchreven
luidende
Welke wasfedert de oudde tijdende invloed
der Geestelijkheid op de zeden en gewoontenden
Regeringsvorm en de Regtpieging in Holland
Zeeland en het Bisdom van Utrecht?
alsmede op de Prijsvraag in 1822 voor het eerst en op
de Vergadering van 1824 op nieuw uitgefchreven:
Eene beknopte voordragt van de Noordfche Mytho-
logie, ontleend uit de oorfpronkelijke gedenkdukken
en met aanwijzing van het gebruik, dat biervan in
de Nederlandfche Dichtkunde zou kunnen gemaakt
worden
Voor of op 1 Januarij 1827 is de termijn van beant
woording der Prijsvraag mede in 1822 uitgefchreven.
Een oordeelkundig ovcrzig; der Inlandfcke Gefchied-
fchrijvers van ons Vaderlandvan de vroegde tijden
af, tot aan de inlijving van Belgie aan Frankrijk, en de
y, omwenteling van 1795 inde Vereenigde Nederlanden
Daarenboven is op de Algemeene Vergadering dezes
jaars bcdoten Voor eenen onbepaalden tijd op te geven
de navolgende prijsftoffe
Men verlangt eene naauwkeurigeen tot in de
bijzonderheden voortgezette vergelijking, der gram-
maticale vormen van de Germaanfche tongvallenen
bovenal van het Nederduitsch met die van het Sanscrit
en I'arfi. Deze vergelijking behoort verzeld te zijn
van, en nader gedaafd te worden door eene uitge-
breide Woordenlijstwaarin de overeendemming van
een aanmerkelijk gedeelte van den fpraakvoorraad der
Germaanfche dialecten met woorden uit het Sanscrit
en Parfi wordt aangetoond en verder nuttige Wen-
ken tot verbetering en opheldering der woord-afleiding
gegeven worden. Onder Germaanfche tongvallen
verdaat de Maatfchappij de thans gebruikelijke tong-
vallen van den Germaanfchen taaldammet name
het Engelsch Hoog- en NederduitschDeensch en
Zweedsch zonder daarom of de oude talen van
het Noordenof zelfs Grieksch of Latijn van dit
onderzoek uit te fluiten."
Het ftaat een' ieder vrijook den Leden der Maat
fchappij om naar den prijs te dingen alleenlijk worden
de Gecommitteerden ter beoordeeiing der ingekomene
Verhandelingen van die vrijheid uitgefloten. Aan den
genen wiens Verhandeling de beste en aan het oog
merk der Maatfchappij voldoende zal gekeurd worden
biedt de Maatfchappij een' gouden Penning aanter
waarde van 150 Guldens.
De Verhandelingen moeten zijn in de Nederduitfche
of Latijnfche Tale met eene duidelijke hadvan iemand
die geen Lid der Maatfchappij isafgefchreven iedere
Verhandeling moet, met eene zinfpreuk geteekend,
befloten worden in een' verzegelden omflag, welke
den titel en de zinfpreuk der Verhandeling ten opfchrift
heeft. Hierbij moet gevoegd worden een verzegeld
briefjein hetwelk de naam en woonplaats van den
Schrijveren boven op hetwelk de zinfpreuk der Ver
handeling gefchreven is.
Het een en ander moet in een'buiten-omflag ten tijde
hierboven bepaaaldvrachtvrij, bezorgd zijn in handen
van eenen der tegenwoordige Secretarisfen der Maat
fchappij Profesfor H. IV. Tydeman en Mr. IV. P, Kluit
beiden wonende te Leyden.
den 7 november.
O
to
ui, <0 y Cl
O
o
,<L>
5 §1 "=<-
<V TO r°
O O S N J>
CJ
'Z? 5 0.1
h C o 1/3 cl
TO j— O
ï^JMG-a 1
a tn
W> - 2 0
c 3 to-
cc O
y
hs 5
C
Sbg
ed y
L- U H
'CLy «D
Q
i 0-0
Pb
y gj Va
v -X ci cj
a 'i -g s 2^
5 rt <y (D
3,
u O
c/2 tD
O CJ
P
T c> r* r.
*j o c> o
S S 3
RUSLAND.
PETERSBURG den 18 October. De Graaf van
GourielF, Chef van het kabinet van Z. M.is, 11a eene
lange en fmertelijke ziekte den 11 dezer alhier over
leden in den ouderdom van <38 jaren. Eergister is hij
plegciglijk begraven. Het diplomatiek korpsde leden
van ïlen rijksraad, de ministers, de fenateurs en een
zeer groot aantal van beambten bij de ministerien en bij
het kabinet, hebben den plegtigen lijkdionst in bet
'klooster van St. Alexander Newsky bijgewoond waarna
het lijk met grobte flatie tot aan de barrière geleid, en
vervolgens naar de kerk der Keizerlijke porcelein-fabrflek
gebragt, en aldaar in den grafkelder nedergeiegd is.
In den loop der maand Augustus is van Orenburg
eene karavaan van 502 kamelenbeladen met Rlisfifche
koopwaren, naar Khiva vertrokkenin die zelfde maand
zijn er twee vertrokken van Petro-Pauluskde eene
van 83 kamelen naar Cocanien de andere van 30 naar
Taschkent.
Volgens een olflcieel fltik door het tolbeftuur aan de
financie-kamer van den Finlandfchen fenaat ingeleverd
Zijn in Finland, gedurende het jaaf 1824 ingevoerd voor
4,673,556 roebels aan koopwarenen uitgevoerd voor
5,728,570 roebels. De balans van den koophandel ten
voordeele van Finland is dus geweest 1,055,013 roebels.
Opmerking verdient het, dat de invoer van voorwerpen
van weelde in Finland uiterst gering is geweest; Hechts
zijn in 1824 ingevoerd 246 flesfehen Champagne wijn
1883 ellen laken, bijna volftrekt geene zijden ftoffen
maar 20 ftukjes lint, en maar voor 269 roebels fpiegel-
glas van verfchillende groottemaar daarentegen voor
38,083 roebels aan boeken.
Het fchijntvolgens die brievenwelke men uit onze
kolonie aan de noord-west kust van Amerika ontvangt
dac aldaar vele gebeenten worden gevonden van den Mam-
mout'n op de heuvels bij de rivier Kouskokhane niet
ver van de redout Alexandroifsk in de baai van Kcnay.
SPANJE.
K A D I X den 14 October. De op heden ontvaii-
gene brieven van Grenada delen eenige tot hiertoe
onbekend geblevene bijzonderheden mede nopens
de ftrafvoltrekking der op den pden September aldaar
ter dood gebragte vrijmetzelaars. Volgens die brieven
fchijnt hetdat die perfonen leden waren van het Ge-
nootl'chap der verdedigers van het Geloof en van den
Koning, een Genooti'chap van fchcurmakers uit de
Apostolifche Maatfchappij der Comeptionistentijdens
hunne gevangenneming waren zij bekleed met teeltenen
uit het lijden van Christusdoor hen bij geheime ver
gaderingen aangenomen. Hun proces moest naar de
algemeene wetten worden behandeld waaruit een lang
verwijl en welligt hunne vrijfpraak te wachtèn ftond
daar nu het Koninklijk bcfluit, omtrent dé vrijmetze
laars zoo veel fnelleï in zijne werking wasnam men
te Madrid de partij deze vlrdedigers van hec geloof voor
vrijmetfelaars te verklarenen het bevel om hen dien
overeenkomftig te behandelenwerd naar Grenada ge
zonden. De autoriteiten aldaar, vermeenden zich tegen
dit zoo ftreng bevel te moeten verzetten: hierop ver-
fpreidde zich het gerucht hunner redding, maar nieuwe
en dringende bevelen, van Madrid aangekomen, voer
den hen naar het fchavot.
Dezelfde brieven voegen er bijdat het Genootfchap
der verdedigers van het Geloof en van den Koningdoor
deszelfs booze aanflagen de autoriteiten van Grenada
en Murcia in geftadige onrust houdt, en dat een groot
getal der leden van dat Genootfchapzoo wel geeste
lijken als wereldlijkenin Malaga gearresteerd is.
Te Sivilien is eene expresl'e vim Madrid aangekomen
om de Marquis de las Amarillas ten hove te roepen:
De Franfche oorlogs-korvet la Panthèreis gister
uit onze haven naar Toulon gezeild.
DUITSCHLAND.
NEURENBURG den 26 October. De Heer Doctof
J. W. Fifcher, te Kornenburg, bij Wcenen, deelt,
omtrent den winter van 1825 tot 1826, de navolgende
bemerkingen mede, aangaande de luchtgefteldheidUit
den ftaat des weders, gedurende den vorigen zomer en
tegéhwoordigen herfstwelke overeenkomftig mijne
voorfpelling juist invielals oök uit de vergelijking
met de beftaande verkouding der luchtgefteldheid kan
men met waarfchijnlijkheid zeggen dat de winter van het
jaar 1825 tot 1826 zich over het algemeen, en voor
namelijk in de maand Januarij döor koude zal kenmer
ken. Deze voorfpelling wordt ook nog bevestigd, doof
de voorbereiding der natuurdrift bij vele dier- en piant-
foorten. De nog iaat bij Zuiden Zuid Oosten en Westen
wind aanhoudende warmtezal omftreeks half Decem
ber door koude Noorden, Noord-Oosten, en Noord-
Westen wind verdreven worden. De koude verdikt in
de lucht aanwezige dampen tot dikke wolken en fneeuw,
welke bii duistere dagen in grootere fneeuwvlokken
nederdaaltwanneer de electriciteit der lucht de warmte
vindendedaardoor de kristallen der fneeuw gevormd
wonden. Dat deze over het algemeen koude winter ten
zelfder tijd meer droog dan vochtig wezen zal, is een
gevolg van den zeldzaam vochtigen Westenwind en
meestal droogen Nooidwescen-Noorden- en Oosten-
Ij Het vervolg op de kant van deze bludz.
fcD feD Q 5
cD O 'on tn C>
<3 G O TO C-rQ
5 ru; N) :aJ C3 u
US- 'ZJ -O cjGJTTJO
•S o g.-g&-V
fcD-T- r. U C?
•s? S JT
C> o o -r O
d ~o ,v_
»_.5?g'o sz; -
Ocïkocjk-OKÏ
-G C <D bO N S
OJ CD
T2 bC
,bQ 5
Q
fc.O
ILs'gC/
s;
;-u cj
g*H
-> §1
US"
s rfo s
s p i
CT-.to o
b E
N o .3P
C n 3* 2
g G
u 2
a
2 3 é-1 o
bD CD
O
a
s a s e s g
N 7 to bO
G .CJ 'S G G
O) G Ce G O
"C G O r,
s 2^2
S.S
G -O J2 T3 O
S'B
g -e oJ «3
2 55 a
t- C3
G L O 1
2 o ^3 0 a
o o bD o
"Gr <D O
hOÜ G 2
a G Sb 0
"■S g'a.'E
CD 53 èij
CJ O 2 w u
bo M G TO
CJ TO C
ai s
G -r- u o P)
-S-S
D u p, O
s s 3 s
e 2 o
oï S
S a
a u o a G
bDa> <D
c x?
co
c
5 W
oj
G TO CJ
1 C>
G a G TO
f cj r2 tv
dj N JE)
u f-j o 5
Tj ciju'o' bD 2
G C> S vi j
1 O-S 2.Ï3
„C. Cl, *-* -G
O'SM a1 M
«3.2.
G O O
^11
t-4
CD O»
-C -G
-O
O aj
•h D J
g 2
w o 5
O
p o "2
rG -C 5J C3
5 "G
G P
3 g
G TO -V*
f? m
- u CS
'Z H
UM ai -
k M a
»- '-G
§5 a
.Ü37 3
J S G
G 2 H) C d) 1 to
a o
co
^•50 S
Ji "'Jee
g
c 3 B -s
5 ss"° U w
a. o o
cs TO P "P O
TO "C «--O b
*-* TZ "G 2J
TO .r Cl bfl
CJ TO .3 0
N d> GD N
o "3 S 2, to
O
O i:
O is
p «rs
o 2 - 2
Ad r* a.' *-• to
<u „3
De "Xj S "Jjt S - y 5 ij
M Ze* ü'2 5 ej .0 o 45 a. S-
to t- 'TO O "P TO a 7N to T3 c'
s •s s s a,J s os-H, 5
■a.l.'üE-Sgt—
OJ u w CD
e- JTO -TO - - -
N E D
r. t S h~
«e S_Ö:
IS s|
SP
G ■- G C)
CD o CL TO
2
:g-"~ S - r .to
G *3 d) .2 O -• - G r-,
bD
3 TO
- S_ VH ,14
L 15o o OJ
^IlUf
O 'S u
O
co OJ
CD
G -TO
d> o
G .O
S
e - -
=p
U O r- '5 O
J 2 G CD "3 O -
TO bJ3 CL'G
U CJ-O
TO
5
d> CJ ff.
d> o
d> ^TO Cu p -G G
""-1IIP
•G O rj!
p o
5 2
„"p
I öj «-» 2
•z?
to CJ
TO bD
O CL, dl
G u, P bjjO
S'~ ty G
bO 3 ci -to
S>»1§
y e 2'
I O
Cu
*P G
2 u C)
-TO "C
I H
s g
S .fc.
.ESëfc
E^c
G'-P
2 y
to o y
y -G
S
i 'P y
-s
"MD
bo.y c
G X) d)
:§.s s
e s Z
o «1=
:>§1
N y o»
Cu
bD.u.
*T3 ,C-
<D
b/3 G
.E 0 o
bc3
éi
jjj o y ,G
2
bD G
5
G y c
5 c>
d> y
Sï?
G -■* y
5.S y
1 ,s "G
3'3C
2 TO CJ
cd y c
o m
S O ei
TO OJ ui
O -
O
G
O PC
tf TO^
cd .2
y ÏTS
Pu bp
c.S,3
y "TO ;to*
2cd 5
y 'G
*TO "3
G<u Cl
«H'-S.a
P y
.P tja
TO J*
'5?
bo O
s S 5
y S
as
