f» a a es
-• o
O O ZT
2» w O
b 3 S
O
«X, rt
-
MENGELINGEN.
o 2
- 5
S rt
-» 3
fx £U
on
s 2.
X C fltx
N 2 2.
2. 2 w
D.
Gï.°!
fï5.
s - a
I 5- S
6: s. -
O
o 2 -
o o ST a-
2 M o i
S*
TO
n
3. 2
I
2. "O
rt
o e
N et» rt 2 1
5
C»
ST 8
ss
I 5' 3
1 rt O» K*
s
•»*S5
a; n
a H i
5 5 f
- at o.
O r** 5"
S, <x 2
n N A
S -
g- o
3 2
S. 3
- 2 2
«22
ST
cr -.
a i
cr n i
o O
a. 3> =3
84 2.
5?
rt Ou
MM'
ft
5 i 5
M 2.
Sr; 5-
o 2. n
N
2 w. s?
s 5
o
f> er
tb w. 2
!.5«
N,
r 5
2 o*
is
S
2»
t! rt
K
S S
B
£T c
q j
o
w *r a
o
o
2 a*»
ft
2. To
W rt
a a o»
•5*02.
n ft M. w*
w 5 2 8 1 -
o. cr N
2"
2 a."
M t
D. r. J
- *r
*4 n
tr a- a o a
- ts 2 d B
n S" cr 2 a
3 o s
0*J
•m N
2 - B 2
b r
o £p m
0 i?
cr a 0
3* g w.
o n. K. -»
o ft
2- 2 w -
2 2 5" 1 Q.
rt 2 wT o
m M 90 ©9
hW f»
e25.:
fD w. 2
o o. w
o*
B> O CU
Z o na
s. s
rjfc fn 0
Ki O -4 g,
tr a cl
Is
r?
2 o o
r 0 2-1%*
a
- 2*
Cö
r*
2
3
3 °n
2 5-
2
a 7 g
w. f,
O ft
QQ
Q. 7T -
w 0 o.
cr o n
o
a re
4 3
s ?s
o 2. O
0 2 H
O
cr h
ft 6»
0
64
^O'o
5 o 3
0
s i
0 o
2 S- o
«■i
-i "S
*i a N
rt
a 2 7 <T
ft
2. 0
<T S
*4 B 0
a ST a n
S. 2. 2. 0
m a
.'SB
3
2"2
ti
9 a O D-
ft rt
y S-
2 O O*
5;?i
r
3 B
Z. rt
s>- «5
1*1
1 ■f «-.
2. a
M ft rt 2" O
C t
ZÊ ZL
t~* ft rt
2 r* o
r s -
I - ST
ft 2* 0 3
a S 3
N«-< 2
o
o ft a cru
f M - 2.
rt J 3» rt
0 5 a 2
O Q. b
rt ft
«1» "O
41 N
^2. O
rt O
2 *a n.
n
S"
S; 0.
rt 2.
o
w °v
O o
O O H
ex. S
I s
i-s
5" 5".
ft. 5J 53
5
U»
s r - v>
•4 »2, O W O Cu
O. tq ft rt
1» r o*
<m n- CXé
t% 2. w* tr
5* o rt Q. rt
-BO
-SB
o
éi
2 r> a
w a S s
0 s
o rt
!?5;
fr rt
VERTOOG.
attr Mijn Heer den craa» de saint CKICQ. Stttti-
raadVoorzitter van den Haad van Koopftaejel en
Kelenlen, in Frankrijk ever de beweegredenen let liet
Ontwerp van tVetmedegedeeld door Z. R. den Voorzit'
ter van den Raad van Mi vitten ketrefends de
Inkomende en uitgaande Reglen gehouden den
15 'jont/, 1804.
Mijne hierenI
„De Koning beeft one gelnt UI. dt benrtegiedenet
epen te leggen, eiignndt bet Onmetp van Wet, bet
welk Hoogstdeeielfs Ministers U, In Zijnen niim heb
ben vonigcdiigen. De» beweegreden iUn ven tweeder
lei iitd- Dn eerfte betreft, In bctbtjionder, betgeen uit
den ootfptong der bQzondeiedaden is geput, welke leder
der voorgeltelde beflultro beptilden.' de sndcre meer
tlgemeen en de (renden bevittende, welke bi) de zi-
menftelling vtn bet Ontwerp der Wet in derzetver ge
heel, zijn voorifgegsin. W|J zollen deze grondflellin-
gen dadelijk ontwikkelen, eo dit met der te meer ver
trouwen doen, dewijl wQ In dezelve de beprling vin
•lie de wetten, dia reeds dosr awe Hemmen bekrsch,
rlgd zijn, «ntdekkeo. Deze eilea tuiten, indcrdiid,
op deze hoofdwsirdbeid, dst er geen rijkdom voer de
Volkeren bedsit, den door den erbeld t dit ir te zeg
gen; door het in weaide Helle» van den grond, en bet
ln wetklnx brengen vin de ontelbare voortbrengfelen
welke bt) oplevert: eeoe vruchtbare en via heden »f,
onbetwistbare wearbeidzoo dst bet voldoende ken ge
oordeeld worden om net eeneo vrijen geen eo opregte
tr00w dat te oedetzoeken, ten einde men daaruit, met
overtuiging eo zeketbeld, den regel dnr oordeelvellingen
ovetsl hetgeen tot het btflnut dee Htodele behoort af
te lelden.
De arbeid voert den rQkdom via het Volk ela: hij
febept alle de Hoffelijke diegen, welke door de behoef,
ten afdaot de fmaken dit ln Maitfcbeppj) levendes ge
vorderd wordea, en ook, omdat ket algemeen gemsfc
la den overvloed dezer dingeo beHiit. Deze overvloed
nu moet het voottbreagfel vas oailnoale nijverheid zijn.
Iodieo die overvloed bet voorbrenfftl ven vreemden ar
beid ie, dan zon de nationale arbeid eo deze overvloed
dadelijk ophouden, omdat de werkzaamheid daar bljjft
flil Haan, waar de verteering aan deozelvnn ontbreekt
eo omdat de overvloed, welke ket gevolg en net loon
van den arbeid ia, zonder vertier zlcb nier kan ftaande
houdeo. Verooderfiel eeesdat bat graan uir de Krim
uwe markten overllroomt tot elf of twaalf fr.oks bet
Hectoliterea zegmiJ, wat er weldra van deo akkerbouw
moet wordenf Veronderftel, dat twee of driehonderd
millioeacn ponden ijzer, welke w)), jaarlijksgebrul,
ken, door Engeland in onze havent aangebrngtworden,
tegen acht franken de honderd ponden, en zeg oaa
wat zal er weldra v^go awe event wordeaea wet ven
de boefchen welke zQ op prija houden t
Zoo deze gevolgtrekkingen weer zijl, gelijk wQ alet
gelonven, dat zjj kunnen tegengafprokes worden, ia
het ook tevena een vant en onvermijdelijk gevolg, dat
de beate wetgeving de zsodaeige ia, welke, op de zi.
kerfle wQze aan den arbeid van het Land, de midde,
len waarborgt, om zlcb door de verteeriog te vetgroo-
ten ea te betRelleo. Ik weet wel, dat mes'one zal
antwoorden: nversl zijn vetteerdere: meo heeft ban
fltchtn de vaortbrengfglen via den arbeid, vaa waar
die ook voartfpraltan, te deen toekom»; docb ik weet
•ok, dit de Goavctptmcntea bet gcvoeleo, om de ge-
heele wereldals ces volkte befeboowea, nog niet
•aogeaemes hebben, en niet kanneode Oefchikken, dan
over de verteerden, welke tick tan haane wetten oa-
derwerpeomaetto ZÖ Zlcb onk beijvcreo, die genen
la baooeo arbeid voor te Htaa, welke aleta andere, dia
de verteerden zelve zjjo.
Het zonde overtollig zijn de wietbeld biervan te wil.
len toeifea aen de recdn zoo verre van one verwjjdeide
tijdvakkentoen de Enroptfcbn volkan nog weloige
vorderingen in de uitoefening der vindingrijke kunsten
gemaakt hadden: toen voor elk buoner, niet dan ineene
geringe hoeveelheid van vnoribrengfnlea uitmaottade,
dn middelen tot ruiling, nataatlijk, opeaRondea; toen
da werken, b(jna alles alleen doordca menfebea btod
vervaardigdde algemene behoeftes la verre ne niet
kond» beftrjjden, xno dat de konper den verkooper
tot beider voordeelreeda te gemoet ging.
Dia tQdeo a(Ji geheel veranderd. Ovarii hebben de
werktnig» Maitlneide pleet» ven de beed» der
menfeban ingenomco: overal ia de oplevering overvloei.
Jende, overal ie bet eveawigt taefeben het vermogen
om voort te breogeo eo de middelen om re verreereo
verbrokenea dit ie tegenwoordig met dn taken zoo
gvfteld dat de vooitbrencet! veroordeeld den vetteerder
tv gemoet te lonpeo. Hce zou her andere mogelijk
kunnen zijo, dan door behulp van eeoe rif uwe raagt,
dat de kleinile oozer naburige Starca genoegzaam ia
(laat zon wezen, om ona al betgeae w|J van gefabri
ceerde voornerpen kunnen gebruiken, te leveren; ter-
w(jl zij telren tut de afzetting van alle foorten onzez
voortbrengfelen ona niet, dto eaté saèednidandn verg
teering, zanden aanbieden?
Wat moet een Land, waarin Land. ea werkmte zich
bevinden, gefchikt, om veel voort te brengen en veel
te verteeren, ia zoodtnlgeo toeHaad lanvaegoo» Zijns
markt, zon veel mogeljjkvoor de voortbrengfelen
via Ztjnea grond en zijne nijverheid befparen: door rag.
ten beperken, en, dea noods, den iavoer van gronde
ea kantf voottbrcagfelea tas andere volken verbieden.
Er z|jn twee tegeowerpiogen gedaan ea niet zonder
brachtdocb wQ oordeeten dertclvet oplaafiog niet
mneQeliJk.
Wat vrees koeitert gQ zegt men, voor eea vreemd 1
produktf Indien hetzelve tot den prQa van bef aw*
verkocht wordt, tal men zeker aan betowe de voorkcot
geven: zoo bet tot minder prQa wordt eaogeboden ia
bet dan niet billijk, dat men dea verbruiker bet voot. 1
deel daar van doe genitief maar men vergeet, dat hier
voortbreager ea verbruiker e» zQo: datfoo delaadmaa
aan deo vteemdee minder voor bet Qzer ea het likes,
hetwelk b(J noodig heeft, betaalt, zaldandezevrtemde,
op zijn beurt, ook bet graan, het vee, de wol, enzz
hetgeen da landman hem bad kiannea leveraa, bij dea.
ztlvea halen Welk e» febade dua voor belden Hoe
daidelëk ziet meo niet, dat de eeo ia de ander belang
hebbende, bQ koop ook eeo verkoop voortbrengef
Men vergeet vooral, dit, indien booge regten, da
zwarigheid in ticb hebbes, de iolandfcbé goedereng
voor eenen tijd, ln prija te does Hijgen, deze prijs
ecbier, door de binaenlaodfcbe mededinging febieljdle
ve rflaauwt welke aaijver men moet aanmoedigen ea
nafpeoren, om dat dezelve alleeo voerdeelig, ttrwQI
de buiiealaodfche fleeda fcbadtljjk ia, Hooraia aaa dea
arbeid vtroorzaakt ea de piQzeo zelvea welks da
vreemdeling niat zou oalatea, boeger ta vorderen,
wanneer de moedeloosheid den vlQt, die beta ia iQa
duel verbitdert vernietigd zoa bebbea. Daiteada
voorbeelden daar vaa zijo er b(J te brengen: doch om
nl. met die optelliog alet lattlg tavell», weet g(J.
dat, fedett de verboda-wetten 1de vervaardiging vaa
kaïoene lijnwaden aangemoedigd hebbeneetefabrllalitg
waar van ik illet weer, wat aiea 10a kuna» tegaa.
werpen, indien bet omtrent deze floffe siet blnderachtid
wia voor legeven, datzQ met de mode bad te woiReles—
wie weet niet, (eg Ik dat de prlje va, deMvoortbreng-
fala vso bet weefgatoaw tot twee of drie honderd van het
honderd gedaald laf En ft) zalt zeker nier geloevea,
dat Engeland ea Zwitferland dezelve aas ont nog tet
gematigder prijzen zonde kunaea aanbieden wan,
neer zi) hnn aandeel aaa eite marktpltttfen beboudea
bedden f
De Koophtndfl aodergait wisfeliegen; zegt men nog:
en ziet gQ niet. dat door uwe maikt voer de voort,
brengfelan van anderen te fluiten, gij ook hunne mtrktea
voor awe eigen voortbrengfeleo floitf Hier hgeracbe
vergrooting in de uitdrukkingen. Acht honderd mil.
liaeneowelke, JaarlQkade fnm uitmaken van ones
in- ea uitgevoerde goeder», bewjjzeo genoegdat onza
markt aiet oogeaaakbaar ea de vreemde marktas oo«
siet ontzegd zjjn: dat komt hier door: dewQl da natuur
ona mat alle bare voortbrengfelen geftbookau heeft,
welke w)J behoeven, gebruiken, eifcbeaof die wj)
bearbeiden gelijk ij) ona echter daar es regio met
vele beweldadigdewaar mede aQ iedere volkareauiet
begunstigde. Nog meer, om dat de Hteda altijd toe,
nemende volmaking der verfcblllende nijverheden elk
volk in allee niet op deazelfdea gelijken trap voert ea
doet uitmuateu, en dat de zlnnelQkbeid en de mods
niet febroomen, de belaatingea te trotfer» om zlcb
voldoening ta vsrfcbaffen. Het ia ookdat da Isniga
overtniglag der nuttigheid de noodzakelijkheid vto hit
Hclfel zalven, waar toe wfl verbonden zijn nog nimmer
in de gevolgen beeft doen oaderviodennoch ala onbillijk
beoordeelen. De pligt. am zich te befchcraen, fluit
inderdaad zekere behoedzaamheid niet uit, wegen» da
middelenom deze befchcrmlaf krachtdadig te doea
werken. Da noodzakelijkheidom zQn eigen welzija
te bevorderen, gebiedtgeenazina, om Jegens de welvaart
vaa anderen gebtcl onopmerkzaam te sQo, dtn alleca
ia zosdanigs gavallaa, wanneer eene dergelijke voor-
zlgtlgbeid alle fcbadelsaiHelliog voor (icb zalv» Zee
uiitlaiteo.
WQ makes aogltei geaa zwarigheid, om te erkennen,
dat, zoo met de noodzakelijkheid van case beperking
onzer lavoeriagen vaatbeudr, vrij ln gevaar kunaea
komta, am fommiga oneer baltanlandfcbe verkoop»
ten mioate voor eenlg» t(Jdta verzwakken. Maag
laten wQ, zonder bier herhalen, ber geeo zon dik-
Met vervelg *f ie Kant van deze ilaaz
