Mflilfïlülï
If Ui
r' 2. - - n 2.
a^02=S'?5-
- M vj - r-1 C a - -t ■r'*
MENGELINGEN.
CARBONARISMUS-
rr a
a ra
77
a "J a ft n
P5to 3 g 2 S QetCarbonaristnus eo her AdeffsHnut Waren v in ïtalie.0
1b het jaar 1816 de beide overheerfcbeöde geheime Ge»
O p» 2- cr 5 d ra zelfcbappeo. In hanne detnagoglfchs bedoelingen vol*
™^l°^Sp5®o»2 komec geljjk: de eene de Agrsrifche wet, de andere
3 n 3 o deo Koningsmoord predikende, oodeifcbeiddeo zij zich
- a- 3 alleen door de van bun aangenomen gebraiken. Het
middenpunt van deo eerften was re Napels, dat van
deD tweedon ïd Frankrijk# en, terwijl beiden, dage-
Z =r x o n- <r
a 3- w pt a 2 1? Iflks, nieawe Profeiteten «naakten, vormden zich
tr aodere ondergefcbikte lekten ander vej fchilleflde namen
"aS3o°2»Sg^" 5* S* *eikegegamenlgk, de vernietiging der Monarchale
^'r^aSw?"™ sS" ws Regeriogen bedoelden. De kiem van het Carbonarismus
3 5" j? ür 2" Zi- 2 B o kwam in 2857 uit vreemde gewesten, en wortelde zich
ffQ O" J tl w 11 n,
3 o" 01 S 2 2. o» o> a 2* 2* in de Oosienrijkfche provincie la Pelifina dan de om-
tJtSr>an>»ora~(a-, r» -& v
n =r o «v - zwerving van deze Sektarisfen kon niet lang de waak-
mmtf M-..- -1 ii' zaambeid der Oosténrijkfche politie ontgaan# De
tag's, fcbnldigen werden ifc de eerfte dagen vit» i 819. gevangen
voor bet Geregt gebragten, volgens de wet. Veroor-
2* 3 a. S deeld. Doch de Keizer wilde aan den raad der geftrengfté
J J 5" ST 2" 2. ro regtvaardigbeid geen gehoor geven en de tegen de
JT J; ro 2 5. 3 I 2- 2 *3 dertien der voomaamfte Sektarisfen Oitgefproken dood-
w 2, 5 J 2 0 ®5 <5 S 2 l^raf werd, ten gevolge van z^ne allerboogfte genade,
ïn eene kortere of langere gevangenis ftraf veranderd,
^7^1"3g5||Ao-ö^are",2re naar den graad van de fcbnld der veroordeelden. Tegen
So "T 2 2. ?^o2aaa:'* het einde van Augustas iBao ontworpen eenlge lowoners
J 3 Vi0 lanen het misdadige plan om (bet Carbon arlsinus
^ec gebeele Koningrijk uit te breiden, en zich met
cL o" S" de fekten der Uitlanders te vtreenigenom op deze
oa wjjze eene algemeene omwenteling in Itallen voor te
bereiden, waarvan het voorfpei de opftand in Napels
a. *0® zonde. Ook na verdikte de waakzaamheid der
a Regering dat komplot in deazelffc geboorte tegen het
a a. o. 0 einde van October deszelfdeo jaara, en de Chef van dit
Sï<"^g-3,5'D.Po'*2- 3- eedetfpin, de Grsif Lodcvyk Perti LemitrkingM werd»
S s bi) gew^sde, ale .edfifpiooig tan de wet loc deo dood
i?SSÏJ;r
g, foo*> O'S 1—3*
o re a 1
O - 5 71» 5 n»
r» O O re «2 iT 9 3 W "13-
3 3 7 2 9; 2 JJ veroordeeld; het tegenzijoemedefcbuldigeo door de Ge-
3" y il r, U« -
*a,T regtshoven gevelde doodvonnis werd weder door de
goedheid des Keizers is eene tijdelijke gevangenis» ftraf
veranderd.
Het Jdclfismushetwelk, federt den jare tQi8, ded
n 1 titel van eene Maaifchapplj van volk$men vtrhtvtnt
- 1 - Meesters had aangeoomen wakkerde des2elfs leerlingen
op ,zich op ongeregelde Ceptralponten te vormen welke
den naam van Kerken en Synoden ontheiligend aanna-
a n n a o men, om zich overal met andere fekten op'het naauwfte te
o m 2 c 0 ar ra
5 a' o 2 .g- veibiodec de banden dei zeiver aan zich te fnoeren 9
'"^h^'^s'Sobw om dezelve daarna gezamenlijk aan het middelpunt te
3 5? a 2. o Turin te knoopeneo van daar, door middel van Geneve,
-» O O ~r
o 2 - o aan bet boogfte Committébetgeen zich den naam van
iT 2
het grqote Permanent gegeven had. Deze lekte bad zicü
vooromelijkin bet Noorden van Italien «itgebreid
3 H er 5'o o S VSD Turin drong zi) zlcb doof in Lorabardflen 'en de
5^ 03 Z, H 0 ®- overige Staten van ïtalien, waar zij vele Kerken telde
en zich met het Carbonarismus vermengde. Öndertus-
iv O O 3" 1 pj4
52.20^'rt^S fcben badden de Carbonari^ in deo Kerkelflken Staat#
Z Z teeds in de maand Augustus Van 1820 befloten, om
r- 3 g S S J a aldaar eene oinwenteüog te bewerken: docb werd baone
S "d: o S a S. r- o ontijdige Qver door eene Inftrnktie, die zij uit Turin
ontvongc», beteugeld waaruit bleek, dat bet oproer
s Ssg-f* li S 5 eensflags moest uitbarsten, Zoodra de opftaadin Piëmoot
hiertoe bet feio 2oa gegeven hebben. De Romeinfche
'B S"5 2 S' 2. Carbonari traden met de baofden des oproers te Napels
- °*j.< 3, n in verbindteoia, terwijl de Sektarisfen in het Noorden van
o. *5 2 Italien de ontwikkeling van bet Piëmontecfche eedgefpan
1* 3 3 bevorderde. Nadat hetweeffel eenmaal zoo aangefpon.
uen was, verbreidde en vermenigvuldigde men, met
verdubbelde werkzaamheidde ongeördeodeGezelfcbap-
O* O
O* a
B*
o
0 n,
ro r\ q> a ff o n °*3
;U®§So322,B«g pen» bepaalde men de kern der Militairen en Nationale
«5"?S','255»tBU Garden te zollen wordeowelke, io bet oogenblik
|o g 3 S 5* P o d waarin de opftifid zou oitbreken, zich zou organi/eerch.
Nu wis het, diar «e dies I0dt;die oudecfcheidene
CT (J 0
fekten zieb met de Italiaaofcbe Confederisren vereenig-
deo, befloceo in de omweoiellog van Plemoni, de (et.
S j '3oJ.°°K°ï; Ilerolte fpelen die van Milaan voor te bereiden, en
o" S 5 s 'ïn S'o dezelve zoo. ven tfld tot t^d, over geheel Italien nit
5 S 5 J - 3 3 te ftiekke», in overeenfiemming met de Conredetisten
vreeBule '«oden, op —let medewerking z|) teken-
iro5'"aC'<* »S.°" dei°' Nadat op deze wöze, de Sektariafen voöt de
4 S 2 S111® S- 3 o 3 verfchillende ftaten de groodbeginfelen der algemeene
Ê-o.33g'3S>r3" omwenteling, die zi) bedoelden, beraamd en geregeld
J haddeo waren zi) eikzaim om hnnce trawanten van
*S? wapenen en kiögabeboefien te voorzien, en befchikten
ïSi"gï5ioS;3 de wijze van legering, welke in bet oogenblik van dea
fc.2 e1-!! 0,3 K 9 opftand, bet boogfte gezag zou bekleedenom hierna
terflond de nieuwe orde van zaken, welke de oude
vervangen Zon, te kunnen verkondigen. Iotusfcbeo
had, federt January 1822, eene centrale vereeniging
bevolen te wachten, rot dat de Oostenr^kfcho Armee
zicb naar de grenzen van Napels zon begeven bebbeo
oid dsn door eene te zaraechaDgeode beweging in ge
heel Italien, de troepen des Keizers in te fluiten, en
de zegepraal der omwenteling eo wanorde, onder den
astsn van de zoogeooemde vifihcid van Italië te kun»
O 2 rt B tk
•tïjao^a pn».
n sr -
f3 tr cr Z 2! g
«rt<bl^<=»a.art2
ten prediken; Reeds waren de groudflagen van ai^
zoo veel omvattend eedgecaotfchap en de befteraming de?
zaairgezworeoeo voor de verfcbiliende landen van Ita
lien beraamd: het Schiereiland zon ftaatkooiig doet
dc Po afgedeeld, en voortaan naar de Spaanfc'be Rocfti»
tutie, in een federatief 'ft ei fel geregeerd worden.
De eedgeeooteu io Lombardjjeo badden, reeds io Fe-
brnarij 1821 de herftelliog van eene in zeven verfebei»
dene fektien afgedeelde Junta met elkander afgefpro-
ken. In hunne vergaderingen waren de perfooec be
noemd welke de Juvta zouden uitmakeD, toen bét
bijeentrekken van de Oosteor{Jkfche Armee aan de gren
zen vao Piemont eo de bekende uitkomst vsn den Na»
pelfcheo en Piemontteefcbcn opftand, bet roekeloost
plan andermaal vernietigde,
EGYPT*.
ï)e Vrienden der menscbheid zullen, met gesoc^ehi,
de vorderingen booreo welke de befchaviog in Egypte
neemt. De 'tegenwoordige toeftaod van dit Land is een
opeubaar bewijs, boe zeer een man, welke op eenea
aanzienlijken en hoegeo post ftaat eb vao het gevoel
zQner verpligtiogeo doordrongen is een volk kan be»
Weldidigeó en gelukkig maken. De Pafcba van Egypte
is in den tegenwoordigen toeftand van dit eertijds zoo
bloedend en magtia Rijk, inderdaad een bUlteogewoon
man, welke eene onwederftainbare neiging bezit, om
de oude misbruiken af te febiffeo, eo te vernietigen,1
H|) bemint het geld met eene verbazende drift, eo voor
deze neiging moeten alle de andere, gelijk bij Hendrik
den VIII van Engeladd, bezwijken. Dair hij koopman
was, wakkerde kjj den handel, op alle mogelijke wij.
zeo aan. Onlangs bragt men hem onder betoog, dat do
granen, fpoediger en goed koeper, naar AleXandrie kon
den vervoerd worden, wanneer men een kanaal tnsfehea
deze ftad en eenen der armen van den Njjl opende: Hi)
zag dadelijk de nattigheid van dit eotwerp ioen gaf
terftond laat tot de uitvoéribg. Binnen zes weken was er
eeo kanaal van acht mijlen gereed. De bouw van boom
wol eb fuikerriet heeft insgeltJbi ziJoe opmerkzaamheid
tot zlcb getrokken. Men maakt ook, Volgens zij0 be.
vel, rom. Dewijl het met de zeden der Mufelmannen
ftrijdt. fterkc draoken te bereidenzoo beeft de Pafcba
verzekerd, dat men dat gedeelte van den Koran, bet>!
welk bet gebruik.van fterken drank verbiedt, verkeerd
verftaat eo uitlegt. Dit verbod bepaalde zich alleen tot
deo wijn en uit wijngeest vervaardigt likeuren: alle,
door ovtrbaliog, (distelléren) verkregeoe fterke dran
ken waren, daaronder, niet begrepen, en konden, daar
onder. ook niet begrepho zijn, dewijl deze uitvinding^
«e« i«a« V»« otanomor nog Diet b.k—i Wan-,
neer deze Regent de kataftropbe overleeftWelkete-J
geawoordig, bet Rfjk van de halve maan hedaeigt, dan
z»l hij, boittn twijfel, zijne Staten tot eeocn graad van
befchaviog verheffen, Welke zijne opvolgers niet roagtig
zulteo zijn te vernietigen. De vorderiugen der vrijheid
io Griekenland en de batvormingen in Egypte beboorea
tot de merkwaardigfte gebeurtenisfen vis den ti)d welke
de uitbreiding der verlichting ook hier oir^èwsikt heeft.
Sehri/fkunst in Egypta
De Onderkoning van Egypte, Mahomed All, heeft het
•nlangs zoo verregebragt. dat bij alleen zijnen naam
kan fcbriJven. Hoe ia bet mogalijk, dat in een Land,
wur de Schrijfkunst zoo niet uitgevondendan tea
minste In de vroegfte tijden gebloeid heeft,: zoo verr*
kao achterwaarts gaan? Deze kunst is aldaar eebtet
niet nitgeftorveo, maar fleebta zeer bijzonder geworden.
Niet ongegrond is echter de bedenking, of zjj wel ooit
zon algemeen is geweest, dat zjj zicb tot alle ftundea
uitftrekte. Meo weetdat voorbeen alle geleerdheid
bi) de Geestelijkheid berustte, eo zich nog wel tot de
'Rijkigrooten oitftrekca, doch dat bet algemeen, als ia
die dazen daar aan mindere behoeften hebbende, zich
deawegeos niet bekommerde. Dit ondertuslcbeo wordt
uit de tegenwoordiga berigceo zeker, dat nog tegen
woordig een Oosterling, Wanneer hij kan fchrftvesé
zeldzaam nalaatzijde bekwaamheid in deze kaast te
toonen, door Inktkoker en Schrijfpen op de borst ra
dragen, waar oph'tf even zoo trotsch is, als een Riddel
van bet Legef vao Eer op een daim ziJdeo band. -f
Eene der befchuldigingeo tegen eenco der ambtenaren
van de munt. welke, onlangs te Kunftantioopel opze<
hangen is. was, dat bij zQn Inktkoker met brillaacai
omzet had«
fi-- -
JODEN.
Een KeurvorstelQke Bevel, onlangs re Kisfel nit£f<
vaardigd, heeft ten oogmerke bet Gonsdieastig wezen,
het Schoolonderwijsde Armenverzorgingen de bf«
£ffsr vortalg op éi kam vat étzt AUéx.)
