5 s
8
■waardigheid. Z^oe ftlentéfl én 'bekwaamheden wek'tèo
r?et al'tea bewondering m?ar fcbookeo bem de eeriie
szubevelicg. Reeds op «ïjn vier en twintigfte jaar werd
bij aanjrefteid tot dea aanzienlijken eo ^'ewigrigeO post
vsq Advoksnr - Fiskaal van Holland. Gebeel verdiept
jn geleerde r.afporiogeo opgehoopt met eeoe menigte
werkzaamheden, raadde zijne Ouder» hern asD dat bij»
om zijn 'eveu met meer genoegen, dóór re brengen,
en, ra de zorgen en vericoqijeuiifeD van 2ija ambt, de
taligheden van het buisfelljk geluk te fnaaken en in de
armen van reine liefde en vaste huwelijkstrouw nieuwe
krachten voor zijnen arbeid t? verzamelen, zich eene
waardige Echtgenoote te biezen, welke verftandig ge-
moeg was en krachten bezatom lief en leed met hem
tedcelen, z^jne isoejjeliJke zorgen te verdreven, zïjoe
Verdrieten weg te kusfen en bekwaam om hem in allerlei
voor- en tegenvallen dezes vlottenden levens de hand te
bieden. De Groet was de ouderlijke liefde en raad
een wenk tot onderwerping. Hij zelf gevoelde de be
hoefte eentr getrouwe eo moêdige gezellinoe en Maria
Van reigersbergen werd het voorwerp zijner liefde,
X$ner keuze zijner hope.
i Zij was gefproten uit een der aanzienlijkfte geflach-
ten van Zeeland. Haar Vader was de Heer Pieter yan
Reigersbergen, Burgemeefter der Stad Veert een man,
Welke bet Vaderland en bet buis van Nasfau de gewig-
tigfte diensten had bewezen, en zich zeiven ten voor-
deele van Oranje zoo moedig bad gekweten, dat de
partij van Leicester hem vervolgde, zoo dat hij tiet
alleen uit zijne geboorteftad verdreven, maar zelfs in
ballingfchap gezonden was. Ook hare Moeder was eene
zoo deugdzame als moedige vrouw. Zij was, fchoon
zwanger, bareo Echtgenoot in zijne ballingfchap ge
volgd, en bon zij gezegd worden hare Maria reed»
roder de wreedfte fmtrten gebaard, gezoogd eo opge-
wiegd te hebben. Maar de onfpoed moge ons tranen
des gevoels afperfet een vrQ gemoed kan bij niet
pederfiaan; veeleer fcbenkt hjj aan hetzelve krachten,
die, onwederftaanbaarwerken voor de ootwikkeling
vau alles het geen groot en verheven is, en waardoor
de miskende, vervolgde en mishandelde onfcbuld zich
!n hare ellende oog gelukkiger kan gevoelen, dan de
geweldige et partijdige te midden van fnoode vleierij
«n het mime genot van alle aardfche grootheid. Onder
Zoodanige omftandighedendie reeds de moed en de
deugd der ouderen in de kinderlijke ziejl overftortten
was Maria opgevoed en had zich zoodanige edele
beginfels eigen gemaakt, welke in rijpere jaren eene
^onoverwinnelijke ftandvastigheid fchenken welke in
(laat isom zich zoo min door den voorfpoed te laten
bedwelmen, als door den tegenfpoed ter neder flaan.
De Groot won hare liefde en verkreeg hare hand. Hij
beminde haar teèder en aetronw en zfl eetroffen door
zijoe uitmuntende gaven, eerbiedigde bemTals den
waardigen man, in wiens bezit z0 zich, wit het lot
■ok zijn "Ude Gted» gelukkig gevoelde.
Nog wi« de wr.k vin Spitje niet gekoeld. Hevige
onlusten woeden tevens niet geweld blnnenlindich. Stilt-
konde fptode met Godsdleoittjver te «men: et re.en
b8 menigvuldig, vetfchilleo ptrtflendie elkinder de
overhand betwistte, 's Ltodi Advokiit Joan van 01-
ientarncvili fcbeeo het offer vin die geestdrift te moe-
ten worden: ie Groet, teedi vin wiirdigbeid tot wilt-
digbeld opgeftegen, nu PeoGomtis dei Gad Rotterdam,
wetd kort ot bem gevlogen genomen. Ook dit lot viel
den PeeGoosrii van Leyden Rtmioat Heogtrbttti en Gil
lis van Lticnicrg ten deel. Eenzatm zat ie Greet in
ZÜnen kerker, doch oiec verlaten. Zijne deugd eo on
fcbuld fcbonken hem eenen moeden vertrouwenfteikrr
dio eenlg meofcbelijk vetmogeo. Schoon zooder ver
lof, om Gade eo Kroost, jt eenlg vriend te zie,, bleef
bfl weikzasm lan pligt en was niet ongevoelig voot hn-
weltJks- en oudetliefde. Uit zfloe gevangenis fchreif
bij zijner deugdzame, getloowe eo Gandviatigc Marlt
«eo gerustffelledde, brief-
Hoe droevig nu ook, 01 eene tienjitlge gelukkige
«chtvereeoiging de toeftand vao Maria waa eo zQ zich
siet andere dan de rampzaligffe uitzigtcn kon voerftel-
leo zoo niet de moord van haren dierbaren Echtze*
noot door de bebloede handen eenes lagen beul*dan
toch verliet van eer en waarheid, bleef z0 reed» eene
ftandvastigheid bewijzen, welke haren Echtgenoot den
moed moest doen bewaren, welke anders b$ den ftand-
vastigften man zoo ligt door de tranen eener Vrou
we zoo niet overweldigd, dan ten minfte verzwakt kan
Worden. Twee dezer brieven zfln voor de nakomeling-
fchap bewaard, eobjj derzelver herlezing, 'kunnen
Wij niet nalaten dezelve in het geheel onzen lezeren
Icrde te deeleo.
He eerfte brief is vlo den volgenden inbond;
i, Aller li effl e J
n Ik heb tot deken tijd toe aan ÜE. niet sefchreven,
6tn dat ik U niet wist te ontbieden. f) Mijne goéde
(1) Wan en hoe ik moest aanmelden.
gezondheid hebt'gfl v;n 'Willem 4 )1| kunnen verftaib ,7
en federt hjj bij ij geweest is Van de Vries, dien ik
dagelijks tweemalen belastte, u daar van te verzekeren.
Nooit heb ik' zwarigheid is owe, noch mjjoe zaak
gemaabf. Ik kenoe nw gemoed. Ik wéét iner wat
confcientie gij in deze en andere dingen altijd bebt
gewandeld, Had't gij daar profijt of eere 'in gezochr
de kleinigheid, dié ons géfchiedt, zoude ro0 knonen
drukken. Nu boude ik voor zeker', dat gij nergens in
kuDt worden verkort. Uwe goede genegenheid tot den
dienst van *t Land meen ik fcijne Exellentle (3 3 *00
wei bekend te zijn, dar b0 niet gaarne zoude zien*
dat U iets misfehiede. Het heeft mjj wat aangehangen
dat ik niet b|j u beb feogeo bomen; noch geene tijdi'nz
van u verdaan: dan ik heb de redenen wel bunneo be
denken. Ik weet dat men zulks voor het examen (4)
niet heeft heeft willen toelaten. Nu 'meen ik, dat g|)
morgen of overmorgen zult worden gehoord. Hat is *r
daar ik naar verlange, vast vertrouwende. dat g0 owe
actiën (5) met goede redeoen zult banned verdedigen.
Ook twijfel ik niet of daarnl zal óp nwe zaken anders
worden gelét. Bij mij zal beter devoir knonen gedaan
worden. Al Wat ik weofeben kab is dat God u ge
zondheid geve. Uwe goede confcientie geeft u gerust
heid. Voor mij behoeft gij geen e zwarigheid té maken.
Ik ben ten volle gerust en wel te pasfe* Zoo zijn ook
alle de vrienden en de kinderen. De woorden, die e$
tot raij fpraakt, eeoige dageD voor ons affebeid ko
men mij dikwijls te Voren, en ik troost mij daar mede,
dat bet den genen, die best handelen, niet altijd best
gaat, maar dat hun dikwijls tegenfpraak van nooden is,
op dat zij hunne harten van de aarde tot den hemel
mogen trékken en de gedachtenis van dieo geeft mij
eenen vasten troost. Ik bidde n te willen gedenken
de goede refolntie die ei) altijd bij mij hebt gevon
den om zwarigheid uit te ftaan. Geloof vastelijkdat
die nu niet minder ls. Bekommer u nergens mede, op
dat het derven van tiw flaap nwe gezondheid niet ver
korte. Dezen brief heb ik u willen fchriJven. Ik zoude
beteer gedaan hebben, en van u hetzelve verwacht,
dan hóore dat de brieven die gf) an andere fchrijvenin
andere handen komen en onder den man looóen. (6)
Excufeer n daarom daar vao gaarne. Dit verzoek ik
alleen, dat g0 met een open briefkén laat weten hoe
gfl al te pasfe z0t. QjVair wel en zorg voor mij
niet. Wees in alles gerust en hier mede goeden nacht.**
De andere brief, onder d ezelfde zoo veel beteekendé
en trootsvolle aanheffleg, luidde dus:
ZtJo Exellentie £3) reist naar Leyden. Haarlem, rer
Gouda en Rotterdamom deVroedfcbappen en Magiftraten
daar ook te veranderen: zoodr» »edrcs daar ook zal
-9° gcreUtca nuuUC ik zeker dat nwe Zaak zal wor
den bevorderd. UE. moet voor veertien dagen patiën
tie hebben. Gerustheid hoef ik O niet aan te prijzen
want UE. 2Ön« zaken brter weet, dan ik, die oogtana
met ïlle dé geoen die en uwé actiën keooeh, wel
weten, dat er voor n niets ia te vreezen. Daar vso ben
ik altjjd wel verzekerd geweest, eb hetzelve van het
begin af aan, eer de tnd de zaken naaktelijker haddè
ootdekt, tner woorden io alle mijne actiën getoond.
Uwe goede confcientie en de propoosten die wij oor
langs te zamen hadden gehouden, geven mij volkomen
verzekering. Een ieder zal u, te zijnen ttjde, vaf>
mijne goede refolntie getuigenis kuonen geveó. Ik
fchrijf u daar van nu zelve opdat gij doch daar vao
ooderregt zijnde, volkomenHJk gemat moogt zijn: want
ik wee <~>dat de zorg, die UE. voor mij draagt, 'uwe
eenigt bekommering is. Eeo ding verwondert m^j al
leen: dat is; dat ér fommigen febflnen te willen zeg*
gendat UE. aan een van de Heeren alleen zoude ge-
zeld hebben, iets groota te willen ontdekken, daar het
Land veel aangelegen zon zijn, maar dat gij eerst be-
geerde genomen te ï0n onder protektle van Zijne Ex
cellentie. Ik heb dit niet willen gelooveo, gelijfe Ikook
nog niet doe, want ik zeker houde hetgeen UB". m$
dikmaal heeft gezeiddat gjj geëne fecreten (9) wist,
en zie geene reden, waarom UE. iemands protectie van
doen zon hebben. Daarom is er ook niemand, dié dit
gelooven wil. Evenwel heb ik dit willen ffchrtJ-
ven. op dat ik met meer fondament zulke propoosten
tegenfpreken mag. Laat m0 dóór den brenger dezes een
fimpel fa of neen weteo. Studeer gerust en let op uwe
gezondheid, en heb nog éenige dagen patiëntie, want
C Htt ytrvolg op de Kant yan deze BUidZii}
2) Willemwaarfchijnlflk Willem vao de Velde,
de Groots bediende of klerk.
(3) Prins Maririts van Nasfati.
(4) Het Geregteiyk verhoor.
(5) Daden Of bedrijven.
^6) Ruchtbaar en algemeen verfpreld wofdei4
(7) Hoe te moede, gefteld zjjci
8 Prins Manrits.
9 Gebeiroeéfi
O» T3
a
I «J X3 5-
O -O
f s
O
S
"V J5
M 'O
x: o
a ss O
o
rT f?
J* t—
W J3
t- O
n ta
a, 73 o
*- 1 e*
I s
0
O dl
G -O
-a -a
«J o o
0
- M
z CS
v - 5
fe»
2
a 'Z o mi
s
-es
r i. - O
v J3 J3 J3 ft W
- O O
OJ ej O
1 73 TJ f 00
eu» a
5
2? tï
2 S
'-f I
a o 2
a - S
i s
a 5 e
*- m
.9
2 -3
U ,5?
- s
•S - -
■S -s .2
0 2 S
41 a 2 <u a
ts .2 B ja o
53
a S 2
toO
•-So
a
It u
e a w
2 -o
"O o
w O
u na
p «j O
OO
Q.
v 2
n I» S
X* o
k üj o
m 1* a
- S .2?
2 -o 01 0
o ui t) v
-a o o
c at
- 2 T3 M
S BS
t* 2
S
73 w
5 2
2 p
N P
o
O "Tl o
N tu O
JO
v U G
T 5
a JO CL
- O
-5 -
v
s v S
33 M
N I
S s> 2
•c B o ja
g -o y
"S
N w qj -bi
- 2
•7 5 5
*a I e
-ëilf
(U J. O
B
w
x
ft» o
"2
a o
fe -B
3 e
'C G -
BO TJ
U a
"S s
a
a
5i
O d»
Tl "O
5 a c:
g-ÏS
b t
m t -5 Q
w "O
O
43
zz
J.S*
2 2
8 0
<U It
ÖJO
Tl
T 5 s
D O
J= ft
ft» 3
<u w. o rC
öJD - a Tl
5 -o p» h,
rt JS
6 O's
-
•o «J
1 <3 3
a
73 S 5-
fc/Z ■-
3 S-l
c- "5
-
v-73
Cq -«»
o. si
i s
m. V- ft»
ft V2 Q
O)
C
- ft»-
I 5's
S
2 s*',
ö-
- rs
X- bfl 3
O-. O -
a JB
z
X -o»
.o
-Sas
-
t fit Z
it
2
,0 a
St -S
G J I-
f. z
O.
f M
a>
G T3 19
u
3
W o a» ft»
73 2 XI -c ft»
"O O -O
5
o 73
a o-
S3 _N 73'
N M ft»
C
'g s
r\ 73
2 S
4*
O *m
a»
73 M
5
O
Z O
2
B C
o 2
O f '"5-.
2 'o C
C*J ft'
-c
8
N
0» ft»
73 X3
B S
£S>2 5
vïïï
S -c "2
o M a
n <5 o
Z f
Q
«3
