III
ra
5
•2
S 8
5" W o. a.
s
ra
ra
ra
n o
§-s
ft
a
li s'
MENGELINGEN.
e'r 2
*t ra
to N
6sg
3 0
ft a- t*5
fe 15
I 5 3
o
E. a 0
B 5' 5
2. c 3
o.
n
5^:5.
rt O O
<f O o.
W f 32
- L. 2
a - 3
5- S 2
a 0
i n 3
P" i
5 re 2.
s :J
e o a 2.
o a g-
w c a
-
3 S=
0
I
ie»
O. rt o
ra -. B
-■ K-
art"
ex
f>
s «y
if
n- 2
or»
0 s.
2 3
a 2
a- 2.
g- S rt
IN
ra ra
o rï>
re ra -
3 n,
Ci c- a
o 2 o- -
5 2*
M
O 5C
re
3Q *3 ra
a ra w
2b I 05
"re B
a
r, 3 Q.
5 5
- ao
a o 2.
- o
re Cr a
S 2 0
ïf
I 2 I
3
rr o"
-» ni öi
2.
e ^2
5 2 -•
i
Z 3 re
0 a - 3
1
2 O"
-» O
J 1 f
if 3 o
f 2 o
2.-5°
w Z3-
ra
1 T V
3 3
2
3 a 0
2 H
2
rt
00
S O. o
S 2 2
o -» ra
3 p ct
3 3"
"3 O- r* 5.
2. J
b I
5| iI;
o O C
3 CT ra
u.
co re
p 2;
•a
5"
a 2
2 re
<J ra -
03 O O
S
B O J*
O S- ra
O raw
B 5
re c
o S
2 re
S> 2S
a. ra D
w S
a -• rt ra
iSS ff
O- 5- o. n
s -a!
r
O 2
s -
■4>
5- 9
ÏT n
3
=r
O TO »-• U.
2. re re
B -B
a O 2
2 «T» Q.
ET' 35* fll
2 re
S a
e a: 1
2
Z 0
2 er
2 m
s 5 -
a O 2*
2! O 9 2
5 NIs-
Q. O" re^ 2
0i1Bs
Q. Q. S 2 ra re
ra ra ra v«
2. 0
O.© JT
n 9 S a
S a
G
2 a
o.
o re
o
a V
X O
5 T 2
»'I
2
8-5 a
a i
c
b
5'
s
J-
b
5|f
5> v
re re
U
I b
b S g
?r* r~
JO
§1
C
2 r-
S «a
5 5"
2 1
S 9 re
5 re 5-
H (S
O re» 2
*l<
i .'8
O «B
ore
j
?1:
re*
2 i>
O
W
p JO
c«
2 3 S
w
7»
O
w
z
BEANTWOORDING
OCR
V R A G E t
bcTtooren McvgtUngtn van ttntn ge&iertgden aard
vel in ttnt Krant t
De boveofteiDde vrug fch^nr vio nobelang. Er
gebeurt Diets, het geen niet aas bedllliog onderhevig
iser verfchfjot nietsbet geen niet voor berisping
bloot ft:at. Geroepen of ongeroepen geregtigd of
ongeregtigd, kundig of onküodig, het oordeel ia wel
hsast gereed, om over eenige 2aak welkè dezelve ook
zf)n moge, heflisfende üitfpraakte doen co Ztlfa over
het toekomende eeo vonnis te ftrQken.
Wie aan den weg timmertlijdt aanftott. Wie, als
openbaar Spieker of Schrijver voortreedt, moet voor
de beoordeelisgeo niet fchromennoch zich »bedroeven
of driftig maken wanneer z0n werk niet de algeroeeoe
goedkeating wegdraagt. Zoo min hi) zicb door loftui'
tingen mag verheffen, zoo min mag hjj zich door beris*
pingen laten ter nederflaan. Er z^n altijd menfeben
die Juister denken, beter weten en veelmeer verlangen,
dan zij zelven in ftaat zooden z^n te geven. Gelijk bij
r.ich niet door èebe verklaarde beoordeeüag die hem
Valsch of gezocht voorkomt, van zijn oogmerk moet
laten verwijderen, zoomoet hij ook niet onopmerkzaam
zijn op de oordeelvellingen, die geoit worden, ZÖ
verdienen altijd gehoor, nadenken en overweging. Het,
reeds in de vroege jeugd, geleerde: laudatur ah his
culpatur ab illis is van veel aanbelang bjj al bet geen*
ors de volgende leeftijden, met opzigt tot onze daden,
oogmerken en de middeltc, om dezelveo te bereiken,
zullen aaobieden.
Om op degenoemde vnag te antwoorden moet eérat,
grondig, worden onderzocht, wat tent Krant isIs
zij, en mag zij niet anders zijn dan eene bekendmaking
van her Staatkundig nituwa, het geen in de wereld
voorvalt dan eed blad, hetwelk uit verre, vreemde
oorden, uit naburige Rijken en Statenuit eigen Va*
derland de voorvallen, welke op de politieke verbind»
teniafen betrekking hebben, algemeen jverfpreidt, dan
2on men de vraag ent kennend moeten beantwoorden
docb ia zx) meer: beeft zij aanfpraak, om alleabet
geen onder her bereik van hare opfporieg valtalgemeen
«e maken, dan wordt baar vak uitgebreider, ëo het
pleit wordt toeflemtnend voldongen,
Eene Krabt isin öe verfie plaatieeu algemeen Nieüwfi*
papier. Zij ia echter niet «Ueén gebondenom öt»»c-
kucdig nieuws te gevetneen; fteeds hebben alle Kranten
berigteo van onderfcheldenen aard voorvallen van ver-
fchillende bedoelingen en uiteeoloopende oogmerken op*
geaomen, en verkregen eene inrigting om, naar goed*
vinden, allea op te nemen bet geen algemeen belangrijk
werd geBordeeld, en Zich Zoodanigen vorm té geven,
«la derzelver Schrijvers of Uitgevers ter algemeene ver»
fpreiding en aanbeveling (noodzakelijk oordeelden. Zi)
is een algemeen blad. Met verfcbillende oogmerken
wordt zt) opgenomen,ingezien doorgeloopen, gelezen
weder nedergelegd of weggeworpen, zoo als een ieder
dit naar zijne vrijwillige keuze doet. Een elk trekt'er
bet zijne uit, naar mate bi) dat vdor hem belangrijk
befebouwt, eu velt zQn oordeel, of voert er gefprekken
over. Niet flechts als eeu Staatkundig Nieuwspapier
verfebijnt eene Krant, maar z|J is de tolk geworden van
al hetgeen bijzondere perfoneu algemeen kenbaar willen
maken.
Niet alle menfeben z^o Staatkundigenfeboon velen
Zicb als zoodanig opwerpen. Nint allen mteten en
kunnen ook dit zijn. Een ieder beeft genoeg met zijne
maatfcbsppeliJke betrekkingen te doen. Dit eebter ver*
hindert niet, dat de algemeene belangen hem mogen en
moeten ter harte gaan; docb et behoort zoo veel toe,
om de tegenwoordige ftaatkundige gebettrtenisfen uit
voorafgegane af te leidebof met de verledeoe voor»
vallen, in verband te brengeodat zij dikwijls den
genefendften ontwijkenof verkeerdelijk toegepast
worden.
Het grootrte gedeelte vin eene Krant beftiat of uit
bijzondere korrespondentienof, gelijk het geval is
meestal uit overnemingen uit vreemde of eigen vader,
landfche papieren. Hier geldt meer een jüist oordeel tot
eene aacfcbakeling van de gebeurtenisfen, zoo dat zi)
in opeenvolging van betzelfde dagblad, met elkander
efo geheel, en dus eene gefebiedenis uitmaken, dan
eigen inzage, eigen ftellingen en eigen gevolgtrekkin*
gen. Geen ScbrQver mag zich aan eigen opinie wagen,
en bet pleit voor zijne onpartijdigheidwanneer bij bet
veer en tegen niet verzwijgt.
Niet altijd z|Jo de zakeodie in de ftaatkundige
wereld voorvalleo, zoo algemeen belangrijk, dat zt)
een geheel blad kunnen vullen. Het is wel niet moege
lijk eene menigte gebeurteniafen te vermelden en allerlei
akeligheden voor te dragen, docb, behalve hst onwaar»
fchijnlQke, ja zelfs heï hn£ê1oofi?Ite fiö too vele*
dragen zjj Weinig en vaak gebeel niets bij rot vermeer
dering V8n die kundigheden, welke de weetgierigheid
der verftandigen en denkenden voldoen en bevredigen,
terwijl WiJ het ren miofte daar voor houden dst eene
ware of onware vermelding van rooveijjen, dieverijen,
brandftichtingeo, zeHsornbiengiogeo en iCoordeo niet altijd
vrij is van everdrokfegeu en aanleidiogen re doer- ge
boren werden, die, in de gevolgen, nadeeljg kunnen
zijo cd werken. Gebeel iets anders is het daadzaken ea
gevolgen op tegeveu, wrlke tot leering, waarfchuwiof
en verbetering kunnen (trekken.
Eene Krant moeten fiiag meer. dsn eene gewone nieuws»
vertelder z|Jd. Hoe belangrijker eeo Schrijver zijo blsd
maaktzoo veel meerder hij op lezers en lezeresfeb
mag ftaat makeB. Waarom zoude bet het hem niek
geoorloofd zijo aan hetzelve zoodanige uitgebreidheid
tp geven, als waar door hj} roeent nut te kannen (lich
ten en zoodanige bijdragen op te «melen, welke de^au»
dacbr wekken en aanbeveliogeo zrja voor verder onder
zoek f Wij ten miofte zien er geene ongerijmdheid ia
en het komt ons niet ongegrond voor aao eenig blad»
eene grootere uitgebreidheid; te geven, dan het geld
hetzelve zicb weleer voorfebreef.
Waarom zou* men de penbinnen den enkeleb kring vis
ftaatbundig nieuws begrenzen f Waarom ook nietgelijk
andere dagbladen, verfebeidenheden b(J een zamelen»
welke den leeslust opwekken en bezig houden t Waar
om geene verfchillende onderwerpen behandelen wel
ke toch aan de gezellige verkeering leven bezigheid es
génoegen verfebaffeo den geesr opleiden tot overden
king en tot vérder onderzoek aanfporen? Het is door dn
ondervinding bevestigd, dat elk uitkomend blad de al
gemeene oplettendheid «neer heeft opgewekt en gaande
gebouden, Waaneer men hetzelve, door verfebeidenhe
den, belangrijk maakte, dan dat het zich flechts tot
een vak bepaalde, hetwelk wel belangrijk, doch voog
eene algemeene lezing ongefchikt was.
Er is geen regel zonder 'uitzondering. Niet illei li
voor allen gefebikt. Men behoort zQoe keuze goed t«
bepalen. Niet alles is oorbaar. Men moet het aange*
name met het tuttige vermengen, eu dairdoor bet voott
geftelde doel bereiken.
Wel verre, dat wij, in deze weinige regelen, cate*
genfprekelijk voor beflist bonden, dat aan eene krant
geene plaats voor mengelingen zou ingeruimd kunuea
worden, meenen wij toch genoeg gezegd tebebben, tot
betooge dit het geenszins met het uitgebreider oogmerk
ftrtfdig kan worden befchouwd om dezelve ook tan zoo
danige overdeukiogen befpiegetingen befchrjjvingeD ea
aanmerkingen te Wijden die baar mee* dan een bloot ftaat-
küodig nieuwspapier doen z|jn.' Waarom zou de Redak*
teur zijne eigen onderzoekingen de beoordeeliogeo vaa
uitkomende gefcbiiften niet mogen openbaar maken, of,
uit de gefcbiedeni8fen zoodanige daadzaken eoleveosbc-
febrijviagen bijeenverzamelen welke anders bie*
en daar verfpreid niet meer onder de aandacht vallen
en, voor hetgrootfte gedeeltehet algemeen onbekend
zijnf WiJ voor ons vinden geene zwarigheid, oua
ook bier bet voorbeeld van uitheemfche bladen te
volgendie bet allerlei opnemen en zicb daar deor
aanbevelen.
WiJ weten wel, dat wij hier elks froaak niet znllea
kunnen treffen, en het bedillen eene groote liefhebberij
is: doch wi) troosten ons met het denkbeeld, dat
er fchier niets is, hetgeen niet voor berisping bloot
ftaat, ^Lavater zegt:
Magister Duns tnit velcher wonnt
Des Neides krittelt er Genie
Sieht jtdes flcckgen an der Sonne
Und feeht die Sonne [eiber nis»-
UITTREKSEL uit de Statistieke opgave omtrent d%
Verttnigde Staten van Amerika
Op de openbare Scboleo zijn vijfmaal honderd duizend.
Kinderen.
Aan de Hooge Scholen twaalf honderd Studenten.
In de ooderfcheidene Seminarien voor de Godgeleerd*
beid v|jf honderd, en meer das duizend Studenten in dé
Regten.
Op de Kollegien zijn drie duizend Studenten, welke
tot den graad van Doctor kunnen bevorderd worden.
Er zijn tien duizend Geoeesheeren eu meer dfcu zét
duizend Advoktten.
Men telt negen duizend Tempels, Kapellen of Kef#
ken en omtreDt vijf duizend Kerkelijke perfoneo.
Voor nieuwe eu outtige uitvindingen en voor ontdek*
kingen en verbeteringen op bet ftuk van bet febrijkwe»
zen enz.zijo vier duizend en vier booderjd brevities
verlicsd.
C Het verdelg op de Kant van dtxt Blad»
