E
LEYDSË
COURANT.
n°. ïoi.
s
fl
0 c
'3*s
Si» B
t'ii
A°> 18224
V R 1] D A G
U R K Y
N.
EXTRACT uit een particulieren BRIEF van PER.A
deD 1$ Julyj. Voor eeoigeo tijd dacht ik, dat
a|le correspondentie tusfchenocs geëindigd war:,
eq het is met er wondering dat ifc U nog fchrtjf.
Gedurende eepige dagen verwachtte ik elk oogen-
Blik roet mijne Familie omgefcragc te worden, ioditonge-,
lukktg Land, werwaards mijne zaken mij gevoerd hebben,
eo rr>9 nog wederhoaden maar zoo ik hoop, niet lang.
Nooit is Conftantioopolen en deszelfs Voordeden ^00 nabij
bene geheele omkeering geweest en door zulk een ver-
fehriklük onheil bedreigd geworden. Laat de bewonderaars
van de willekeurige magt, die zich nog onder ons bevin
den, herwaards komen, om er de zoetheden van te fma-
ken, weldra zii ik hun met blijdf'hap mijn etablisfp-
ment afftaan.
H?t was tegen het eind van den Ramadan, een tfjd-
vak bij de Turken aan Vasten en Godsdienst-oefeningen
geheiligd, dat onder de Janitfareo in 3e Hoofdftad een
allervejfcbrikkeJijksr oproer ontftond. Het fchijnt dat
de Overheid geenszins daarop bedacht was. Alle Bureaux
van de Mioisters der Verhevene Porte waren gefloten
geen bevel van den Groot-Vizier of van den Kiaja-BeiJ
werd er uitgegeven ter naauwer nood zag men des nachts
eenige Patrouilles de Straten doorreden. Men maakte zich
gereed tot* bet EêiramS' Feest, hetwelk op den Ramadan
volgt, en waarbij de Muznlmannen zich gewoonlijkdoor
gfoote overdaad fchadeloos ftellen voor hunne ontberingen
gedurende de vorige maand van hun vasten. De Muite
lingen maakten gebruik van de gerustheid, in welke het
Gouvernement gedompeld fcheen. Vijf Orta's of Regi
menten Janitfareo geraakten te geljjker tjjd in opftand;
zjj zeeteden vjjf Agas af, die geene gemeene zaak met
hen wilden maken, en kozen er anderen, lieden die als
de grootfte woestaards bekend en reeds met Grieken - en
Franken bloed bezoedeld waren. Hetgeen den opfland
gevaarlijker maakte is dat die vijf Orta's grootendeels be-
ftooden uit Heden tot de laagfte volksklasfe behoorende,
«n dat de Tchaikiers Marskramers, Lastdragers. Fruit-
verkoopèrsen de Jamaks of Matrozen zich weldra in
geheele benden hg de Oproerlingen voegden, onder welke
Bloedverwanten en Vrienden telden.4*
De tallooze benden dier doldriftlgen doorliepen de
Straten der Hoofdftaden plunderden de hun aangeduide
hulzen, en voornamelijk die der Grieken, terwijl zij al
wat hun ontmoette om hals bragten, zelfs de Muzelman
nen die zij geloofden niet tot hunne partij te behooren.
Eene bende begaf zich naar de wjjk der Joden en beging
aldaar de grootfte boiteofporigheden. Zonder de gehei-
Jigdfte gebruiken en gewoonten van bet Oosten te eerbie
digen, werden de Badhuizen der Turkfche Vrouwen
ópeogëldöjJen, en die Vrouwen gefchonden. AUeChristeo
Vron'wen én Meisjes, welke men koude magtig worden
werden naar deo Slaven-Bazar gefleepc en aao de meest,
biedenden verkocht. Het oogmerk der Rebellen was
om in zèkéren taacbt des Groot-Viziers Paleis te over
rompelen en zich vervolgens naar het Serail te begeven.
Te vergeefs deed de Groot - VizierHadfcbi-Salih in
het eerst "dé pryjzenswaardigfte pogingen, om de oproe-
rigen te doen bedaren, bij begaf zich zelfa verkleed onder
hen, en zyjn leven liep het grootfte gevaar. Eindelijk,
geene middelen meer hebbende eo zich geenszins durven
de vertrouwen-aan de andere Janitfareo - Orta*shoewel
deze nog geen openlijk deel aan den opftand genomen
hadden, befloot de eene foort van rnwe Soldaten tegen
de andere te ftellen, en riep Ibrahim - Pacha den Bevel
hebber «ver de, te Bujukdere gelegerde Aftatiatifcbe
Troepenter zyjoer hulp.**
Nadat Ibrahim-Pacha aanzienlöke fomraen onder jflne*
Soldaten verdeeld had, ftelde bij zich aan hun hoofd en
viel de oproerige Janiofaren aan. De ftraaten van Con-
ftantinopolen werden alstoen het tooneel van een fchrik-
kelyjk bloedbad; maar de Afiatifche Troepen behaalden
«indaljjk de overwinning. Meer dan aooo Janitfareo
kwamen in bet gevecht omen eenige duizenden het
juiste getal daarvan weet men nog nietwerden vervolgens
*er dood gebragr. Daar de gewone doodftraf der ont.
boofding te latgwijlig w*s9 verkoos jneo weldra hen bjj
hopen te bindèn en in Zee te werpeb. Veele duizende
min fcholdigen werden in Schepen geladen en op de
ius.t van Afia aan land geworpen, en alle Gevangenisfen
het Tuighuis het Lazareth en eene menigte Schepen in
de haven zija nog met gevangenen opgepropt, die hun
eindeljjk vonnis verwachten."
Op deze w0s Is de rust berfteld en voor het oo£enbl:k
is de crifis voorbij. De Janitfareo zijn overtuigd, dat
»e Sultan en zijn gunsteling Haïeb Effendi op hungeheele
Corps gebeten zijn. en dat er in des Grootén Heers
geheimen Raad reeds lang gefproken is om hen af te fchaffen,
of ten minfte hunüe voornaamfte vryjbeden te veroiftftjgen.
téjjdèrsgeloven zij dat dit ontwerp door deoEogelfchen
Gezant Lord Strangford e^n de overige Europefche Ministers
grootelijks onderfteund wordt. Ook is de verbittering
tegen de Franken eo de bewoners van Pera zeer groot.
ï)e bedreigingen eb het fchimp-gefchreeuw bij het oproer
Waren yreesfelQk. Naar Pera t naar Pe%awas het
algemeen geroep. Men moet den Groot-Vizier Hadfchi-
Salih regt doen met te zeggen; dat hjj by) het begin der
onlusten de krachtdadigfte maatregelen nam om die
Vonrftad te beveiligen voor de beledigingen des getóeens
«n der Janitfaien. Alle toegaogen defwaatts werden door
«alrijke detachementen Bostangis bewaakt; maar zonder
taslcheBkomst der Afiatifche Troepen zouden de middelen
weldra ontoereikend bevonden zijn. De Grieken de
Armeniërs en de Joden, namen in menigte de viugt naar
de Wyjk der Franken, te Pera. Zij vermeerderden door
hunne wanhoop de verwarring eo febrik, welke daar
reeds heerschren. Op voorbeeld van veele apdereFra'nken,
had jk mij zoo goed mogelijk in roija huis veri'chaost
behbende ik, als laatfte hoop, beflotea mijn leveD teD
fflitfteu deur te verkoopca%"
DEN 3.3 AUGUSTUS.
DUiTSCHLANÖ.
TRIESTS den 9 Augustus. Met een Schip, den
22 luoyj van Salooica vertrokken, beeft men de tijding
bekomen, dat de Pscba van die Stad, de Conful v»n
Denemarken, Kyrayko Zano, Oosteürjjksch Onderdaan,
heeft doen doodfchieren. Daar en boven heeft hij zyjoe
Goederen verbeurd verklaard, eo vjjfrig Risten, door
onderfchelden Grkkfche Familien bij hem gedeponeerd,
in beflag genomen. De Echtgeooore v3n den Conful
heeft zich in een corapleeten ftaat van nood. gered,
en men wees niet waar zij een fchuilplaate bekomen
heeft. Op de tijding van den dood van Kyrayko Zaqo,
heeft zijn Broeder Gregorius Zano, zich onmiddeljjk naar
Weenen geadresfèerd om voldoening wegens den aanflag
des Pacha's tegen een Onderdaan van den Keizer. De
Turken hadden een Batrer0 opgerigt op de Kaap f vpor
Salooica; de Grieken zijn des nachts over Zee aangeko
men, hebben eeb ftorra geleverd, en zich van de Artillerie
meefler gemaakt. Het is zeker, dat Casfandra iq demagt
der Grieken is. De Pacha vap Salonica heeft z^ne Stad
verlaten om hen te bevechten maar de Grieken hebben
zicb ter Zee en te Land op eëne gedochte wyjze verfterkt.
Na de nederlaag van Chourfchid teS'oulyjheeft deze p3cha,
zegt mee zich met zyjne Troepen naar Larizza begeven
daar beeft bij alle voorpame Griekendie eenige adqiini-
ftrative functieo bekleeded doen bijeen roepen ea
ODthoofden.
WEENEN deo II Augustus. Brieven van Bucharest
van den 23 Juberigtendat de uitwijkelingen van alle
kanten terug keereo en dat den Handel begint te herleeven.
Op bevel der Regering zullen van bier kostbare Meubi.
len naar Verona gebragc worden, alwaar het Congres ftaat
gehouden te worden. Op het Congres van Lajjbach was
in het afgeloopen jaar befloten dat in den lopp van de
maand September van 1822 te Florence weder een Congres
zoude plaats hebben; doch daar aa hebben eenige pmftan-
digheden de Mogendheden doen befluitenhetzelve in
plaats van te Floreocete Vérooa te doen bijeenkomen.
De Koning van Pruisfeo wordt er, evep als de Keizer van
Rusland, met zekerheid verwacht,
De Metallieken ftonden gister op 80 en 9 zestieode; do
Babk-Actfên op 810 en één vijfde.
GRÖ OT-BRITT ANNIE NL
VERVOLG vap LONDEN den 17 At;gu^tu^. Men
weet nog niet wie de opvolger zal wezen van deo RJarq.qis
van Londonderry). Het Dagpjad tfie 1iv\ «zegt, d?t me a
ten onregte de onmogel0kheid zqude gejpveD, otu den-
zelve i'o het aaoftaande Coogres te vervangen. Pe zqak
des Vaderlands en der Viijjveld» heeft te weinig ge
wonnen byj de tegenwoordigheid .van zijn Lotdfchap. ia
de voorgaande Congresfeo, am te geloven dat dezelve
meer gevaar kan lopen, wanneer zij door eeo aqaer rjji-
sister zal bediscn^liecrd w.Q^denC De Marquia'heéff het
vr0willig werktuig van de onderdrukking geweest; hij
heefc in bet Parjecpept getracht %Ile de beledigingen te
regtvaardigen tegen de zwakken gepleegden alles wat
ftrekte am de uv^heids-liefde in Europa te vernietigen
welke bij aanduidde onder deo naam van hebbelijkheid.
n Indien de Volken van Dtiitschlapd en Iralieozetde zöo
Lqrdfcbsp, tiet geloven kuoneo dat de Vrijheid niet
dierbaar is dan voor zoo veel zij hebbelijk is, kunnen
w0 hud overreden dat er niets goeds is dan de hebbe-
w Üjkheid; dat de hebbelijke Slavernij beter is dan de
Vrijheid, dat er geen kwaad is dan in de Omwentelin-
n gen dat er geen fmert is in de Foltering noch hitte in
be.e Vuur." (Zoo als Bisfchop :Berkelaij zeide).
Het zijn fleebts aanhangers van bet werkelijk Minifterie,
welke kunnen denken dat zulk een man ooit eenig we-
zenljjk voordeel aio de bewoners van Europa zou bebbea
toegébragt, van hetwelk hij beftendig getracht heeft de
regten te vernietigen, of aao Engeland, waarvaD hij de
baödel belangen beeft opgeofferd. Hij die deo Marquis
van Londonderry op het Congres zal vervangenzal de
taal moeten voeren van het Minifterie, en Épgelaod is
zoodanig weggefleept in dé dwarlwiqd van her eigendun
kelijk?. dat het voor het Heilig Verbood vaq weiqig
belang is of (Jrqot-Brittanniëo de uitwerking van 4e4zelfs
befluiten voor een oogeqblik qpfebort.
Het fchijnt, dat met bewilliging, qf liever volgens éen
formeel.d.ecreet des Kooiogs van Napels, aap het Congres
het voorilel moet gedaan worden om de OosteDrlJkfche
Troepen nog drie jaréo in dat Koningrijk te laten. Zoo e^ie
maatregel met de erkende beginfeien ftrookt der mannen
welke'de ftaat van Enropa gevestigd hebben waar zal de
toépasfing van die beginfeien eindigen want zoo bet Heilig
Verbond getrouw is aan desZelfs eigene leerftellingen
moet bet éen Leger in Griekenland1 zenden om dat voor de
Turken te behouden en een ander io Spanje. Wij weten
dat de b&lftarrigbeid der'Hoven om de wenfeheo hunner
ooderdapen af te keeren aanleiding gegeven heeft tot-de
Omwentelings - oorlogen thans zien wij dat zyj dezelfde
fout begaan, en zicb niet bevoordeeld hebben van de
ondervinding van het voorl?dene.
Het fchijnt, volgens een Americaanïch dagblad darde
Spaaofche Kapers thans gemagtigd zfjn om de Amertcaan-
febe Vaartuigen weg te nemén, welke handel drijven
met de Regeeringen van Zuid - Amerjcaeo dat alle Ha
vens der Patriotten in ftaat van Blokkade verklaard zijn-
In eeo brief van Rio de Janeiro van den 2 junyj wordt
gezegd", dat dp Cortes vereenigd zyjnen dat de Krooo-
ptins van Portugal dén tijtel heeft aangenomen van Keiier
van Brafiliën, Er lagen te Rio twee Fregattep gereed otn
ip Zee te ftekeoten einde B^bia te blokkeereo.
AlJe de partijen in Frankrijk, zegt het dagbjad tht
Courier fchijnen te duchten dat de Ministers eenige be
perkingen aaD de vrQbeid der Drukpers, na bet fluiten
der zitting zullen cplcggeo. Die róa'gt is ben voorbe^
houden bij de wet die kort na huobe konist tor hetGëzsg'
is aangeDomen. Eeaè Koninklijke Ordannaotte kan de'
li(t vervdg op de Kant van 'deze Eladz.
a 0. C.
f
2 0
1 k
■c.-*
- 3
:p - s
O r w
- Jc o-
ad.
5;
1 j b u
w "O 'O
2 -2
u
2 O J
a b
b, a>
c O 58
O
a -
c 5 G
y
(U SJ
11 O O
-
2 5»
J «1
y q o n
y .5 °^c2 o
M '3 o
i
3 X» S (U
c g D c"
3 x s 0 a
o 0 5
9J "3 O
C 00 "°1
- o a
c «V <u 1
:C P*
1.1
_a» ij 1
O U Tl
o a -
11 5 1
u o w
oS
M
H
o
S G
5? R w t.
«4 CQ
T3
S|
a
S
O
J3 O,
5 o c
^2,5 c
«X U 91
ra O
o oJ
-2 .-g
a b-u* o
04 «J 04 04 ra
o cm Sa
04 Q •-
<V -f-
iafo.
8 as.
O
5-S
"O C 0
2 w t
a a -
-1
3 9 "c
U Q I
3 5 5
2 x 0
3 p O u a
^3 04 04 1
S13 *2 SC
-2 2 0 ~Z
3 -o éJ
j; 11» 1 M U Cft b b
s g S s s
u aQ a 2 B o
s S S s
ra 0 T; -rj 04 O w
"•S I' S 5 5 Ï2
§?|.Ss-Sagl'
-sHsSnlll -5S3
ra O <j4w-jföt^>
T3-Cfe>Ob.o-rj Q rv
sa l" 25s p-2 os
8 5 .l=ui.:c &S
ra O •- »4 w 04
"S 04 "2 2
5ra
"O O 91 a 00 afra>»feB
2
w 7 q n b 04
°t ..£auo'''oo"'c
w 13 2 QC w XJ 2
g l l L 2 Z
c
O *2 O 0 3^
"S&s
O M
to
01 -O S O
N 2 -o S»
1 .2 o 1
ra w co
5.W 5 5
w J O
O n -O S g ri
ra 3 .2 5?
te o es 04
--3?
8 -S =-
a OD 01 *- "W Ui
N <r a
J3 A <U -O CT^ <N >sS -O
5 04
Z a Z
~tai
s2ï44
SS
S 5 b
Q li S
C O b
i o
oB^D^
w o
0
1
1 p a p
TE* v t*
O u w
SJJ
O -E O P 04
.i-
o 3 5 o &-S f»
4. N A a J- o
M
a w, o r.
o o ia w
- 04 O-
s - cTl I
1
- 2r 2
•o Z 9 P
5 3 5,2 g
U 44 T3 o 7 0
X o
c H O O Q S
srI*-5
9 2" c o 04 0*
S - 3
o 5 w
e Jil O
Q QJ a c 44 04^
►- v -
■O - «4 *i
p\ ra 5# 3 O
-G at>
ïja -
S G
n "7, -
a S
-o 2
tn-S 8 "2 - A
- a ta
.2 In O
C C E x
3I af
5 o
00
-i
h 2 -g o
Z cr> i4 'ra w
SSSSs «jsS s
>0.-5-0 - ia
"5 5
■y— ol" o
"fT.ii
S B *2
8
;*4 T3 2
w X b. 0
S-*
Sf XÜX-u ca
SL.B
a J4 a
S X3
V u
o 2
o
saa
S-S
5-sa
o v T
af g
-I
~2"
S d ra .2
a 2 "v y
a V ÜS4 w 8 04
a 5
U 4. 0>
ac 5» 3 a
■a ij - o i4
w 2 -.s -
ra
^2
b C>-4
N m
O afi
3 p S
o«Q S-3^.
<U n W ±f
ë-s13 Sü?
a u O
- o s 2 i
a 0 a a
.«o
3 o J.'2'g -a
R
t 'fa a
s sS1- s a
a O
M -o «L. ZZ p w
O M ra «4
Q ts -2 ra 18 "TO
-3 J
fl H o V
<4 ra n e
S 5 .H u a
-■§ 35
-u x r; 0
ffO J3 OJO 04 -w
2* - 9) 04 a -1
O 04 ft at ra
H O - iÖ 0 Jd
"kï
5 -a AI
«a
He 2S &S3
g a* 2. 2
"o ja -2
a
'^Sfl
»- p x w
X w w '5. fc»-- ?s
ra era a, O8
0 04*.&al-NX
ta ra ta u
<u 2 O g
52 -o MMj; t
=S Ï?SÏ s£3
a a ra u
- eT
ta 04 o> 01 ta ta. W ra a.
B ö€«,'3