II
z
z
J s= -a -
A". 1819.
L E Y D S
E
Maandag
N O T 1 F
N*. 65
COUR A N T.
DEN 31 til E Ys
9. n r~ r
C a w -a 0 w.
k 4
- O
J u r o
5- -Z -
c c O JO
1 E *J p
K° A O 1
ï®;s-S -K - ¥«5;
- - - 0 c y
ts n ^3i "U Oj
i< -C mc~ m
.li <U 0 -a ■- - s o <u
-c 7 -5 .O S £,"q> i—
C C3 r* O. v o
r- d J lu 4) C - 1' hCi. 2
fe~ a/ h i. tx 1-
^£;c?_p .- -a
a-c o a 2
:r?
ê-ï*
- s g
o C.
c^-oe!
C c o *2 *9
fcx
-
S O Jt>
E
0,-1\j,
T P C
s - «v
1
C Ad
Q
3 -O O
'J2 •-
- c.
I E.
I C A T
Burgemeester.en der stad leyden br-ogen
bïj dezen ter kennis 'van de Ingezetenen dezer Srad
dat uit hoofde der plaats gehad hebbende veelvuldige
verhuizingen met I®. Mei jl.bet hoogst fioodig is ge
worden om de Registers van Inkwartiering 7.00 tc-n op-
zigte van de In- als Bewoners, daar naar te veranderen,
«n in behoorlijke orde te brengen.
Dat tot bereiking van dit belangrijk oogmerk door en
vin wege de Commisfie van Inkwartiering, op Woensdag
den zjunij dezes jaars en volgende dagen, aan de buizen
•zal worden rondgegaan ten einde hierdoor voor te ko
men, dat bij eene eventuele inkwartiering, geene mis*
vattingen plaats hebben, omtrent den perfoon of het huis,
■alwaar de Inkwartiering behoort.
En vermanen Burgemeesteren voornoemd elk en een
Iegelijk, de Leden van de Commisfie vap Inkwartiering,
en die van wege dezelve zullen rondgaan, in hunne voor
schreven kwaliteit te erkeooen, te eerbiedigen, en alle
vereischte inlichtingen te geven.
Aldus gedaan bij H. H. Burgemeesteren der Stad
Leijden, op den 27 Mei 1819.
HEI, DEWIER.,
Ter Ordonnantie van dezelve,
P. A. du PUI.
1
1
N.
ROMEN den 10 Mey. De Gezanten der Protefiantfche
Vorfienwelke aan de confereotien van Frankfort deel
genomen hadden, zijn alhier zeer goed onthaald gewor
den, doch hunne onderhandelingen hebben nog geen aan
vang genomen. Het ve-blijf des Keizprs van Oostenrijk
is het voorwendfe! daartoe geweestdan de Cardinaal
Conzalvi heeft hun thans verklaard dat hQ de terugkomst
cn het tweede vertrek van dien Monarch afwachten
moest, om de onderhandelingen te openen.
Dit diplomatiek uitftel zal geen invloed op de beflisfing
der hangende zaken hebben daar de Keizer van Oosten
rijk geen gezag meer over de Souvereine Staten van
Duitschland uitoefent; wij weten overigens uit eene goede
hand, dat de Gezanten van de Proteftanrfche Vorrten
Ïiereraptoire ioflructien hebben, w*!ke zelf geeoe werke-
ijke onderhandeling toelaten. Zij zijn eenvoudig gelast,
om aan den Paus de kerkelijke conflirmiewelke door
de Catbolijke Geestelijkheid der Proteftaotfche Landen
opgeftelden door de Vorften goedgekeurd is. te pre-
fenteeren. Bij dezelve wordt dè onfchendbaarheiJ van het
leerftelfel gehandhaafd, en de regten der Duitfche Natie,
200 als dezelve bjj het Concilie van Bazel vastgefteid
zijn, herfteld.
rusland.
PETERSBURG den 5 MeiJ Z. M. de Keizer heeft
onlangs aan de Kooplieden alhier weder een bewijs van
zijne welwillenheid gegeven, vermits bi) uit bijzondere
£unst aan het alhier beftaaode Koopmans Gezelfchap een
fpeciaal verlof heeft verleend tot de aankoop van een
eigen Huis, als gezamenlijkeo eigendom van het Gezel
fchap. Het genoemde Gezelfchap beftaat fints 15 jareD
en teld reeds meer dan 300 Medeleden. Ieder Koopman
kan door ballotage als Medelid van hetzelve aangenomen
worden. Deszelfs doel is over belangen des Koophandels,
«sver voorvallen in den handel enz. te beraac'flagen en
tot bijeenkomsten van Beurzen wanneer de ijsgang van
de News de overvaart naar Wafilioftrnw op de Beurs
bezwaard; al" mede tot eene gezellige onderhouding;
lezen van de Dagbladen enz.
In langen tijd heeft hier het ongeluk van een vreemd
Handelhuis geene meer innige en oprechte deelneming
verwekt, als bet berigt. dat het beroemde Bankiers-Huis
Schwartze en Rettich te Hamburg, door ongelukkige
toevallen, op eensklaps genoodzaakt is geworden deszelfs
betalingen te ftaaken Zoo hier als te Stokholm en op
andere Handelplaatfen heeft zich dat Huis door deszelfs
braaf gedrag, de boogfte achting verworvenen allen
■wenfeheu dat dit brave Huis zoo op nieuw en luisterrijk
uit het ongeluk moge oprezen als hetzelve in den hoogllen
graad verdiend.
NOORWEGEN.
CHRISTIANIA den II Me ij. De invoer van Noor
weegfche Haring in Noorweegfche Schepen, heeft in de
twee gepasfeerde jaren in vijf van de Havens der Oostzee
bedragen in het jaar 1817. 95 ladingen van 2,3fta eo 1 halve
Koop-last, r.n ih het jaar 1818 147 ladingen van 3.708 en
I halve Koop-lastwelke ladingen telaraen bedragen hebben
in 1817: 46.450, en in i8i3: 72,750 tonaen gezouten
Haring, waarvoor in retour naar dit Rijk terug gekomen
zijn: in het eerfte jaar 84 en in het laatfte 115 ladingen
met Oostzeefche Profiteren voornamer.lijk Rogge, Hennip
en Zeildoek. Rekend men hierbij watDantzig. Rostock,
Straalfund, Wismar Reval en de overige Havens der
Oostzee, waarheen Noorweegfche Haring gevoerd wordt
van dat artikel bekomenen daarvoor weder Oostzee,
fche Producten naar Noorwegen verzonden hebben
zo kan men zich een deckbeeld vormen van het gewigt
van den Nooi weegfehen Handel met de Oostzee, welke de
Haring-visfcherjj (taande houdt.
ZWITSERLAND.
LAUSANNE den 18 Mey. De Catholyke Geestelijk
heid der vier Cantors, UriSchweitz, Unterwald en
Lncern, welke federt 1813 niet bi) elkander was geko
men, heeft den 11 Mey eene plegtige conferentie te Lu-
cern geopend welke omtrent vijftig leden hebben bijge
woond. Onder de onderwerpen, waarmede die vergade.
ring zich bezig gehouden heeft, was de be.hngrijkfte die
van het Bisdom. De discusfie was kort doch aandoen'
lijk, plegtig, eensgezind, en de vergadering heeft den
ftellrgeo wensch geuit, dat de vier Cantons in hetzelfde
Bisdom verceoigd mogten blgveu en «au ééa eeoig Bis
fchop onderworpen mogten Zijn. Die weosch is onmld-
delijk aan de Gouvernementen der Cantons medegedeeld.
Weinige vergaderingen hebben zoo vee! belangstelling
7.00 veele herinneringen, en de aaodoeneljjklte eensgezind
heid opgeleverd.
DUITSCHLAND.
WEENEN den 17 Me$. De Groot-vorst Michaél heeft,
daags na zijne aankomst, verfcheide bezoeken gedaan
en ontvangen. Hoogstdezelva houdt het ftnktfie incognito
eR heeft de Eerewachtnietaansenomen.weikr men heui heeft
willen geveD. Die Vorst heeft eergisrer de Huf-oibhoc'>eek
en de Kerk van St. Stephanas bezigtigd vervolgens heeft
hg zich naar Schönbrunn begeven alwaar hij toed den Kei
zerlijken Prins en de andere zich aldaar bevindende Aarts-
Herrogen gedineerd heeft. De Groot-vorst beert gister bij
eene groote manoeuvre tegenwoordig geweest, die op bet
glacis heeft plaats gehad.
AKEN den 18 Mey. Men heeft alhier den volgenden
brief b kend gemaakt
Brief van ZExc den Baron von IngtrjltbenMinis
ter van Staat van Z M. den Koning van Pr ui sfen
en eer(le Prcfident van het Groot - Hertogdom van
den Neder -Rfiijn aan den Heer Fonck Groot-Vica-
ris te Zkexi.
Mjjn Heer de Groot-Vicaris, ik deel U de copie van
eene Memorie mede, welke mij geworden ls, over de
tweede preek in de vasten door den Pastoor Nellesfen
te Aken, op den ïo Maart 1. 1 uitgefproken. Ik ben
verwonderd dat de Heer Nellesfen dien tijd van vasten
Zoo eerbiedwaardig in de oogen vao Godvrezende men-
fchen, en welke zoo veel gelegenheid geeftom de ge
lovigen te (lichten hun geweten te verlichten en aan te
doen befteed met zgoe toehoorders te ooderhouden over
zaken, die geene de minde betrekking tot de lijdens-ge*
fchiedenis hebben, en geenzins (trekken om hen tot de
waardige viering van bet Paaschteest voor te bereiden;
maar die integendeel niet anders te weeg te brengen, dan
de gevoelens van het Volk te verontrusten. Ondertus-
fchen oehoord zulks niet ter reiner beoordeeltng maar
ik ben verontwaardigd van te vernemen dat de Heer
Nellesfen de domheid heeft gehad tn zijne preoikatien
gronddellingen te onder wij zen. die ci.t alleen zijn eigen
geest van onverdraagzaamheid jegens de Protedanten ken
merken maar die ook tat niet anders kunnen dienen,
dan om denzelfden geest onder z^jne toehoorders te
onderhouden eo voort te planten.
Tot wat einde «preekt de Pastoor Nellesfen in zijne
predikatiën Van de Protedaocen en hun Eeuwfeest En
hoe durft hij in dezelfde Stad. daar zijn kerkelijk Op
perhoofd woont, ia het openbaar, op den preekdoel
ichelden op de nagedachtenis van wg'.-n Pmfesfor Bahrdt,
wiens Zoon, dor^'eleerdde onder vtj/.er van het Gjjmoa-
fium te Aken, bij die onwaardige lasteringen had tegen
woordig kunnen zijn? Reeds federt lang had de Heer
Bahrdt zijne verplaatfing van Aken verzocht alwaar de
Caiholgke partij hein in de waarneming zijner bedieningen
met belemmeringen en onaangenaamheden onriot't tot
hiertoe, had ik geloofd dat zijne klagten ten m"riten ver.
groot waren maar de predikatie van den Pastoor Nelles
fen heeft, ten dien opzichte, alle mijne twijfelingen
opgeheven.
Hoe kunt gij, mijn Heer de Groot-Vicaris dulden, dat
diergelijke predibatreo onder uwe ooi4eo worden uitge
fprokeo en wat zu'.t gij ter uwfcr verdediging aanvoeren?
11$ zal U niet verbergea dat Ak.n de naam heeft van
door Godsdienlligi onverdraagzaamheid uit te blinken
en dat het gedeeltelijk 03 U is dat het, door her Volk
luid uitgefproken misnoegen nederkonu Op de eene of
andere wijze zullen daaroit kwade gevolgen voortvloeien.
Het is om die reden dat ik U,*mgn Heer de Groot-
Vicaris, ernfiigjgk verzoek, om over dsn geest van on
verdraagzaamheid, welke bij U heerschtte waken en U
daartegen te verzetten, beginnende met uwen Pastoor*
zoo niet zal ik genoodzaakt zijn om bij de Hooge Auto
riteit, en zelfs bij de Opperde, de krachtdadigfte midde
len in te roepen om daartegen order te (lellen. Alle de
door Z. M. eo Hoogstdeszelfs Ministers uitgevaardigde
b velfchriften en ordonnantiën ademen den prijswaardig-
fieri*Veest van verdraagzaamheid en zagtheid jegens zijne
Pfüisfifclïe Onderdanen zonder ODdeifcheid van Gods
dienst: bet is mgn pligt niet anders dan de eensgezindheid
te gedoogen eo nooit anders te dulden; want zulks is tet
doel dier ordonnantiën hoezeer dezelve door onvoorzich
tige en dweepeode Priesters verward worden.
Eindelgk verwacht ik van U, m^n Heer den Groot-
Vicaris, dat gg d-n Pastoor Nellesfen ftreDgelijk zult
berispen, over zijne onbetamelijke predikatie van den
10 Maart 1.1. en ik begeere door U onderligt te worden
hoe gij aan mijnen' eisch voldaan hebt.
Coblentz den 27 Maart 1819.
Qge'teekend') Baron von Ingersleben.
FRANCFORT den 25 Meg. Naar men verneemt, zal
bij de Bonds - vergadering eerstdaags e ue zc er gewigtige
zaak te berde komen. Dezelve betreft de aar: eo wijze,
hoe in het vervolg de befluiten dezer Vergadering vol.
fokken zullen worden. Die zaak is zeer driegend en men
is algemeen van de noodzakelijkheid overtuigd hier een
defimtiven weg in te liaan.
Men zegt, dat er van eeoe Regeering van het zuidelijk
Duitschland de voorflag zou gedaan wordendat de
Scaateo van Begeren Wurtemberg Bajen Hesfen-Darm-
ftadtNasfau, Hesfen-Casfel en Saxen betrekkelijk den
Tol, eene afzonderlijke vereeniging zouden daarfielleo
ingeval de zaak eener volkomené vrijheid van Handel in
Duitschland bjj der Bonds - vergadering groote zwarigheid
mogt ontmoeten.
Het vertrek der famielie van Kotzebue, van Manheim,
zou ook verhaast zijn dooreen rw-stwelke ón Scheeps-
Kapitein van Kotzebue met een Boekdrukker aliaar had,
dieD hij befchuldi2de nog bezitter van een haodfebrift zijns
Vadeis te zijn. j
CNet vervolg op dt kent van atze Blad»
•S-s 5
t5 -H c -a
"5
P.-T c
s c O 2 5 g 5 L
Vj ^'Z ovj
- O a
-Hi
O k- c
a
-a -a
Se M
foso
c. B
fc- QJ Cl C b£ M
D S
C 55 tr
32 S o w c 3 - O 0*
Ba O; a
.0.
r u -r
(S3 tj
.E S Q 5
J.s *lös §o° 3 L'ê 2 61
fctf-o f-S>>'OT3 - A fl p - O
v - n p, -"O
"O O Jf O C 3U
«j o
O - *N o
XJ O CJ c tr. JE
oZS a';S?T3 j-
rc- r- Z U
£a> C.
fc. c
-c ^1 c. -v j;
S -ïsS'&S
c c (3 01 -
C G 2 N
c N 3
- S;t? D -ï u
- ""H
s B O
•O
JÜS 01
T3
C c«
te S
0 a
- -z-°
•o cl
c. N ;o
:c? c
N 3 C
c 5 c a
O - C g 51
"3 01 w a
i3,-
■ÏOScm®
bc
- C g.„ «I
0 jj au -
n V x> r 2
e*.
e <tj
•tj 5 o o
Z o> -e e
-a a -
s tr
o' c E i
O
«1
^-6
3 n Qt B to .2 C
'jÏ
c o
s
ir'
-c.S
E a
ejO o
i* c n ra «1 - 0/ n c w
«2 g S g 2
o i£ü S Z fc aZ,-u<s
C
n cj
N -U
G L
ijc
B- O w-TJ 1
S 0 .5 0
- t: r;: 2
- -
O
"T.H -5
O C
V TO t*.
=s:--
i s
s 5 li n 1
a> - - s E
01
:a M 5
r: cj
«e ^3
UI CJ
c>
01
"3 -
«J
- S
S 6 l S
C T
-1
C - 2.^0
Ol ,4
rr .r- C C.£
rt - -au c
ec - t w
-
5j
>S.a!
c s
S^-5
"grs -° o
n e w
u. a>
ÓJ
1'?
A c3
c
r '4>
t
■j
<L>
Z vS.
C
y ;4
d
2I
Z
ij
2
g
"i 5
0
es
o *- 5 H
Z f
5 ÉL c
-a 02 o>
5^5 JïSoS
2 C N .3
-a o
o a
o 01 g
•a - w 2
JS C
TJ
g M
Cu .2 i? 1
O. 03 _Q o>
S^S-.ss
s S.Scs'g
«O e M
«I s?*0*;
5 Bïo?
A M
=ïss!
-o 4» ai
c :o> "Z w
C t) 0»
OJ ja -T3
r u
L- o r to aj g
vi fw o
td
Z
<3
H
H
BH
ci
CQ
1
H
O
O
ai
O
•t: 1
53 V to ca
O c -C - I
V C ai c C/3
M M 3 X) -
S -* a
O h. a> OJ ra
y 3 C.TJ
■a-.-'Tp C
or. T! c t-
U C >- r Z
5*0 TO
c 9
toi O ■-»
a JE
cx ra o cj
P. X
2Z G
^E*a?f.2g«
st ~s S-'J
a. T3
z
Cd
S&.
dl
- Q O
I 5 w
rt O li g «J
E - ATI 3-aU
