A". 1818.
LEYDSE
"COURANT.
s
•sililjU**"
s<53;sfs
ra
Slsilfsi-SStJ
V R IJ D A G
WAARDE INGEZETENEN VAN LEYDEN
EN RUYNLAND.
T> efeffendedat er geen terugkeeren tot vroeger weivaren
-*-* mogelijk is zonder terugkeering- tot voorouderlijke
fpaarzaamheid rigc de Maatfchappij: tot Nut van V Alge
meen; zoo vee'f mogelijk, allerwegen Spaarbanken op.
Wit Spaarbanken vermogen om fpaarzaamheid op te
wekken, toonen federt eenige jaren Engeland en Noord'
America en toont ook reeds ons Vaderland, in Haarlem
Rotterdam Dordrecht's Gravetïhage Leeuwarden en
audere plaatfenwaar men begonnen heeft zich dit heilzaam
voorbeeld van den Buitenlander ten nutte te maken.
Zoo krijgen Ltyden en deszelfs omtrek nu mede hunne
Spaarbank- Het Leydfche Departement der Maatfchappij:
tot Nut van Algemeen rtelt dezelve daar, met den
meesten bijval van Heeren Burgemeesteren dezer Stad, ja
van onzen geliefden Koning zeiven.
De Leydfche Spaarbank zal beftaan en werken over-
eeDkomftig de hier achtervolgende Wettenwelke wij
Oodergeteekendenals benoemd tot Commisfarisfen dezer
Spaarbank thans ter kennisfe van een ieder brengen te
gelijk met ons voornemenom onzen eerften zitdag te
houden op Maandag den tweeden November aanftaande,
ter plaatfe en ure in Art. 1. der Wetten genoemd.
Het eerfte Artikel dezer Wetten zal aanftonds doen zien,
welke voordeelen hier te verkrijgen zijn, en hoe algemeen
dezelve worden aangeboden. Van Stedelingen en Landbe
■woners van alleDzonder onderfcheid van vermogen
beroep, handwerkftaatof kunne, zal worden aange
nomen het meerdere en mindere geld, ja het minfte zelf,
■wat men voor zich zeiven zijne kinderenof anderen,
<7.al willen wegleggen.
Zullen wij nu het fparen aanbevelen Wie verftapd
heeft, moet het doen. Men zie flechrs rond, in- welke
huizen, en bij welke menfchen, ruimte heerscht naar
ieders ftand, en zal die vinden, waar men gefpaard heeft
en nog weet te fparen. En zoo moet ook, in het bijzonder
tlks eigenbelang een ieder aanfporen om van de thans
hiervoor aangebodene gelegenheid gebruik te makenwi^l
er nimmer eene zoo zekere en zoo voordeelige werd aan
geboden. Meervermogenden vinden hier daarenboven da
gelegenheid, om, zonder opofferingja met eigen voor
deel door hunnen voorgang alleenaan minvermogenden
van wezenlijke hulp te zijn. De laatftenkleine winkeliers
handwerkslieden, dienstboden, behooren dit voorgaan, in
het gebruik'maken van de Spaarbank', zbp veel te gerecder
te volgen, als zij inderdaad meer noodig hebben voor
den winter, ziekte, ouderdomtrouwdagenz., allengs-
hens hts weg te leggen, en zjj.'te gelijk meer gevaar
loopenom zich zeiven of de hunnen het kleine geld,
hetwelk zij van tijd rot tjjd over hebben, of bezuinigen
kunnen, gelijk men zegt, door de vingers te zien druipen.
Leydeu't den 24. October 1818.
Mr. H. W. TYDEMAN. P. G. LEZWYK,
Penningmeesterj. a.' blussé, dt Jonge,
Mr. w, VA N LELYVEtD. a. BARTEVElV
WETTEN der. LEYDSCHE SPAARBANK.
TOT NUT FAN *T ALGEMEEN.
Art. I.
Elk Ingezeten der Stad Ltyden ^n van de omliggende
plagtfep zal van dfe Leydfche Spaarbank voor zich zij
ne kinderen of anderen, de volgende voordeelen kunnen
trekken
Foor eerst: Zekere bewaring van kleine Spaarpennin
gen voor, volgende behoeften;
Ten tweede Interest (rante of winst van elke vijf
gulden 9 die ingelegd zijn.
Ten derde: Interest van interest, zo dra het geld van
liet eene balf-jaar in het andere ftaat.
Ten vierde: Teruggaaf van het bewaarde te allen tjjdé
roet interest, en interest van interest.
Art. Alle week kan er geld in deze Spaarbank ge-
bragt worden zelfs een dubbeltje nieti uitgefloten.
Ar. 3. De Inlegger of Inlegfter krijgt van het ingeleg
de t behalve in het boek der Spaarbank, Dog een afzon
derlijk bewijs in een klein boekje: dit boekje wordt de
eerfte reis om niet afgegeven, en zelfs om niet ver
nieuwd wanneer het laatst afgegevene vol vertoond
wordt; anders wordt voor zulk boekje 2 ftuivers gekort.
Art. 4. Zo dra de ingelegde .gelden tot vijf galden ge
klommen zijn beginnen dezelve renten te geven tot4ten
honderd in het jaar; deze interest voor elk vol vijftal gul
dens, ingaande met het begin van Januari) April, Juli)
en October, telkens voor al het ingelegde vóór of óp
den eerften dag der genoemde maanden waarop de Spaar
bank open is.
Art. 5. Met het einde van ieder half jaar, dat is van
de maanden Junij en December, zal de rente vaö alle
onafgehaalde ioleggelden bij de winstgevende hoofdfom
worden getrokken.
Art. 6. Even als er iedere week geld kan ingelegd
worden zoo kan er van het ingelegde geld iedere week
worden terug gevraagd. Al wat beneden de vijf gulden
is, wordt op het oogenblik terug gegeven; doch zoo het
terug gevraagde geld vijf gulden of meer bedraagt, acht
dagen na de aanvraag.
Art. 7. Alle betaling gefchiedt op vertoon van het
Boekje, eo regen aanteekening door den tijdeiijken Pen-
ai» gmeester op hetzelve en wordt alzoo gedaan in han
den van den vertoonder; terwijl de eigenaar te zorgen
hseft, dat het boekje in geene verkeerde handen kome.
Doch indien de Commisfarisfen twijfelen, of de vertooner
van het boekje wel regt hebbe om op hetzelve geldfte
vragen, zullen zij het regt hebben om daarvan vooraf
blijk of zekerftelling te vorderen.
Art. 8. De Spaarbank zal open ztjDzo om te ontvan
gen als om terug te geven, op den eerften werkdag van
iedere week dus gewoonlijk 'smaaadags; altijd des mid
dags van twaalf tot één uur in een der bovenvertrekken
van de Latzjnfche School.
An. 9. Het Beftuur der Leydfche Spaarbank wordt
door de inleggers gemagtigd oin ten einde aan dezelve de
beloofde renten te kunnen bezorgen, derzelver ingebragte
N°. 'i^o
- tv
DEN 30 OCTOBER.
A
a "e ra n-eus a
<L> qj X zx Si !J.:°^qj S. e* dc
Ta -O u N J- 3 -rt cS
c> a O 2,ü O oic
-c ■CQ'üt3Ciüjfl--a«i:UcS
li tl cl' QJ 'U. rj
"E .2 -'«-O
S 1 s £.2
7 - II 6'
-TS-ë
g ,ï>-3 5 .1
- C u Q 3 'U '3 - -
2 -T3 z z
,.JJ v. TC? qj Q>
c «s m O C n [T U
QJ M ct<c QJ cJo2^-5»~iTr»-'
•n
J Cl C
c co
-si
"Hs" s Tg-
gelden, zo veel en 70 dra mogelijk, te beleggen in rent-
gevende Lands-fchuld.
Ar;r. 10. Deze Spaarbank zal beftuurd worden door
vijf Commisfarisfen, waarvan één Penningmeester zal
zijn. De Conrtnisfarisfen worden gekozen door het
Leydfche Departement der Maatfchappijtot Nut van
Algemeenen uit deszelfs Leden. Dezelven zullen
hunne posten ter liefde van het algemeen zonder eenige
bezoldiging, waarnemer. Van de vijf Commisfarisfen. zal
er regelmatig alle jaar één afgaan, om door een* ander
vervangen te worden.
Art. 11. De Boeken, Gelden en Effecten der Spaarbank
zullen geborgen worden in eene ijzeren kist, met ver-
fchillend werkende floten waarvan de fleutels zullen be
rusten, deels in handen van den Prefident-Commisfaris
deels in handen van den Penningmeester.
Art. 12, Daarenboven zal er jaarlijks door Commisfa
risfen 3an drie leden van het Leydfche Departement tot
Nut van V Algemeen benevens de drie hoogfte inleggers
in de Spaarbank opëning en vertoon worden gedaan van
het boek, de gelden en effecten der Spaarbank: zullende
door gemelde leden hiervan, en van den ftaat der Spaar
bank op de eerstvolgende gewone vergadering van het
Departement verflag worden gedaan bij welke gelegenheid
Commisfarisfen van ée Spaarbank de vermeerderingen of
Verbeteringen dezer Wetten zullen kunnen voordragen,
welke de ondervinding hun noodzakelijk zal hebben doen
keuren.
Art. 13. Geen der belanghebbende bij deze Spaarbank
zal zich, ingeval vap onverhoopt verfchil met Commis
farisfen, op den Regter kunnen beroepen. Indien zulk
verfchil niét met Commisfarisfen zelve kan worden ge
vonden of uit den weg geruimd zullen er uit de Leden
van het Leydfche Departement tot Nut van 9t Algemeen
drie fcheidslieden worden benoemd één door Commis
farisfen en één door den klager, welke twee zich den
derden zullen toevoegen, en aan welker beflisfende uït-
fpraak de verfchilhebbende pjrtjjen zich zonder hooger
beroep, zullen moeten onderwerpen.
Aldus bepaald in de vergadering van het Leydfche De
partement der Maatfchappg tot Nut van *t Algemeen
den 16. October 181K.
C. van der. REYDEN, Prefident
\V. van LELYVELD Secretaris
ZWITSERLAND.
LAUSANNE den 16 October. Den 13 dezer is de Heer
LiedekerkeMinister der Nederlanden te Zurich aange
komen, wegens zaken betrekkelijk de gecapituleerde Re
gimenten.
Het Gouvernement der Nederlanden heeft dén 11 Sep*
tember de reclamation beantwoord, welke door de geca-
pituleerde Zwitferfche Regimenten aan hetzelve gedaan
zijn, over de Perfoneele eo Mobilaire belasting, waaraan
dezelve onderworpen zijn geworden. Dit aBtwoord is
volftrekt weigerend. Hetzelve verklaard, dat er geene
beweegrede is, welke de Officieren van die Regimenten
Jtan bevrijden van eene belasting die zo wel op alle de
vreemdelingen welke in het Koningrijk hunne woonplaats
hebben, als op de behoeftigen berust; dat de Zwitferfche
Officiexen daaraan met te meerder regt moeten onderwor
pen zpnom dat zij door den Staat beloond worden, en
dat, in geen geval, een voorregthetwelk de nationale
Troepen zelve niet genieten op eene billijke wijze door
vreemde Troepen kan worden ingeroepen.
DUITSCHLAND.
r WEENEN den 17 October. Z. M. de Keizer heeft de
Algemeeoe Vergadering der Staaten van de Koningrijken
Gallicieo en Ludorairien, bepaald o.p den 27 dezer maand,
I welke te Lenoberg zal gehouden worden.
AKEN den 24 October. De ministeriëele conferentiën
gaan fteeds haren gang, doch omtrent het geen in dezelve
verhandeld wordt, lekt Diets uit. Men verzekert alleen
dat het verfchil tusfehen Beijeren en Baden uit den weg
geruimd zoude zijn; dat Baden geen ander grondgebied
zoude verliezen dan een klein gedeelte van de Tanber
Kreitz, met 3000 InWooDers dat Keizer Alexander ver
klaard hebbende, dat de Groot- Hertog allezins het regt
had om over de erfopvolging naar welgevallen te befchik-
■ken en de Keizer van Oostenrijk daar mede hebbende in-
geftemd, dezelve aan het geflacht Hochberg zoude verze
kerd zijn geworden.
De Engelfchen danken een aantal vreemdelingen af wel
ke onder hunDe Legcrcorpfen in Frankrijk dienden. Er
zyn Regimenten welke bijna geheel ontbonden zijn: het
waren voor het grootfte gedeelte Duitfchers die bij den
Oorlog in Spanje gevangen gemaakt zïjti en weder in
Engelfchen dienst getreedeo waren. Verfcbeidene van
hun, van de Rbijn - Provinciën geboortig-, zijn dezer da
gen alhier doorgekomen.
GROOT-BRITTANNIEN.
LONDEN den 23 October De toeftatfd der Koningin
blijft even ongunstig, zo dat de GenecshéÊren beurtelings
bij IX M. waken.
De Heer HugotConful van Frankrijk te Edinburg in
Schotland heeft den volgenden brief vati den Hertog van
Richelieu uit Aken ontvangen betrekkelijk de ontrui
ming van Frankrijk door de geallieerde troepen.
Aken den 10 October 1818.
Mijn Heer
Met de grootrte blijdfehap berigt ik u dat ik gisteren
avond ten agt uren, met de Gévolmagtigdën van Oosten
rijk, Engeland, Pruisfen en Rusland, de Conventie ge-
teekend heb, behelzende, dat het bezettings-leger den
30 November aanftaande het Franfche Grondgebied zal
verhaten hebben.
Gij zult ongetwijfeld deel nemen in de bliidfchan die
ik gevoel bij deze telukkige gcbéürcnis, welke de Vrede
van Europa verzekerende aan Frankrijk een reeks van
jaaren voorfpocd zal doen genieten.
Het vtrvolg op de Kant van deze filadz
qj c
E
3u *e
-■ü a
O O
-5 oS-gë^-slsS-f
li'3 S
MJ - v* j r- rf:
10. -SS 3
ii iu u ai n /- r; u
«j e. a> a
ti 04 OJ «J a "S
"jtfflj »j h-- o "fw c3 **-*
43 -4j u o
rt -r N ^3 -5 -p--; S i.
•c» 2 S *"-c o s
O W
O
O
C J2
TJ
I- QJ
T3 O
o .!2
-a e
o o j «««"MSCJ
U
?-5 ei
"OCJ-O n O - ulü «5
11 u m n j o v
M N r tm d
.O
ia e
qj t-*« S 1
■gil 5 oS Si
«J
r— e cj
r-
w c
1 a c
'2-2 «J 5
3
>2 c"
:c? N qj
fa :C?
5 -n
f <u c - S w
0 O T.
SU «J o
bc QJ
-o o fa 'C a
«J -rr, r QJ w
S^S'E o* Zg
.5 s S MD "2-5
S -o S 'I o» 5 o 2
zt o P qj i
<U S u "f
Ao-Co"
.5? 2 rt Jai O .5
- 'c -O c 3
QJ QJ .ij
'S S'3 "toalg
-sr.s.ss-ss.2
•g^-sa„-o .i
"."SÏ.ïS
f £Z c a*
c cj qj c t
21.2 -- 2 cX a
0 S e 'Z 3
S O {5 G ®J qj c
0 .ïï3 a éi
5 °-a< 6 G
G - W 5
■c s S c 2?
cj^QjrilQJi_^:^a
G u C O f M U
c a o M a
s m 3
w 55 2 a S X
■g-sff
oj qj g q>
qj jx
i» SL&H
.n—tJtj.!uuCj
o «j mn o p
QJ |tJ OS
'3 5 - g. 0
1 o o a o 9
J 0 3 o s s
«2 o c 13
o a QJ o
a O. .-jj-O os -
oSocg5's «g
-7- J3 A a
PQ O MJ=JD
a. •<-»•>
S qj a o
mqjU 0^-
J. -3 0--SP
S
n •- -a ox) cu
QJ ct O
*- "O
«- "3 c ni
J: 3 J: «JTJ o
-a o qj >1
- *-*
qj a c
22 o
•ssr.-M
k c
'2 2
J= bo^ c
a c
E S
o -a c? q* qj o s
O S -jJ U*C 14
qj a 2.2q
C W d, 2;
a»
1
C tut
fa
I Qi-i QJ
5 J7IO -
-a -
e 3 f? a
O c
*0 0
-s ss oe
SI'S - "3
|s-°;g«o
E r! b«
3
bfi
t3
u
u
3
sn
3
cj
o
c
~a
c S*
-o
cj
Q
qj
w
c 0
a
"«8
Ij
cj
ot
0 5
e S S
2 1- a
o| S S S«5
sos m qj w c
-9_^£j50bj:Qj« c»
"■o i. oj q>
o qj - jc
O. Jj bo S3 C»
^OgojCu.oj'ü
a -*s - *5
■s»sSëES-ë
"c E -
ËfD.£ S 5
cd
fa C
a H
qj m
C3
2.3
S a
2
fa £jf
-o
qj pm 3- *5 qj»
o, T3 - ^3 2
„jiw>qj c s
u-'S E X fa t
i fa
i c c «-
fc. t-t q s3 c5
W3 O
S| 5 2 G
»- qj .r:
O t>J>
fa a
2 fa
j* cjo 8
J ëls
o w ja g c ,t
K.-D
QJ QJ
X
X w
ho
X - o
5 0 Eco
qj o cj
y Sd ••0'0 c S
bft
ë'ö-ï s-
•r->
1 2.
-.SZ2-2
1 c o
fa
qj l
T3 c o
c qj Qj -a c
- g-
(^.£3
J o 'fr
«- ra fa jz *0 "^3
rti 2
1. *2 S 7
o 2 J3 O
cj qj p
w 2 cj
x 0 ^0 qj
c qj qj
S
IS S O
e
a-S»
■3 S 2J
K
v. J3
O
c u 2
qj cj 1
J* T®i O o
c-c 2 -
o e ^'3 e 2 C
13 S^2.2?J5O,
E P vo n S
3 "O c
JOU,
0 E S
j o "a
3 D 71 o
QJ
S
- 2 o 2 o t 2
-O Mfa2Gfa£ «7
