TO
ra aj "g
wij de aanvrage van huiten voor menige/lege artgkels van
ijzer ïiadden overtroffen.®'
n Het is zeer re betreuren dat de wetgevende m?ür
het gewigt niet inzag van eene belasting op de wol, op
eenen tijd dat het-inkomen zeer benodigd, was. Oo den
invoer die in 1814 plaats had van 15 mill. 712 duizend
(#25 pond, zouV.ulks, gerekend tegen een fch. per pond,
een bijvoegsel tc.t her inkomen gegeven hebben van 785
duizend 625 pond Scerl en het zou aan het land de uit
gave hebben pefpaard van zodanige buitengewone invoe
ren als die, welke in het bovengemelde jaar, tegen den
geringen tax van 2 fch. 6 pence, eene fom van één mill.
964 duizend ,64 pond Sterl. beliep. En het verdiend tevens
opgemerkt te worden, dat dit bigvoegzel tot het inkomen
niet alles is, wat bet land bij het opleggen der belasting
zou gewonnen hebben; want het zou de ongemeene ver
laging voorgekomen zijn welke plaats greep in den prijs
van Britfche wol, eft het verzekerea van eene evenredige
rnarkt aan dat artijkel zou hebben medegewerkt om er de
hoeveelheid van te vermeerderen en d3ar door onze wol-
lefabrieken re bevorderen.®'
Het frnert mij te zeggen, dat het belang vaa onze
grond-eigendommenwaarvan de waare voorfpoed des
lands zo wezenlek afhangt, al te dikwijls in detKamer
der Gemeentens wordt onderdruktdoor het gelchreeuw
en de infpanningen van lieden, die bg vergelijking zeer
weinig belang hebben in het algemeen welvaren en die
zich inbeelden, dat alle dingen zwigtcn moeten voor hunne
befchouwingen van Kapitalisten en Fabriekeurs van het
Koningrijk. Niemant evenwel heeft een grooter aandeel
in het land of heeft zo veel belang in deszelfs wezenlgk
welvaren, dan de Eigenaars of Bruikers van deszelfs
grond en de ftaatkunde welke zo menigwerf derzélver
vorderingen heeft verzuimd of beftreden, zal eindelijk
een groot en welgegrond misnoegen moeten voortbrengen,
en gevoelens doen geboren worden welke berekend zijn om
nieuwigheden aan te moedigen die nadeelig, zo niet Dood-
lotiig, voor de orde, het welvaren en de Conftitutie des
Koningrïjks zullen zijn.®*
Zo zijn er zulke liedenwelke ten aanzien van deze
zaak fchijnen te denken, dat alle dingen behooren opge
offerd te worden voor eene uitlandfche markt, even als
of zodanige markt de eenige was van welke wg moeten
afhangen voor de verkoop van onze voortbrengzelen,
of dat dezelve het beste het voordeeligfte was. Nu is
juist het tegengeftelde ten duidelgkfte waar. Niet
alleen is die de beste en voordeeligfte niet, maar de
alleroDzekerfte en veranderlijkfte. Wg kunnen daarvan
verdreven worden bij gebeurenisfen van oorlog bg kunst
grepen van ftaatkunde, bjj de uitwerkzels V2n wed-ijvering
cn bij dat gemis van aanvraag naar die van ons zelve,
■welke kan voortfpruiten uit de toenemende Fabrieken van
andere landen. Daarentegen zijn de zekere en grootlgks
toenemende markten van het Britfche Rgk aan geene
dezer oorzaaken van onbeftendigheid of vermindering
onderhevig, en altoos genoegzaam om een groot aantal
Fabriekeurs aan den gang te houdenen het oneindig
grootfte gedeelte van onze Fabrieken te vertieren. Deze,
over het algemeen genoemd de inlandfche markt, in tegen-
overftelling tot de uit'andfche marktfluit in, zo als U
reeds bij eene vorige gelegenheid is voorgedragen, niet
alleen Engeland, Schotland en Ierland, maar alle onze
Colonien in Noord-Americade geheele West-Indiën,
de Kaap de Goede Hoop, Gibraltar, Maltha en alle de
plaatzenthans in ons bezit, bevattende eene bevolking
van bijna dertig millioenen menfehenmet uitfluiting
van Negers en Indianen. Zodanig eene markt, welke,
in vergelijking gebracht met onzen handel van uitvoer naar
vreemde Natiën, onbeduidend is, kunaco wjj niet gedogen
opgeofferd te worden voor eenigerlei ander, en geenzins
voor de (door zekere opfngers onlangs zo overdrevene)
verzorging van de weinige millioenen min rijke menfehen
over de fchaars bewoonde gewesten van de Vereenigde
Staateo verfpreid. De Wollen Fabriek van Engeland is
begroot geworden op 28 millioenen. Het is niet gemak-
]gk eens juiste berekening te maken, doch die fom denk
ik is de laagfte. De waarde van Britfche Wollen, van
Groot-Brittanniën uitgevoerd, inde laatfte drie jaaren is
geweest als volgt:
Waarde volgens de officieele waardeeringen in 1815,
7 millioenen 486 duizend 22 pond; in 1816, 5 mil.
Hoen 842 duizend 747 pond; in 1817, 6 millioen 74
duizend 729 pond.
Waarde volgens de declaratien van de Kooplieden
die uitvoeren: in 1815, 10 millioenen 200 duizend
927 pond; in 1816, 8 millioenen 404 duizend 528
'pond; in 1817, 7 millioenen 944 duizend 919 pond.
Nu is van het geheel beloop van dezen uitvoer
naauwjijks één millioen werklijk naar buitenlandfche
markt gegaan, tot een direct vertier. Al het vorige is,
op dc inlandfche markt vertierd, welke zo als boven is
gezegt, Ierland, de Colonien en andere onderhorigheden
vaa Groot-Brittanniën icfluit. Ik verfta evenwel geen-
zins, met de opgave van het meerder belang der inland
fche markt, en de bevoegtheid die dezelve bezit om alle
mogelijke verzachting van de wetgevende magt te erlan
gen, het denkbeeld te geven, dat onze buitenlandfchen
Tiandel verzuimd of opgeofferd moet worden. Die is voorna,
melijk voordeelig, als eenige overtolligheid weg nemende
welke mogt plaats grijpen, en dus het verlies en de ont
moediging voorkomende van den Fabrikeur. Indien in de
daad de inlandfche en uitlandfche handel in tegenftand met
elkander mogten gebragt worden, en de wisfelkeuze zich
opdeed om noodwendig de eeB of ander te laten varen zou
het niet moeilijk vallen te beflisfen welke van beide den
voorrang moet hebben. Doch ik ben bepaaldelijk van
gevoelen, dat de behoorlijke aanmoediging van de inland
fche markt van gunstige uitwerking op de buitenlandfche
zijn zal; en indien, door eene belasting op de vreemde
Wol wij mogten aangezet worden om onze eigene
Wollen te teelenen ons ODafhanglgk, of bijna zoda
nig, van vreemde Natiën voor hunne vliezen te maken,
Zouden wij een aanzienlijk gedeelte van ons Kapitaal in
het land houdenhetwelk nu voor Wol aan vreemde lan
den wordt betaald rt>t eene jaarlgkfche fom van meer dan
■«wee millioenen Sterl.; wij zouden in ftaat zgn om onze
cige Wollen-fabrikeurs met meerder zekerheid, en op
beter voorwaarden van de ruwe ftoffe te voorzien dan
2$ tegenwoordig voorzien wordenen door deze aanvra?g
om inlandsch product, bij voorkeur boven een-vreemd,
zou het belang van den landbouw des lands naar evenre
digheid aangemoedigd en bevorderd worden.®*
De noodzaaklijkheid der aanmoediging van de teeling
onzer eigene Wollen, berost niet op deze drangredenen
alléén, 011I dezelve te bëvestigen en te onderfteunën met
zodanige waarnemingen als deze. Het ts zeker, dat zo
■tvij hc-r verminderen gedoogen van onze V/ollënonze
Fabrieken ook j-frist in dezelfde evenredigheid' moeten
afnemen. De gthecle waereld zou «iet in ftaat zjjjn om
met genoegzame Wol re voorzien voor o*ze aanvraag.
Welk een Kapitaal wij ook mogten bezitten kunnen wij
rr-ch van andere landen niet meerder nekken, dan zij kun
nen overhouden van hunne eigene behoefte, hetgeen uiter
lijk ongenoegz »ani zgn zoude voor onze benodigdheden.
Indiër- wij een voldoende toevoer konden bekomen,
zoude de prijs met de aanvraag rijzen en de aauvraag
vermeerderen, in evenredigheid van de vermindering
onzer eigene wollen, tot dat, onderftcld zijnde dat ons
kapitaal toereikend was om zodanig uitgaaf te bedtijden
onze wollen tot eenen prijs zullen komen, die dezelve
noodwendig buiten de vreemde markt moec fluiten. Het
is derhalven van zeer groor belaDg voor den voorfpoed
van onze wollen fabrieken om den inlandfchen teelt van onze
wollen aan te moedigen. Bij zulke middelen alleen kun
nen wij ons onafhanglgk maken van andere landen voor
een arrgkel van het uiterst aanbelang; en indien wij ons
van dezelve afhangl^k maken, zullen zg naar mate van
onze behoeften hunne prijzen weten te regelen, en dus
op onze groote fabriek eenen last leggen onder welken
die onfeilbaar verminderen en eindelijk bezwijken moet."
Wijders geeft de Graaf van Sheffield in zijn adres de
piijzen op, welke in de Diftricten waarin korte en fijne
wol is geteeld, daar voor betaald zijn geworden op on-
derfcheidene wolmarkten en berigt nog dat de vreemde wol
zeer druk inkomt, zodat, volgens opgave van voorname
Wolhandelaars in Londen, federt den eerften Janua-rij 1.1,
in Londen en Bristol ingevoerd zgn 6 mill. 300 duizend
ponden buitenlandfche wol.
De Vergadering befloot, na voorlezing van het adres,
eenparig derzelver dankbetuigingen aan Lord Sheffield
voer zijne belangrijke inlichtingen te doeo.
Te Manchester zijn de zaken met de Katoenfpinners
nog in denzelfden ftaat.
De 3 per Cents gered, zgn 76 en 7agtfte; dito gecosfol.
763 en 1 half dito 86 en 7 agtfte4 per Cents dito
96 en 1 vierde.
FRANKRYK.
PARYS den 19 Augustus. Gister, voorde misfe, heeft
de Koning een bijzonder gehoor verleend aan den Generaal
Baron Fagel, buitengewoon Afgezant en QevolmagtigdMi-
nister derNederlandeo,gelast met het overhandigen aanZ.M.
van eenen brief van den Koning zijn Meester, bij welken
die Souverein aan Z. M. bekend maakt de geboorte van
een Prins, Zoon van Z. K. H. deo Kroonprins der Neder
landen. Na de misfe hebben de Heeren Ambasfadeurs en
buitenlandfche Ministers hun Hof bij den Koning en de
Koninglijke Familie gemaakt.
Aanftaanden Dingsdag, het feest van den H. Lodewrjk,
op welken dag het Standbeeld van Henrik IV, op des
zelfs voetftuk zal geplaatst worden zal er op het Paleis
der Tuilerien groot Couvert zijn, en daags te voren zal
Z. M. als gewoonlijk, de Mannen ontvangen na de Misfe,
en de Dames des avonds.
De 5 pCts. ftaan op 79Francs; de Bank-Actiën 1625 Fr.
NEDERLANDEN.
BRUSSEL den 21 Augustus. De Luitenant-Generaal
Baron Tindal is in plaatfe van den overleden Baron Evers
benoemd om de zesde militaire divilie te comroandeeren.
De deputatie der Staten van de Provincie Zuid-Braband
belast om Zijne Koninglijke Hoogheid den Prins van Oranje'
met de gelukkige verlösfing van Mevrouw zijne Geraalinna
te gaan complimenteren is gister naar 's G.ravenhage
vertrokken. Dezelve beftaat uit zijne Excellentie den
Heer Gouverneur, de Heeren Huysman d'Annecroix, den
Baron van Verfeyden, Huysman de Neufcourt, den Baron
Bonnard en Hennesfy.
Aanftaanden Zondag avond ten 8 uren zal het klokkenge
lui het feest aankondigen van denverjaardag van Zijne Ma-
jefteit den Koning en van het doopen des tweeden Zoons
van Z. K. H. den Prins van Oranjeop den 24 dezer. Op
welken dag de klokken des ochtends ten 8 des middags ten
12 en des avonds ten 8 uren zullen geluid worden. Ten 3 uren
des namiddags zullen in het fchuitendok vaarpartijen plaats
hebbenen den overwinnaar zal een goud Horologie
ten prijze bekomen. Ten 5 uren zal er met den boog
gefchoten wordenwaarvan de eerfte prgs zgn zal een
paar zilveren Flambouwen, de tweede 3 zilveren Borden,
en de derden een zilver Horologie; en zgn de Ingezetenen
verzochtom niet voor half negen bg het ophouden
van het laatfte klokgelui, hunne gevels te illumineeren.
's GRAVENHAGE den 21 Augustus. Bg fuccesfive
befluiten zijn door Z. M. gedaan de navolgende benoe
mingen
Tot Prefident van de Regtbank van Koophandel, te
Haarlem, de Heer George Voorhelm Schneevoogttot Pre
fident van de Regtbank van Koophandel, te Groningen;
de Heer C. C. Emery tot Regters de Heeren J. K. van
Bulderen en E. C Hand; tot Regters Plaatsvervangers,
de Heeren H. IV. van Giffen en 11. 11. Nap
Tot Rector Magnificus voor de Hooge School re Leu
ven, de Hoogleeraar Harbauertot Rector Magnificus
voor de Hooge School te Luik, de Hoogiceraar van der
Heyden; tot Rector Magnificus voor de Hooge School te
Gent, de Hoogleeraar Casfel
Eo zulks voor het Academie-Jaar, beginnende met den
^iften October 1818.
Tot Leden van het Collegie van Hoofd-Ineelanden van
Delfland, de Heeren Jonkheer J. IV. van Vredenburch
N. J. AC. HofmanJ. dc Willigen en A. de Jongh;
tot Heemraad van den Over-Amftelfchcn Polder de Heer
M. A. van Beent Pz. tot Hoogheemraad van Waterland
voor de Stad Purmerende de Heer S. dt Vries tot Gezwo
ren van den Oost-Nieuwlandfchen Polderde Heer C. Jansze
van Strien van den Polder van Zonnemaire, de Heeren
A. Zeeman en H. Moolenburghtot Heemraad van de
Rbenenfche Nude en Achterbergfchc Hooilanden, de Heer
II. Menfo.
Op last van den Koning, maakt de Opper - Kamerheer
bekend, dat Z. M. aanftaanden Maandag, den 24 Au
gustus des middags ten twaalf uren eenè groote audiën
tie in Gala, zal houden, om de felicitatien te ontvangen
bij gelegenheid van Hoogstdeszelfs geboortedag.
's Gravcnhage den 21 Augustus 1818.
De Opper-Kamerheer voornoemd
C. V. VAN BOETZELAER.
PROGRAM NA
der plegtigheden bij gelegenheid der bediening van
den Heiligen Doop tan den jonggeboren Prins
van Oranje in de Griots of St. Jacobs Kerk 'in
*5 Grcvenh'ageingevolge van Zijner Rlüjeste)ts
bijluit, van den 12 Augustus 1818 No. 71.
Op Maandag den 24 Augustus 183 zijnde den
voor de plegtigheid bepaald, zal, des morgens ten agc
Het vervolg op de Kant van ti'.'.t 8!adz.
5 3 a
O O
O
3
O c
u* rt 1
rt
o. Ui1:
A
c TE
s
C a
„30
O «-•
O a
1 s f
!>5«
h C o^. M
llsïï
U •-« "W O
SO'3 -O
g - s
-1
a "Xz
c •- -ex,
a co o c>
5- TJ a
0 a
i> a J
oc S=o-2»i «f-s 5;
K
(u
.c
i .2 3» -
<u O
rt o
1 JQ
w OJ <U W v_/-
T3 JS 0*a .5 O an
sa 3
'pa
d»
2 «óts
a»
*T> -O
5
p.
O 0
1M
o 2
O 130 H. cn
O i
c 5 a
W -a
- 2
K-a
a
ui
ui s
S a
O oj-O
K a 2 a
<i> ®i
txtó Z4
C
e 3 R
M
0
a 5.2
Cl
<u cj 5
a>
T>
O C a>
'2
a
rt
rt cs a
a
.S
j S o -S g 'I
2 u
«c
S."
U O «i-ü
Ui a «1 o
W J
C P 4»
a» 2d Q
d, <u C M
OJ .1»
O
-ou.2
i •- to *2
i s s S
I z W -a
•a ra - <0 f>
°"0 Ui U.TS
;:Eb:eh
O cd C
P« «1 w «o
Q a
^4 «J «-.*-'»> i-
o o 0 o -»
ao 3 15
2 Q, u
w C O c
aj «j a S
5 o.
O CS__M -
0^=!
■a<2 -
z X
"2 t: a
"«>22
g S^lo
a^
1 i 0
n aj 2
n. a,
a. a. <-
002
o !G
t3 T3
a c e
'2 o
2 0
«c3
2 E"0
n
O
N
a
<u "0
-a a
00 o
N-oN"
s s e s 1 -
4> S ai O C3
S--S
O co -
vj o N5
k. (O
S
id
N
O
Isi
aj
ze a>
2 a
i-I a»
aj E
S.
a
a c«
-»
<u u
•°'SS2
U N
§|ss-
ui 0
e
w
"j
k'O C c
W MN «3 w E C 2 m a, 2 Q w -c
5 NI
98
an C5
•a
e: d
2
5
0
iS
0
ZA
S
ui
c
a
s
_a CU
jé
c—
cd
we<S:
3 w I
- C a O
S."
o. a 2
i jc -3
Sa
-« O
za
"O
co 0\
cJ cj
3 cj o
r' 5
2
3 cd
i ÏT,.
8.IP?
<13
tiB e>
PP
S a 0
o
C
o a
t s
2 c.
1? 0
*2 s
»u2
E
to a
M n»
XJ
CJ
a a
r»
.«Go,
s
S-I
'J l.
"=60;ïS92
a G3 U
3 b- <u r- *r;
O ouü-a 5—Q
»-o o
s k c o, ft
Z t - 0 I.
d_—
i w "Oo
*0 2 c *2 -c t
3 M O <t c.; 'A .1
W O
1 S 5
u 2 -O
p-S
5 S
j u N O»
3 S 0 'c s
fE s§ sa1:
2 o
a P S M 3
C d>
3 F G o
J 0 s
zs
1- a>
V <u
s c
2 'z
