«APu*
A*. 181*8.
L E Y D S E
COURANT.
3
II
V R IJ D A G
NIEUW-SPANJEN.
X TR ACT uit ten particulieren RR1 E F van
M E X I C.Ó den so- November 1817; Wy zijo
hier, mijn lieve Vriend zeer verwonderdover
de vaifche begrippen, die men 10 Europa van de
oorzaak en den toeftand onzer gefchiilén vormt,
"ais mede over de bekladdingen van eenige buitenlanders
jegens Spanjen, wanneer zij van deszelfs America Ipre-
leen zonder het een of het ander te, kennen." De tijdin
gen uit de oude waereld toonen ons, dat tijd- én vlug
schriften vol vaifche opgaven zgn waarin men de zaak der
onafhanglijkheid zonder eenige kennis van het Land,
van het caracter zijner Inwooners, -van den geest zijner
•wetgeving, van het ftelzel van beftnur, van plaatslyfche-
lieden en nog veel minder van de klasfen der perfonen
Behandeld welke onder de Opftandelingen de Standaar
den. ^06^11."
Zoo vernemen wij ook. dat er een zeker Franfche
Abt is, genaamt de Pradtwelke den ganfehen dag door over
"vrijlating fchrijfc, .voorfpellingen maakt, op een minuut
*f de onafhanglijkheid berekend en opftand en altoos
opftand met eenen woedenden ijver predikt,, om re doen
geloovën dat de onafhanglijkheid van America gevoeg-
lijk is voor de nieuwe en voor de oude waereld, en dat
Spanjen noch recht, noch belang heefc om' zich daar
tegen te verzetten. Het fchijnteindelijk, dat men in
Europa overtuigd is, dat alles in de Colonien in verwar-
ling is., en dat zg-naar de onafhanglijkheid reikhalzen.
Niets evenwelmijn lieve vriend is meer ongegrond.
Mier ik fpreek van dit Onder - Koningrijkdat ik wel
kenne) zijn een hoop onrustige en eerzuchtige luiden,
welke daar mede onvergenoegt zijnde dat zij niets zijn,
en welken het aan alle geoorloofde middelen ontbreekt
iets te zijn, zich in de omwenteling hebben gvftoken
oai tot iets te geraken. Ook is er nog een grooter aantal
verdwaasden en verblinden, die zich beijveren eea fcha-
«Itiwbeeld te volgen, hetwelk zij niet nader.kennen
welke door bedreigingen, beloften en zugt tot plunderi.n-
'jen worden .weggefleepr. Alleenlijk het groote aantal
"bijna de gezamenlijkheid derln wooners in het algemeen al'le
-weldenkende, die iets te verliezen hebben, v.erfoeyen den
opftand en hebben die altoos verfoéid, zugten naar rust
cn beminnen de heerfchappij van het Moederland, het-
welk deze landen federt drie eeuwen bloejjend "heeft ge-
anaakt, wijze wetten ingevoeed enkennis en wetenfehap
jfl dezelve beeft uitgebreid. De zodanigen, welke geloo-
;Ven de; ftaatkunde te verftaan gaaD nog verder, en ver-
>meenen mefkemiisvan zaken, dat die zo geroemde onaf*
3janglijkheid geen plaats grijpen kan zelfs in de vooroo*
«derftelling, dar het reuhrmarig ware, zich aan'het Moe
derland en den wettigen SouVerein te onttrekken. Gij ge-
igtfieft, mijn Héér, in *cvoorbijgaan op te merken, dat
.Tnen ook alhier wel weet, wat de wettigheid waard is
voorden vréeclé en hét wèfzyn der Volken.) en wel, ver
hits onze Americancn ganschniecin de gefteldbeid zijn om
jich zelfs te regeeren. Er zijn hier veeië onderfcheidene
Kasten (of Stammen), veele op gevatte gevoelens van den
oenen tegen den anderen; veele andere ingewortelde voor-
oordeeleq en de inzichten* die tot regeeren worden ver.
«ischt zijn niet algemeen en,op verre na nog niet rijp ge-
750eg. Met zodanige grondftoffen is de onafhanglijkheid
«en louter fchaduwbeeld. Gelooft gij hc,c .oo.genfchynlyk
dat Ket Spaansch America tot deszelfs beftaan de be.
:fcherming van eene volkomene inger.igte Regeeriqg nodig
leeft, dan komt de vraag daar op aan, om te weten,
■wie het best deszelfs befchermer cn befchutter kan wor.
den, het zij buitenlanders, zo als het openbaar verlangen
is der Europeefche begunstigers van de.Opftandelingen of
bet opgeftaan gepeupelhetwelk de ampten en het ver
mogen van brave lieden bekomen wil, of wel de recht
matige Regeering van Spanjen welke dit Land heeft ont
dekt, befchasfd en ter bebouwing opgeleid."
Zegt toch aan alle die genen, welke verlangen de
waarheid te kunnen weten, dat de Spanjaarden in America,
even zo min aanhangers zijn van de zo zeer geroemde on
afhanglijkheidals het hunne Broederen in Spanjen waren,
ren tijde der ingedrongene heerfchappij van Bonaparte;
dat hier nimmer anders geweest zijn dan Benden Over
vallingen eD gelukzoekers, welke ongelukkigep hebben
vervoerd, die bereid» de oogen openen en bij duizen
den, door de genade van onzen geliefden Souverein, tot
de orde ep gehoorzaamheid wederkeeren dat de aanvoer
ders, waarvan de meeste reeds zijn omgekomen, lieden
zijn zonder beginfels en zonder zedelijkheid, welke met
weinig of niets te verliezen alles zoeken te gewinnen
en dat wanneer die mepfchen in Europa welke nog ver
blind zijn, de geestdrift en de vreugde zagen welke over
hef vatten en de doodftraf van den Verrader Mina bij het
geheele Volk ontftonden zij den toeftand van den publie
ren geest beter zouden beoordeelenen het lot leeren
kennen hetwelk in de toekomst voor de Opftandelingen
te wachten Itaat."
Zegt hen, dat, oflchoon ik nimmer in Zuid-America
geweest ben, ik echter mat hetzelve in veele betrekkin
gen heb geftaan en dat ik, zo veel als nodig is weet
urn overtuigd te zijn, dat de oorzaken der wanorde al
daar even dezelfde zijn als hier en dat de uirflag even
hetzelfde zal zijn, hoewel aldaar verfcheide andere om-
ftaDdigheden voorkomen. Zegt hen, dat, om met kennis
van zaken van deze landen en derzelver inwooners te
fpreken, het niet genoeg is den Opfnjjer Ray-nal (Fran
fche Schrijver over de bezittingen der Europeanen té
lezen, noch den geleerden Natuur-Önderzoeker Hum
boldt noch ook veel minder den dweepachtigen profeet
dc Pradt; dat men reizen en alhier komen moet om met
eigen oogen te zien, dat het Vólk over het geheelde
ïigenerfden, de Kooplieden, en alle verftandige lieden,
de heerfchtippij Van het Moederland en de vaderlijke Re
geering van hnnnen dierbaren Souverein beminnen."
Zegt aan de zodanigen die noch lust noch tijd heb
ben ©m herwatrds te komen, dit zj) zich bet tafereel vin
N°. 58.
DEN 15 M E IJ*
de Ftanfche omwenteling voor oogen ftellen, en dat zij
mogen onderzoekenof het de masfa der Natie was, wel
ke Daar de waDorde haakte "óf wel b'l'ootljjk een fooop
fcheurziékendie geesfèls'der famenleving welke door
middel van hoogklinkende woorden en opfnyingen eënen
grooten hoop weg fleepfen die Altoos tot nieuwigheden
en gruwelen g'eneigt is wanneer een famenloop van om-
Handigheden eti de bekwaamheid der aanbitzers het een
maal zo ver hebben gebrast oru den hoop in beweging ee
zetten. Laten zij zich 'zodanige Tchriklijke gebeurenisfen
herinneren en bedenken dat de géést van overdrijving én
het Jaeobijnendom vanille de furiën verzeld na Europa
zo bloedig overheerd re hébben, beroering in America
heeft overgebragt. En wanneer ietnant nog daarop zou
aanvoeren, dat zulk eëne groote beweging van opftand,
het willende 'middelen en kundigheden veronderfteld
zo antwoord de zulken: dat'dit alles in genoegzamen graad
in America ontbreekt; dat, helaas! hetzelve alleenlijk re
veel gelukzoekers, onderfteuning, aanhitzingen troepen
en befchermingen bezit, welken van buitenlanders kwa
men; maar vergeet ook niet hen te zeggen dat de vreem
de gelukzoekers beginnen zo ontmaskerd, en zo goéd ge-
tugtigd te worden, dat wij hoopen fpaedig geen een meer
van hen te zien."
Ik kan dezen Brief niet fluiten zonder IJ eene vriend-
fchap te vetzoeken, en zorider U eene Anecdote te ver
tellen. Ik verzoek U wanneer Don B. O U weder zegt
dar ik op dief:wijzè denke, om dat ik een Europeefchen
Spanjaard beni hem te antwoorden, dat ik zekerlijk in
Biscagen geboren ben maar dat ik federt meer dan 30 jaren
in Mexico woonc waar ik mijn vermogen mijne Vrouw
en Kinderen bezittedie alle Americanen zijn, en dat
uit dien hoofde mjjne toegenegenheid niet verdacht is"
IVat de Anecdote betreftdiefchgnt geheel van pasfe
te zijn, en is mij door eefl mijner vrienden, een Fransch-
man verteld. Toen het gepeupel van Parjjsbjj het be
gin der omwenteling in hitte was opgevoerd over de
vraag Van hét Veto fchreeuwden zelfs de wijven op de
ftrateh; Weg met'het /Wo'/ Mirabean die in ftaat was
zooveel goed reverfigt'en en'in Frankigk zoo veel ongeluk
berokkende, fprak eëns eene der Dames van de Hal aan,
die allerwoedeDst fchréeuwde, en vroeg haar: Zoudt
gij mri niet willen zeggén, wat dat Veto is want ik
ben een buitenlander en verila hét niet?" De vrouw
antwoordde: Mijn Heer, hét Veto is eené belasting op
de Suiker." Het wijf ging vóórt met het dolle, geroep
geen Veto Jurst even het zelfde heeft bij ons plaats.
Onder de Opftandelingen heeft men Indianen, die, waö-
neer men hen vraagt, wat de onafhanglijkheid is. ten
antwoord geven: het is de aanbidding 'van onze lieve
Vrouw van Guadeloupe."
Ik ben de Uweenz.
SP A N J E N.
MADRID den 27 April. Óns Hof, eindelijk verTcbe
berigten van den Generaal Morillo, uit Zuid - Amprica
in dato 26 Februarij ontvangen hebbende, blgkt daar
uit dat hij verfcheide gevegten met Bolivar Generaal
der Opftandelingen van Venezuela gehad heeft, en wel
eerstop den 12 February bij Calabozo irr welke Stad
hij" daags tevoren was aangekomen en alwaar hg door
2600 Man Cavallerie en 1500 Man Infanterie werd range-
vallen; dat het VoerageerendRegimenc van Ferdinand VIL
na dappere tegenweer op de Stad terug trekkende, hij
de Colomrnen.Infanterie deed uitrakken, welke door een
geweldig vuur; den Vijand veel verlies toebragten dat hij
in weerwil der aanftalten van den Vijand om hem van
allen kant te omcingelenzich drie dagen op zijn post
handhaafde, maar toen beflootom, door den Vijand
overhoop te werpen, waar hij hem regen mogt ftaan
zich naar Sombrero 20 uren van daar te begeven hetgeen
hij den 14. des avonds ten 11 uren ondernam gevolgd
van alle gekwetften zieken equipage van deArmés ee
de getrouwe Iagézetenen; maar daags daar aan ingehaald
zgnde werd hij verwoed door den vgand bij Orlózaaao-
gevallen doch welken hij met groot verlies deed afdein
zen; dat hg zQnen weg vervolgt hebbende, daags daar
aan reeds meester van Sombrero zijnde, op verfcheide
ponten werd aangetastdoch dat de vijand wel driemaal
den aanval vernieuwd hebbende in alle aanvallen telkens
met verlies i.s afgewezen en eindelijk geheel overhoop
geworpen met vernieling van vier zijner Bataillons en
achterlating vaneen groot aantal gekwetften, gevangenen,
zijn materieel, en 400 dooden op het flagveld, het over-
fchot lafhartig de vlugt nemeode; zijnde ons verlies een
Chef, 13 Officieren, 253 Soldaten gefaeuveld, 4 Officie
ren en 61 Soldaten gekwetst en 94 krijgsgevangen; dat des
vgands beloopt meer dan ioóo man, behalven zijn verlies
door den wederftand der Compagniën van Navarre geleden.
DÜITSCHLAND.
FRANCFORT den xö Meij. Hare Doorl. Hoogheid
de Hertogin van Bernburg - Schaumburg is den 2 dezer
alhier aangekomen met de Prinfesfen hare Dochters, en
de Aarts-Hertog Stephanüs en de Aarrs-Hertogin Hermina,
beide Kinderen van hare óverledene Dochter, dé Gemalin
van den Airts - Hertog Palatyn van Hongarijen. Het ge
rucht looptdat die Prins bij het Hof van Rome dispèn-
fatie heeft verzocht - om dePrinfes Emma de Zuster van
zijne overledene Echtgenoote te trotiwen.
Van Warfchau wordt gemeld dat op den 26 April door
den Senaat van bet Koningrijk Polen een Adres aan Zijne
Rusch - Keizerlijke Majesteit is geprefenteerd en die Mo
narch dén volgenden dag den Rijksdag van het Koning
rijk Polen gefloten heeft, met 1eene Aanfpraak welke de
doorflaandfté blijken opleverd Van HoogstdeszeHs genoe
gen over de wijze der verrigtingen van den Rijksdag
Te Saltsburg is den eerften dezer een geweldige brand
geweest, waar bij 104 Huizen of Gebouwen zo in dé
Stad als io her Dorp van Froschham een quartier uurs vtö
vervolg op de Kant van dtzi Bladz:
i E-*
-li 'Vg'S.S.S "-i
li
c CfÖ
ru a, U
'2 S S v <u
5Z.
U
S m e y :ó.c r c "5
is.-t."'' X
rr 11 2 c TITO w a~ N'P S w
a O ;c">3 o C*S'° 4.
-=« I'-. s g
r? 'ü- rS <- -r.v
di c -O "O c =«- "0 -c -«j.
„"Eio"
O 9 i
ir*. VS -- «TT ,"7
«UOJ - 0--O |T O i, u O 3
.gir-S-s^Bu»
4* at e .5, 'r M c 5 c .O O
2 "S '5 dt
o srL
O ff b
C u o4
-"5'2-5'0"'u2S£?'^=.^^5."S
f"*s"e£cs24:-2-a -S-ss
O s S'S-S'ls^l o-5'S
pj i-, a; c ai s J- tl p t» n
-a S b 0> r S P - M y -C
>'S-a 2 g 6 r;-i I
M Vö *0 0 "3 flj
cr,
1» JT
r3 c
C sn O
U 4? j
CJ Q, W
1 Q c
i W
2"° s
«=<-" -=2 ,S=|^ o
ts "5 - Z M'"3 5 r
s Sc?- cc-~_o£ t
5 -o
«sï Cl, f O ,rj r 1 m -1
H3 "O TJ oül co c*a-—
s s
o 1= sr ff C.J*
3 «j c IO
0 c a>
E *3 "g O
C fc W - O
o .r c. M --
c 5 c-t
*-> aj .Si "5 C
a
ïr V - o co
(J M IU
T3 O
a j=
-ë s
o» s c w
3 i o n O,
a x> oj i_
3 w r,
f C rt d a
t- >- «j c -
ej ®o '3 o "O «- w
U M O O
r2? c 22 4J 3 4»
r o N
iJ£ïJ
£a^_ S«.o
e> 75 <a
-a-3 q w rf'O u
■j". 22 3 ut
b0-< O
o *27 i» c 5
oi>s-:a.5£
1^"-
- £- s - -5 o 5
p 2-
E s
oum-=C«Ï1 bdl*
t S s|
r. bf. 'J-. O
r. 3
CJ q 'C G
ir- 3 rl'rt Q> -r M
-* .S? :c? o
a> c r> C
c ni£ a S
<u N C bc.ü
r£j
-- S S 4 5 o o. o
co -* ..'r
pa |-2 s 'c-®
T)Ü>i.,2SU«4w
'£:^corao-ö'3~=T3-
,ci>Ec,aMu
1 So aj c tr
Tl U v
- V j- "T co .2 "O
C3>ttfu=>-5j3^2
"•Ë.N
i_ qsJ o --1
O.w D
-5°°=,~<a
■O s *3 2 s -
O o Z, O
cO-c
C w 2:i?"a
s x
J-J IU e O
P c|
ra co
CO
N u
\C c
ipi
<L» Oi
Tl
'O
•o c
i c <U
<n - 1- ra TJ
S -n c 2-a 2^5 2
<u 3 a
o £-3.5 g
aa
■rf u 3- o
ff u CJ -
o"2
£»ï."OS.«So'.
oJJQ>s-c fewT3«>CÏ
S 3^ -
e> o bo
^3 O. TJ
-2 0
O
<y j-
J= a
- a. 0
- :r? ïc
L» O -3
3 a> w
5 s g£: sS S.'Sw-
rt *3 c - C
0«o0fc. W
co -n cr r 1 *0 Sr
c:o S gü
CJ N S- O
C CO w c W OJ
a> te <5> co b- bt -
X- «-A: -r. c 'o
cs x> co w w T* CO
«O
-O V. A« M -C -O
M.
- -is! -
c-o du O
■- -JH
o.p.2£i
s- i-u r:
gï-B
-G ^3 J
a o
(L, J
-o o a
n c -3 --
U 4 N
*07 O
ËiSxI
a» cQ c
.0
-■g>
sls-a
S-o O
v'° -j
U u w C
:2? a»
■c a
cj
c a
Zë