5 -£.»
es
O TO '4 <X
3 w a r»
gli
^ir.ss-fisg-?
s 3 g-p.5 gg r
«so"?'?
S3 3 *t
3
O
O
-. M
-O. O 2
Sslo^ova™
p a o'^'Ö «"I P
O S-£=r°° S S O
rt 0*^*> C a 3 -i T»
a S «a: i_a:
<5 3 JT--Ö C W
"fj-JSSa-S-
gS". °-3;n - N w
g?»* 2.IS g-?8 1
C.^,2 5 3. °1—
S a 3 S P*»
w o a a a-
SN- - 2.
S 2a o c3
5 FE.5-S-
p
c o z
IT oq a
0 to "2.
n p rr
cm n>
a <t
a.S"o"S
2 r» 3
3 - O- Ba
O 1
ff 1
o o
#t
TO*
§•3 s
2
&3S
S'S <1
~S i
Cl. i» r*
£f?ll
111*4
H K-
n o
3§?S-5
fesfla-
RL. o 3 -.5
5 s.
h!»
«.„3.5.
S; n
wï<* *-5.
5 -
5* aA§
L?. Nr? .7
HiJfa a
s S-8-
co
"3*3
.s»?
S'|l
o-r
wsisr
t
ÖO g*
S3"
=r r,
0 S a.
1 o O
K o
3
es
O
3
<5 O
B t
C TO 3
Tb cl
'-X O."
3" *:o
r> T <5
"35p
5
a* '5 o
S 5-tj.
o 3 a
TO
CU
3 O- o
O ft
SH'|i
Stil
3 c 3 3
a g<ro
1 o 2 o
f £j. a
o
2 cl
s
3
i o
-1
iB«
u ft>
--• 3 O
r» O"
g* a* o
o o
I rt Q"
I n
3» 3} TO
1. O «1
a 3
Or
O» i
O o
a rr;
o-"5:
^3
0*Q< CU£
j !L M •»-
O 2 3
!- o-3 s
2 5 S*2. B
r"sS;sg
1 s lü>è*3
r» D- q O-O
a -*
W H.. a uu
r 3 a 3
•ff 8-SS.
0 2.
a
CU O
01 -
K<
O O
O M
3-3
TO CU
o o
*2
I 2 ra"t~~ U
o 2 C
3 2."* «3 cu
- J ov"
?^5'S L.
TO o »v
o. n *1 o
O 3
1
L=
- S
3
w P3 5*to
a.>
r Z„o.
g O O
0 o "j a*
v <-» TO 2 n
o - 2
M f» O
ifr?!s
C* O N TO C C
!u 3 c u -1 f-v a
y o N
a c w - 2 0
3 2S s 3 3 =a
"S-3 al a€» 5"
d in 3 w
to 5* 2
o TO 2. 5
S N5 W S-
C. a i. o a 2,
X O o o
a 2 33
- o. 2 2 S f
o»P* -
- -! a O -i ->
o Cu
2
O-
^^2.2
5 O -
- cu o a
3 3 2* o
n> TO 2
«O
O 2-N 3»2 O -
O?" 3, «jf'xS
fn T3 -d 00
Ï3
O 3 S
S"523«p
ï»'»n
pjg-SplS.-p;^»
«oS5* g" g o 2
S3.0-C „2 a"S
«o-s g^<s3-g
3?P J; 3 O CU 3*
3 s S S 5
a*
2 5-^ 2
o
CU 3
-ia o 2 2
3. o 3 o C 2 B w
,a' 3o ^aaaoXT.
3TO 3 5 TO O g «3.
t - <T a £_?r
o o a
»3TO
CU
o o T 1 si
o o: o C^SftS2
B'og| |?sga
8 5 3 .Si*: Iw
S».s~ ««2.2J
o 2,S.°* 0 c M 5i
-o o a a E-
O* a fVji r,
o -t
3.3 «a: 2„to2<
cu o* N B n 2 o
- - - A - O
,2
PT O O
O *3 3 O -*
C O ~1 -
Cw g-TO a
3 N S*
3 o rr 2 2
-« o 0 5.
?r - 2
r> a
»St> O*
O 2 CU 3 o
o!»?j
Q2,M
O CU» ÜL
tig.
e 3 5
0 »tto o
O22"B
o o o 3 0
cr cu ctto »5> rr<<cr»
l:?a?«i?S-5P|s«S!.F
BW 1 3 3 rrJX' O w 2
S-scrao^JpigOrtarSSa^'g
o g s S s s s 0 £-5-
O oi V> 5 Wi ET f1
üSa5a SD^gSH.0?,?
Pq.57OC-S5«T Sr 2. 5 a n.
o-S:»ao»cu3*-,tr. ót 2
£to o o o c:a3 o cu
2 o C.2a -^nü. 3aoS'2'
0 _ir3 o r? n cr* S o
o*
w3$ pno P
fcS-oOOoSn^.. -O»
*<5 2 "i sr^
2 0 'S-5S - 'g 3 cu I
ïi c_3Vo^»»^ a *0 I -
5 c:^ N to S' 3!
E 2 S w «Ü^o
O O
xx a 2
s -
M 2 TO o o r. i Z a
O-
>o ^c:
S Zïv
*u r,) tr"
S"4a o 2.
O C G-
- 3
A 2 C- n
5 £h;B
Ju. -ja
r- f cr o
&ssf
7
S-'S g'-3 ÏS-ök
o 'SS^.Ssj
O: CT&O c o
O
pr =r r>
c 2
o 2""
pa|.
N^S
c-®q-
CÜ 0
n» e»
aa:.=r 3
•«g g
ïi s
P*B
TO 2
O
E.B g2-S
ia a O
o-"->?;§
2D Sas
tr" o
s &i?o
B o T f® a
b a p.
<-* -S o o
n r - .2
CL- 3
fc, ê-S -S
P W-. c CL. 13
VER V0 LG VJIJ den BRIEF dtr Pro.
vincirile Staten van Luik.
Èei) dusdanig »ftelfel komt ons voor slle vertrouwen
te moeten verbannen en fcha'ielij!: te zijn voor den Land
bouw cn den Koophandel Het fchïjnt o«s gefchilct toe
om eene noodlottige jaloezij te onderhouden, om de ui}
verheid aan banden te leggen <am on'/en grond en onze
armen fchattingpligtig te tmken van den Vreemdeling.
Vooreerst, drukt hetzelve bijzonderlijk op de confumpne
van ettelijke der Provinciën van het Rijk, terwijl de ove.
rigen genoegzaam nir.s zouden betalen. In eenco llaat
van zekere uitgeftrektheid verfchilt de confumptie, even
als de gebruiken cn zeden verfchillen. De kunst van den
Wetgever bellaar daarin dar hij de belastbare objecten
behoorlek wete te waardeeren; dat hij de belastiog legge
op eene wijze welke geen inbreuk maaitt op de gelijkheid
en zodanigdat het verfchil der behoeften en gewoonten
geene oorzaak wordt tot vrjjftelling van den een en tot
drukking van den ander. Het Bier is in de Zuidelijke
Provinciën van een algemeen gebruik. De Thée daaren
tegen wordt hoofdzakelijk gebruikt in de Noordelijke
Provinciën. Waarom dus niet eene vereffening daarge-
2eld door de Théc en bet Bier, met betrekking t<>t
derzelver waarde, in dezelfde evenredigheid tc belasten?
Waarom niet op de coloniale Producten, welke wij ge»
woon waren zo duur te betalen een gedeelte overgebragt
der drukkende regtenmet welke het Bier, het Zout en
andere eerfte levensbenodigdheden in het ontwerp des
Minister! bezwaard z$n Waarom wordt aan den Tabak,
welke ilechrs door de gewoonte tot behoefte wordt, doch
geenszins onder de onor.rbeerlpke benodigdheden behoort
eene vrijfleliir.g verleend, welke door niets kan geregt-
vaardigd worden
De Rapporteur van het ontwerp heeft niet kunnen
ontveinzen dar men het gebruik van het Bier, als zijnde
een gezonde drank en werniz gefchikt om de uitfpattin-
gen der dronkenfehap te weeg te brengen, moest bevor
deren. Hoe komt het dan, dat men onmiddalflk na de-
zfc oordeelkundige aanmerking, eene bepaling plaatst,
v^elke de belasting op het Bier, i" oQZS Provinciën, op
meer dan 20 ren honderd van deszelfs middelbare waarde
fielt? kan men zulk eene bepaling een gunstbewijs noe
men
Dit regt is drnkkendzo wel als die op de overige
dranken. Het is zulks in zodanige mate dat de uit
komst dc verwachting zal te leur fte[!en van hen die het
zelve voordragen. Het zal geheel en al het Bierbrouwen
doen ophouden te platten lande, alwaar het tegenwoordig
regt. offchoon veel lager hieromtrent reeds eene zo
aanmerkelijke vermindering heeft te weeg gebragt.
De Wijn wordt belasr raat veertig ten honderd van
deszelfs middelbare waarde de Inlandfche Genever met
honderd ten honderd van zijnen gewonen prijs w?j ver
wijzen te dezen aanzien naar de hier achtergevoegde Nota
welke de berekeningen inhoudt van het regt op het Bier
en op den Brandewijn.
Het leggen van eene zo zware Belasting kin vef-
klaard worden uit het onbelast laten van een groot aantal
voorwerpen van confumptie. welke voor het onderhoud
des levens minder onontbeerl^k zijn.. Men wil de belas
ting in zo weinig punten mogelijk te zamen vatten, ter
wijl men dezelve daarentegen behoorde uit te breiden
ten einde derzelver last te dragelijker te maken, en over
meerdere hoofden te verdeelen. Maag ten minde had.Ulfn
de Buitenlandiche Brandewijnen niet behooren ta fparen
en, bij eene onvermijdelijke mededinging, zich beijve
ren om aan dezelve niet.de overhand- te verfchaffcn. In-
tusfehen zijn dezelve in het ontwerp met een vierde min
der belast; enalzo dc Jenever, geftnokt in de aangren
zende Landen, als Buitenlandfche Brandewijn kan wor
den ingevoerdworden de Binnenlandfqhe Stookerijen
welke zo nuttig zijn voor onzen Landbouw, bedreigd
met een plotfelijk en noodlottig verval.
Men ftelc voor, tegen het voorbeeld van alle Euro-
pefche Staten, en vooral van Engeland aan, om op de
Steenkolen eene belasting te leggenwelke de fnelwcr-
kende oorzaak zoude worden van het verval onzer Fabrij-
ken. Van alle kanten zijn hier tegen vertoogen ingeko
men; maar her is vooral de Provincie Luik, welke de
rampen te duchten heeftdie het gevolg zijn zouden van
deze belasting.
De Laken- Spijker- IJzeren Platen - Geweer-fabrjjken
en de Ijzer fabrijken in het algemeen; alsmede de Aluin-
Koper- en Zink-fabrijken, enz. enz. maken, niet alleen
den rijkdom maar zelfs her beOaan uit van onze Provin
cie en al deze Fsbrjjke-n zijn gegrondvest op het gebruik
van Steenkolen. De prijs van deze brandftof verhoogd
wordende C en dit immers zoude het gevolg zijn van de
voorgeftelde belasting), wordt alle evenwigt verbroken
en aan de vreemdelingen een voordeel gegeven het geen
menhan, zo niet onrrooven ten minde betwisten kon.
Het Rijkomringd van nijvere Provinciën zal in de
handen van deze de onnoemelijke capitalen zien overgaan,
welke het in ruiling tegen de voor'brengfelen van des
zelfs Mannfacturen ontving; en welhaast zal men eenen
verderfelyken invoer moeten in de plaats ftellen van het
geen thans her voorwerp is van eenen zo rijken uitvoer.
K«n men zich zeiven op eene meer in het oog vallende
wijze be«adeelen Kan men dit veronachtzamen van de
frootrte belangen begrijpen ih eene eèuw. waarin de Wed-
Orijd der nijverheid een der wezenlijkflé takken der ftatr.
kunde is geworden; waarin het menfcbelijk vernuft zich
op eene zo gelukkige wijze bezig houdt met het verbete
ren! van her ongunstige der natuur of van bet nadeel der
ligging Engeland verteert zich zelf in pogingen, om,
door het volmaken der werktuigelijke kunilèn, te ver
goeden war de grond en: bevolking aan hetzelve ontzeg»
gen. Het heeft van de Steenkolen door middel van
Stoompompen het bijna algemeens beweegrad van zijne
Fabrijken gemaakt En het Koningrijk der Nederlanden
zoude zicb vrijwillig van dt hulpbronnen beroovenwel
ke het gemakkelijk opdelven en de loge prijs der Steen
kolenaan deszelfs nijverheid aanbiedenl Een zo nood
lottig denkbeeld kan alleen deszelfs oorfprorg ontlee-
ne* uit eene valfche waardörirlg van de belangrijk
heid der Fabrijken in de Zuidelijke Provincie» Indien
Holland, Zeeland, Vriesland derzelver rykdom ontlee-
nen van den buireniandfehen Handel eo van de Scheep
vaart, zo hebben de provincie Luik en eenigeandere der
voormalige Belgifcbe Provinciën derzelver welvaart te
danken aen haar bloedend fabrijkwezen M
Deze beide belangen hebben aanfpraak op eene gelij
ke befcherminfom dar zij even dierbaar aan den Staat
zijn, nier dar rmdetfeheid echter, dor de Zeehandel niet
op eeuen vasten voer kan zijn» zo lang er eene Natie zal
beftaaudie meester is van den Oceaan, terwijl onze
.Fabiijkec op U« bronnen van onS grondgebied cu de nij
verheid vin ^jne Inwoner® J«cl VHjeiCtf
grondftsg opleveren."
Men Belt eindelijk voor, om onder den iWam tit»
Ronde Maateeü regt vaat te ftellen, waar aan by elke»
overgan», de meeste Binnenhndfche Waren en zelfs
Granen zouden onderworpen zijn. Dit regtdat uit zij
nen aard reeds heilloos iskan daar en boven niet wor
den geheven, zonder eene kostbare sdminiftratie cn Bies
dan op eene zeer oroflagtige wijze. Van daar allerlei kne
velarijeene gedurige inquifitte, overtredingen pro*
cesfeo- verbaal misdaden wier aantal de Juftitie-
belet die gene tc vervolgenwelke de MaatichappiJ
in de daad aanranden; van daar die menigte van Ambte
naren, dat leger der Schatkist, dat geroepen is om da
Provinciën te verwoesten en aldaar onzedelijkheid t®
verfpreiden door de uitlokking, welke de belastingfchul-
dige gevoelt om het regt te ontduikenals mede dooc
de gewoonte van befpied te worden; een ware geesfel
welke te allen tijdeen oversd een voorwerp van den
haat des volks was. Is het nier eene dergeiijke belas*
ring, die va® den honderdften Penning, welke, onder
Philippus 11Zo vele tegenkantingen veroorzaakte in do
Zevenden Provinciën, wier zaak dooi de Voorouders van
Zijne Majesteit zo gelukkiglyk en zo rnemrjjk is verdee-
digd geworden? Is het niet deze zelfde belasting, wel-,
ke tot heden toe in Spanje gehandhaafd aldaar den
Koophandel op eene jammerlijke wjjze heeft doen kwij
nen, en nog wordt dezelve daar alleen van vreemde Wa
ren geheven; terwijl men in het Koningrijk der Nederlan
den daar aan de Bianenlandfche Waren wil onderwerpen
bij eiken verkoopen men de Buitenlandfche voortbreng-
feien Hechts eenmaal by de invoering daar aan onderhe
vig maakt. Dit is dus het kwaad tot de volmaaktheid
gebragt: het is een kwaad met een grooter kwaad ver
meerderd dat men bij ons tracht in te voeren.
EdelMogende Heeren deze droevige waarheden wor
den ons afgeperstdoor het befef onzer pligun, door da
kennis der behoeften van het volkdoor het verlange®
om onheilen te voorkomen, welke een Hecht ftelfel zou
de te weeg brengenen vooral door de noodzakelijkheid
om het Koningrijk te vestigeD op de grondflagen van een»
rondbortige en belangloze eenheid. Deze eenheid kan niee
daargefteld cn behouden worden dan door middel van eeno
gelijke verdeeling der openbare lasten; de najjver baart
tweedragt in de familienverwoest de Steden en onder
mijnt de grondvesten, waar op de vastheid var. den Staat
rust. Dat alle onderdanen van denzelfden Vorst vaa
eenen verlichten en re^tvaardigen Vorst, zich zonder
nijd mogen knnnen bcfchouwen; zij zullen dan als broc.
ders zamen leven, en aten zal hen 00 den Troon des va
derlands weder eenen bundel zien maken, het zinnebeeld
der kracht, cu de wezenlijke waarborg vaa het welzijn
der volken."
Luikt dcc 30 Jul# 1816. De Voorzitter 9
Graaf LIEDKKER.KE,
Van wege de Staten,
De GriffierB B. U N o R,
NOTA.
De bëllsrlng op de Brandewijn Is zes hollandfche ftui-
vers van het anker» of 38 litres van den inhoud der be*
flagkuipen.
Vyf- cn - twintig kilogrammen of omtrent 50 ponden
Meel, uitmakende het mud feptur") van onze Provincie,,
vorderen vcor de gisting ten minste 250 litres water;
maar om Brenger te rekenen veronderftellen wy dat het
geheele mengfel niét meer dan éenén inhoud van asolitreg
uitmaakt; deze in gisting gebrast? hoeveelheid Meel geeft
volgens de gemiddelde evenredigheid van het werken der
kuipen gedurende het ganfebe jaar 8 en 1 half litre Bran
dewijn van i3 graden. Dus om 228 litres of een oxhoofd
van zes ankers van deze Brandewijn te bekomen zalmen
een regt van 6706 litres of van 176$ anker aan het gisteo
gebragte ftof moeten betalen, her geen op het oxhoofd
een regt oplevert van 5a guldens 19 Huivers of van 107
franken 49 centimesde zoo guldens tegen 203 franken ge
rekend. In deze berekening wordt het regt op zijn minsc
genome», want de hoeveelheid water welke men in onae
Provincie op het Meel doet, is doorgaans veel grooter»
en indien men er minder op doet, gelyk in Belgiënal
waar de Stokeryen yoornameiyk ten dqei hehben de Bees
ten vet te meisten, biyfrer, t*el is waar, een raservoe-'
dend draf over maar de hoeveelheid Brandewijn welke
men dan bekomt, in eene grootere evenredigheid dan die
van het water des znengfels verminderende, wordt het regt
hooger.
Voeg bij deze bedenkingen, dat men den geheelen in
houd der bcHagkuipen rekent voor het regtterwijl de
zwelling, door de gisting veroorzaakt, den Stokei vet-
pligc in de kuipen altijd een zeker ledig te laten.
Het regt op het Bier is in het ontwerp bepaald op 7 ftui*
vers 12 penningen het anker van deo inhoud der beHag-
kuip, maar het kooken van het Bier hetzelve in hoeveel
heid doende verminderenwelke »'n onze Provincie altijd
meer dan ao ten honderd bedraagt, zal eene beflsgkui»
van 150 ankers, welke een recht va» 58 Guldens a Stuf
vers en 8 Penbingen betaalt, niet meer dau 120 Ankers
opleveren, waar door dan her regt gebragt wordt op
9 guldens ir penni >gen het anker, het geen voor hethec.
tolitre 1 gulden 5 ftuivers en 8 penningen* of 2 fr. 59 c.
bedraagt.
Zodanig zou het beloop van de belastin? zijnindien
het 50 (6) artikel van het Ontwerp van Werhetzelve
niet nog vermeerderde, maar dat artykel bepaalt den rn
houd van van deu brouwketel Hechts op twee derden vxj®
den inhoud der beflagkiiip of beflagkuipen.
Veronderfteid dus dat een Brouwer 150 aakers Hof ia
zijne befiagkoip heeft, zM hij,, volgens bove.nft nnde be
rekening-een regt van 58 guldens a ftuivers 8 penningen
moeten betalenmaar zyn ketel mag ni*t grooter /ijo
dan 100 ankers, en daarbij gevoegd de verminderingdoof
bet kooken veroorzaakt, zal hij niet meer dan'80 anken
Bier kunnen nrak^n waarvan dan het regt wezenlyk 14 ftui»
vers 8| penningen her anker en 1 gulden 18 ftuivtra
4 penaingen', of 3 fr. 88 C- het hectolitre zyn zal.
Men kan veronderftellen dar de Brouwer in zjjn heftig*
kuip iets kan overhouden om ber verlies d«>or de k»>o«
king jn den brouwketel re weeg gcbr.agt, aan re vullen,
dat hij daar weder vocht zal opgieren tot. dat de ketel
op her einde van de kookjo'g vol zal zyn, bet geen dehe«
lasting so per cent zoude verminderen, maar in dar geval
zou hij etn zeer Hecht Bief maken, dat niet bewaak
kon worden. Men kan pok veronderfterien dat hij in zij"*
ne beflagkuip iets zoude overhouden om een-tweede kook-
fel op zijnen ketel te doen maar indien men hem dit al
toeftaatzou daarvan niet dan een dun Bier gemaakt kun
nen worden, her welk bij de Franfche Vereenigde Rcgren
zelfs van alle belasting vrijgefteld wa*. Men /iet dus dat
eigenlijk de belasting op het Bier altijd meer dan drie eo
een halve franc het^hectohyre bedraagt.