5 -£.» es O TO '4 <X 3 w a r» gli ^ir.ss-fisg-? s 3 g-p.5 gg r «so"?'? S3 3 *t 3 O O -. M -O. O 2 Sslo^ova™ p a o'^'Ö «"I P O S-£=r°° S S O rt 0*^*> C a 3 -i T» a S «a: i_a: <5 3 JT--Ö C W "fj-JSSa-S- gS". °-3;n - N w g?»* 2.IS g-?8 1 C.^,2 5 3. °1— S a 3 S P*» w o a a a- SN- - 2. S 2a o c3 5 FE.5-S- p c o z IT oq a 0 to "2. n p rr cm n> a <t a.S"o"S 2 r» 3 3 - O- Ba O 1 ff 1 o o #t TO* §•3 s 2 &3S S'S <1 ~S i Cl. i» r* £f?ll 111*4 H K- n o 3§?S-5 fesfla- RL. o 3 -.5 5 s. h!» «.„3.5. S; n wï<* *-5. 5 - 5* aA§ L?. Nr? .7 HiJfa a s S-8- co "3*3 .s»? S'|l o-r wsisr t ÖO g* S3" =r r, 0 S a. 1 o O K o 3 es O 3 <5 O B t C TO 3 Tb cl '-X O." 3" *:o r> T <5 "35p 5 a* '5 o S 5-tj. o 3 a TO CU 3 O- o O ft SH'|i Stil 3 c 3 3 a g<ro 1 o 2 o f £j. a o 2 cl s 3 i o -1 iB« u ft> --• 3 O r» O" g* a* o o o I rt Q" I n 3» 3} TO 1. O «1 a 3 Or O» i O o a rr; o-"5: ^3 0*Q< CU£ j !L M •»- O 2 3 !- o-3 s 2 5 S*2. B r"sS;sg 1 s lü>è*3 r» D- q O-O a -* W H.. a uu r 3 a 3 •ff 8-SS. 0 2. a CU O 01 - K< O O O M 3-3 TO CU o o *2 I 2 ra"t~~ U o 2 C 3 2."* «3 cu - J ov" ?^5'S L. TO o »v o. n *1 o O 3 1 L= - S 3 w P3 5*to a.> r Z„o. g O O 0 o "j a* v <-» TO 2 n o - 2 M f» O ifr?!s C* O N TO C C !u 3 c u -1 f-v a y o N a c w - 2 0 3 2S s 3 3 =a "S-3 al a€» 5" d in 3 w to 5* 2 o TO 2. 5 S N5 W S- C. a i. o a 2, X O o o a 2 33 - o. 2 2 S f o»P* - - -! a O -i -> o Cu 2 O- ^^2.2 5 O - - cu o a 3 3 2* o n> TO 2 «O O 2-N 3»2 O - O?" 3, «jf'xS fn T3 -d 00 Ï3 O 3 S S"523«p ï»'»n pjg-SplS.-p;^» «oS5* g" g o 2 S3.0-C „2 a"S «o-s g^<s3-g 3?P J; 3 O CU 3* 3 s S S 5 a* 2 5-^ 2 o CU 3 -ia o 2 2 3. o 3 o C 2 B w ,a' 3o ^aaaoXT. 3TO 3 5 TO O g «3. t - <T a £_?r o o a »3TO CU o o T 1 si o o: o C^SftS2 B'og| |?sga 8 5 3 .Si*: Iw S».s~ ««2.2J o 2,S.°* 0 c M 5i -o o a a E- O* a fVji r, o -t 3.3 «a: 2„to2< cu o* N B n 2 o - - - A - O ,2 PT O O O *3 3 O -* C O ~1 - Cw g-TO a 3 N S* 3 o rr 2 2 -« o 0 5. ?r - 2 r> a »St> O* O 2 CU 3 o o!»?j Q2,M O CU» ÜL tig. e 3 5 0 »tto o O22"B o o o 3 0 cr cu ctto »5> rr<<cr» l:?a?«i?S-5P|s«S!.F BW 1 3 3 rrJX' O w 2 S-scrao^JpigOrtarSSa^'g o g s S s s s 0 £-5- O oi V> 5 Wi ET f1 üSa5a SD^gSH.0?,? Pq.57OC-S5«T Sr 2. 5 a n. o-S:»ao»cu3*-,tr. ót 2 £to o o o c:a3 o cu 2 o C.2a -^nü. 3aoS'2' 0 _ir3 o r? n cr* S o o* w3$ pno P fcS-oOOoSn^.. -O» *<5 2 "i sr^ 2 0 'S-5S - 'g 3 cu I ïi c_3Vo^»»^ a *0 I - 5 c:^ N to S' 3! E 2 S w «Ü^o O O xx a 2 s - M 2 TO o o r. i Z a O- >o ^c: S Zïv *u r,) tr" S"4a o 2. O C G- - 3 A 2 C- n 5 £h;B Ju. -ja r- f cr o &ssf 7 S-'S g'-3 ÏS-ök o 'SS^.Ssj O: CT&O c o O pr =r r> c 2 o 2"" pa|. N^S c-®q- CÜ 0 n» e» aa:.=r 3 •«g g ïi s P*B TO 2 O E.B g2-S ia a O o-"->?;§ 2D Sas tr" o s &i?o B o T f® a b a p. <-* -S o o n r - .2 CL- 3 fc, ê-S -S P W-. c CL. 13 VER V0 LG VJIJ den BRIEF dtr Pro. vincirile Staten van Luik. Èei) dusdanig »ftelfel komt ons voor slle vertrouwen te moeten verbannen en fcha'ielij!: te zijn voor den Land bouw cn den Koophandel Het fchïjnt o«s gefchilct toe om eene noodlottige jaloezij te onderhouden, om de ui} verheid aan banden te leggen <am on'/en grond en onze armen fchattingpligtig te tmken van den Vreemdeling. Vooreerst, drukt hetzelve bijzonderlijk op de confumpne van ettelijke der Provinciën van het Rijk, terwijl de ove. rigen genoegzaam nir.s zouden betalen. In eenco llaat van zekere uitgeftrektheid verfchilt de confumptie, even als de gebruiken cn zeden verfchillen. De kunst van den Wetgever bellaar daarin dar hij de belastbare objecten behoorlek wete te waardeeren; dat hij de belastiog legge op eene wijze welke geen inbreuk maaitt op de gelijkheid en zodanigdat het verfchil der behoeften en gewoonten geene oorzaak wordt tot vrjjftelling van den een en tot drukking van den ander. Het Bier is in de Zuidelijke Provinciën van een algemeen gebruik. De Thée daaren tegen wordt hoofdzakelijk gebruikt in de Noordelijke Provinciën. Waarom dus niet eene vereffening daarge- 2eld door de Théc en bet Bier, met betrekking t<>t derzelver waarde, in dezelfde evenredigheid tc belasten? Waarom niet op de coloniale Producten, welke wij ge» woon waren zo duur te betalen een gedeelte overgebragt der drukkende regtenmet welke het Bier, het Zout en andere eerfte levensbenodigdheden in het ontwerp des Minister! bezwaard z$n Waarom wordt aan den Tabak, welke ilechrs door de gewoonte tot behoefte wordt, doch geenszins onder de onor.rbeerlpke benodigdheden behoort eene vrijfleliir.g verleend, welke door niets kan geregt- vaardigd worden De Rapporteur van het ontwerp heeft niet kunnen ontveinzen dar men het gebruik van het Bier, als zijnde een gezonde drank en werniz gefchikt om de uitfpattin- gen der dronkenfehap te weeg te brengen, moest bevor deren. Hoe komt het dan, dat men onmiddalflk na de- zfc oordeelkundige aanmerking, eene bepaling plaatst, v^elke de belasting op het Bier, i" oQZS Provinciën, op meer dan 20 ren honderd van deszelfs middelbare waarde fielt? kan men zulk eene bepaling een gunstbewijs noe men Dit regt is drnkkendzo wel als die op de overige dranken. Het is zulks in zodanige mate dat de uit komst dc verwachting zal te leur fte[!en van hen die het zelve voordragen. Het zal geheel en al het Bierbrouwen doen ophouden te platten lande, alwaar het tegenwoordig regt. offchoon veel lager hieromtrent reeds eene zo aanmerkelijke vermindering heeft te weeg gebragt. De Wijn wordt belasr raat veertig ten honderd van deszelfs middelbare waarde de Inlandfche Genever met honderd ten honderd van zijnen gewonen prijs w?j ver wijzen te dezen aanzien naar de hier achtergevoegde Nota welke de berekeningen inhoudt van het regt op het Bier en op den Brandewijn. Het leggen van eene zo zware Belasting kin vef- klaard worden uit het onbelast laten van een groot aantal voorwerpen van confumptie. welke voor het onderhoud des levens minder onontbeerl^k zijn.. Men wil de belas ting in zo weinig punten mogelijk te zamen vatten, ter wijl men dezelve daarentegen behoorde uit te breiden ten einde derzelver last te dragelijker te maken, en over meerdere hoofden te verdeelen. Maag ten minde had.Ulfn de Buitenlandiche Brandewijnen niet behooren ta fparen en, bij eene onvermijdelijke mededinging, zich beijve ren om aan dezelve niet.de overhand- te verfchaffcn. In- tusfehen zijn dezelve in het ontwerp met een vierde min der belast; enalzo dc Jenever, geftnokt in de aangren zende Landen, als Buitenlandfche Brandewijn kan wor den ingevoerdworden de Binnenlandfqhe Stookerijen welke zo nuttig zijn voor onzen Landbouw, bedreigd met een plotfelijk en noodlottig verval. Men ftelc voor, tegen het voorbeeld van alle Euro- pefche Staten, en vooral van Engeland aan, om op de Steenkolen eene belasting te leggenwelke de fnelwcr- kende oorzaak zoude worden van het verval onzer Fabrij- ken. Van alle kanten zijn hier tegen vertoogen ingeko men; maar her is vooral de Provincie Luik, welke de rampen te duchten heeftdie het gevolg zijn zouden van deze belasting. De Laken- Spijker- IJzeren Platen - Geweer-fabrjjken en de Ijzer fabrijken in het algemeen; alsmede de Aluin- Koper- en Zink-fabrijken, enz. enz. maken, niet alleen den rijkdom maar zelfs her beOaan uit van onze Provin cie en al deze Fsbrjjke-n zijn gegrondvest op het gebruik van Steenkolen. De prijs van deze brandftof verhoogd wordende C en dit immers zoude het gevolg zijn van de voorgeftelde belasting), wordt alle evenwigt verbroken en aan de vreemdelingen een voordeel gegeven het geen menhan, zo niet onrrooven ten minde betwisten kon. Het Rijkomringd van nijvere Provinciën zal in de handen van deze de onnoemelijke capitalen zien overgaan, welke het in ruiling tegen de voor'brengfelen van des zelfs Mannfacturen ontving; en welhaast zal men eenen verderfelyken invoer moeten in de plaats ftellen van het geen thans her voorwerp is van eenen zo rijken uitvoer. K«n men zich zeiven op eene meer in het oog vallende wijze be«adeelen Kan men dit veronachtzamen van de frootrte belangen begrijpen ih eene eèuw. waarin de Wed- Orijd der nijverheid een der wezenlijkflé takken der ftatr. kunde is geworden; waarin het menfcbelijk vernuft zich op eene zo gelukkige wijze bezig houdt met het verbete ren! van her ongunstige der natuur of van bet nadeel der ligging Engeland verteert zich zelf in pogingen, om, door het volmaken der werktuigelijke kunilèn, te ver goeden war de grond en: bevolking aan hetzelve ontzeg» gen. Het heeft van de Steenkolen door middel van Stoompompen het bijna algemeens beweegrad van zijne Fabrijken gemaakt En het Koningrijk der Nederlanden zoude zicb vrijwillig van dt hulpbronnen beroovenwel ke het gemakkelijk opdelven en de loge prijs der Steen kolenaan deszelfs nijverheid aanbiedenl Een zo nood lottig denkbeeld kan alleen deszelfs oorfprorg ontlee- ne* uit eene valfche waardörirlg van de belangrijk heid der Fabrijken in de Zuidelijke Provincie» Indien Holland, Zeeland, Vriesland derzelver rykdom ontlee- nen van den buireniandfehen Handel eo van de Scheep vaart, zo hebben de provincie Luik en eenigeandere der voormalige Belgifcbe Provinciën derzelver welvaart te danken aen haar bloedend fabrijkwezen M Deze beide belangen hebben aanfpraak op eene gelij ke befcherminfom dar zij even dierbaar aan den Staat zijn, nier dar rmdetfeheid echter, dor de Zeehandel niet op eeuen vasten voer kan zijn» zo lang er eene Natie zal beftaaudie meester is van den Oceaan, terwijl onze .Fabiijkec op U« bronnen van onS grondgebied cu de nij verheid vin ^jne Inwoner® J«cl VHjeiCtf grondftsg opleveren." Men Belt eindelijk voor, om onder den iWam tit» Ronde Maateeü regt vaat te ftellen, waar aan by elke» overgan», de meeste Binnenhndfche Waren en zelfs Granen zouden onderworpen zijn. Dit regtdat uit zij nen aard reeds heilloos iskan daar en boven niet wor den geheven, zonder eene kostbare sdminiftratie cn Bies dan op eene zeer oroflagtige wijze. Van daar allerlei kne velarijeene gedurige inquifitte, overtredingen pro* cesfeo- verbaal misdaden wier aantal de Juftitie- belet die gene tc vervolgenwelke de MaatichappiJ in de daad aanranden; van daar die menigte van Ambte naren, dat leger der Schatkist, dat geroepen is om da Provinciën te verwoesten en aldaar onzedelijkheid t® verfpreiden door de uitlokking, welke de belastingfchul- dige gevoelt om het regt te ontduikenals mede dooc de gewoonte van befpied te worden; een ware geesfel welke te allen tijdeen oversd een voorwerp van den haat des volks was. Is het nier eene dergeiijke belas* ring, die va® den honderdften Penning, welke, onder Philippus 11Zo vele tegenkantingen veroorzaakte in do Zevenden Provinciën, wier zaak dooi de Voorouders van Zijne Majesteit zo gelukkiglyk en zo rnemrjjk is verdee- digd geworden? Is het niet deze zelfde belasting, wel-, ke tot heden toe in Spanje gehandhaafd aldaar den Koophandel op eene jammerlijke wjjze heeft doen kwij nen, en nog wordt dezelve daar alleen van vreemde Wa ren geheven; terwijl men in het Koningrijk der Nederlan den daar aan de Bianenlandfche Waren wil onderwerpen bij eiken verkoopen men de Buitenlandfche voortbreng- feien Hechts eenmaal by de invoering daar aan onderhe vig maakt. Dit is dus het kwaad tot de volmaaktheid gebragt: het is een kwaad met een grooter kwaad ver meerderd dat men bij ons tracht in te voeren. EdelMogende Heeren deze droevige waarheden wor den ons afgeperstdoor het befef onzer pligun, door da kennis der behoeften van het volkdoor het verlange® om onheilen te voorkomen, welke een Hecht ftelfel zou de te weeg brengenen vooral door de noodzakelijkheid om het Koningrijk te vestigeD op de grondflagen van een» rondbortige en belangloze eenheid. Deze eenheid kan niee daargefteld cn behouden worden dan door middel van eeno gelijke verdeeling der openbare lasten; de najjver baart tweedragt in de familienverwoest de Steden en onder mijnt de grondvesten, waar op de vastheid var. den Staat rust. Dat alle onderdanen van denzelfden Vorst vaa eenen verlichten en re^tvaardigen Vorst, zich zonder nijd mogen knnnen bcfchouwen; zij zullen dan als broc. ders zamen leven, en aten zal hen 00 den Troon des va derlands weder eenen bundel zien maken, het zinnebeeld der kracht, cu de wezenlijke waarborg vaa het welzijn der volken." Luikt dcc 30 Jul# 1816. De Voorzitter 9 Graaf LIEDKKER.KE, Van wege de Staten, De GriffierB B. U N o R, NOTA. De bëllsrlng op de Brandewijn Is zes hollandfche ftui- vers van het anker» of 38 litres van den inhoud der be* flagkuipen. Vyf- cn - twintig kilogrammen of omtrent 50 ponden Meel, uitmakende het mud feptur") van onze Provincie,, vorderen vcor de gisting ten minste 250 litres water; maar om Brenger te rekenen veronderftellen wy dat het geheele mengfel niét meer dan éenén inhoud van asolitreg uitmaakt; deze in gisting gebrast? hoeveelheid Meel geeft volgens de gemiddelde evenredigheid van het werken der kuipen gedurende het ganfebe jaar 8 en 1 half litre Bran dewijn van i3 graden. Dus om 228 litres of een oxhoofd van zes ankers van deze Brandewijn te bekomen zalmen een regt van 6706 litres of van 176$ anker aan het gisteo gebragte ftof moeten betalen, her geen op het oxhoofd een regt oplevert van 5a guldens 19 Huivers of van 107 franken 49 centimesde zoo guldens tegen 203 franken ge rekend. In deze berekening wordt het regt op zijn minsc genome», want de hoeveelheid water welke men in onae Provincie op het Meel doet, is doorgaans veel grooter» en indien men er minder op doet, gelyk in Belgiënal waar de Stokeryen yoornameiyk ten dqei hehben de Bees ten vet te meisten, biyfrer, t*el is waar, een raservoe-' dend draf over maar de hoeveelheid Brandewijn welke men dan bekomt, in eene grootere evenredigheid dan die van het water des znengfels verminderende, wordt het regt hooger. Voeg bij deze bedenkingen, dat men den geheelen in houd der bcHagkuipen rekent voor het regtterwijl de zwelling, door de gisting veroorzaakt, den Stokei vet- pligc in de kuipen altijd een zeker ledig te laten. Het regt op het Bier is in het ontwerp bepaald op 7 ftui* vers 12 penningen het anker van deo inhoud der beHag- kuip, maar het kooken van het Bier hetzelve in hoeveel heid doende verminderenwelke »'n onze Provincie altijd meer dan ao ten honderd bedraagt, zal eene beflsgkui» van 150 ankers, welke een recht va» 58 Guldens a Stuf vers en 8 Penbingen betaalt, niet meer dau 120 Ankers opleveren, waar door dan her regt gebragt wordt op 9 guldens ir penni >gen het anker, het geen voor hethec. tolitre 1 gulden 5 ftuivers en 8 penningen* of 2 fr. 59 c. bedraagt. Zodanig zou het beloop van de belastin? zijnindien het 50 (6) artikel van het Ontwerp van Werhetzelve niet nog vermeerderde, maar dat artykel bepaalt den rn houd van van deu brouwketel Hechts op twee derden vxj® den inhoud der beflagkiiip of beflagkuipen. Veronderfteid dus dat een Brouwer 150 aakers Hof ia zijne befiagkoip heeft, zM hij,, volgens bove.nft nnde be rekening-een regt van 58 guldens a ftuivers 8 penningen moeten betalenmaar zyn ketel mag ni*t grooter /ijo dan 100 ankers, en daarbij gevoegd de verminderingdoof bet kooken veroorzaakt, zal hij niet meer dan'80 anken Bier kunnen nrak^n waarvan dan het regt wezenlyk 14 ftui» vers 8| penningen her anker en 1 gulden 18 ftuivtra 4 penaingen', of 3 fr. 88 C- het hectolitre zyn zal. Men kan veronderftellen dar de Brouwer in zjjn heftig* kuip iets kan overhouden om ber verlies d«>or de k»>o« king jn den brouwketel re weeg gcbr.agt, aan re vullen, dat hij daar weder vocht zal opgieren tot. dat de ketel op her einde van de kookjo'g vol zal zyn, bet geen dehe« lasting so per cent zoude verminderen, maar in dar geval zou hij etn zeer Hecht Bief maken, dat niet bewaak kon worden. Men kan pok veronderfterien dat hij in zij"* ne beflagkuip iets zoude overhouden om een-tweede kook- fel op zijnen ketel te doen maar indien men hem dit al toeftaatzou daarvan niet dan een dun Bier gemaakt kun nen worden, her welk bij de Franfche Vereenigde Rcgren zelfs van alle belasting vrijgefteld wa*. Men /iet dus dat eigenlijk de belasting op het Bier altijd meer dan drie eo een halve franc het^hectohyre bedraagt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1816 | | pagina 2