Wat tra9 het gevolg? De Engelfche Colonisten'. de Pfo-
tellantfche Landeigenaars verhieven zulk een.gefchreeuw
dat de Vee-tiend nimmer geheven is. De gcheele last
werd overgebragt op de Catbolijken en op de tot de Bis-
fchcppelijke Kerk r.iet behoorende Protestanten, waar
uit bijna alle de mindere clasfen des Volks beflondenen'
die de geheele masfa der tien'den moesten opbrengen
ter onderfteuning eener Kerk, wier leer niet door een
vgfde deel der Inwoners beleden werd. Het gevolg was
dat de Predikant voor zgnen tienden niets anders over
hield dan den Aardappelen - Tuin van den Behoeftigvn j
Catholgk en Disfenter. en het Vlas dat zij aankweek-'
ten om hun Linnen te weven. In een woord de arme
Catholijk was gedwongen te betalen, het geen zijn rijke
nabuur zich ontfloeg van te doen. Zodanig was het
doorgaand gebruik in Ierland, ten fpijt en in het aange
zicht der Wetten, totopi3oo, het tgdliip der Unie. In dat
•jaar werd bij eene Parlemeats - Acte de Vee-Tiend on-
wettig verklaard en dit was de voorwaarde waarop de
Protellantfche Landeigenaars in de Unie bewilligden.
Daar nu zodanig het- Holfel der Tienden in Ierland was
TcoB men zich dan wel verwonderen dat het ee.ne altoos
durende bron bleef van verbittering dat het door de
kwalijkgezinden als een werktuig gebruikt werd om de
hart togten der menigte op te winden? Doch ook hierbij
hield de kwaal niet op* De Predikant was gedwongen
eeneq Tiend-Zamelaar te bezigeu om zgne Tienden te
innen. Arbeid vond in Ierland geene evenredige beta
ling in plaats van geld dat hij niet hadbetaalde de
lerfche Boer, de huur van een Aardappelen - Akkertje
tegen eenen overmatigen prijs met arbeid aan zijnen
Landheer. Van dit armelijk inkomen ties Landmans
was de Predikant gedwongen zijne Tienden te heffen en
moestom dit te doen zijnen Tiende - Procureur te werk
Hellen. Deze zamelt nu in Geld of Vruchten het tiende
v^n den opbrengst van den Aardappelen-Akkerof wel
hij neemt van den Boer een verband-briefbetaalbaar
binnen een zeer korten vervaltijd. Wordt de brief niet
betaald, weggaan dan de Varkens en het armelijk Huis
raad van den ongelukkigen Boer. Dit is ondertusfehen
pog niet het eind van deze treurige bijzonderheden. De
Boeren van geheele Diftricten zijn dikwijls zoodanig
met elkander verbonden door onderling de een des an
deren borg te worden, dat wanneer een Tiende-Procu
reur zijn aangezicht onder hen durfde vertoonener een
algemeene jagt op hem gemaakt werd als op een dollen
Hond, en de Kerk verloor op deze wijze niet alleen hare
rechtenmaar hare achting. Tienden zo als zij thans
geheven werden, waren de verderfelijkHe aller Belastin
gen, geheven op de ongelijkfte en kwellendfle wijze. Het
was de pligt der Kamerzonder verwijl, deze altoos dro
mende Bron van verbittering en onrust io overweging te
nemen, deze Heeds brandende lerfche Hecla, zomogelijk
te blusfehen. Het was zijn wensch niet, dat de Kamer
deze opgaaf op het gezag van zijn ipfc dixit aanname, hij
Boeg voor, dat de daadzaken door verhoor van Getuigen
onderzocht wierden, en als dan twijfelde hij niet, of ook
hier zou een hulpmiddel ontdekt worden Zijne bijzon
dere meening was, dat eene Grondbelasting, Morgens-
ge.wijs gedragen en gecvenredigd tan de Pacht-Huur, de
plaats der Tienden vervangen moest ter onderhouding der
Kerk, en dat men Commisfarisfen behoorde te benoemen,
om zodanig een maatregel door geheel Ierland in te voe
ren. Hier door zou de Boer niet meer de Tiend-Gaarder
binnen zijnen Tuin, het tiende deel vap het voedfelzijner
Kinderen zien fchatten. Eene andere Grief, waarop, bij
de aandagt der Kamer wilde vestigen was de Staat der
Rechtsoefeningdoor de Groot -Jurgs van Ierland. Geen-
deel van het innerlijk Beftuur diens Lands deed zo veel
kwaad als dit. Hij bedoelde thans hunne raagt omtrent
klagten wegens den Haat der Wegeneene magt die maar
al te dikwerf met bijzondere inzigten en tot perfoonlijke
fpeculaticn gebezigd werd. Hij zeide dat de wijze» om
onder Eede te verklaren dat deze of geene weg in eenig
ÖiHrict of Baronnij herfteld moest worden, in vele geval
len geene andere ftrekking had-, dan in dat Diftrict Geld te
beffen, dat naderhand in den zak van den een of anderen
Pachter ging, om hem in Haat te Hellen de Huurpennin
gen aan zijnen Landheer op te brengen. Deze wgze van
Weg-beoordeeling moest geheel en al uit de handen der
groote Jurijs genomen worden. Hierna behandelde de
Edele Marquis eene andere grief, in den toeftand van Ier
land te wetenda:, offchoon de wijs van aanftelling der
Sheriffs, volgens de Wet en in de Theorie dezelfde was.
als in Engeland, zij echter practicaal, et» met de daad,
uitfluitend aangerteld worden door de Kroon; het zou
beter zijn dat zij volgens eenen rondgaanden Rooster uit
den kleinen Adel (Gentrygenomen wierden. Vervol
gens ging de Redenaar over tot den Haa: der Overheid in
Ierland. Door de gedurige onlusten die nu zo lang reeds
de overhand gehad hadden, waren meest alle gegoede
Lieden, die eenigen invloed genoten binnen de Steden
gedreven, of genoopt geworden om het Land te verlaten.
Ten gevolge hiervan was het getal der Vrederechters
klein, tenvgl de post zelf zeer arbeidzaam en moegelijk
werden er gedurende de tijden van onrustzeer vele
Perfonen toe geraakt waren, die er niet in behoorden.
De pligt om Vrederegters te verkiezen of te ontflaanmoest
am Commisfafisfen van het Parlement worden opgedragen.
Het laatHe punt dat hj} zou aanroeren en misfehien
wel het donkerde uit het geheel tafereel was Ieriands
finantiële toeftand. Hg zou tooaen dat het zuiver bedra.
gen der inkomsten, die Ierland opbragt, verre was van
zelfs derenten derStaats Schuld van dat Land te dekken.
Hier las de edele Marquis, uit een papier dat hij in de
hand had, eene opgave der gefundeerde Schuld van Ier
land, der uitgaven uit die Schuld ontfpruitende en der
zuivere inkomsten, die op onderfcheidene tijdpunten,
federt den 5 JanuariJ 1791 in de Kas gevloeid waren. Op
dar tijdftip bedroeg Ieriands Staats-Schuld flechts 1,710,000
Pond, gevende eenen Interest van 144,000 Pond, terwijl
de Staats - Inkomst omtrent 1,067,000 bedroeg. In 1800,
tijdens de Unie was de Schuld van Ierland tot 24,000,000
P. Ca-piraal geklommen, veroorzakende eenen Jaarlgk-
l'chen last van 1,315,000 P.; terwijl de zuivere inkomst
iets meer was dan 2 Millioenen. In 1806 was de Schuld
58 Millioenen, de Interest boven de-4 Millioen, en de
inkomst 3 Dit was de (laat waar in de Heer Pitt de
ft iantiën van Ierland verliet. Tusfchen 1806 en 1808
klom de Staats-Schuld tot 70 Millioenen, verzeld'gaande
van eenen last Van 3.382,000 P. *s Jaars terwijl de zui
vere inkomst was 4,378 000 P. Hier nam alle gunstige
evenredigheid tusfchen den interest der fchuld en de na
tionale inkomsten een eir.de. In 1812 was de Schuld
92 Millioenen, vereifchcnde een jaariijkfehen last van
4,334 ©00. terwijl de zuivere inkomst flechts 4,2001000 P-
beuroeg latende dus een re kort van 134,000 P. In ibis
ree* de Schuld t->t 127,865 000 P. te. weeg brengende
een jaarlgkfchen last van 5,932.000 f. verre boven het
bedragen der zuivere inkomsten, ln 1816 bedroeg de
Intrest der Staatsfchuld boven de Zes MilHoene*, en-?
het gclaeel bedraaen der inkomsten fchoof ter betaling
van dezen la>t 90^.000 P. te kort, offchoon alle krach
ten ingefpannen waren om de lerfche belastingen tot den
hoogst mogelijken top ce drijven. Dit was indedaad een
donker uitzicht op nationaal Banlcroet F.r Wis al verder
een in het oog loopend verva; in de Linnen-Manufactuur,
den Stapel - handel van Ierland; want in 1791 voerde man
49 Millioenen Ellen (Yards) naar Engeland, renvij! in
1815 flechts 39 Millioenen derwaarts gevoerd zijn Oji-
geiukkig trof het ook, dat de opheifiig der Mout-be las
ting weinig yerligting aan den leii'chen Landman kon
toebrengen,, om dat de nationale finaak geheel veranderd
was en er niets gedreven werd dan heimelijke Sterken-
Drankltokerij van het eene eind des Konftlgrijks tot het
ander. De lerfche geldmiddelen nvoe.s-ten uit dit eeh>g
punt befchouwd wordennamelijk dat wij onpartijdig
onderzochten wat het betalen kon en het overige vóór
onze rekening namen; want Ierland kon, en wat meer is,
Ierland zou nimmer het te kort komende betalen Over
het algemeen vleidde hij zich genoeg gezegd te hebben,
om de noodwendigheid van een Parlementair onderzoek
te betoogen. De tijd was thans gekomen, dat de weige
ring om eene Motie vaa dien aard te ontvangen dóór
Ierland befchouwd zou worden als eene ganlc'helijke ter
zijde Helling van deszelfs belangen De vraag was, of
men al dan niet de liefde van een edel Volk voor altoos
wilde winnen door verzoenende infchikkeüjkheid. Waar
was het, het Parlement kon die belangen ganfcheüjkvan
zich werpen, het kon door kracht van wapenen het Lnd
in bezit houden, maar de génegenheid des Volks zóu
voor altoos afgefnedea zijn. De lagere volksr&ogentot
wanhoop gedrevenen verbasterd, zouden den'.dag in le
diggang doorbrengen, en 's nachts alléén wakèn ter uit
voering van bloedige ontwerpen De volgende Regeering
des Lands zou door niets anders meer gekenmerkt wor
den dan door onafgebrokene infpanning om rebellie én
wanorde te onderdrukken. Hg hoopte echter nog altoos
zich een aangenamer uitzicht voor oogen te mogen Hel
len; en indien, door de aandacht des Parlements op dit
onderwerp te vestigen, hij het nederig werktuig gewor
den mogt zijn, om Ieriands grieven te verminderen, zou
hij de raadplegingen van dezen avond, tot .in zijn laatHe
levens uur, met tfotschheid en genoegen herdenken De
edele Lord eindigde met voor te dragen dat een Cora,
mitté gehouden'mogt. worden ter overweging van den
Haat van Ierland.
De Marquis van Buckingham wierd in de eerHe plaats
beantwoord door den'Aarts-Bisfciiop van Casheldie ren
aanzien der" tiénden de Geestelijkheidaan wier hoofd hij
geplaatst was meende te moeten verdedigen tegen het
geen hij befchoüwde als een haar aangewreven blaam.
De Marquis van Buckingham verklaarde echter nogmaals
dat zijne aanmerkingen geenszins gerigt waren tegen den
Kerkdijken Hand in Ierland, maar tegen het Helfei derr
Regeering, dat den" last der tienden van den rijken Eige
naar op den armen Landman geworpen had. Het was
Graaf Liverpool, die den geheelen inhopd der voordragt
van den edelen Marquis weerlegde. Hij gevoelde met
hem de zwaarwigtigheid en hioegelijkheid van het onder.
Werp. en zeide hein dank voor dé matiging» waar mede
hg gefproken had in eene zaak:die gelegenheid tot'Zo
veie bitterheden had kunnen gesfen"; hij 'moest echter van
hem verfchillen in het denkbeeld^ dat e'éft :P£rIemcntafr
onderzoek in dezelve vdn nut kort wbrdeti het kon al
leen plaats hebben, of ln een algemeen Com mitté d.er
Kamer, of in een bijzonder door Haar $eooemd Commit
té; de ondervinding had geleefd dat algéméene Committés
over den toeHand der Natie zelden óf,' nooit van eenige
vrucht geweest waren; een %o onbepaald onderwerp in
zulk eene talrijke Vergadering en bg.zo uic een'Ioopende
denkwijzen en belangen, levérde zelden èehe voldoende
uitkomst opj tot een bijzonder Committé'zou bij (Lord
Liverpool volgaarne Hemmen T mits éehlg bijzonder geval
wierd aangèvoeVd en hè't Onderzoek bepaald tot een af
zonderlijken tak vao het at te uitgebreide onderwerp.
Hij erkende- volmondig dat 'het -Heïfei van beduur over
Ierland in den grond flecht geweest l 'was dat Ieriands
ware belangen opgeofferd geworden waren aan de denk
beeldige belangen Van Engeland èen herhaald geroep
van hoor! hoorverzelde deze verklaringenmaar hij
ontkende, dat dit (lei fél onder de" tegenwoordige Regee
ring gevolgd was'; in de laatHe vijftig,Jaren had men
niets anders gedaan, dan gedurig" nieuwe Weldaden aan
Ierland toebrengen en pogingen aanwenden tot verbete
ring van deszélfs tdeHand dat er veel gedaan was wil.d.e
hij echter niet aanvoeren, om te beweren dat er niet?
meer beproefd moest worden; trapsgewijze verbetering
was een fpoorflag tot volharding, en verfchil tusfchen dé
beide zgden der Kamer was geene reden om dé oogen te
sluiten voor maatregelen die Ierland voordeelig konden
worden: wat hem en zgne Amb:genooten betrof; h§ kon
met de hand op het hart verklaren, dat alle quesriën tuf-
fchen Engeland en Ierland aanhoudend ten voordeele van
Het laatHe beslist waren; ten bewijs hiervan haalde „hij
aan de Koren-Bill van laatstleden jaarfints de laatfte
50 jaren was Ieriands voorfpoed toegenomen meer dan
eenig land in de wereld; indien Engeland9 landbouw ver
dubbeld en die van Schotland verdriedubbeld tyaswas
die van Ierland vérvierdubbeld; fints.de (Jnie was iet.
lands handel tweemaal uitgebreider geworden waar was
het, men had in den afgeloopen Zoiner, roet goedkeacirg
aller partijen noodig gevonden dwangwecten in werking
te brengen, ter beveiliging van rust en. eigejidoin in Ier
land; hieruit zou afgeleid kunnen Wordendat er grie.
ven beitonden, doch zelfs onder het befiuur van een ede-
len Hertog aan de oyerzgde der Kamer (Bedford) had
men bevonden dst het losbandig gedrag der laagHe
volksklasfen de eenige oorzaak der onlusten was; Catho.
lijkenen ProteHanten werden zonder onderfcheid aange
tast; opvoeding én befchaving der mindere rangen was
dus het eenigmiddel van herfiel; het voorbeeld van
Schotland had zulks getoond; eene eeuw geladen was die
in een nog erger ftaat dan Ierland thans; Uit een door
den Heer Fletcher van Saltoun gefchr.even werk bleek
het dat er in 1698 niet minder dan 200,000 Bedelaars in
Schotland waren, die zich aan de affchiiwelijkfte Onge
bondenheden overgaven; wat, was daar en tegen thans de
toeftand der mindere clasfen aldaar? Zij waren nog orde
lijker matiger en nijverder d^n^Zéifs de Bóeren in Enge.
land, en misdaden waren er'zeldzamerdie gelukkige
verandering was niet aan eene betere Redering "maar aan
eerte hetere opvoeding te danken., aan de zo'.acn eèner
daar toe b.enoemdc Commisfie én niet aan de tusi'chenkomst
des Patlements. Wat de vijf hoofdoorzaken v-^n misnoe
gen door den édelen Marquis' aangevoerd betrof,
zeide Loïd L. namelijk 1. de Catbolijken, 2.,de Tien
den, 5. ds Groot - Jtirijs 4. de Overhejcls iVrfonèH en
lif-J vervolg op dé kant a.czt dlad'i. j
O ±5
z V C1
/i 1
- 1 H -
- CJO 1
1- je
U ft J
x
5
"L k
O, -
*j a —I
;"2J
"co
- <u 5® a
'O Zl -C 0
Ei 3
c U <f
3^ S i
ii o"
5 5
-O O
ca M
O ~Z O c
:s.f0
F
-
C J 13 O i
b.o N
*a c "S
«5: J 5 -ï?
IM-f C
2? - S
c -o V
C .c -
t=
.O
- c - fe 2»
5 V SU
F dj c
fc. 0 c
O O 4J
j Ij
C CS *0
•-Ü O f
55 .5
•p 3 o 0
js exo^
O c
;r> O u
g^N>"
s c c
-JA 1- ÜJ
ZZ 4» G O
Es9 sN s
"Bs-e-s 2
- 21
■SS g 53 s
1 s
ui tv.**- 5
J -O -O 3 .2
<U C "Sc a
E.'Z O C -
S •Ï'O c e
i-vg-3 5 S
c y S
O - "'-c-o O
«■a S-0 n<
Si 2 o-Jo
1» - J- P5
5
u a> O
-5 2
yt c* tsja
a,
4>
s °'a •- O
2 s *3
■u -O c ÜtJ
«Ejf-S 8-M.fi
'rT. *- c c si
6/3 -O K U
c -O o 3
<u a mm
S"^5
O O ca O ca
O T3 M N -3
a ai - 1
Q. 4J C
tiCTI 2
«SJO C rt
f OJ c
cs n c u r
n
MC3 o
s s
gBig S
N ""-a 3.-S
.2 S O
-
4s- C -3 Z*
2 c^4a^.aji"r6i!ia>:c?ta
5 K <0 «3X!r^
s;g||ga
"3
J-O *3
«o n o w
*- O O
-c JS
f *2 s W
«1 O
llasSil
s s
s :p 5; -t: v.
-m 1 2
•O n S
- S 2.2 5 3 o 5 S
Hfi fl p jj C O g,
S '-O'S fj
a o» o •-
1 2 a
0 O
b£ Oé
•O jj
(Si
uV s.
o ci z
o
B
c 5/1 -3
si 5
m aj
SS
■O s O
.0 M cj ca
o -s s C
ca a
TL - S
Nü§s-ë
cc -
O
K C u jTi UJ
«J 4» -3
3-2K n S
t ca a ca
Ot3
ég"
O 4, H )(U
g:oS -
w -u o !>«-§ 0-0 5
■a">öa8SaNJ: 5 -
fc.wuj'l'ils.s CU3«
fflfUl se"' C 0 rt
O- a;32^Cw s NS
2 :s. ^-a o g he*S
5 5 3,-5 «5N-3
■'5? C r „-G u tv®
.^ci^wOcgcJc-o - ca
"*.a1UCobOcaS!~,n2£a
.be je c 2 P 'it
,S:?.2 c g-3 c°aH
<- '5* o "O 73 OJ tl -C O. 3
J a ca
J
-o S£LS.£.i £3 s - 3
.i Z A _L tl <U -TJ
O s SJ-g.So'ö g 3
o O. N t -
1 oOx B S Z'£
U:3» j- -Ai 3 MJ- ~c
QJ CJ rfl O
•n
*0
Z B
bf.Sf 0
G *3
s V i
c OJ .0
S.S--
c U
ca zj je jp
rs i
<u je
C9 C SC
B
C
a> JZ co'
E 'J=
0 41 *7
cj -o e tur-o c S
JZ 4) c 4- O
- O C ca je c
tuo CJ caC
T3 C 4»rG P
g rj
sï&a
.2 *5
2
c 2
O C
0 e 2 c -
•o «ü- G
he *3 s> c
«I C U 'r-
aï «13 o ui 3 ..cj
i c - O- -O 2
*-«—I C i. w c
S c G C
-3 5 -3 E
-■i g
X
g e
-Si'i
C c
j N-»-"3
5 C c
i'r.
ZJ -
i
l.ï°
'S *-
cj
a -3
CJ
_a» *3 jj
S3
-3 t>
CJ "3
J: 'Cu— i: z
Cf_ k-i fcj co -1 n
"Q u 0-3 - J - w
■-< CX pi! D c 0
»-4»_OJ T*
S. "V E 3 C •- "O -ë
V B O B c
<Si CJ C c-
'IOIÉIibtrl
.ücU1?
S i_
4, 4J
g 31
=is
iS
- s
- 4»
G r M
o w
U"r'T:3Ö'-'"C^SCG
J tat3S u *0 ~0 1_ 4J JJi
o F- 2
c c
5 i
•- x MS
m <u
a.
4> o
fc. O
«i O
-3 -
S-s-8
or; o
Sjo
w
5.
f'.l
3X1 ï- C O -3
M 2 cj
ca 3 CJS 85 O
O re N
8 g-s b - O £-5
■3-g SS
B J
3 s «TJ G ttj
OJ ^3 -
O „Pc'
S!'-5?g2s
S:E? S S
s g S- I I ft
bO
-SNOGro^-co
J u. c« «3 S3 '71 S
G 3
•'^*5
o 'O Hv
ÖO-C O
w S
5 -C fl C> 5
g-S
S3 P
:i> t»
w P"3.d
M iT_ flj "TT
O "P3 4>
J O O g
"3 .5 f
■O l.
s t* 3 O
C 4» C -
7. r
MTJ .s u -5 «J
4J t; 12 a
S üi Hie' S
t SS S
.5^2
c
-o
- c
t3
r- 18 «-■
.A-* S S
- - c 2? o c
fi aj O G <IJ
-o .2
e r
j r f 5 5
3 S o
a'
a>
L m o
J i B 1
3 C C *0 £3
u pj n
w 4»
- x je i#
