II
to R ^-' 3 n S* 2. iJ>en gefist rondom eene„Vróuw;, rondom de Dochter van
Xs
1 to a i
w)s 4 r, a. a..g s H&i S 6 t'-i
•p=t^='"ï=
iE - -
,'?3
5' S 2.3 "x,a f -
3 O - rt N s,,
1«C3- o-2 S,£ Q.O
2 2 p!ï 3 R
5-E5o3 a to 3
g -nSg-gls* S?s?SN5
p 5 1
.-» f» C -• I
2.
5 ?|g "§35 3 - 3-g
■sss&is"-l&;™g-ass2srS
era to S 2 ?f 2. - £7 £3
HSjfl^S-SSSSggg.- org-
3 s 2 o 3 5s 3 3 N „-- -
■%-r-e e ÖO 2- O -
£J
S"o
2 n B ?2 S
ft Da3 B p re 2 -■«•
a a 3 a to
pü:^3'w?S»-*
*-* »en.§»a:
5.2
g d,rt o. 03
g.^ TO 3 2
2-o 3 r* 2
r> 2 -*» 2* w
2.2 S 2
p R>
SB TO
S» 1
-1 O-
r3
cr to
B'3
«Q TO
K\
3
S
3 -t
O
zr to c
TO 3*
O
jO
5^s?s,=-3 5sïna
W Ri
TO
j^iCS «w 2-S*
5 53 a c
R C* O. f C
OS!
2 a* 3 w.i a.
a r* a p> •-•
•-• r> b» to
5-° a-a-*»
to*3
^79 O**
3 co-o a soj
Tt rr--*® to
w >0-5
n a -?
3 3 o- S w £,>-- o-
Se'=lï 3.*
"ïi^S N n S-
,2 5 ST 2 5 ~-<3! S 3 E.
4 O r»
;- =r to
TO TO n TO 3 V> a
r a"® 5S 5* <7?"^
1Ü rt gf 2. 3
RlN c
6 o I* 3 STir 3 2 S.n a jq" 2. -T.
era wa 2 E! to to 2 to <3:2
„'o~BtS 5 £*3
O 2 f TO TO cn O
ÏE
o rr 2. to 0
»s. cr a a- a"t3 o \js
^3 1 S 3 s» <s"5
S £3 s S.S S-jro
:(r»w S s-3/9 s S
fs.ï'CïS,.
.&S g5-S>"g 3 8 s.^g-as
- ,SasS-« 5§-S"o' gr-N.-ijS
2 ^TO*i2a^a<sr:r.a-MC;--<
«u 2 J^cfQ S o-~- 2- o»t«.B"<«a»-s,'^>
s5S3.|sS-3»8>alS-M=-5
s'=-gës">.«S"832
.no
s» W
n n a J
nel-0 a Cïa
a 2LC,« o S?3
geVonden. tie een heeft zntie plast- opgegeven, óf sn
der heeft vernederende gunsten geweigerd. Men heeft
niannen ontmoet, die, zich verwaarloosd achtende, wel
in verzoeking hadden kunnen koiner» de fortuin van een
ander te volgenen toc-ir' hebben zij binnen p'igi" niet
verraden. Dus heeft, in deze dager, van beproeving,» de
eer, gelijk de fchande hare'zegepralen en verrasfingen
gehad. v.
Onder uwe MinistersSirezijn eenigen gelukkig ge-
uoeg geweest u te kunhen volgen de anderen óm onder
de hand van Bonaparre te lijden. I)e kundigfte Hoofden
van hunne onderfcheidene beduren hebben hun voorbeeld
gevolgdhoe uitftekender hunne talenten zQndes te
gelukkiger zgn zg, van die aan U M toètewyden, cu
aan den Geweldenaar te weigeren.
Qe Geestelijkheid is het lgdetj van vervólging nog niet
ontwend. Zij neemt met vreugde op nieuws haar kruis
op r en weigert den goddeloozen dat aandoenlijke gebed-»
hetwelk den Hemel aanroept voor-het heil des Konings.
De beide Kamers, die met U. M. het geheiligde onder
pand der vrgheid des Volks bewaarden hebben? thee.
moedig verdedigd. Rome zouin de eeuwsvfen Fabri
cius trotsoh geweest zijn op een* Burgt'r /jeo_ als d^nt.^
Prefident van de Kamer der Afgevaardigden. Zijne Pror'
clamatiezgö Protest hg gelegenheid der berigten van
Mgn Heer den Hertog van Oirante zullen-Sire als «n
gedenkftuk uwer Regéring en der edele gevoelens, welke
gij weet inteboezemen-, in ftand blijven.
v m Voegen wij hierbijSire l #iar uw geflichr een nieu
wen roem aan uwe Kroon gehecht heeft. Zo Mwficur
uw waardige Broeder, zo Mgr. de Hertog van Berry,
zo Mgr. de Hertog van Orleansin moeijetg-ke: om han
digheden geplaatsteene ontwapende menigte niet heb
ben kunnen herzamelen, zo hebben zij toch te midden
van verraad en trouwloosheid de verhevenheid den moed
de reebtfehapenheid getoonddie aan het bloed der
Bourbons natuurlijk eigen zijn.
Meent men niet den Bearner HtndrikiV.te hooren,-.
wanneer de Hertog van Berry, de Poort van Bethuneitiit
ïörtO^So.1' n €n een troep muitelingen te gemoet rennendehen
c 3 n ap1™ 2.'S*"■"»»-2*>s-fc"ë tót getrouwheid of ftrgden roept maar hen doof
2»o£, tXBo<!S'2 era 2 S" vindt voor zijne ftem en dan aan di<» herii nitnoo
s 2 digden een voorbeeld te ftellen r
hen, die herii uitnoo
m* - -v - n - v u»6wvU ten antwoord geeft:
2 S a-er1* «w g S: Hoewilt gij mcufchen grieven die zich niet verdedigen?'
B i» 1 P - n - OQ ta - - -■ - •-
- B Z O-S.3 tf rt g* A"De heldhaftige bndernëming van den Heer Hertog van
3<5'c2. £.3 5! Angoulênje zal eene plaats onder de grootlle daden onzer
t7-„.c a O D Ï»»B. 5- «2 <a: 2 5 *i,£«rK,l..iA
O (C
1^8
ï'r» 3 -■ 0«a:n
TO O )o OS «ar tf
o. t.rr C 3- g
2.
f g*'E *ES o I
3rrL2<3-3af»
?o.«
3 acr.c-
g N g; 5 5;3 3 D.| g-S to-.gr
J* 2- ol to pi S i óq ®a o 2* C '3
j el 2 3"31- r s "o ~-n r-g^ 5 2
2rS TO=rJ
7? 2 R' r». i
=r 2. cr
o 2f
CD
2.2. o.?
O
3 v 3 C ^-TO c
«êrs???rl »ss??>?"
»-«TONNa*0*^>&' *5jO-
t ^3 3 C 2^-1"
*3:5!' &S u.5:ö'ë-3
I«0
"022o.^TO<TOn,
3 O 1 Q' o rt
Krijgsgefchiedenis bekleeden. Wijsheid -en ftoutherd van
ontwerp, moed van uitvoering, alles vindt men daarin.
De Prins, tot nu toe. door de .Fortuin vati het fl?gvelid
verwijderd, val.t op; den roem aan2udra hg dien be
fpeurt, en vat hem als een gedeelte van zgn vaderlijk
erfgoed: inaar het verraad ftuit een Zoon Van Frankrijk
op dezelfde plaats waar'het Bonaparte had doorgelaten.
'Hoe veel ongeluk zou de Hertog van Angoulême aahons
Vaderland befpaard hebbenzo hg tot Lyon had kupnen
dqofdringen Ren oproerig Soldaat y die dezen Prins mid
'den in het VdUr gezien had> zeide, met bewondering van
zijne dapperheid: Nog een half uuren vrij hadden ge
roepen: Leve dt Ktntngï *v'
Maar wat zullen wg zeggen Van de verdediging van
Bordeaux door Madame f) Noen! het waren gé ene- Fran-
fchen die wezenswelke hunne wapenen tegen de Doch-
ter van Lodewijk XVI. konden keeren. Hoe? de wees
van den T&ropol, haar-, die zo veel door ons en voor ons i
geleden heeft aan wetke wg nooit te veel boetedoenin-
Vgen, liefde en hoogachting konden betoonen, haar ver
o.n a jaagt men met Kanonfchotea uit hiar Geboorteland?
o >a 2 p n ^Gropre,.-qódj en orp ^in b»rJ|ï,'pU*e« «pllen den
to,<^0 =r rMoördënaar .'des Hertógs \?mEnghieft, den; Tirin van41
S Frankrijk eiuden verwoester yan Eut-opa De Kogels heb.
>5J o, o*
7T^# ?;to' °'3-3
TO Ci .5. O* X N TOTO ,4-iBua.ija - a, 1ö---
-r* rt m n' is TO ui' itïtt l,rL" r,1111. 1
a n TO n
3-^°^ 2 gv«:§ Lodewflk XVÏ. Wanneer zij ^aar Frankrijk terugkomt,
^a men de befluiten tegen de Bpurbons op haar toepas-
g-'g Sla 5 e S? 3 R'toJS' a -fen! dat is: men zal haar naar diet Schavot van haar Va-
ptcS'S.°"S der én Moeder (Iepen! Zij heeft Zich, te midden dezer
o to to a-H.oq to to g-to 3^2 _rV-c.c imieuwe gevaren-, dezelfde getoond die zg in hare eerfte
E!to n 3 a' 3 cS'o* jeugd, te midden van Moordenaars en Beulen was. Hoe
2 ÏL
nr g '"•'o.g.Sg»!
o £L 2 sv. R' 2 ^5
rtJJ-TOM-,TOTO
;^c3 So», g'S'w»!
*r "2?. J-. a a
5,3.<5BN_^£3g5i
3 2 TO B 1 m
D W 3-- 3
n r~* _T« 2 1 3 1®
cr o CT*3 - TOO.S"
jjcwcrwg. a o 2 CL.
TO TO 3 S.D.. TO
»3°rn» B je
a <3 So-5 5
ÏS-Jo-" SS-^
|S - -S -B "S 2.
/g-aos&s-ggsSé
A*z
Zl- rt a TO E
rtnSr
D. N TO
R' O n (2
2 ew o ®2
B D -»
O - O 3
2a® 3
TO O
S'to?8'
to o. a -t
-- TO 2 -
O »w
<-T3
C3t rt C-
tr.-2 X
2.S&S'
o-S^E'
2. <3
S B TO TO
a «q 7 o
cr ta.
a to
a a-
o. o
•a TO O
c,
»-»
-S?5
SS'fi
TO -» C. 3 TO TO
-i 3 2. to to j- a
a c. a to jj.
k*-. B v a
i o L
-
s B.N j 3 M w< a-
R TO TOÖ:^ R'Ï;Ö:O
«oir*
S.B|sg«
jt
rr w c
TO - TO JLT J2 T
N CP N 2 2 prütjo fa R' S 2
C C o 2 5* c 2. TO
Bog-^TO S 7to^Ö|-wS.toP-C-«5C
O 2 3 3 e. 5 3 B R R" TO
2 TO
n.
N TO* TO 5*
Hö TO
H 3 O.TO M C
TO a- g* 3 W.
SoSaiSS'
to r— -» a a
«3 W-3
c n R ca.
erg» B TO rt
ss_Ss.fSH*»S'»f
TOO 2 2 o «1 B 3 R»m2R3
N^-C"^7«otO*»»» TO w 3- 2
3l »isa3NB2B~ ®-OTCJ
TO ^1 D. TO ,3 B TO TO fz
TO TO TO 3 ?f3 O. TO 2. 3 N
"ia ^wj»o ïo q S 10
B S' TO o- to 2.-0 o.»
*s,&ï?s-?H&-r5.aasa*j
s-oSisL-il^s^M" ?ss-ï><i
g,S3 - i.? S-
#Sc:5 Ns S-ssi !s.S.»5
- - to a R
«.OB®
3T
- 5 =lS 5,S-S-S'jg g 2 i
53r,oOV"?3-"OR.TO3'
-vele reden had zg niet, als Dochtef1 uit het Franfebe
Koningsbloed^, als erfgename van Hendrik IV. en Maria
tTherefW* gevoed door wederwaardigheden en tranen, j.
g"S a 1 beproefd door gevangenis, vervolgingen cn gevaren^ om
r* g o het leven te verachten l Ik begeer geen nader bewijs
Hto ter Afkeuring van èonapar^e's Regéringdan dat hij Me
vrouw de Hertog van Angoulême heeft laten beleedigeu
haar vertoonen terwijl zg de handen der Soldaten kust
om die tot blijvende getrouwheid over te halenen haar
dan op een oogenblik dat hare deugden, hare ongeluk-
eken haar moedde bewondering der geheele Aarde
wekten, een razend JVijf te noemen dat beet; Zich
•zelve tot de verachting gölgk tot de. verfoeging van het
ménfchelijk gedacht veroordeeleh.
S 4-
v v Gee\t der Regéring.
Sire! de Rgken herRellen zich even zeer door de ge
dachtenis aan het voorledene, als door den zamenloop der
tegenwoordige gebeurtenisfen. De herinneringen dieÜ. M.
en Hoogstdeszelfs Doorluchtige Familie in Frankrijk gela
ten heeftbereiden u eene fpoedige terugkeering derwaarts.
Maar er zgn nog andere oorzaken dié deu val van Bona
parte onvermijdelijk maken. Ik fpreek niét van den bui*
tenlandfchen Oorloghg alléén wafe genoeg om hem té
doen vallenik fpreek van de beginfelén van dood die In
\zijne- Regéring zelve beftaan. Met het onderzoek naar de
natuur en den geest zijner Regéring zal ik dit Rapport
befluiten. -
Naauwlgks Sire I had uwe öogenblikkelfike verwijdering
het Rijk der Wetten gefchorst, of aw Rijk zag zich be
dreigd met eenliffchuwelgk verbond, tusfehen Despotis-
mus en Volkstirannij. men beloofde aan uwe Volken eene
nieuwe foort van vrijheid. 'Dievrgheid moest op het Mei
veld ontftaan met de ropde Muta en den Tulbant op het
hoofdde Mamelukken -fabel en Revolutionairen Bijl in
de hand-; omftuwd door-de fchimmen dier duizende flagt-
öffersVermoord op de Schavottenin de brandende Spaao-
fchevVeldtogtehin de ijzige woestijnen van Ruslandde
vöétbankrvan haren Troon ware het bloedige Lijk des Her
tógs van Enghien haar Standaart het Hoofd vanLodewijk
XVI. geweest. -
Bonaparte, rti Frankrgk teruggekeerd, heeft begrepen
dat hij in het eerfte oogenblik niet regeren kon volgens
die beginfelen welke tot de verhaai.tlng van zijnen val had
den bijgedragen, 's Ronmgs regeftng had eetie zo groote
vrijheid verfp'reid, dat men niet dadelijk de willekeur kon
invoeren, zonder de gemoederen van zich afkeerig te
maken De Koning dwong, zelfs in zgne afwezigheid,
den Tiran tor omzag Voor de Rechten des Volks: eené
fchoone hulde aan de wettigheid van Beftuur Van een
anderen kant was de man dien men had zien beven on
der de voeten der buitenlandfche Comnusfarisfendié
h*m als een boosdoener naar het eiland Elba geleidden,
in t,le OTOgen der Natie niet meer de overwinnaar van Aus-
tcrlitz en Marengo: hg kon geene bevelen meer geven in
naam der overwinning. Reeds terug gehouden in zijne
buiténfporlgheden door de nieuwe rigting van den Volks
geest. vond hij ook nog mannen voor zich, gezind, om
hein de magt te betwisten
Die miftnen waren vooreérst de zulken welke men
Republikeinen ter goeder trouwe kan noemen; bevrijd
vin de ketenen van het Despotismus en de wetten der
Monarehie, wenschten zij die Republikeinfche. onafhan-
kèlijkheid- te behouden, wélke in Ffankrijk onmogelijk,
maar ten miaften eene edele dwaling is. Dan kwamen
dié razèoden welke de oude Jacóbgnfchc Factie uir-
maaktefi vernederd dat zij onder het Keizerfchap Gechts
fpionnen der Politie van eenen Despoot waren, hadden
zg nu beflotenora die vr^heid. tot misdaden, waarvan
zij vijftien jaren lang het genot aan een Tiran hadden af-
gedaan",--voor eigen -rekening té hernemen.
Maar noch de Republikeinen-, noch de Revolutiotfai-
ren nóch de trawanten vanjBónAparte waren fterk genoeg
om hunrte magc afzonderlijk te yes.tigea of om gkaitsjer
té onder te brèhgen. Naar ïwrfén door een glfduchteit
inval bedreigd van binnetr tfóör 'Het algemeen gevoelen
vervolgdbegrepen zjj dat zg verforen waren in geval
van verdeekfheid. Om hét gevaarte ontfnappenftc-lden
zij hunne twisten uit; de een bragt ter alge meetje ver.de.
dicing zijne ftélfels "en herfenfebimmende ander zijn
Cdhtingéjit van fchrik dwingelö'ndg en boosaardigheid
mede. Waarfchijnlijk handèldèn z^, in dit fchrikkclgk
verdrag, niet ter goeder trouw, elk beloofde zich in 't
geheim het tot zijn voordeel te keeren zodra het gevaar
zou over zgn, én elk trachtte zich vooraf van de over
winning te verz'ekêrenv. 'h
In de eerfte dagen fchéenende Onaf feankelljken de fterk-
ften eii Bonaparte fcheen te onder gebragt. Hij had zich
gedrongen gezien om Mannen die hg inwendig verfoeit,
tot <fè eérfte posten van Staat te verheffenhet kost wat
aan zgne hoogmoed zulke Ménfchen te gehoorzamendie
hg gedoemd had hem te dienen, of te zwijgen. In het
begin van zijn Confulfchap was" hij even zo genoodzaakt
gevoelens te 'veinzen die niet in zgn hart waren: maar
hij ondermijnde van lieverlede de grondvesten van het
gebouw, door hem opgetrokken naar mate zijne krachten
toenamen ontdeed hg zich van eenige beginfelen en van
eenigè Meofchen. Het Tribunaat wierd eerst gezuiverd
roen Vernietigd: hg hield flechts twee ftaatkundige Lig-
chamen, door fchrik onder 'tjuk gebragt, over, het eene
om Frankrijks goud, het andere om Ffankrgks bloed voor
hem te verkwisten.
Hij volgt thans Weder den zelfden weg, hij omhelst de
vrijheid flechts om haar te verflikken. De vergadering
van het-Meiveld is zgn groote Werkruig Onder bevorde-1
ring van een nieuw fchouwfpel, van die vooraf bereide
tooneelen Welke hij zo kunftig weet te fpeelente mid
den van het geroep der Soldatenhoopt hij een opftand
in masfa te bekomen, of* 'tgecn op hetzelfde neérkomr,
tot het optrekken der Nationale Gardes des Koningrijkste
doen befluiten: het geen hg boven al (es wil, zgn midde
len" tot overwinning. Wanneer hij die verkregen heeft,
zal hij het-itiota afwerpeny de door hem bezworene Con-
ftitutié belagchen* en tévéhzijn karakter en zgn Rijk her
nemen. Thans, vóór den goeden uitflagzgn de Mameluk
ken Jacobgnen; morgen, na den goeden uitflag, zullen
de Jacobgnen Matnéiirkken Worden. Sparta is voor het
oogenblik van gevaarKonftaütinopel voor dat der Ze-
Het WiV'ohöio^lgkdat de bekwame Marnen, van
r welke Bonaparte omringd is, z^ne gedachten niet zouden
raden: maar hoé Hem voor te komen? Van'den eenen kant
-witer-zij-den Dwingeland niet meer tot Meéster: van de
andere hebben zg hem noodig als Generaal. Zg vreezen
zgne zegepraalenen die zegepralen zijn hun noodzake-
Igk. Zij moeten zich tegen Europa verdedigen, en Bona
parte alleen kan hen verdedigen. In dezen wanhopigentoe-
ftand, aan hem gebonden, met hem vereenigd door
de kracht der gebeurenisfenhadden zij de hoop opgevat
om hem zo vast te boegendat hg hiiitén ftaat zou zgn
hen te benadeefonwanneer de Oorlog hem krachten zou
hergeven hebben. Zó vielen zg in dezelfde dwaling re-
jug/Waarin zij reeds in dtn aanvang des Confutfchapó
gevallen Waren; zg meenden op nieuws Bonaparte door
den invloed eênèr Republiek te beheerfchén hoewel de
-ondervinding hen beter moest geleerd hebben. Vervuld
met dit denkbeeld, lieten Zg door eenige verlorene ponen
de Revolutionaire maatregelen aandringen de roode
Mütfen waren weder te tfoorfchgn gekomen: men hoorde
den Marfeiilaanfchen Marsch zingen; een Clyb te Parijs
hield, en houdt nog Briefwisfeling met andere Clubs in
de Provinciën: men kondigde de herleving van het Jour
nal des Patriotes aan Men Vergat dat het Volk moede
is; dat allss zich thans naar rust. gelijk in 1793 naar be
weging üitftrektde Revclutiorinaire declamation
formen, en banieren die- men'Weder trachtte te voorfchijn
te brengenhebben opgehouden een wezenlijk gevoelen
uit te drukkenen sijn nog flechts de fluitende Parodie
van een verfchrikkelgk Treurfpel. En welk vertrouwen
ZouÓen thans de Mannen van 1793 kunnen inboezemen?
Weet men niétwat zg door Vrijheid, Gelijkheid, ea
de Rechten van den Mensch verftaan? Zijn zij zedelgker,
oprechter, wijzer geworden na hunne misdaden, dan zij
vóór hunne misdaden waren? Is het om dat zij zich met
alle buitenfporighedeo^ beZoedèld hébben, dat zij thans
tot alle deugden in ftaat zouden zijn? Mep doet niet zo
geraakkelgk afftand van de misdaadAls van eene Ktoon
en het Voorhoofd door het afgrijsfelgke Hoofdfierfel ge
drukt behoudt daar van oniiitwischbare fporen'.
Niettemin Sire konden zulke gewigtige bedenkingen
'de partgen in Frankrgk niet weêrhouden. Het kwam ér
hun niet Op aante weten wat in dé toekomst mogelijk
was, maar te gehoorzamen aap/f geen het tegenwoordige
gebood: dus wiegden zich t?o^ eenige menfehen gedurig
met het plan eenér RepuSlikeinfche Conftitutie in flaap.
Het fch^nt, dat men het denkbeeld had. Bonaparte van
Hen hoogen rang van Keizer tot den befcheiden ftand van
Opper - Generaal i of Prefident der Republiek te doen af
'dalen. Rechtvaardige ftraf voor zijn hoogmoed! hg zou
dan niet uit het Eiland Elba zijn wedergekeerd mee
alle zijne ontwerpen van heerschzuchtvan grootheid»
van Vorstenftam, dan ora zgn purpers/zijn bijlbundels,
jegne Adelaarszgne overwinningenvoor onbefchaamde
Burgers te buigen De roode Muts leerde Bonaparte de
Kroon te dragen; de rooderMuts, waarmede men than*
het hoofd zijner borstbeelden kroontzou hem die riiet»-
We Kroonen voorfpellén Neendat is het einde zijns
levens, de Uniting van den kring. Men begint zijn lot
niet op nieuws.'
De Republikeinen beloofden zich de overwinning, alles
fcheet hunne ontwerpen te begunftigen. Men fprak «t
CHet vervolg of) de kant van deze IVtJ