A*. i8x%.
LEYDSE
C O U R A N T.
It
I-si a I
0 -N 0 r~
WOENSDAG
VERVOLG en S L Ovan het Rapport van Act.
dc Vicomte Chateaubriand aan den Korting.
-TT T Koninglyk Gouvernement miskende,, zegt
men den roem dés Leg^ri Wie heeft onze.;
I Krijgslieden meer bewonderd r dan de Bourbons;
JL JL deden? A^je^eefc hen edelaardige beloond f';
Het zy my y^rgund hier te herinneren, dat";
Ik in een ^efchriftondekde, oogen Uwer Majesteit iii
het licht gegeven een geichcift wélk hét Hoogstdenzelven
behaagd heeft met zyne Koninglijke.goedkeuring te be-';
kraentigenvan dè gevoelens en triumfen onzer ^r.mée
gefproken heb met efene billykheid, diefde erkentelijk*
'peid van déö Solda'ar fcheen op te wekken Mw't
men leedwezen hebben oyèr deze loftuitingen Neen
Sire De ongetrouwheid yan -fommige Opperhoofden en
de zwakheid van eën, oogènbllk kan zo veel roems niet
üitwisfcffénDe reentèn der eer zijn onmiskenbaaron
danks de voorbijgaande, dwalingen die den luister der-r
"zelve kunnen verdonkeren.
Eindelijk, Sire 1 komt de groote befchuldiging vandes-
potisnius. Het des^otismus der Bourbons l Deze beide
woorden Tchynen tegènGrydigen het is Bonaparte die
Lodewijk XVIII. van déspotismus beschuldigt I M.en moet
wel Gaat maken op de dqmbeid of flechtheid der. Men
ie hen om zulke lompe lasteringen Jp^het midden te brqn-\
gen. De. verachtöe logenen kosten den geweldenaar niets
1 hij fchaamt zich niét in de blijkbaar Ge tpgenGrydigheden
"te vervallen; want ten zelfden tijde* dat hy de Koning-
lyde Regéring als cé weldadig en .cyrapniek affchetst
verwijt hij haar onbekwaamheid en zwakheid,
Was de Ikegéring tyranrtiek, die zóó zeer vreesde de
.wetten te beledigen, dat zij zich lievêr aan de'grootfte -
gevaren wilde blóo'tGëllen", dan het willekeurig gezag ge
bruiken om dq Samenzweerders te Guiten Was de Re-
géring tyranniék, die, met <|e wet der Cenfure gewapend,
de oproerigGe gefch.riften tégen zich liet uitkomen?
Heeft men ónder de^ Regéring van Lodewyk jCVIII. ge-
jyk onder die van Bonapartemeer dan 700 perfoonen in
ae gevangenisfeh .zien houden na dat zy doo,r de Recht-
banken waren vrijgefproken
Heeft de Koning uitfpraken der Gezworenen vernietigd?
'Is de Generaal Excéfmans gearresteerd na het vonnis, het
welk hem onfchuldig verklaarde? Zo de Generaals d'Erlou
.en Lallem&nt onder BonapartebeGaan hadden, wat zij od
der den Koning deden, zouden zy dan nog leven?
Hoe, Site, gy hebt niet flechts alle misGappen maar
ook alle misdaden vergeven na zo veele ongelukken, zo
veele bittere herinneringen zo veete redenen tot wraak
heeft eene edelmoedige vergiffenis a(les. uitgewiscjit; gij
hebt in uw Paleis en uwé géwézené "Dienaarsen uype
voormalige Beledigers ontvangen<gjj JicbLgeen onderfchéid
'gemaakt tusfehen den onfchuldigcn en dén berouwheb-
benden ZoonVgi) hebt de'treffende gëlykéhltf vanden vër-
Zo men ophield regt te doen, aan onzen roem,
zo zoude het onze taak zijn ons-dien te herinneren. De
Romeinen zeiden: de liefde voorhet Vadetlaiidwij, wij
zeggen de Eer des Vaderlands. De eer is Voor ons alles
wee hen die ons:in die eer zouden,durven krenken, waar
dn een Franschmah zijn geheele beGaan Geit/'
Doch, Gode zy dank, niemand betwist ofis het geen
ons zo wettigljjk toekomt. Wie doch miskent den helden*
moed onzer Armée? zyn het die Emigranten die bij den
Vreemdeling befchuldigd zijn van zich te Verheffen op
overwinningen die hun zelfs den weg tót hurt Vaderland
«ffnëden? wie ken: niet de bewondering des Koriings en
van onze Prinfen omtrent.onze Soldaten? DéF.ranfcheAr
mée is al dé eer van Frankrijk; zo hare luistèfyoU'é. over
winningen .onze misdaden niet hadden doen vergeetéö tot
welk eene'laagte zouden wij, thans nier gevallen fcjjn! zij
onttrok ons aan de verachting dér Volkeren door óns met
hare lauweren te overdekken; élke kreet van verontwaar
diging, aan Europa ontglipt, béantwoordde zij met een
triumfgalm. Onze flagvelden waren een Gempel voot de
glorie, eene fchuilplaats tegen de vervolgingderwaards
vloden alle de Franfcheü, die zich zochten te onttrekken
aan het geweid der Pro - Confuls. Ohze'Soldatén hebben
jn geene onzer verwoedheden gedeeld. In Engeland wil-
-de het Parlement Karei I. (paren, en de Armée deed hem
ilerven; in Frankrijk Voerde de Conventie, LodewykXVI.
raar het Schavot, emde Armée nam geen deel hoegenaamd
aan deze misdaad: zij zou dezelve hebbeif.kunnen voor
komen, zo zy toen niet bezig geweest ware met de Vijan
den terug te 'dfijven. Toen mén haar beval aan de Engel-
fche en Emigranten geen kwartier, te geeven Weigerde zij
te gehoorzamen. Even Als het overige gedeelte vah Frank
rijk vervolgd wordende door ondankbaren, die aan haar
alles verfchuldigd waren, was zij dikwerf zonder foidy,
zonder leeftogten zonder kleding zy zag zich
volgen doer Commisfarisfendie werktuigen des doods
met zich voerden als of de vyandelijkékogels niet genoeg
Van onze onvertfaagde Soldaten wegrukten. Men zoèd
ctrze Generaals naar de geregtsplaats men deed het hoofd
van den Vader van Moreautvallen, terwijl dat groote Le
gerhoofd de grenzen van Frankrijk uitbreidde. Het was
Pichegru, het waren andere vermaarde Chefs die heteersc
het denkbeeld vormden om aan ons Land het geluk we
der te geven door onzen Konidg te^ug te roepen. Eere
zij dan die zo dappere, zo gevoelige, zo voor roem vat
bare Arméediefteeds getrouw aan hare vanende
dwaasheden van eenen Barbaar vergeetende krachts genoeg
hernam, om na den terugtogc van Moskow de bataille
van Lutzen te winnen,- die. voorgeftutvd dóch niet ter
ocer gedrukt door het gewigt van Europa, woedende in
het hart van Frankrijk terug trók,'voet yoof ,voèc den
Vaderlandfchen grond verdedigde,' zich nog tot. nieuwe
gevechten bereiddetoen zijgeplaatst tusfehen eenen
Cbcf, die niet verkoos te fterven, en eenen Koning, die
fj&re- wonden bwain hceleu zich geheel bebloed in de
aryiÊa vna den Zoon vanJiendrik IV.'wierp 1 f J r*
RtJLtfitn Politique!etc. pag 33-
"N-.'ós 'ff-*-'
fe-b i-Êi.'
zï i-ïLTsf. s S 5 5
C .'O 1- r- -T-. li. K I
r-e N
S «j |b-
lP "'f
Jü-O §5p «CT- •- S s" 5
-s 2 - O-S
^ê-o-s£-£g -; g-|£ §5
f15 ïi» i
.0 bx> w j
,-A» O.'C fï? C O
f 9"~
O E N »4 M E IJ.
si Ie hare efen
si* f~-
c u fr Si's
ft» 2 uz o ge te a*
3 O
fee-, a. Z XI p-«>. C
- o -
p
- c - 'er h W »- 4» 5»
*5 JZ 4> w V3 J- .p JC f a
tj .5 t» c a
AT C - b o ï'g SKIba
i." -p-a-gniu-a g - g--3-" -e.
bi Bi
- Q t O
bc^: (tj Si u: v 3
*J V x, CO C>
i -r, (j C B O
C -X .u X> C'G C Oi -
Kt i U
'O Qj *0
5 -a c.p:
a<..> 5= w 5;
!'o S-.ïë'é
1 a>
-
t
"f
;i=s;E
1 Of ,C'o O
2 >0 jj;c -
è'-S-o 5 i
c bo"
Smi S»Jo r0fS
rC bOJS Z O
- w 3 w -
a cs - o o q
g 5 O-" «VSP
■o iz 5?
2 wj
lórén Zoon in alle hare uicgeftrektnefd
voudigheid., verwezenlijkt; en rtieh durft van de tir'ahnlj
der Bourbonsl'prefken
Sire toen het gehpeié. Vólk 4 dcs.^avonds. vóór U\v
vertrek oóder uwe vén.Gbrs vergadetflnü eens dóór dood- te o,m *5, -
fthé-Gilt'e dan doóf Jie'fdekreeten ré kénnen gafhóe
bgê'er h'et'ïyn Vader fcëmiydtoert dêjëo'ercn vaó: Artóis
eoVlaanderen h volgde u met Zegen.Wënfchïn'övel'laadden
d l toen hebben zij geen Tiran beweeny! Dit'dé Zo'óp,
Wien'gtj zijh Vade'r oöttcróftf, de Bórger dien gij uifge-
fchud hebt ,-opfta en 'b.efchuldigv Zoii Bohapaftb
Frankrijk daartoe ook durven uitdagen 1
Mafrï SlréT uwé Ministers handelden mét ter goeder
trouw 1 Zij 'wilden hét CMVtéfc vernietTgenf Hét nieuwe
Goè;vernementwa,n FrAnkrijk, dat dp h^tefykfle middelen
gebruiktom 4e Konlnglyke RegéVing a&ti te yallen ,- heeft
zorgyuldiglijk alle' papieren doen opzoéfeeiv^ welk; dézé c-Ü
Regéring konden befchüidigen. A/I*" ■-
heime-lade van^iet Vértrék
gevonden die ^ewi^rige
Wel nu,, waar mede hebbe'nky
maakt", de véfA-o^vveiyke on
ven, die men lompheid gehad heeft in 'tlïchrte géè-
ven want drjfr begAit óok mistlappeh en deognietén J - c-
zijn niet altijd, behendi^)v' Zij hebben doen zien, dat w
uwe Ministershoe 'zeftr 'o'tiderllhg over éeriige by zonder- o 2
heden verfchillende het allen omtrept de hopfdzaak eeris c Sr -ïs'fe
.waren-, dat zy dachten, dat men Frahkryk nietdan dodr - S u** t
en met de Charter regéren kon, eè dStv.etmiits. de Fraji-
fchen Vryheid wilden en begeerden, men cfè ^eden en g;- -a v-a
voelens der Eeuw moest volgen. \Zo'wij de geheime - «--c
papieren van Bonaparte bezatenzóudeh wij erwaarfchyd- 4*5>
lyk.gebeel andere ontdekkingen^n vindén. t
,Ja,.Sire! en hier is hét de plaats om déze plêgtige bé* .jg^. c o,-.- -rw c
tuiging te doen. Alle unje .Ministersalle dé Leden van p<t b 0
uwen Raad,, zijn ^onVetahdterlHk verkleefd aft de begin»
Celen eener verllandige vrgWid.. Zij putten b« u die SSo -<»*
liefde tot de wetten, tot orde en Recht, zonder welke
er geen.Volksgeluk; hfcltaat. Sire l' het zy ons vergund
te zeggen met dien-diepen oh bepaalden eerbféd, dien wij
aan uwe Kroon en aan 'uwé deugdën, toedragen; wij ^ijn
bereid voor u onze laatGe bloedsdfoppël te Gorten, u té
volgen tot aan het einde der Aarde, mét "u-dé beproe
vingen te deelcn, die het den Almagtigen behagen zal u
toetezonden, omdat wy voor God gelooven, dat gij de
Staatsregeling zult handhayep^ die gyaan uw Volk gege
ven hebt; dit de oprechtGe wensch uwer Koninglijke
ziel de vrijheid, der Franfchen is. Zo Het anders waré
Sire !-. zouden wfj evenwel aan uwe voeten geftotyen zijn
ter verdediging van.uwen geheiligden perfoon, omdat gij
onze Heer en Meester, de Koning onzer Vaderen, ëa
ónze wettlf A Snnvereis z^ti ma*r Sire J-dia wtren w^j
flechts uwe Soldaten g'eweeit: wij zoudën opgehouden
hebbeq uwe:Raadslieden ^en Ministers te zyn,
Sireeen Koning dié zulk èène taal kan aanhóorenis
geen tirah, degeriep, aan Welken uwe grootmoedigheid
vergunt die taal te voeren Zyn gperte flaven l Met de
zelfde opregtKeyi, JSi-et zullen wij bekennen, dat. uw
Ministerie eenige misGappen heeft kunnep begaan, Waar
'js de Regéring, te midden van een vreemden inval, den
fchok van alle belangen,,dè kreétén.yah.'ille hArtstog-
ten ingeGeld, die geene ergefe dwalingen zou begaan
.hebben? Het Gouvernement van den Geweldenaar heeft -öJS-S ^4
ons e'ene nuttige les gegeven, het heeft geen oogenblïk 0
.laten vöorbijgaanom zulke menfehen, die het vijandig - "3
tegen zyn gezag, of onverfchillig omtren; zijne zaak be-
fchouwde uit de Prefectfchappen ,eh Rechtbanken, te
verwyderen. Het heeft,be£repéndat een MagiGcaats*
perfoon, die des morgens in dezen zin beGuurd had,,, des
avonds in geënèn :anderen ,kdn beGuren: men tpoet nooit
iemand tusfehen fchande en .plipt Geilen, en h^rfi nood
zaken de laafGë te fchenaènóm de eerGe'te ontgaan.
Zo hét Ministerie van U. ht. dit beginfel niet Grenge-
l§k heeft opgevolgd was het om z.ich met. te .grootier
naauwgezetheid aan de letter „uwer Koninglyke Proclama
tien te binden, die, door eene oneindige goedheid, aan
alle Franfchen het .behoud hnnner-plaatfen en eereposten
beloofden. Het,is duj geeq gebrek aan oprechthéid ,^het
is al weder eene overmaat v.an goede trouw, die mén
aan, Uwe Ministers'té verwyteh zou hebben.
De büitenfporlgheden van Öonapariè te vermijdende
acten yan BeGuur niét te veel, op zijri voorbeeld, te
vermenigvuldigen was eene verGandige en nuttige
gedachte. Incusfchetl waren '.Nde Franfchen, federt
vyf-en-,twin tig jaren, aan de werkzaamGe Regéring. die
men ooit by eenig .Volk gezien heeft ge*oon geworden,
pe Ministers fcbreven zonder ophouden, van allé kanten
gingen tr bevelen af élk was altijd- itr verwachting van
iets, het tooüeelde vertoonerde aanfehouwer véran-
derden alle oogenblikken. - Eenige pérfohen "fchynen dus
te ,geloovendat het na zulk. eene beweging, gevaarlijk
jvas de fpringveeren al'"te fpoedig te oritfpannen.- Dit is,
zeggen der kwaadwilligheid ledigen tijd laten, veY^
veliag aankweken, en nuttelopze vergelijkingen-opwek,
ken. De beduurder van minderen rang,-gewoonzelfs
in de gemeende, dingen 'bij de hand geleid te< worden
weet niet méér wat bij doenwelke- partij hij kiezen
moet. .Mogelijk zou het:,goed zijn; in eén Lahd als 'Frank
rijk zo lang door. Militaire zegepralen betoverd-, óiri
een werkzaam beduur in den geest .vart BuTgerlyke eu
Staatkundige inrigtingen ,tè voerend zich blijkbaar met
Fabrieken en KoophandelLandbouwWecenfchapdeh én'
Kunitep te bemoeyem.. Het «anleggeh van groote Wea
ken, het uitlooven van groote beloaningefifchictërende
9nderfcheidingen aan talenten toegedaan pryzen open
bire mededingingen zouden eene andere Grekking' aan de
f.-clen, eene andere rigting aan degemoederen geven:
liet Genie van den Vorst, bijzonder voor de Regéring*
dep Kunsten gevormd zou een onGerflyken £lans daar-
over verfpreiden. 'De Frsnfthen, verztk rd van in hil.v
U<t ver tuig op da kart van c cz BlaJz
S-sb s 2 Sa
C3 5 O <*..11 ---» O -C. 4» 4»
2 v z 2 'f 'S S^-o w S k
e*0 si-S 'o 2 5 S °Z S
E e - "tJ -S njfr cfi _X»te
V S
*2 z,**
s JlJgS-s''f -
-o-sa 's s g
"V S 2 S
1
-! -C <rs c C QJ r
XJ O -A» 1
O H 2 o
CTuU-Og"
-- - -1i 4> rs
LJ I ft* aj O
s sfv, E sf n a,l SÏ 5
c o E a
-"•SSa
SS?
o E
c 5° "a
S== 5 i-a® S e 5(P_«-J»
W (U -W -a S.4J 'ac.^ f9 O -O ±L >- t-«
sis5-S3o .*£2
gï?«.eS2lU>-i^^3=t'S5
P a -Ö'XJ w 0.5 'a 3 2 1 5
CJ rt Ci_ r- 'S* ft* 41 n *- ".C? 0 q ft» o O ij
- -1 po .2. A W JS C t-i JS 2 x> Si itz 'p
w: w .2 O
Jt .o S - i
c J?
c* Q v 'S
;gte s
<n o 3
u S S 2 3
<U _tj
S S O p g
2 <u o p
2 s -* c
C
Se»'— G
ft* 'O-O N
0 2 - s 5
c a
a s -o a c
ft» "Z ft»
tJ 2 o ~3
c 3 'n
- c» v w Q n
."ON
P u
*j w »a c 4»
T; 4> Tl w
O 0 O-O
- c e
>1 U <i O
a M f.
'j »o
s 2
1 g 2 a
t as v
S S O
*2. 4>
S O «i
3 T3
3
r_j S. ii
f- te
:c? 1
ft»-Q.aS
a z -n; c •r-.'t: 4»
^2mc05>-- b o
o a S -S 3 J3 f a 3
2 It r- -"< 2 ^7»
"J tS
«.lift' CsS2c'-^1>C39^aftJ 3 *-*
es -- w 2 W .5 rt rt <U
K c c-5 «4-, =tu -E?>5 o
3J y fc o e> rl C r
SSc 2
s o s u 2 S
a s»»E<=sO2U
*!.'2 O MC Ou w u «-
2 a*c£ it a
ft*
O f "3
•j c ui
C a> pj st
O 5# a c
C *2. 5 c
:c? 1» -jd :R
s N - S =.2
-S 53 s s- S 6 s I* s"3
3'3Sö»S S n >'3 S oie-3
