L E
Y D E.
L -E Y D '-Ë 'N.
c
A F F
ANN
A V I S
I C H E S,
O N C E S
ADV E R T E N T I E N,
AANKON D 1 G I N G E N S
B E R I GTE N
A* 181a.'
N°. 157
E T
DIVERS
E
MERCREDI LE 30 DEGEMBRE.
JURISPRUDENCE COMMERCIALE.
Question d e Commerce.
Au 2^Septembre dernier, un négociant de Lille fit a son
eorrespondant de Gand remise, par la poste d'un effet sur
cet.e dernière ville, échéant Ie lendemuin 30. (Le cour
tier part tous les jours de Lille dans la nuit, et arrive k
Gand le lendemainentre dix heures et midi. J Au lieu
d'arriver le 30 Septembrela lettre ue parvint a Gand que
le 3 0ctobre; elle avait été mise, par erreur, dans le pa-
quet de Valenciennes car il était écrit an dos deb. de Va
lenciennesSi la remise n'avait pas été payé volontairement
Je protêt eüt été fait k tard; ce n'aurait été ni de la faute
du négociant de Gand, ni de celle de son cédant: contre
qui ce négociant aurait - il eu son rec-ours
Le 10 Octobre, le même négociant de Gand envoie k son
correspondant de Lille, en recouvrement, une traite éohéant
le 15 du même mois Sa lettre va a Paris, et ne revient a
Lille que le 16. L'effet a été payé, mais le négociant de
Gand aurait pu ditl'érer l'envoi de sa remise jusqu'au 12
ou au 13» et si alors sa lettre eüt éprouvé le même sort,
n'aurait pu faire le protêt en temps utile.
Voilk en quinze jours deux faits qui peuvcnt se rencon-
trer assez fréquemment.
Qui doiteri pareil cas supporter les effecs de l'événe
jnent 9
Un directeur des po&tes, qui refoit chaque jour une cer-
tawe quantité de lettreset qui les fait distribuer par ses
po.teurs dans les différens quartiérs de la ville, ne pourrait
sans doute pas sciemment attester que telle lettre qu'on lui
repvésenteraitserait arrivée le jour mcme, ou tel autre
jour. Si, comrne a 'arison marquaitdans les départe-
mens la date de l'arrivée des lettres par un timbre em
preint au dos les tribunaux de commerce pourraiem avoir
égard k ce témoignage incontestable. Cette marche détrui
sant d'ailleurs beaucoup d'assertions souvent fausseset
mises en avant pour couvrir une négligence, ou quelque
ibis même des actes de>mauvaise foi.
Observations 11 s'agit d'un cas fortuit, et qui n'esten
réalitéde la faute de pcrsonne: c'est ici Ie lieu d'appli
querla règlede droit, res pent domino la chose perit pour
le compte de celui a qui elle appartient. Partanc de ce
principeil faut corrsidérer pour le compte ou pour l'inté
rêt dc qui la traite a éré tirée. Par exemplesi le négo
ciam de Lille etait débiteur envers celui de Gand du mor
tant de ia traite, pour raison de marchandises doiit il liv
aurait fait la demandeles suites de l'événement survem:
la traite seraiciit pour le compte du premier. Si, .u con
traire le négociant de Gand avait envoyc a celui de Lille
des marchandises k yendre en commission, ou s'il l'avait
chargé de recouvrer la somme sar un de se>- débiteurs, e
de lui en fake passer le mon.ant, évidemment la traite est
liree düns i'injérêt du- négociant de Gand; eite doit dtmc
E N
VA N
WOENSDAG DÉN 30 DECEMBER
HANDEL-- REG Hf SGELËERDÏIE ID.
V R A A'C S T U K VA N K. OO P H A N U E L.
Den 29'September 1. 1. remitteerde een Koopman van Rijs»
fel met de Post aa'ri zijn Correspondent te Gend een Effect
op laatstgenoemde Stad, Vervallende des anderen daag' dén
3orteii (de Post vertrekt alle dagen van Rijsfel in den nagt,
en komt den volgenden dag tusfchen tien en txvaak' uuren'te
Gend). In plaats van op 3oSeptemberkwmn d<-' Brief eerst
den 3 October te Gend. dezelve was bij abuis in het Pakje
van Valenciennes gedoken; want op den rug was gefchreevcn
deb. van Valenciennes. Zo de remife niet vrijwillig was be
taald geworden, zou het protest te iaat gedaan Zijp; dit zow
de fcliuld niet geweest zijn van den Koopman rc tiendnoch
die van zijnen Toezender:' op wien zou die Koopman zijn
verhaal hebben gehad?
Den 10 October zend die zelfde Koopman van Gend aanrijp
Correspondent te Rijsfel, rcr iricasfeering, een "Wisfelver
vallende den isden dier zelfde Marnd. Zijn Brief gaat naar
Parijs, en komt eerst den léden te Rjisfel terug. Het Effect
is betaald, mkar dé Gendfche Koopman had 'de zending van
zijne remife kunnen uitflellen tot den 12 of I3den en zo als
dan zijn Brief hetzelfde lot had ondergaan zou hij het pro
test binnen gepasten tijd niet hebben kutinen dóen.
Zie daar in 14 dagen tijd twee daadzaakendie vrij dik
wijls kunnen gebeuren.
Wie moet in dergelijk géval de uitwerk2els van de gebeure-
nis dragen?
Een Postmeester, die dagelijks ecne zekere hoeveellreidB'-ic-
ven ontvangt en die door zijne Ombrenger'. doet'uitdeeleu ic
.de onderfcheide Wijken der Stad zou gewisfelijk mei g. c ie
wetenfehap kunnen getuigendat zodariigen Brief als men hein
mogt vertoonen denzelfden dag of op een en anderen was aange
komen. Indien, exen als te Parijs in de Departementen de ia-
turn der aankomst van de Brieven met een ltempel op de rug-
gezijde was uitgedrukt, zouden de Rechtbanken van Koop
handel op dit onbetwistbaar geruigenis acht kunnen neemen.
Die gang zou voor 'toverige veel voórgeevcns te niet doen,
die dikwijls valsch zijn, en opgeworpen worden om èene ach
teloosheid te bedekken en fomtijds daaden van kwaade trouw.
Aanmerkingen. De zaak is hier eene toevalligheid, welkfi
wezenlijk niernahts fchuld is. Hi rkomtde regel van rechten
te pas, res perit domino de zaak vergaat voor rekening v-in
dien zij toebehoord. Uit dit beginl'el voortredeneer ende
moet men opmerken voor wiens rekening of vcorxeiens belang
de Wisfel is getrokken geweest. Bij voorbeeld zo de K op-
man van Rijsfel fchulden'aar was aan dien van Gend vc >r liet
beloop van den Wi..fel ter zaake van Kt pgt ëderendit hij
hem gevraagd hat. zouden de gevolgen van de geb-nvenis, aan
den Wisfel bejegend, voor rekening zijn van den herstgemé!-.
den. integendeel de Gendl'che Koop nan aandien van Rijs
fel goederen in coinmrfie <m te venkoopen had gezonden, of
- hyrlsnzeiven had gelast de forii op een zijner ichulderea- te
ïii-isieeren en hem hit Ivd-ag over te n. -ken, 's dcW sfel'
bmbiyleiijkgetrokken-in "<t\>e.atig. van' uen1 GeruiichentKoajp»