mmmm
èisUini
Ut:-
v
d °*s5s£l
A". iBio.
LE YDSE
V R Y D A G
ÏL LYRISCHE PROVINCIËN.
TKIÊVfE den a April. Dé Plattzen UmagóCftt»
i<i i. vb Porto - fjainto Parenzo, Rovtgno én
Pola in Iftrie zyu met Gefchut voorwen..
Alhier ts de volgende Ordonnantie nltgevaardigd:
In dsn naam van Z M. den Keizer en Koning.
Wy Marfchaik dea RyksGouverneur-Generaal derllly-
tlfche Provinciën,in aanmerking nemende, dat'dé weg vaa
Trieste naar Fiume dopr alle tydenbeen door Moordenaara
onveilig gemaakt is, en deze geweldenarye»welke klaar-
blykelyk doo' de Inwooners der Gemeentens gepleegd zyn,
rhans weder ftérker dan ooit begonnen hebben heeft een
beflnit bekend gemaakt, volgent welke alle de Gemeenten*
tU'fchen Triests en Fiame verantwoordelyk geftelH worden
voorde misdnaden op hun Grondgebied tegen de openbare
veiligheid gepleegd. De Inwooners zy» ieder in 'r hyzoA-
_der gehondtn de ontroofde Goederen aan de ReizigeVs te
betaalen behoudens hnn verhaal no de fcbüldigea. In
iedere Gemeenteop welker Grondgebied een of meerder
Reizigers vermoord worden zal eert dubbeld getal der
vermoorde Perfoonengeligteo op de Citadel te Triëste ge
vangen gehouden wordentot dat de fcbuldigen aan het
Gerecht zyn overgeleverd, welke door eene Militaire Com
mit lie ter dood zakten veroordeeld wordenwaarna hunne
Ligshaamén onbepaaldelyk pp den. openbaren weg. welke
naar hunne gemeente leidt, zullen ten toon gefield worden.
DÜITSCHLAND.
WF ENEN den 4 April. Sedert laatstleden Woensdag,
toen ne franscb Reizerlyke Ambasfadcur, Graaf Otto, aan
Hunne Msjefielten den Keizer en de Keizerin twee eigen-
bnndvge Brieven van Napoleon den Grooten overhandigde
befpcjrd men ten Hove eene bvzondere opgeruimdheid.
Den volgenden dag wierd er een Courier afgevaardigd,
die zynen weg naar Italien nam, en. zo als m-n uit zekere
omftsndigheden befluit, naar Palermo beftemd is. Sedert
*792 heeft in deze Hoofdfiad geene zo algemeene bly-
geestigheid plaats gehad, dan tegenwoordig.
FRANCFORT den 12 April. Men fpreekt hier van de
Uinftaande bekendrnaaking van verfcheiden Statnuten, raa
iende het Rhyn-Verbond, en van een grooten Ryksdagvan
<dat Verbondin den aanfiaanden Zomer te honden wan
neer, zo men wil Zyne Franscb-Keizerlyke Majefteit zich
mede herwaards zou begeeven.
Verfcheiden Vorsten vait het Rhyn-Verbond hebben de
maatregelen reeds weder ingetrokken, door hun in den aan
vang des jongften Ooriogs tegen de Goederen en Eigendom
men van Oostenrykfche Staatsdienaaren in hnn Gebied lig
gende, genomen. ZO heeft de Koning van Wurtemherg
het kleine Vorstendom Ochfenhaufen aan den Vorst van Met-
ternich-Winnebttrg (Vader van den Oostenrykfchen Mi
nister van bniteiiiandfche Zaakcn, thans te Parys), en dé
Koning van Beyeren aan den Vorst van Schwartzenberg
("Oostenrykfchen Ambasfadeur te Parys) desxelfs Goede
ren die geduurende den Oorlog in beflag lagendoek te
rug geeven. Men verzekerd, darde Leden dés Adels, die
voorheen onmiddelyk van het Ryk afhingen, thans in Oos
tenrykfchen dienst, mede vergoeding zullen erlangen voor
hnnne vtrbenrdklaarde bezittingen.
Onze Bankiers ontvangen federe eenigen tyd aanzienlyke
lommen uit onderfcheiden Landen het geen doet hoopen,
dat de aanftatnde Paasck-Mis zeer goed zal zyn, en dak
wy hier veele Kooperi zien zullen.
F R A N K R Y K.
PARYS den 15 April. De Moniteur van heden deeld
thans verfcheide Stnkken mede befteklyk de zaaken van
Span jen en Portugal, geduurende den voorleden Zomer,
onder welke men twee Uittrckzels vind uit twee Brieven
van den Engelfchen Opperbevelhebber Sir Arthur Welles-
ley san den Heer Frere gefchreeven. In den eerden geda
teerd 24 Jnly 1809, zegt hy:
Het Spaansch Leger heeftaller in overvloed, en wy al-
leen van welken alles afhangt, fterven van honger."
In den tweeden, gedateerd van Talavera den 31 Jnly,
fchryft hy; Her ia eene daadzaak dat het Ëngelsch Leger
geduurende de laatfte 7 dagen gekn derdepart vandenood-
zaaklyke levensmiddelen heeft pntfkngendat er op dit
oogenblik by de 4000 gekwetfie Soldaaten in de Hospitaa-
n len dezer Stad liggen te fterven by gebrek van degewooné
en noodzsakiykfte hnlp, die elk ander volk der Waereld
aan zyne vyanden zelfs geven zouen dat ik er geen van
eenigtrlei foorr ontvange. Ik kan 'zelfs niet te weeg bren-
gen dat de Inwoonders de Dcoden begraavendie in de
n nabunrfchap liggen welker verrotting hnn even zeer als
ons moet doen omkomen."
Volgens een Beftnit vsn Zyne Keizerlyke Majefteit, znl-
Iru de Stieten van Romen de 3ofte Militaire Divifie van het
Ryk nitmaaken.
Het nieuwe Departement/hetwelk beftasn zal uit een ge
deelte van de door Holland aan Fraó.kryk afgeftaane Landen
tal user men zegt den naam draagen van Departement der
Monden van den Rhyn terwyl men verder wil dar de Zeeuw-
ïché Eilanden vereenigd zullen wojden met het Departement
der beide Nethen.
Ónder de kundighedenfpet wélke Haare Majefteit de
Keizerin vercierd is, befjeffendHoOgstdézelVe met vermaak
de Schilderkunst, en men zégt, dat zy thans bezig is aan
een Portrait van Zyne Majefteit den Keizer. Haare Majt.
bediend zich van de raadgeevihgen des Heeren Prndon uit
muntend Kunstenaar, wiens \yerjten in de Kunstzaal door
het Publiek reeds dikwyls bewonderd zyn.
Men verzekerd, dat bet Debiet der voornasmfte Dagbis-
den, in dezeBoofdftaduitkomende is als volgt: De Monl
tear 4C0O ïnteekeiirarshet Journal de VEmpire 24,000;
de Gezette de Trance 5,500; de Publicist' 2,400; de Cou-
tier de. l'Eurepcoóoohet Journal de Paris iéco; hetjour-
nal du Soir 800, en dè jVerdure de Prance 700 inreékénaarl.
De 5 pC-is- zyn 80 en 80; de Bank - Aétien 1185.
HOLLAND.
AMSTERDAM den 17 vsn Grasmaand. Op "bevel en
4oo* de vaderlyke byftan-d des Kon in gs£yó alhier doÓT
N*. 4.8.Mït§
COURANT.
DES 20 APRIL,
w -o 4» te »-«
■gf 5« S
T «5
f* f •-
ÊsS"
2 "le2-
t) t~ W m r tl T) n O ,.AI w v n -
2'^ 32 pS*0 B - r» aS
Sa 2d r»J.XS R»;
JT.-C' .s,
het algemeen BeAuor der InftelHngeh van Weldadigheid
tot ftand ge brag t "twee Fabryken of Lccrzitlen feehe yo
de Inwooners vsn.Kttrenhörg, en eene voor
fche - Hoogdnttfchi -Israëljten. dezer Hoofdfttd,.
Eenige der voofoasmrte Iogete/enen op Kattenburg., m=o- u
ben, uit liefde voor hunne Bvenoaastende zorg en be
htering van de Fabryfc in ht
alwaar dus alle die lowoonei
op eene eervolle wyze hun
Commisfarisfen bevindt Zich rftede
buizen die, federt lange
men beeft aangetrokken
kend Daar.
Ige Jaarèn z'ïkb de ztak dezer Ar-5.J S5'^-S "S «ai 2 2
Het Artn-Beftuur der Hpllstadfcbe-Hoogdnitikbe-Lsral 5 e> üy;0 o'-g S 5 2® 3
lltifche Gemeenre, by Konlgklyk Direct, van deo n.van S°»5S tS
Herfwmnad «Oog iugefteld beyvart zich ioagelyks de ;Z-S; ■'J F.Wjl csdt
Behoeftigen hunner Geluofsgenooceo te heipen, eo bezorgt 2 -s» -ü i .'S 5é5
aan klein en groot, door vrywilligen
Men vleit zich met grond da
vruchten zal dragen-,en dar door.die
plaatfenvoornamelyk in den Maag
fchen werken, veele Ongelukkige
kunnen geholpenet de zo lastige e
geweerd worden. ®'SsS5>',3>-iS5i£:3Sö5'3St;"
Het zal nuttig zyn, hier deo ftaat van de Armen dieniet 5 oo g
'er het geheel bekend ia, te onderzoeken en de ware'C '"S - u S "H S.O «"O'S
- - - Hsit Pt-> .J js-. w -fi Si M Tï h—5 s EB a
over mi
hulpmiddelen aan te wyzen <"-ö "S 5 - -a S a S iT 5 t
De lust tot lediggang en bedelary wint meer én meer de«ia-n£o«i,o-- iS~ s S Z
overhand, is de bron vsn de grootfte armoedeellendeen o «""O 3
tevens van de grootfte wanorde en ttlHdryvéo; zy heeft -v -S-g a g; 5 E &"1 S cd
eenen ftand van Menfchen in de zameoleving doen geboren m§ Saöw °;5 £'3
e'n dien het O® het even is, op welke wy- S oj ®55Z'®t5g«~2 J iï^O<2r
d verkrygen; vooral, wanneer mm in aan- 9-« JO c "^25 S" eS? w
a1® éOÜ w*??^
noch beminoen
ze zy hun brood -5-o-ö-"—
raetking neemt, hun grout en fteeds toenemend getal; cn - --v
het is onbegryplyk, dar men-aan dat gevaar nooit voor de- j
zen gedacht heeft.
Laten wy d\t nader Uitleggen: mee vdrmt zich een kwsaij
denkbeeld, Wanneer men meent, dat de langdurige Óoriog
en het ongeluk der tyden alleea oorzaak zvn van de grootu
menigte Armen; neen, hun getal is gedurende mee; dfu
honderd jaren met eenen gelyken tred geklommen en in
de laatfte dagen, alleen buitengewoon vermeerderd; ook
is het niet flechts in ons Vaderland, dat men daar ovyr
klaagtmaar iu alle Rykeu vin Europa ia het even zoja
erger gefield. In Engelandb.v vqorbeeld'zander Schot
land noch Ierland te rekenen, bedriegt de Af.mentaxedie
opgebragt moet worden, volgens fommige Scbryvers, de
verfcbrikkelyke fom van zeventn- zeventig Mllliocnt,n
Guldens van ons Geld, Jaariyks. In fommige Diftnébn
gaat die tag: de fchadelykfte van alle belastingen zelf»
de Huur van de Lauden te boven, en, niettegenfiaanie dit
allesvermeerderen de-Armen nog dagelyk».
Dit naar waarheid gefchetst tafereel toont aan, dat de
maatregelen, door onze Voorouders genomen, of niet vpl.
doende of niet meer toepasfelyk zynja, by een bedaard
nadenken zal men zich overtuigen dat hoe wel be
dacht, hoe goed die ook waren, zy in zich zeiven een o
kwi'ad bevarteden het welk te eeniger tyd het gebouw .O
moest doen inftorten; zy (leunden, uaraelyk, op de kiesch c
heid der zedenop de febaamtedie liever alles wil be- 2 o'
-Sa
•5-s
v «a
•5
4k
II
a
Sm
t*
■Sb."* £15. SS
- -
•S2 i|
-|s
Sbüi
ji V li
.q-a j S g
s 5 g I
8-wS"0
2"-'Ss
O-S 3
r a -Ji01 'h V (5 5 U -3
e Oaj av **S»'.ïa
Bji as VS -o.
-O.
eOisïSlo»
'Z -ö O «SJ'O OJ U
•S S t
5 s ~-S^
S E a -vC
«bad n r a
ei r: 5 -oflu N—J
ES^S g -» o
•ëo- "5 £o SQ
n Xi
proeven, dan van een* ander eene aalmoes te ontvangen; 6
op de gevoelens van eer, van den anderen kant, der ge- S
heéle Volks-klasfeom haare verachting voor de.genen, g -
wélke eênige bedeeling aangenomen hadden, waar door zy, s
om zoo te zeggen nit dp zamenleving verbannen werden.
Men gedenke aan het zeggenhet welk geringe doch brave '3 '-'-J j
lieden zoo dikwyls in den mond hebben: Ik noch ie mynen 5 "-S g j 3
hebben nooit iets van den Armen -ftaat genotendan, hoe jj j2"f 5 2 ?3J
loffelykhoe heilzaam dit on zich zelve ook zv, zoo volg. s 4 - 0
de daarnit, d»t iemand, die'eens iets ontvangen had, voor <5 o -q'g 2-ë
altyd bedorven was; hy had nu zyne eigen en eens an-m 2 u -S
ders achting verlorenzorgeloos liet hv dsn nu ook een* g "2 o u "S
ander voor zyne kost zorgen, en, zyne Kinderen in pien ag":;;33jsS d"5g
verachtelyken ftaat opbrengende, bleef zyn Huisgezin ja C pill
door alle geflachten door, een altyddurende last voor - k"ï,3 E o S s "SS
Maaifcbappy. S1"S S I S
Dit gettl moest ltngztmerh«>d toenemen, en is nn zo g o J üj> o g
groot geworden dit het onmoselyk isalle die Huisgezin- -K' 2 g S
- «i g4:9&S l'l -3 3 ïfi f s
Z 41 O flW U.ÜÖ J
5 Ju 2"
S~ '"eii3S:ï5
|ï.£Saltt-3
0!öv»1,8e3
Ó»-SS
nen langer te onderhouden; en, in de tWeede 3. - ;Z)>
dienen de ootzaggeivke Sommen die men daartoe befteedt. JJ oH J "2 a
nergens anders toedan om den lediggang aantemoedigen3 o 3 1 w S H jj' S fc S"
en de bedeiarv te vermeerderen. o'v^rl- '"2-8 a
In deze omftaodigheid van zaken, is het dus volfirekt t,»|j S'3 "2 c°w£ o
noodzakelyk, naar andere hulpmiddelen om re zien en een *- v" 2.» gg 5
ander begiofelmet de billykheid en menschlievenheid Ilro
kende intevöerenmet één woord den ouden grondregel - •OoB-fI'5-
daarreftellenDie niet vterktzal niet etcri en dus met 4 5 5 t= 2; 3 So^S-o-u0™"1"'0"
eenen grooten omweg
voor niets te geven
Ouden en Gebrekkigen
Geene verpligting kan
eenèn mensdh den last z<
anderen brood te winnen, of een nooddruftige moet buiten
ftaat Zyn, Zelf de handen aan het werk te Baan; hét eepig.
fte, waarop andere ïanfpraajt hebben is. dat aan Ivnn.
werk verfchaft Worde en dit te geven, is alléén maar
ntenschltevéndbéid, alléén thaar eene weldaad met iemancf
eene aalmoes toe tereiken, helpr men hem fomtyds. voor
een oogenblik, maar men bederft en onrresm' hem den
prikkeldoor naarft'igbeld en arbeid zich te rerfleu, daar.
déze integëndeef hem éefl eervol én ónafhapkéiyt ,%e(laan
bezorgt, en hem tot een nuttig Lid van de Zcntenleving
VOrmt.
Werk, dè's, te verfchaifen aan nóoddruftfgen is het
éeffte, waarop men denken moet danhet ia alleep' niet
génoèg; het heffaan van 'de gétiogere klasfe te verzekceo
if heeft een meer dagelyksch opzigt noodlg; meesténdeel»
kan zy hare eigen zaken plet beheerèn; het dringend he
ling van het oogenblik doet baaf eeii vétl gróoter, voor
deo anderen dag, verwaarloozen toevallige ongelukken'
en ziekte werpen hoar dikWylé tér o'edïf, oer t(u Woerd/
e- 2 -5.® - .-duw
S i 2 S's 5 U t5 O >J g- f 21 r
BÉS Seti g^-l
ói S K-5"-