t
LEYDSE
'goïjr An
i8o8.
N\ 54.
te
fe g s
c„
12
WOENSDAG
VERVOLG DER. REDEVOERING VAN. DF.N
RtDOER FAN DEK PALM, BY DE PLEG-
TIGE VF.RIAARING van de INSTELLING
der ORDE FAN DE UNIE in het Koninglyk
Paleis te Amfterdamop den 25 April 1808.
idders! Wsnneer gy uwe Koqinklyke Orde den
verheven tiaam van Orde der Unie ziet dragen;
wanneer gy onder hare'zinnebeelden den Hel-
landfchen Leeuw worflelcnde tegen de baren
en den vastgefnqerden bondelpvlen aanfchouwt;
wanneer gy de goude gedenkfpreuk onzer Vaderen: Een-
dragt naakt Magtbv dit alles ziet pralen; welke her
inneringen dringen zich dan met onweerftaaabasr. ge
weid, in uwe ziel voort! Hoe ftelt zich voor uwe ver
beelding het gebouw van grootheid, rykdoramagt en
luister, door uwe Vaderen gedicht! niet in kaline tyden
«oder begunftiging der uiterlyke omliandighedenzonder
floornis of hindermaar in het midden van be.t oorlogs-
jumoec, met bykans uitgeputte krachren, door naburen
benyd, door verraderlyke vrienden beftookt-, en onder eene
onvoltooide (laats-inrigting, die de zaden van twist en te-
genftand, ja! van hare eindelyke vernietiging, in zich be
greep! En het nagedacht van deze Vaderen zou wanhopen
aan het herftel des lands terwyl het deszelfs bodem door
getnen vyand bezet ziet of aangerandterwyl het zyne ak
kers in vredeh.bouwc, en derzelver vruchten ongeftoord
inzamelt; terwyl het zynen, nog niet geheel geweken over
vloed, in rusten veiligheid geniet; terwyl het zyne ram
pen met bykans alle volken van Enropa gemeen heeft, en
vele onwaardeerbare voorregten boven die alten bezit; ter
wyl heteindelyk de bron zyner twisten gedopt, aan zyne
regering beftendigheid,, luister en klen^ ziet bvgezet; ter
wyl het eenen Vorst aan' zyn hoofd ziet die Hallandfeken
aard en Hollandfche zeden waardeert; die aan u, Ridders,
door bet vèrfierfel uwer Orde zelveen in u aan de gan-
•fche Natie, "zynen wensch, zyn vertfoiiwen aan den dag
legt, dat hy, door Hollandfche deugden onderfteund haar
aal redden en gelukkig maken!
Voorzeker, Sire! indien wy niets meer bezitten van den
moed onzer voorouderen, waar mede zy niet flechts in het
veld en op de zee hunne vyanden bevochten, maar die zich
voorkl openbaarde iu dac taai geduld, die onverzettelyke
ftandvastigbeid, waar mede zy geworfteld hébben tegen de
«lementen, tegen honger en behoeften, tegen misnoegen
«h muiteryindien wv niéts meer bezitten van hunne ny-
verheid, fpSarzaamheid, eenvoudigheid, onkreukbare trouw
en gehechtheid aan alle hunne pligten indien wy niets
overig hebben van bumfe Vaderlandsliefde: Ik bedoel niet
lief de tot eenig ftaatkundig ftelfelmaar liefde voor onzen
Vaderlandfchen grond; voör deszelfs behoud en de'wel
vaart van deszelfs ingezetenen dóór orde ondergefchikt-
heid,en volvaardige toebrenging van alles wat het Vaderland
van ons eisfehen én verwachten kan indien wy een geheel
verbasterd kroost zyn geworden 't welk alleen de gebre
ken zyner vooroudersen niets van hunne deugden, alleen
hunne onbuigzaamheid, en niets van hunne beiknglooze
zelfsöpoffering heeft overgehouden dsn voorzeker kan
noch M,, noch eenigc magt op den aardbodem, óns.be
houden; dan moeten wy te gronde gaan, en vérdielien on
zen ondergang
Maar neen! Sire, zoo laag is Uw Volk niet gezonken;
zoo zeet heeft de voorfpöed het niet kiimien orfcztnuwen
noch de tegenfpoed het ter nederflaan: er gloeit nog in on
zen boezem een vonk dier aloude iegtfehapenheid die een
maal het wereldrond zynen eerbied afperste: döor opge
wekt en aangevuurdzal *y wederom een weldadige vlam
Worden, die alles verlicht en verwarmt!
Ridders! Gy, en gy niet alleen, maar gy hoven al, Zult
tot waarborg ftrekkendat geene ydelè begocheling myne
zinnen vermeestert): wat bp het kruis uwer Orde gemaald
«n te Igzen is, datjzal in uw hart gegraveerdzyn het zy gy
'door uwe aanzienlyke eereposten den Troon helpt ondér-
fchragen; hét zy gy beftemd zy.t om lauweren te plukken in
het vald of Hollands Vlag te doen eerbiedigen Op den Oceaan
het zy gy door uwe verdienden in het gebied der wetenfchaf»
of kunften door uwe nyverheid of deugde» ,de maatfehanpy
tot roem en zegen verfttekt: gy zult bet voorbeeld geven
van kloekmoedigheid en ftandvastigheidvan eensgezinde
Zamenftemming rot bet algemeen belang; van vernietiging
en vergetelheid aller twisten en partyfehappénvan trouw,
aan uwen Koning en liefde voor uw Vaderland: Gy zult
wel doen en niet omzien
Sire! Tot den vereerenden post, dien U. M. mij. als
Redenaar dezer Orde. heeft opgedragen, behoort ook, dat
ik de daden der Ridders«lie uitgemunt hebben vermelde.
Met welk een iireelend gevoel zal ik altyd aan dezen pligt
Voldoen, en hoe dikwyls, indien het vooruitzigt my niét
bedriegt, zal ik mv daartoe .is (laat gcfteld en geroepen vin
den Doch, om uit te munten, is het niet genoegdat men
het wil en kan doen, men moet zich ook daartoe de gele
genheid geopend zien. Hoe menig éfn brandde van vèrlan'
gen, om voor zynen naam luister en nnfterfelykbeid te ver-
Werven; maar de fortuin plaatfte hem niet, waar hy zich in
alle zyne grootheid kon doen onderfcheiden. Neen, Sire!
hst is geene ydele grootfpraakwanneer ik durf verzekeren
dat onder de StaatsmanuenKrygslieden Handelaars, Gé
leerden en Kuntbeöefeiairsdie door U M. tot deze eer
biedwaardige Orde verkoren zyn, niet weinigen gevonden
worden, die flechts bet uur verieidenwaarin zy hunne
deugd en hunne trouw kunnen doen uitblinken; gelyk du
diamant, in bet hart der aarde verborgen, liet óogenblik
wacht, waarin hy zal opgedolven worden!
Doch de verdiensten der levenden worden zelden, nsar
hiare ganfche waarde gekenden verhevennay ver én mede
dinging verduisteren ze en de vriesdat mislchien nóg mui
deze zyde van hei graf menfchelykc zwakheid op een glans-
ryk leven eene nnuitwischbire vlek zal werpen dóet me
nigmaal den mond des lofredenaars verdommen. Éérst aan
het einde van het loopperli wordt de Overwinnaar gekroond
en de dood drukt het zegel óp den roem des braven! Dit,
Sire.' was het lot van veelen der Ridders, dié de Orde fe-
dert haare oprigting reeds verloren heeft, en wier namen
«yn pligt my gebiedt bier met éerfe véfikeldéu. Eén vccr-
cj
'V 3
DEN 4 ME Y.
tiental ziet ,zy fci'ch "reeds ohtrukt* door haar, gelyk door 5
Vrienden er» TVÏagén en door het Vaderland betreurd/
Twee der-zei ven lieten voer dat Vaderland al hun blo'ed m
ftrooomen; de Oosterfebe en Westerfche lndiën waren ge--ca
tuigen van hunnen moed, eh onder de Zeehelden, die by
hun leven niet duldden, dat de bodems, aan hunne ver- -g
dedïging toevertrouwd, in 's vvahds handen vielen, zalig:
'E 3J
<3 c
■EfC: o
C B S
u «.5
0'> fa
<5 n 5
D
•w - CN
-c v; oc
«St*
<u. W
•vp.H a p.
Acr ti -3
tj -'e- J: 2-
7:7:— ..Ut
c --- bi;
N i- «J
'b
B <- <1
c;
w
4J
.C »-
o -
O t? r
V tl
Z' ff
s I k
33 t c k -- <y „2
a-c -n s 2 o
o y^-a>. jo
- -
,c:
c fl
het nagedacht ook die van ALBERS cn EVERTZ ace-3*
men. Onkundig van de eer, min door Uwe Majefte.it toe-'«S Z'*"
gedocht, voorkwam hen de dood, eer zy van de onder- a© w So f
fcheiding ,'aan hunnen ran.g en verdienden vastgemaakt, de 7. a a E li S u-"
vruchten konden 'plukken Dit zelfde viel'ook aan twee hun- a JS 'i n
ner Spitsbroeders te beurt, aan LA FEBURK en LAgL -M £'S «o «f S E—
C.ESTER, die gelyk zoo Vélen banner Landgenóotenvoor
Batavja's ongnnftige luchtsgefteldheid bezweken, en hun g?
graf vonden waar zy d«or talenten en dapperheid roem en S 5-J'S^3 ë*?-"0'?
se
v 3
belooning hootuen te vinden. En ook gy.z'yt in den LI oei
utver jaren aan Hollands Zeewezen ontydiglyk ontvallen
SCIPIO OUDKERK PtiOL.' Alles hoopte het, alles mog.^
hét billyk verwachten van uwe kundevan uwe onvertfaagd- J-2
Lal -1 .,am iirnn iTHiro eri#r/ao éioktiMir iran nlla A'r* A aii er d rt h'
C/D '2 '3 s>
C C p O
w». O rKai p - T. u u
-g ts-Öso o s.c v C
'O F
Ëa
o s
C Cf
"O
F-^'-u-'S-Sü £2 £-8
2 c p i>>
y D C: {J W Cfl U
C O t w rj'iJ
-V t: k. «w-
crT-^ H
1 y w k -> 13 ff 3J
r. c i> n
-
as w -3 3J T
2/- C/3 C. J- r-, - x- «E
r«s »sg
Bf. a»
~enk a' rO
O' P' W C C2 Ti
"-JL a iu jr
G lasH i^! eC no
heidvan uwe gevestigde achting, van alle de deugden, N i: £.w-~
die het karakter vaneen braaf Hollaicdsch Zeeman vertieren: g j e E a c -- --
i,n het midden eenpr eervolle loopbaan zyt gy weggerukt
maar de achting én erkentenis van uwen Koning, van uw
Vaderland, en van deze luistervolle Orde, hebt gy met
ten grave gedragen:'
Nog heb ik alle de verliezen niet opgeteld. Waarin, de r jt c - a S -
Zeemagt van U.. M. gelyk met have Koninklyke Orde ge- ^,2 g,> gi=i-'
deeld heeft. Twee harer Bevelhebbers, tót aan/.i'enlyke c> u gee c |'ac"l?
rangen verhevennüoesten in ryper en meer gevorderden L F*5
ouderdom, dén tol'der rtatuiir betalen. JANSELS', dooro
langdurige en getrouwe dienst'én de plaats waardig, die hv O -«e v -as
bekleedde; WILLEM VAN BRAAM, die, in den merk-gj?0^^t J
waardigften Zeeflag, waarvan onze latere gefchie'denis ge-^^ZÉ
waagt,, eer en ondèrfch'eiding verwierf,, en wiens naam pt oZ~w g rs
onder de Helden van Doggersbank met glorie te pryk (laat gr"
Daar voor rüste zyne asfche in vredeén zyne gcdïchtenis w - S.2 w -
dnre voort met die van Hollands dapperheid? J
Indién, Sire! binnèh zulk eón gering tydsvarló'ópdo
woede, des doods aan Uwer MiZeemam zóó vele verdiénit?
volle Ridders hééft ontrukt, zy hteft o.ok die van I we
Landmagt niet verfchoond. JAN EVERt LEWE.erfge-
naam der krvgsmans;eer van zyn aanzienlyk en cdeltceftacht,
wist die ook zelf in het veld te handhaven en beflootzyue
loopbaan met den aanzitnlyken post YanRegter in de Hooge
Vierfchaar dér Oorlogszaken! JOHANNES BRUtEeen
n'atn, mode niet onbekend in de gefchiedenis van Hóllands
heldendaden, had nog den herfst zyner dageq niet bereikt,
toen het onvcrbiddelyk fterflot aan. de vgrdere uitbreiding o c j a
Vaii zyneti Vérworven roem hem ontrukte! S-o
Maar waarom moet ik hier aan U M. het fmartlyk verlies van - ij b g
ëénhaarer Groot-Oifieieréndat van den dapperen en edelen M
NOGUÉS, herinneren. Door U. M fr.et het Groot-Kruis de- S 2
zer Orde verfierd, en met een dér aanzienlykfte eereposteii a v a
begiftigd, ja, 'tgeen onéindig nieer zegtmet uwe achting,-S ^="2
Sire, met uty vertrouwen en met uwe vriéndfehap vér- v
éerd, was hy een zegen voor het nieuwe Vaderland, door c a3
hem aangenomen, gelyk by dat zyner geboorte tot fieraad S 0
én luister verilrekte. Maar welké zy hef deugden of ver-^| g 8
dieniïen zal ik het eerst vernieldenóm ain^yhe digedach ,1 e
tenis regt te doei). Zal ik het* met myne verbeelding vol; J J
gen daar hy als Krygstnan naauwlyks dé loopbaan der wa- jj e
penen intreedtbf hy ziet zyn moedzyn beleid, zynfland-u >--^5
vastigheid met de heerlykfte uitkomften bekroond! Zal ik-Jf^ S
hein vergezellendaar hy iri Maringo's vglden Frahkryks.2 r-5 2 B
fchoonfte zegeprgal door zvn bloéd en wonden helpt He- -j S ï"-
vechten? Of daar hy., na deii vrede. Welks verbreelting v g v
lan Europa z-oo vele rampen berokkendeit! America's af- -•§>,« c 5
gelegene oorden eene hem toevertrouwde Voikpbntlng "S b 2 «-I g
met onbezweken heldhaftigheid verdedigt. Met een hand tcSI'.lf t B
vol volks biedt hy het hoofd aan èen tienmaal rbagtiger S3j u §.g
vyand; geene herhaalde bloedige ftormen krengen zyn ge-^-ï S
voel van pligt èn, eer aan hét wankelenfeboon elk, Zvner H S a
brave manfehap meer .dê'a dubbeld gewroken vtilt, ,ziét hy s a a 2 c-5.
nogtans zynè kléine bende verminderen eö fmelren maar J ff 1,
yveigert zich aan zyn'efl vyanden te onderwerpen. Het nood- 5; '2 0 M s - s
lot zelf eerbiedigt zyne (MndvÉsiigheid door dé overmagta J "R *»0
verplet, is zvne nederlaag aan eene zegepraal gelyk, en rt c -a
verbaasde Overwinnaar zelf doet hulde aan zyne meerdert jy «^3 j3 c,
heid! Of zal ik zvjie regtvaardigbieid, zyne wvsheid, zyne'ja"°«3 S 'wJuj'gi E S
zachtzinnigheid naar waarde pogen te roemen? rfiéï flechts^ 5>° 2-oQ
':n, maar ook in S 2 3 SSC
ïé.i., .....j, a «SS
8>
N»fl,
52 o
u td N
CZM
>'2 S
Z S
cede g
g
O -i' '3C
3=1 Tg
iaj"
o_> 1w C
«H
nOi j.
d 1 O O
V J S
«5
§2
g-J
S|
(S3
il
9*
2 u
13 -e*
tf
'■■25
V
3<
go.
D«?'
O*
'G* 2
fl v4 c u
S j 2
c'f-
c
Vi f
f= 2 wc
5 al 5
ET
Tig:
g - O
'P
'o
P-,
O rt;
rC I_
s
iiH zynèh rypeve;^ ouderdom,m kalme tycle-
dré 4a?«ö; toen Frankryks naam bykans o|) hetzelfde pogen-
h y
RS
zyne onwrikbare vastheid van geest beteugeld. Zal ik ein-H g £.2 >^3^ g L a
delyk clé grootheid de openhartigheid 5e edelmoedig .»',g "Sé gapeg g g
heid zyns karakters malen; die in aile giyfie.betrekkingen, fe.A g f S t-S
én zélfs In den dagelykfehen omgang, hem ieders eerbied, Z 3o S ct< cn
achting en liefde deden verwerver. Doch wie is er wiens
hart, niet gaarne inftemt mét de gcyoelvollq Icf'praak van 3
allen,a die hem kenden,, die met de tranen, van zyne hr J 5 5 w -£2; ;s«j 5 c
drukté vriendenvan éyne tmostélóoze'echtgenoote niet 8 g g g S g t>'§ f
gaarne zyne tranen vermengt! Sire, dat in.lengte van daten a »^s g^a»"0 S 51 "25S
AMSTERDAM cfeu a Mey. Voorleden.Vrydag is Zyne g'gg
KofjingU Majelleit van h»e/:naar Ijn'ccbc vertrokkenc^uer
geleide van een Piquet der Garde d'Honnéur .ep eeuige fcfus-.
Jaren, en aldaar des ir-iddagsteo éèn.uuic a^ngekoniynteil
elide T?n - toonftclling £der Vporwe/pen van Nationale.
Ny verbeid te bëzigtigenover welke Zyne Majeftv.it o.vejr.
'het gchèe'l zéér vól daar, isgewecsren inzonderheid ip aaa>
m-rt-ting genomen zyr.de dat het dë eeifte maai wasds,t
de Naviê gelegv^heid hadhier op in her openbaar de op
lettendheid van hsren-Souvetein *e vestiven. ,-
Zyae Majeileit heeft, «et de Com mie ui. ier bèoofdeelUif
inr--
X
