U
A"- 1807.
LEYDSE
COURANT.
^s|I
llliiliKlip
s t -i a
W01NSDAI
N° I44-
O 3
to
I/; O
C1
a-6*
•5 45
tr«r
co
-
-^'i
DEN 2 DECEMBER.
HOLLAND.
TRECHT den 30 November. Het Wetgevend
Lifcchaam is Zaturdag 1. 1. weder vergaderd ge
weest. Zyne Excellentie, de Minister van Bin-
nenlaiidfche Zaken begaf zichmet de gewone
ftatie, naar bovengemelde Vergadering, ert heeft
aldaar de volgende zeer gewigtige Boodfchap des Konings
betrekkelyk den toeftand der Zaken van het Koningryk
medegedeeld.
De Koning aan het Wetgevend Ligchaam.
MYNE HEERENi
Sedert Uwe laatfte Zitting, die op den 13 April dezes jaars
eindigde hebben er groote gebenrenisfen plaats gehad. Gy-
lieden zult U den toeftand herinneren waarin wy sns toen
bevonden. De Oorlog op 't Vaste Land duurde nog. Onze
Kusten werden bedreigd door aanzienlyke toerustingen „die j
in de vyandelyke Havens gereed gemaakt werden. Hetgroot-
fte gedeelte der Landmagt bevond zich bydeGrooie Armée,
en deszelfs verbazende aanwasdoor de tydsomftandighe*
den noodtaaklyk geworden maakte den toeftand van 's Lands j
Schatkist allermoeijelykst.
Beveiligd door onze Alliantie met Fiankrykenbefchermd
doop den Keizer, hebben wy niet meer dan ons Contingent
tot de groote Armée behoeven te leveren, en wy hehben
ons intusfchen met vrucht met het Binnenlandsch Beftuur
onzes Ryks kunnen bezig houden.
De Departementale Adminiftratiën zyn geïnftalleerd gewor
den, en de Land-Drosten hebben zich zoo wel van de aan i
hen opgelegde Ambtsverpligtingen gekweten dat zy ons den
lust zoüden benomen hebben, om tot die belangryke Posten j
Ingezetenen yan andere Departementen te benoemenware i
hetiuiej„..datfheL algemeene welzyn des Ryks. de noodzaak-
iykiteid om de banden, die de onderfcVidene Departemen
ten verëcnige'n nog raauwer toetetrckkcnJerzelver heb-
belykheden en gewoontens tot meer eenparigheid te Kren
gen, en eindélyk, om Beftuurders re bekomen even zon be
kend met de algemeene. belangen des Ryks als met die van
biffi %t partement, ons daarvan eene verpligting maakten.
De uiscusfiën over hetCrimineel Wetboek door-verlichte
en.regtfchapene Magiftraats=Perfoncn in alle opzigten waar
dig zulke gewigtige Posten te bekleeden, als de Leden van
het Hoog Nationaal.Getegtshnf, zyn zoo verre gevorderd,
dat dezelve in weinige maanden kunnen ten einde gebragt
•worden; en het gene inisfchien fommigen, die dengeheelen
omvang der civiele Wetten .kennenverwonderen zal, is,
dai ook; het-ontwerp van een algemeen civiel Wetboek byna
iri gereedheid' isen drie vierde gedeelcens daarvan reeds
zyn-afgedrukt. Wel is waar dat het in dezen minder aan
komt op het invoeren van geheel aieuwe inftellingendan
om, de verlichte bepalingen van den Code Napoleondie
leeds ten grondflage der civiele Wetten van een groot ge
deelte van Enropa dient, óp de zeden, gewoontens en te-
jtettswoor4tgén (laat der Eigendommen van dit Land toe te
pasfen. De algemeene manier van rocedeerenen de Re
glementen op het inrigten der Regterlyke Magtzullen in
d'eb loop vati dit jaar voltooid zyn.
Ten einde deze voor de zekerheid en de rust onzes Volks,
mitsgaders voor de befcherming der hyzondere Eigendom
men zoo belangryke voorwerpen fpoedig zouden worden
tot (land gebragthebben wy drie onderfcheidene Commis-
liën benoemd: de eerfte, onder voorzitting van onzen Sraats-
Raad Reuvenswians ervarenheidondervinding en karak-
tér, bekend zyn, is belast met de herziening, qf, om be
ter te-zeggenmet het voltooijen der herziening van het
Crimineel Wetboek; de tweede, voorgezeten door onzen
Staats-Raad van'Gennep, wiens kundigheden ons bekend
zyn,. zal. zich met de bewerking van den. Code Napoleon,
naar Hollands behoeften iqjjerigt, bezig houden; de derde,
waarvan de Heer FarjoneenberoemdRegtsgeleerde, Voor.
zitter zyn zalheeft de taak van het ontwerp der Algemee
ne Manier van ProcedeCrenen van het Reglement voor de
Regterlyke Magt. De maatregelen zvn derhalve genomen,
om Ulieden in het midden van het aanftaahde Jaar, in éè'ne
buitengewone Zitting," dè middelen aan te bieden, offi aan
dit Land eenparige regtvaardigeen duidelyke Wetten te
verzekeren; en wy hoopen, dat het mooglyk zyn zal®m
«r eeqDntwerp van eenheid hiGe wigten en Ma'en byte voegen.
In het vak van den Warerftaat hebben er dit Jaar Sanmer-
Jkelyke verbeteringen plaats gehad.. Naauwlyks hidden wy
den Troon beklommen, of wy moesten uitfpraak doen om
trent de verhooging van denSlaperdyk; eene zaak, wyslyk
door dynRaadpenftonarisbevolen, maarfterkbedreden door
bet Plaatslyk Beftuur van onze goede Stad Amfterdam. Van
den eenen kant beweerde men, datRhyniahJ, zonder die
verboogingaan gevaar van overftrooming was blootgeftejd;
«n van de andere zyde datdoor die verhóbginghet aan
vee zen der Hoofdftad in de waagfchaal werd gelleld. Ge
lukkig, dat hqt ons by het onderzoek dér beweegredenen
die denRaadp.enftonaris hadden overgehaald, weldra bleek
dat, zoo al de vrees van onze goede Stad niet geheel vah
allen grond ontbloot was, het geyaar, waaraan Rhyhland
ïöude zyn blootgefteldmeer zeker, meeroniiiiddelykwas.
De verhooging van den Slaperdyk werd derhalve voortge
zet, maar echter onder, die bepaling dat dezelve altyd
beneden de Zeedyken van onze goede Stad blyven moest
welke op negen onderfcheidene Piaatfen zyn opgehoogd
geworden. Zonder de opgemelde verhooging zoude reeds
dit faifoen voor Rhynland noodlottig geweest Zyn vermits
het water, gedurende eenige Vloeden ,eenen gerpimên tyd
byna 18 duimen boven den gewezen kruin des Dyks heeft
'gedaan.
De Katwykfche Uitwatering is in den ioop van dit jaar
Volkomen tot (land gebragtdit werkte regt geroemd
én gedurende den Oorlog met gfooren fpoed volbragt, is
een begin der groote Waterwerken die het ieder jaar drin
gender wordt, te bepalen en te ondernemen, en waar van
wy het Plan reeds zouden hebben vastgefteldzoo de Oor
log en de toeftand der geldmiddelen zulks hadden tóegela
ten doch' waaröp bet bw den algemeenen Vrede noodig zyn
zal, onze eriiftige aandacht te vestigen. H»t voorfchreven
werk, waarvan het eerfte denkbeeld reeds van Eeuwen, af
dateert, doet eer aan den Directeur-Generaal van den Wa-
terftaat, die hetzelve wéderöm heeft levendig gemaakten'
.6;
£.S E eg
Si
hv c'2^
sti 5 gw
g t -
CJ j_
Qrh
d *a "TJ ■/3
i-fa
:zy
5 i 2 %js
tut*— Jz g
•c -?5s_
e
»'«r
'O «Kcu
V o» T3 C cè
**^-2 O
*- c c
tv»
O
co
de uitvoering daarvöti vérhaast. Wy zyn ook voldaan ge
Weest over den yver> "cie voortvarendheid en de keri»ihs»'?p JJc j
welke op dit Huk door het Dyksbeftuur van Rhynlffnd zyn H
aan den dag gelegd. „*5
Eene groore Paardan> fokkery is er door ons daargefteld, .g Sr
c c o v
c c o£ av
B 2
n t
w c E z g j a 'S
."S'C
C c CÏ OX <u o <U
3 b C n
ei «c c »rc ,(s X. tz F
o c° Jc JJ
or <U g -*3 X si C v
IA CU r
ep bevindt zich bereids in eenen voordeeligen Haat. g
zyn reeds Kweekelingen voor bet vak der Ve,e Artzeny- r N '~-
kunde naar Vrankryk gezonden, om zich op de beroemde c ,>.iJ c
fchool van Al fort te vormen, en wv hoopen, dat ook in w
dit Ryk, binnen korten tyd, goede fchoolen *in dat vak
zullen aanwezig zyn.
^jrojo*
Wat den Koophandel aanbelangt, zoo is het ons geenzins
onbekend, wat dezelve reeds geleden heeft, en nog heeft
te lydenmaar wy hebben in dfr opzigt met het grootst ge-^^*®®
noegen den geest gezien-* diedeeerlyke Handelaars en Koop- c
lieden der voorname Steden bezielt. v 5®
s-gc^ï &Is!
si5M,c^Sü
S g .C
o- S e v 5
'O f. U >- n c -Si V
"Z O O C"D -gV'p 3
c 2 c b* <»L-r c tJ
c 'Jb
ai - ïa£
-
MO
- Cu
Wy moeten dit mnéije-
lyk oogenblik dporftaanom eens tot dien zoo zeer verlang- g (^.Orö'^
den Vrede en inzonderheid de vryheid van der» Zeevaart
te geraken. Welk eene bemoediging moet ons in dit op/Jgt-^.
niet geven de zoo dikwyls betuigde vredelievende gezind 5 -
heid van hem, wiens uitzigten, wanneer hy oorlog voeren iS-S
moestnimmer zyn onvervuld gebleven, van hem dien
de overwinni.ngenen de ongehoordHe voorfpoed niethebben ont
doen veranderen. F/ene eenige Natie houdt nog dien oor-
log vol, maar zekerlyk is het niet voor-ondernemingen, als^-^f
die :op Kopenhagen dat zy er den drukkencten last van
draagt. JaMyne Heerenlaat ons hoopendat weldra c.ï
het belang zelFvan dat Volk, hen die het belturen, er toe v 5 q
zal bréngen, om het regt der Volken, en alle gevoelens 2 O
«a^f,.l,„l,.Ul.,J -I bi. fcc -
^is^-ga^ïgpg
tSsi !"S rxRgül
ai --
■o w 3d u,
U o r M
.2
JZ i> Z «K. 72 c3
ÖH§'gH
I—U v
3< Sx &S &-
J-J I 8 e S2
5 B i
Cf s-
<c
- C Z 0
i_ .7 r U R il t—
■u "7 F u h t
O to
Her
met
veinzen
N
o y
Si ^0*7» Wi>
K -i V
^,gg|^§
T3 g p4 g
.0 t» .1
- "I--
;.o*«
■I'SS
oftS S ss 5
van menfcbelykheiA, niet -aan haat en overdrevene grond- M o ?"->*§
beginfeltn.of denkbeelden opteöffercn. - t> g «""S - S"0 S
de te vergeefs, zynde vfranderitig van Refidentie o B >3^ g c-^D "r E
ygen'ite willen voorbygaan. Het is niet te onf- Q B éfi S« jj-g SS
dar, zno lange er in ditLand een Foï.leratit f Gou-O'3 "g h;-j S 3 -S - 3
vernement beiiond eene Honfdftad voor hetzelve geene be- - 03 a 'CC
boefte was Thansnii het aanwezen van dit Volk aan des- >"2 2 o g 'g b- g 33£; J o
zelfs tegenwoordige regenngsvnrm verbonden is, moet tt "5 M c M - - v 3
eene Hoofdftad zynniet aangenamer, noch iii eenen bete-.Ëei*,^c.cï5'g.gj;-5a,S"£'5'
ren oord dan dën Ha: g-, dit zoude onrr.noglyk zynmaar de c
groote Stad des Ryks zelve en inzonderheid meer in het "K
midden van het-'.elve gelegen, in -n het mooglyk was, den
zetel van het ioiivernemenr daiéiyk naar Amfterdam over-
tehrengen zouden wy niét aarzelen Ulieden daartoe
eenen Voordragt te doen., edoch dé tot dat einde nnodi ge
Etablisfementeai zullen niet- wel. voor den Vreede ter Zee
kunnen in gereedheid-gebragt lyordert'; alsdan zal onze feoede
Stad in het hesiit treden van l^iarionbetwistbaar regtom d«
IJoofdftad des -Ryks te zyn.'ii V
Men zekge nief. dat de tegenwoordigheid van het Gnn-
vérnement aan dén Koophandel hinderlylc zvn zalhet Hof qjg.
moet in ieder Land ,een byzonder gelaat aannemen, naar.^ s
den aart van het Land zelve, naar de zeden, en het,ka-
rakter der Natie. De Koophandel is het hoofdbelang van
dit Rvk-y en men kan zich mitsdien niet .genoeg daar naar
fchikkën, denzelven niet genoeg leeren kennen, de op'
af hankelykheid van deszelfs operation niet genoeg hand-"Sb:
haven, en derhalve niet genoeg inideszelfsi nabyheid zyn.
In afwachting van den Vrede, en van betere tydenwan- t\j
neer men voor den Koophandel en de Nvverheid groote
en nuttigè maatregelen zal kunnen nemen hebben wy N
de Refidentie in Utrecht gevestigdwelks ligging en na- j:
byheid van Amfterdam deeds zullen toelaten, om er jaar-
lyks eenen tyd lang te reödeeren. Ongetwyfeld zal den Haag 5°.
daarby verliezen maar niet. zoo veel als men zich wel ver- gna
beeldt, vermits wy .befloten hpbbcn dat alle de Militaire
Schooien mitsgaders zoo veele andere Etablisfementenals c
mooglyk zyn zaldaar ter plaatfe zpfjen ve.rëenigd zynen o 3
wanneer het bovendien mogt noo^jg zyn aan die belang-
rykg Burgery eenige byzondere yigojdoeien .toetevoegen"5-d
hoopen wy Ulieden altyd gereed te v-inden, om ons ten dien S S
opzigte te onderfteunen. Wy zien ook niet geheel van de
bewoning dier Stad af daar het ons integendeel zoo wel 5
noodig ais aangenaam zyn zal, een gedeelte van het jaar al- "J S
daar doortebrengën. g m
DeFinantiëelê maatregelengedurende Ulieder lagt.fte.ge.
wone Zitting genomenzyn met den gunftigften uitllag be^^-<
kroond geworden. Zoo zyn dan in een Land rvkarvan de box n
volking naauwlyks achtien maal honderd duizend I»woners_i.
bedraagt, federt eenige jaren omtrent tachtig MiUioenen Li'. S Z
vres circa 40 Mil!ioenénrGuldensj 'S jaars voor deszelfs «£j
publieke uitgaven beftesd geworden zónder daaronder té S
begrypen eene byna even zoo groote Jóm voor de Interes- -ë y
fen der Staats-fchuldeq.
Wy weten zeer we'l^ dat fednrt fwee jaren, eene aan.' -
0-0
O JO
V *5 J3
'b
3 £-
u
WtC c ..-0
ai u m
K s P*
:§X
É3
W r>t -i
M Lz 4>
-3 -9 M
T3
T> Ai
rip a
■San».
>-S"5 -
fa Cdv a
u C r a
tóia
g 2 ïj
S-t' a -
E i -ë-S -2
S S a
-X.'g£"3 2
•3'5-3 5 So
•■s*:2S
S 3 S
13 a os -c o
u. O
c "J"
"o ra c
2 JS 5< "t»
iz cti G 4J
U [-1 tl
H) XI «-«
T3 C»- O
5-JS nfa
£~2N:2^,n
S-c E
«L'.x
cs r-
JW
^5
.-2
C U u
«5 O
Q O
C C JJ h co
1 S S"2 s
o E f
.c bD a>
cl, 'J3
«11VIT «r« ff tsu
der Volken, zoo wel aljs van dien der byzondere Perfoonen U
waarborgen n|aa
geene liaanti5ele
heer h.et e^ bp j
ken en wy hebben bok in die opzigt regcmatige'ftpftéora
aan.o'ps goede Volk den welverdienden lof toetekennenen
hetzelve onze tevredenheid te..betuigen. Inderdaad, toen
ontzettende toerustingen onze Kusrep bedreigen, toen t w
Legers van den Keizer onzen Broeder, vrel overwinnend,/a J ^"'5 *S is'Ss!? "a 5
m'a'u rni.in iipr sfffplé'óün r,nrHen wlcen vnnVfuedrflTlP'^Tl en cj»E *o «i kr« 2 J5 TJ c
- J"- -rt <U 'V <a
-r«s* gevaren .tpa
dat zelfde Volk aan onZe oproeping tot medewerking gehoor
gegeven Met eene la^tlte infpanning. v.aó krachten te doen,
om het énorm té kortdat .meer dan»tachtig Milïioenen Xi-
vres bedroegbyëentebrengen., heeft het op eene ónwéder-
fprekelyke vvyzc deszelfs yehrouvvèn op *s Keizers .Lots-
beftemmihg eri op ons wqord aan den dag gelegd. „Wapneer.
een Vdik met een dergelyk vértrouwen óp zy».en Ron in g i*
bëziéjd, dan inóet het denzelven ook op zyne.beurt geheel
aan de behartiging van zyne belangen en van zyn geluk,
overgegeven vinden-
Hit vervolg in onze volgende,
