A°. 1803,
COURANT.
LEYDSE
1
N°, 104 <f
1
7 "J X -* V' v
PSN Si AUGUSTUS.
PROG R; A M M A.
De B at a affcheMaatfchappy TO 2* NUT VAN-T A L
GEM REN, hiel&opden^den en roden varfOogft
maand binnen deze Stadhaare Jaariykfclie A1
gemeene Vergadering onder voorzitting van
Ds. JOHANNES LEONARDOS WOLTERBEEK,
Leeraar by de Hervormde Gemeente alhier, die dezelve,
op den ee-rftett dier dagen in de Lutherfche Oude Kerkdes
morgens ten 9 uurenopende niet eene Redevoering over
dén fchadelykc-n en heilzaamtn invloed der Verbeeldings
kracht op de volmaaking-en gelukzaligheid van den Mènfch.
Gelyk gewoo-nlyk werd alles begonnenvervangen e» be-
lUwen, met een keurig Muziek, uitgevoerd onder het be
ftyur van den Orcheftmeefter van den Schouwburg dezer
Stad J. L. P. L. Freubel.
Vóór het eindigen der Redenvoering ftelde de Voorzitter,
met daartoe dienende Aanfpraakenplègtiglyk ter harid de
in het voorige Jaar wegens hunne ingeleverde Verhande-v
lingen toegewezene Eerenryzen aan den Wel - Eerwaarden
Heer BERNARDUS VERWEYLeer aar by de Hervormde
Gemeente te Bolszuard mitsgaders aan den Gemagtigden
voor wylen den Wel-EerwaardeH Heer WILLEM, CHRIS-
TIAAN HOOG, in leven Leeraar by de Hervormde Ge-
meente te Domburgen den Secretaris der Maatfehappy
voor den Heer MARINUS PERPETUUS ADRIAAN ROOS
WAN HOYTEMA, terwyl tevens,.by deze gelegenheid, de
Eereblyken en Getuigfchriften ter hand werden ;gfifteld aan
CQR.NF.LIS DE GRAAFGERRIT DE GRAAFPIETER
BYL, JANBYL, CL AAS MEYNERSZ, DIRK MEYER,
CÖRNELIS BUTH, CORNELIS BUTH Junior, JANDE
LOOZE en PIETER GROENEWOUD, waar van de zes
eerden, in Perfoon, en de vier laatftendoor den Secreta
ris in hunnen naam, ontvangen wierden; allen welke Per-
foonen zich door hunne edelmoedige bedryven ijl het met
levensgevaar redden van ten prooi des doods gefielde Men-
ichen breeder by het verilag des voorigen Taars omfphree-
ypndie openlyke erkentenis hadden waardig gemaakt.
Deze Plegtigheid geëindigd zyndebeklom de Voorzitter
andermaal het Spreekgedoelte en floot zyne Redevoering,
met gepafle Aanfpraakenzo aan die Leden van WETHOU-
DERENenRAAD, mitsgaders aan die van het Committé,
van Juilitie dezer Stad, ais welken deze Vergadering met
hunne tegenwoordigheid geliefden te veïeeren als aan den
Kerkenraad der Lutherfche Gemeente enz., waarop ten êén
uure des middagsde eigenlyke werkzaamheden der Verga
dering eenen aanvang namen, we'ken na het opneemen van
de ntiamen der Afgevaardigden tot deze Vergadering, en het
voorleezen van het Algemeen Vtrjlag dezes Jaars, deeden.
blyken dat door Beoordeelaars de volgende uitfpraaken
waren gedaan over de daarby genoemde Prys - Verhandelingen,
ingekomen op de voor dit Jaaruitgelchrevene Prysftoflcn als:
1Op de PrysvtaagDe Levensbyzonderheden der APOS
TELEN VAN JESUS, een Schoolboek.
Dat op dezelve twee Verhandelingen waren ingekomen,
wplken echter beiden door Beoordeelaars als onvoldoende
waren afgekeurd.
2. Op dc Prysvraag: Een Handboek voor hef Vrouwelyk
Ge/lachtwas flechts ééne Verhandeling ingekomen, doch
welke eenpaariglyk door Beoordeelaars was afgekeurd.
3. Op de Prvsfloffe: Eene verzameling der merkwaardig
st gebeurnifen uit de engewyde Gefchiedenisin den fmaak
van LAjURENBERG'S zeshonderd Hiflorilnwaren twee
Verhandelingen ingekomen, getékend met de Spreuken:
No. 1. By leerzaam nut vermaak te voegen
Geeft aan de Jeugd het be/i genoegen.
No. 2. Leeringen wekken voorbeelden trekken.
'"Welke beiden Stukken door Beöordeelaaren een Zilveren
Eereprys waren waardig gcöordeeldonder voorwaarde ech
ter, dat door Hoofdbeftuurders der Maatfchap'p.y daar van
één Stuk zoude worden fatnengcftcld. Blakende nil, by het
openen der Naambriefjensdat Schryvers waren
van No. i de Heer REINIER ARRENBERG, Courantier
te Rotterdam, en
van No. 2 de Wei-Eerwaarde HeerWYBRANDUS GERAR
DUS REDDINGIUS Leeraar der Hervormde
Gemeente te Dronryp.
4. Op de vierde Prysilo(TeEen nadrukkelyk betoog van
den voor- en nadeeligen invloed van het gedr'ag des TVerks-
mans op den bloei of het verval der Fabrieken Trafieken
Handwerkenenz. -
wasuit dc vier hierop ingekomene Verhandelingendoor
Beoordeelaars de Gouden Eerepenning toegewezen aan <Se
Verhandeling, getékeifd met de Spreuk:
indien ieder naar zyn beroep waarin hy geplaatfi is
mei eene verdubbelde vlyt en naarlligheid het zyne toe
brengtom het vervallene te beril ellenals ieder Burger
of Burgeres zyne pligten omtrent God en den Evenmensch
behartigt werkeloosheid haat en vliedtzal onzer Vade
ren God ook betqonen dc onze te zyn en met zynen zegen
niet van ons wfken, tot aan dt einden der eeuwen.
- En de Zilveren aan de Verhandeling getékend met de
Spreuk
Boet de Werkman zynen piigt
Zeker mor zit dan heil trefiicht.
Uit Gods milde Vaderhand
Vloeit dan zegen voor ons Land.
Blyken debv het openen der Naambriefjens, Sfhryvcrs
te zyn der eerfte Verhandeling: de Heer DIRK BOÏNG
te Am tl er dam en van de tweede: de zoo evengenoemdc
Keer W. G. REDDINGIUSte Dronryp.
5. Op de PrysftofFe; Het Volksvermaakwas één Stuk in
gekomen, dan daar dc beöordeelingen over hetzelve zo zeer
uiteenliepen en tevens zo voorwaarütlyk waren r dat Hoofd'
befluurers zv.aarighcid vonden om naar of uit de/elvcn
her beflujt op te tnaakenwerd, op dctzclve'r voordeldit
ftuk benevens affehriften van de daar over jjevpldt Refior-
tb ciinjten gefield in handen eecer'buitengewoone Cun:-
rrdfff door dt Vergadering ten dien eindt benoemd, «r
uatktc Essordecling.
el
De Vergadering thans raadpfëegénde ovet de Vraag* of
de twee onbekroonde Prysftolièrt andermaal zóüden worden
opgegeven, beflui: daartoe,' en ftelt des op nieuw voor, om
te beandwoorden vóór den eerften vari Sprokkelmaand 18Ó4,
de volgende Onderwerpen:
I. Ehfi It'jtnsbyzaxAtrhtdtn tier APOSTELEN vin JESUS
een Schoolboek.
Ecn Hatidbotk póót-het Vrouwelyk geflacht.
Terwyl zy by deZea herinnert, dat in het voofledene Jaar
'door haar, insgèlyks om te beantwoorden vóór den eerftcn
van Sprokkelmaand i>-lo4zyn opgegeven de volgende Prys-
ftolfen,, of Vraagen: i -
3.-Wat is Zelfkennis? Van welk aanbelang is
üöor eiken Mensch Èn wat behoort men in het werk
,4 te ft ellen com in, de&elve de meejle vorderingen te
waak'en?'
4. Een Volks- Leesboeki behelzendein drie D'eeleneene
zaaklyke befchryving van de Vuordhrengzèlen der
tuurmet aanwyzingen v an der zeiver nutbyzonder
voor. den Mensch'.
De Maatfehappy verlangt dat het
Eerfte Deeltjcn van (dit Volks-Leerboek handele over de
Voordbrengzelen^van htt Mineraal -Rvk. Het
Tweede over die van hut Planten - Ryken het
Derde over die van Jiet Djeren-Ryk.
5. Eene Befchryving van alle föortèn althans de vóór-
-naam/len 'van Ambachtfi»-, Fabryken Trafyken Be
zigheden :9 Kofiwlnningen en wat dies meer zven
by Zander van diewelken in ons Vaderland bcöeffend
wordenin den. fmaak van het Phyfiscb Technologifch 2
Handboek van K. H. BISSCHOF21 T. t -
6,. Een Huishoudkundig Handboek jen gefchikt voor de fd
Huismoeders van den zoogenaemden Geméenen Man,
Eindelyk de Vergadering zich bëpaalènde tot )iet dóën'S
eeher keuze van Prysftoften ,-om te beantwoordëii óór dên P g
e'erften van Sprokkelmaand 1805, bleek het, dat die keuze ^2
uit de ihgékoraene Stembrieven wasals volgt, en ge«ft zy H
als zodanig op: r
i'. Welk voordeel .is er van hef uit de tl en van Pryzen en
andere Middelen ter opwekking van den nayVtr op
de.ScJjóolenU heof en 9 vteljc. hddeel daarvan te vree-
zen?
z. Eene "korte en eenvouwige Cbaraiïerfcbets van dc
Hoofdperfoonen in den \Byvel voorkomendein den
fmaak van het groote Werk van NIEMEIJER^.
3. Eèh Handboek voor Zeevaar enden.
Wordende, buiten dezenvolgends een afzonderlyk daar-#
toe genomen befluit der Vergadering, nog ter beantwoording O
vóór den eerften van Sprokkelmaand opgegeven
4. Eene Schetszoo onderhoudend en aangenaam -ge-vï
fchreve.nz(>o volledig bewerktals maar immer mo -
Kflyk dyvan de verpUgtingen van jonge Lieden in
ónderfch ei dene, betrekkingen in wélken deeze in
Burgerlykc Maatfehappy geplaatft kunnen worden. jj*
De Maatfehappy biedt op ieder deczer Prysvraagen haaren^
gewoonen Gouden Eerepenning aan den Sóhryverdie ge-q
öordeeld zal worden dezëlven het best voldoende'beantwoord
te hebbenen voords een' Zilveren ingeval eene tweede de
eerfte, of met Goud bekroonde, geacht zal worden zeer na-
by te komen. Dan ten aanzien der Prysftoffie No.4, ora te
beantwoorden vóór den eerften Van Sprokkelmaand 1804,
biedt de Maatfehappyeen' dubbelen Gouden Eerepenning
aan; zullende hier op, vermits het Onderwerp voor het in
't licht geeven van een -tweede Stuk niet gefchikt wordt ge
óórdeeld, geen Zilveren Eerepenning worden gegeeven.
Ieder, die naar den Prys wil dingen, zal zyne Verhande-.^
ling in het Neder- of Hoogduitschmits met Italiaanfche*^
Letteren-gefchrevenvóór of op den eerften van Sprokkel-
maand, der voorvermelde jaarfin, vraehtvry moeten bezor
gen; onder het adres van den algemccnen Secretaris der
Maatfehappyter Vergaderplaats van hfit Hoofdbefttiur
hetwelk is in de gewezene Kerk de Zon ,*op,den Cingel,
by de Blaaiiwbargwalte Amfterdam.
Eene opgave, of befchryving, van dé wyze, op welke de
Maatfehappy de hier vocrfchrevene Vraagen wenscht beant
woord te zienbenevens de vfirdere Voorwaarden, waarop
zy haaren Eereprys uitlooft, is te^vinden in het Programma,
zoo als hetzelve geplaatsts iri \de\Algemeene Konst- en Let
terbodein de Èoekzaal en in de Oeconamifche Courant
welke te Amfterdam byjCOVENS en MORTIER, wordt uit
gegeven.
Op last der Maatfehappy
HENDRIK. RAVEKJLS, Secretaris.
AMSTERDAM den 29 Auguftus. Tn Brieven van
cao, over Newjofk, van 5 en 9 J""Y word gemeld,
tydirfg' wegens de Boödfchap van den Koning'van
op detiS Maart, aldaaraangebragtwasdoor 's Lands-
n(tv'de WolfKapt.8iLieut.\S. Carp, ^relke Bodem te
volgens dé lnatfte Briéven ïs binnen geloopen en op
zelfs retour.nog een Prysje gemaakt heeft.
In het Gat van Ameland is na het bekomen van een Slag-
zyde aan de=grond geraafet het Schip vanG-.Jans, vanÉlbing
herwaardsbeftemdhad Anker en Töuw gekapt, en wasver-3
volgens door twee Viffchers Schuiten geligt en voor S50;in W
Harlingen binnen gebragt, het Schip was digt en de Lading die
£eloft was, weder geladen, dus fpoedig weder zou. kunnen £3
onder zeil gaan.
Arrivementeni Irt Virginien Kapt., Farrel'; en te Savan
nah Kap;. Shan, -beide van Rotterdam'; te Charleftop hèt
Schip Lydia van Bordeaux; te St. SebaïHaa'n hct Schijj fjc
lena Charloita van Befgcn; te Havre Kapt. ITanfe van
GharleftonJ. Candler, -van' Lisbon te Dantzig P. Q. Zu-
dhes, van Petersburgte Oravefend C.' F. de Bocr.,'A> de;
jong,- ,SlóderwickDamns en Krucircr te Londen.Knock,,
Vcrrnys', Marten ,'LoocSViiferH*afer|ootWiersÜlrtcks
cn S. Hendvik-sallen van Einbdén;
J.n 'J'efTel en het'Vffe zedeYt onze laatfte G A. IfoIy/ectei'V
van Rhodes Eiland, L. Rooiendsalvan Dllcrotr3. jgE-
ien, van Riga M.XY^ea,s C. S»jïiörs vib-Daiitzig