«fl.SP
S^lsgli5
f3s
S5!:S
1 ^-S
«•Stltlgg
Ssts-Hgl
.ëöRs-
FRANSCHE REPUBLIEK,
r
deelt uit StedeUogea en deelt uit Btmgeri tangefteM. Nu
zou gun; maar, helaasl
- k niemant wilde den anderen
O» o'a'ü meer gehoorzaamenenterwyi veele Trouppes weder de
•n .T"L. Stad waren ingetrokkenvoerde anderen Ammunitie enCa
„.«l-fi, - iU iatia deela uit Stedelingen en deel» uit
ïjJI^b J* - oh! «3 e™ 3 meende het Volk, dat het beter
8 SannS'M Ruft én Orde was geweeken, en i
Wat M B a ft rt R.
fe|gSS?s||
srw»» 2 5 a S S
J?gn 3 O n
^5" Jt S (t B JJ
- bï4; s "5? ruim drie eeuwen Hertog Karei van Bourgondien eens zo
3 g ®J £.9 o"nNs2?4. hang maaktenzy namen ook op den eigen dag den terug-
s» s-S H 1. S Ha marfcb naar Huis aan.
«?3*2,™ r-»®*3"?*' Intuffchen kwam de Vyand al meer en meer nader, en ft oud,
go n 2 g.3 S o, lp zo wel van den kantvanSolothuru,alsvanMurtenen Arberg,
nocl1 ma*r dr'e uuren vin de Stad. In den nagt van Zondag
2 3 a S" tot-Maandag, maakte hy zichde ruft-ónzer Trouppes tenut-
aH."* So g J g te, overviel dezelve van twee kanten, en drong byzonder
OS Sa-*"'
fe t-, 2
Ss-O 3,~> o
7^-êw o 2 ®*'r* Os
te-2.3- -
aaj ra (t -H*
milt.
■S.'IWI;
OSaCT-nresTS*'^ voort van de zyde van Solothurn, -alwaar de Franfche Gene-
K.o-0-"< 2,""- 2"a a raai Schauepburg met omtrent 15000 Man ftond. Des Maan-
3 3 j5 3 s> g dȕs ogtenda ten half zeven uuren wierd de Alarmklok ge-
Bx 3. F) 5. S' X S a luid en 'tCanpn geloft. Alles geraakte in de Stad in ver.-
2t~b£"o.'ó n"5 warring; Vrouwen en Kinderen fchreiden en fchrecuwden;
O. .N f5 KJ H *ÏK /la non li'nn Wier Aa >laa« „kaïn Qenrlnliniran Itb'nan
3n.SS
a-°sjs^
g JT oog.
}/d
pn n n SgTN
S- 3 ÖB' £2
-j w jij -w.S
jj- B p--f^iO
,0 r\-«*>»' S' 2L 5'
O 2 e "O e. 3
-fl.ö n>n %rt» 3 «2
5' SL 5 a£Ni S2
5ooc-trgv« - ---
Cucrq O» j--J# -t
Sa-o 3 sr w
-ieS 3 S
g 3 ffj
g »,S"een Battillon uit ons; Vrouwen en Kinderen wierpen ons
- 2 ■«*-«-' tr»."'p)een fchreijend vaarwel toe, en wy daar op de Stad uit, naar
H TVT manna»/» lr n inirnn tien V>iOw noor don botst uon ffvuibitrir
1 .'ciu-o 3 3 Sk.
O <i f
Ss^a-a
3 3
3 S ?°a 3
- g' |S §"3
sf3*S»^S
S«o?2'52
Jij ft O ft tsx
5-3 55""S
*5,3.81»
b LS.o -S
«vbEo-pi 2,
p a ft)
n bv. -t
rï S* 53 O
P 2 K-. O W 2é
5- 5 w 2
ss"g"
■"^.Sf-EPSü
BS-
S W o rs*
3 5.r
-fS>
am*
s-r^s
3 ex." CU 5»
tbc ta M
nS'oï:
H) fp J1 W
0-«v2-
►ita™ °S
b" O rt* n
r-wg J
gg-g 5
a.
t*
oS
a T>
0.3
5 a
3 S
n r
tï
^5- S
g,» 3 C Neueneck2 uuren van hiernaar den kant van Freiburg
goj alwaar, volgens de berigten het.grootfte gevaar wasen het
3 Mgevegt reeds van 3 uuren afhad geduurd. Naauwlykseenige
o o. 2 honderd fchreden voortgerukt zynde, iverdween onze Be
eu 3 JS velhebber geheel onverwagthet geen zeker aan zyn helden-
3 ffimoed niet te wyten was; en op deze vlugt vólgde weldra
5 b- non verftrooijlng van onsgrootfte deel. Slegts weinige
>3 w Oóegen hand in hand met beloften van zich niet teverlaaten,
§■0 p- en rukten voorwaards.
.^"cra Terwyi wy al nader by den Strydeyen kwamen, oütmoet-
Jjf<i g_ g tede ona aanhoudend Wageat met Gekwetften"; dan einde-
n»** lyk kwamen wy op 't Slagveld aan. De Vvand was even
g g, aan 't retiteeren geraakten had zich een half uur van ons
o c; verwyderd. Op het Veld lagen zeer veele Dooden en Ge.
g-g-g Hkwetften, die naakt uitgetrokken waren. Wy haaftteden ons
o b M r-ou by de Trouppes t» komen, en bereikten eindeiykNeue-
"e a neck, alwaar wy ons aan bet Batiaillon Thunvan het Re
s' g, B-c-, giment Oberland, aanfloten'. Omtrenteen paarduizepdFian-
c- g, 3 Pi fchen keerden over het Dalwaar in Neueneck ligten over
E. o de Bacq Genfedie het doorftroomd, weder terug, en vat-
b 53 -a to tede terftond poft op de tegen overleggende hoogtewaar
S'- na men van weerskanten hevig canponneerde, zo dat de ko-
gels rondom ons heen fnorden, ep méenig een viel ter neer;
o v 5 maar ondertüflchen wiften wy niet, dat terwyi wy hier den
w o. Z Vyand bevogtenhy bereids met veel grooterMagtde-Hoofd-
b JJ n ftad was ingedrongen.
5»o5 Hetwaseerftdesnamiddagsten4Uuren,dat«enCouriermet
o a SI de tydingkwam, dat Bern met Capitulatie was overgegaan, en
de Generaal Schauenburg, na eea zeer bloedig gevegt by Frau-
brunwaar in omtrent 2000 Man aap beide zyden fncuvel-
denbinnen de Stad gerukt was. Op dit faerigt trok alles
met den grootften tegenzin terug; Vcelenfoieeten hun'Geweer
weg; de meeften floegen het aan ftukken, of verborgen
MB !J o* Sb
,s J3.S ^§*2 3
?8ü JOoS-S S?
c S °5 B -> O-as S E
3 2 0»b 2,-B
s
|-Sf;S|
1^3 o
n tv 2
n> SJ.
1 iï ff
0 3 - n >3-
3 3 8 B
SÊrS'l
!±z
m cr, -*
m er*
n- 2.
ï- S »'D
C O 3 B
•Js»
y* KM
t B {*5 •-
.B'.o 2.
*5 - w 0
S a
n OÖ
|sl§
Sa-»»-
S o i
5 o ,-fx.
-p* o D»'
Ol 3 bM {X.
<w o (t-
'tX't3
O
O O b^V*
fb O
bet, vermits toeh evenwel een elk zon ontwapend wordca.
Toen ging het ook op een rooven en plunderen door vyand.
lykeMarodeurss waar op elk zo veel mogelyk eeagoedbeeq
-komen zogt. Veele zogten hunne redding door ongebaande
wegen over 't Oebergteen geraakten in het Oberlandwaar
zy op het goedhartigfte door de Landlieden ontfapgen wier
den. Eerft des ogtends van den 7 dezerna bet grootfte
onweer voor by waswaagden wy Vlugtelingcn weder de
'Ev, Stad te naderenen zogten, toen wy eentge «rde bemerfc-
t™ t" 2. tenook weder onze Wooningen ep, in welke Wy door dn»
MwW^Vze Bloedvrleideti, die ons reeds verloren rekenden, met
o rs blydfchap ontfange n wierden.
BAZEL den 16 Maart. Thans heerfpht wederom,-in de
Zwitferfche Geweften-, ruft en kalmte, voor zo verre zulka
-de omftaadigheden toelaaten, althans de korte, maar Zeer
3 0 ge !t S- 2. ft verft ladende'Oorlog mét Solothurn, Freiburg, en iuzonder-
•b S 2.5 n.S§§S heid Bernis geëindigd, na eenea blyk te hebben opgeleverd
S 'K-£ -Ü 2 222E.»5dat de Zwitzers in geeneo deele van hunne Voorvaderen
3 3 5 3 3 p.ner Officieren osn het leeven gebragtonder anderen den
- SS<sb;K'J; g Oeneraal Major d'Erlach, die geheel in ftukken i* gehou-
Sm 5 o.1*55 wen20 men verzekerd. Ondertuftchen fchynt hetdat de
».S o>g»®i Zwitfers, verre van zich over de Militaire Officiers-te be-
Oï N
rt'
tr n. -n x,
■O Cg
a' '"-v o-
-gg..pC,4a fb
- P E: e»
M-
PU n. U-
'Cl>
O t-og
c m
-^4$
;»;A«
jr' n
fD. fi
O'
P» 3 m
G si n
2 n P
E-Ji» w^2!E.S geering vaa Bern verfcheide .zWaara misflagen, zo in 't po-
S s- F b* S litieke als militaireheeft begaap.
J o De cerfte dier misftagan is dat men in de onderhandelip»
5- o. Ben meer koppigheid dan wel nadruk beeft betoond, met
g 2- Srond tot vermoeden te geeven dat zy alleen hunne vdor.
■g o rechten verdeedigden; de twaede -, dat zy in hunne gefteld-
d se heid niet hebben opgelet-, dat zy zich niet moeften laateP
J attaque-renen dat zy, onmiddelyk na 'ticheiden der Lan-
deiyke Vergadering te Arau de Contingenten der óverige
ra Cantons hadden moeten verzamelen de derde en zwaarfte
fout is, dat zv geenerlei groote voorraad voor hunne ach-
B terhoede hadden, en geene wykplaats voor hunne Troup
g* pes bezorgt, welke van de hoogten der ontoeganglykc Ber-
S gen van Lucern, Ury, «n Unferwalden, in allen gevalle
Jf eene gedugte houding hadden kunnen aanoeemea* tot punt
3 van bcrzameling dienen voorfde-gehtele Mafla, «n ten min-
ften «en fchyn behouden van het aanweezen van «en politiek
Ligchaam. s f. -r;.-,-. ;l
Edoch, dit alles is vrügteloosgeredeneerd;*de zaakhheft
baar beflag, en niets fehytt thans zich meer tegen de vol-
3 voering van het Plan van het Franfch Beftuur te kantende
g' meefte Cantons toonen derzelver byval, »n ten dien-einde
B bevinden zich reeds Gedeputeerden'hier van Zurich en Schaf-
n houfeE; en eris geen twyffel, öf het Planvan Confti'.utieVan
"den Burger Ochs, zal aangenomen, of tenminften de grond
flag worden der Conftitutie van de üelvetifehe Republiek-
g. Volgens de berigten van Bern is aldaar den 9 dezer de VIry-
J h'eidsboom met veel plegtigheid geplant, by welke gplegen,
g beid de Burger Frifcbing «en Aanl'praak deed, en tegen den
g_Frarfchen Generaal zcide: Zie daar Burger Qfneraal,
uwen yryhcidiboom geplant. l)al hy heilïame iniQjten moge
cl dragen Bmcn." Voor 'roverige Èouden de Frahfchenin
g Bern goedp Krjigstügt, zo dat daar over gpe-nzins te klagen
valt. De eigendommen van den Staat hebben zy in beflag ge-
nomen, maar waar defcbatvanBkrn is, die men zegteenige
Millioenen te zyn weet men niet. In het Tuighuis Rebben
de Franfchen meet dan soo ftukken Gcfchut gevondtp. Kei
zer (ofepb de tweede bezag dit Tuighuis op zyne reize in
J778en zeide toen; dat het voor een Monartfi' fs *wakep
kn.gr tm Stemt als Bern te Jlerk tdd'e.
a S
o-ïB2.asEO
3 3°5;|^5g
fi n n n O- xj-S 1
W tn M 3 W W sj
to U) 2! rwu 2
O ,»«s W w'
2*2 5 "ra
O M -tx.;. fD r- 2
3 Eio tO^ 5. g
c o NJ M-ris. -«
Sr a 2
nrt-a 3^r>-oö
e. r- o. 5- o o.
a -% f o-S r - 3
?.^!>ïïiFs
3 fé §;5 w" ELS
g
o 2
c H »r* a
■3 O-^ ©-
Nel."
S 5 -
2
'fc 3
5"'2.
Q,
PARYS den 21 Maart. Zondag hield het üue&oriun
blicice audiëntie, en er had weder <eae plegttglieid p,..
welke de Franfche Republiek reeds verfcheide keerea im
kunnen vertoonea, en fteeds gediend heeft ter vermett;
ring van den Geeftdrift der Franfche Krygslieden, namtlt
de overgave van Vendels in Veidflagun en Gevechten v;.
overd; dan by die, welke gifter door de Chefs van Brigij
Suchet en Ruby, ais afguzondenen van de Generaals Brit
en Schauenburgzyn overgegeevenals op de Zwnfersbi
vochten, heeft allerwegen een gevoel doorgedraaidin i|
de gedaane Aanfpraaken van rechtmaatige achting v«
deze Natie. DeMinitter van Oorlogde voorn. Burger» u
het Directorium piefenteerende drukte zich dus un
Volken vanHelvecien Zwnferland}Volken, der Frn
fchen achting waardig, die fteeds hunne Vrienden waan
en nog zyn zult, waarom iiet gy U door uweBeheerfchti
verdwaalen Waarom wildet gy armen wede. liaandie,ut
afweering van eeuen oprechtvaerdigen aanval, uweïot
ra jen'ftoftdCn "Ie verbryzèiën? Uwe Voorvaderen ftortetgi
ra hun bioed ter herovering uwer rechten; maar het Pun
ra ciaat, behendig om zich op de puinhoopen van het Bet
potismus te veftigén had in verfcheide uwer Cantot
het pand der Vryheid verweldigd Uw bloed heeft p
ra ftroomd om die fchandeiyke veiUaaving te verlengen t p
dit bloed op U wedeifpatte, huichelachtige Oiigarchta
welke ter zaake uwer belachlyke verwaandheid u«
ra flagtöffers wapende om hunne verdrukking te vereeuwi
geul
De Chef de Brigade Ruby, liet zich nopens dep Zwitftt
fee moed in zyne Aanfpraak aan bet Directorium dus hu
ren: Infantery, Artillery, Cavallery, alles heeft zy,
ra pligt gedaan, en er was alie dapperheid noodig, welk
ra de Republikeinfcbe Soldaateu kenfehetft, om Mannen
overwinnen, weikc de Olygarchie zo fterk had verleid.,
ra want, ik herhaal met myn Generaal, het is verwonder
ra lyk, dat Trouppes, die in geen 200 Jaar Oorlog badder
ra gevoerd den zeiven zo dapperlyk hebben liaattde jt
houflen."
ra Het waren geenzine fzeide de Chef de Brigade Sucht;
ra toen' hy lierDircftorium aanfprakJ, Ikf,ionen zonder kien
die wy inoeften bevegten, maar wel Mannen, gebote
ra om vry te zyn, dapper en gefohikt voor.dp Krygsoeffenij
gen: Hunne Standaarden moeten hier met luider pry
ra ken, en den Engelfchman tot getuige dienen van de meet
ra derheid onzer Wapenen. 'i'iotfch Albion, het uur vt
wraake ftaat te flaau. De Franfche Soldaaten wagten hr
ra met ongeduld."
De Prefident van het DiredoriuraMerlin, inzynantwooi
aan die beide Officierenbetoonde insgelyks zyn leedwezt
dat de wreedfte Vyanden van. Vrankryk gevonden waren ii
een Landhet welk ons in den ioopbaan der Vryheid w»
voorgegaan. Ds kotfen, zeide hyvan Zwitferlindwart
ra door de Republikeirfche gelykheidgeheiligd géweeft; w
ra vonden fmaak in het vieryn der gedenkdagen der Helvt
tifehe dapperheid, ep echter» iet is in het Vaderland vu
ra IFillem Teil, dat de haatiykfte famenweeffels tegen oozt
hei vorming wier den gelponnen; het is van den top dit
ra Betgenwelke de laatfte wykplaats van vrye Mannen fchet
nen te zyndat de Olygarchie tegen Ons die dweepzugtij
Zendelingen ontketendeS Beklaaglyke vergeeting vu
ra grondbeginfelenNoodlottig bederf van Regeeringen!'
Burgers van Zwitzerland', goedhartig, rondborüig, ti
ra' edelmoedig Volkfmaakt de hóoge beftemmingdie t
ra wagt. Befchouw de hpatlyke Olygarchie, neergeveld01
de ruïnen baaiermagt,dengeeftgeeven in de ftuipen een»
ra Ipagtelooze woede. Befchouw op uwe Bergen, in uri
ra Valeyen, het Beeld der waare Vryheid, die weder onèi
ra u komt wóonen. Dat de onftefflyke herlnneting uwti
ra Voorvaderen in uwe Zielen de deugden verlevendigei,
ra met welken zy zolangfcbitterden,en welke doordeeuvtl-
daaden uwer Dwingelanden niet konden worden uitg»
ra wifcht. De fchoone.Eeuw van Willem Teil ftaat wedo
ra voor U te .beginnen or.der de begunftiging Van veel vei
ra trouwen en de goede trouw; fluit de banden toe, die tl
vereenigendenkt dat alle Kinderen van ZwitferlandBrot-
ra (ter* zynen erkend geene andere medeftreeving dan ii
uwe liefde, en uwe toeweijingyoor de gemeeneMoeder.-
Alle deze Aanfpraaken wierden met .groote toejuiching ai»
gehoorden de plegtigheid eindigde met den lofzang aan Jt
Vryheid
Verders vind tnen weinig officieels nopens de Zwitferfck
zaaken, of eenige verdere Krygsoperatiendan koe kot
dezelve hebben geduurd, word gerekend dat zy bintei
6 dagen ty-dszeven duizend Zielen aan Zwitferla'nd hebbel
gekoft onder welke 400 Vrouwen die op het Oagveldge-
fneuveld zyn.
PARYS den 25 Maart. De Burger Talleyrand Perigord,
Minifter van buitenlandfehe betrekkingen, heeft het Diret-
.torium by Mrffiye,.gedgteerd-aGerminalC22lifaar;t>, bezigt:
Dat hy zó even jydipg had ontfangen dat het Flap van Co»-
ftitutie, aan de Bataaffche Conftitueerepde Vergaderi»|
ra voorgedragen, definitief was geaccepteerd.
Volgens berigten uit Italian heeft de Raad der Oudftea
van de Cis-Alpynfche Republiek geweigerd de TraftaatM
van lAIllaaitie en Commercie -te bekragtigen, welke de Gi-
volmagtigden van dieRepubliek met de Franfche Republid
hadden gefloten.
Van Geneve word gemeld dat de bewipdvoerende Ri«
aldaar, den 28 Ventofe 18 Maart) extraordinair was^ti-
gaderd geweeften daar in een ontwerp van Wet had ver
vaardigd die eerlang aan den Souverainen Raadzoude wof
den gepréfefiteerd, tendeerende tot het wettigen der Noal
natie van eerie Commiffie, gelaft mét het handelen over eW
Vereeniging van Geneve niet ue Franfche Republiek.
Men verneemt nog niets naders officieels wegens het *«-
dere gebeurde in Zwitferlapd maar in onze Papieren ww
gezegt, dat de Generaal Brune indé behaalde overwinai'l
zo veel zagtmoedigheid gebezigd heeftdat zelfs de Zwitfdj
van hem zeggen: Het Leger van Brune heeft Zwitferle
veroverdviaar de Generaal heeft de Overwonnelingen
overd.
het Land van Wead, het Canton Freiburg, en het grooi'
gedeelte vaB dat van Bern bezetten. De Generaal Scha»»1'
burg, wiens Hoofdkwartier tegenwoordig te Solothurn i»;
zal de Trouppes iu datCantonen in Argow liggende, W®
mandeeres. Zofinge, Lenzburg, Arau en Bruk, hebb»
Franfche Bcz^vingen. Het fchynt, dat men ook het L«
van Bazel en de zogenaamde Vrye Ampren, di.e zich do»
onbegrensde dweepzucht en hunne Vyandlyke gezindbei'
tegen de-'Frsnfcbe Republisk onderfcheideninsgelyks oe-
zetten zal. Edoch het fchynt zékerdat deCantons Zunc»
Schafhoufen, Lucern, gelyk ook het gc-heele Óoftlyke |i
declte vgn Zwitferland door onze Trouppe» niet zulltn
zet worden. d
Nog word in onze Dagbladen teg#gefpro](ep hét omwo
