hollandsche courant!
1
VRYHEID. GELYKHEID. BROEDERSCHAP.
ft
•1
X r y- F f
5- "£-a Si
tafAi
£3
By <Je WED. ANTHONY de KLOPPER en ZOON. te LEYDEN.
N°. 82. Van Vrydag den 9 Oftober 1795.
(.HET EERSTE JAAR DER BATAAFSCHE HRTHEIDJ.
br 0 c i-1 - -J v
o j- fc o C'
ff* o r "c; 2 2 -
b" zj u
c s-c ci-;
bc2 C c;
f c c
S^C'-TEïbc;
•s c S .8' g'
Sm >.<o
3 *o; *H r o k> tf v.
^Oc=ot;^c-~ov>
v.° Jk.s =Bi
U ifi C/ M
flT'.E
f e S-q
0> ff>
*1'
s g
UE«
v e
6 5
fc --H (U
o »«a w
0 -
G U-^j i5
T 2 t«
n «-5 v
te
t£
-•
52
3 Vr
es
GEËXTRAHEERD uit het RESOLUTIE BOEK van de
REPRESENTANTEN des VOLKS van VRIESLAND,
s ter Vergadering gehoord he: Rapport van de Gommis
fie tot de zaaken der Generaliteit, zynde van den vol
gende inhoud:
l^sepib
lil sljfSë |'i
06 2.S'-
C T A tl ^.ff. «i*
S Z -e - -■
Ci. C O c *-J *7
bCC/3 vy jO'*- t»
C. c~ C Si
-'«!
»c -
n r. v
MEDE-BURGERS!
De Commillie tot de zaaken der Generaliteit heeft de Eer
van ter deliberatie van Uhaare Committentente brengen
«en Concept van het geen volgens baire inzigren, tot het zo
uoodzaaklyk redresin de zaaken van het Algemeen Bond-
- genvotfehap der zeven Vereenigde Prövintien, der Genera-
liteits Landen cn V3n het Landfchap Drenthe, met een vry
iwaaifchynlyk uitzigt op een gewenfcht gevolg diend in het
.-werk geliefd te worden, en het welk indien al niet in allen
j -deelen voldoende, echter zo wy hoppen.een onwraakbaar be-
,-wys zal opleverenvan den yver waar mede wy deze onge-
\voone en gewigtige tarfc hebben bearbeid, en van den eer
bied voor de Rechten van den Menfch en Burger, waar mede
wy bezield zyn. Schoon wy deels wegens het gevaariyke,
dat er in gelegen is, om het oud gebouw onzer Regeerings-
form af te breeken voor dat het bellek waar na het nieuwe
,zalen moet worden opgetrokken, van deskundigen ont
worden, veel min goedgekeurd is: deels, om dat het Volk
wiens Souverainiteit wy eerbiedigen nimmermeer de groote
vraag heeft beflift, zal er al of niet eene Nationale Conven
I tie, met de aanziènlykfté machtder Republiek-bekleed, wor-
.h'<len zametigeroepenen daar getleld? deels, ora dat wy het
onbegaanbaar rekenen met de verplichtingen aan onze Méde-
i "burgersdie w.y de Eer hebben van te vertegenwoordigen
■dat wy voor en al eer de wyzeop welke men zig zal gedrav
^en omtrent de grooteen fchreeuwende fcbulden, waarmede
deze en geene Provintie boven anderen word gedrukt, na de
T>eginfels van bjliykheidmet onderling genoegen is geregeld:
dat wy reeds voor zulk eene noodzaakiykc reegeling de deur
tzouden openen, waar'door in de onderfcheidene huishou
dingen der Provinciën veele verwarring zo niet eene gevaar
lyke ©ntevréedenUeid zou indringen; fchoon wy om allen
'dezen in het Plan eener Nationale Conventie, zoals hetzelve
door het Committé tot de Algemeene zaaken van het Bond-
genootfehap te Lande den 29 Mey laatftledens, ter Vergade
ring van Haar Hoog Mog. ingebragt, nog dien zelvendag
van de Gedeputeerden der refpe&ive Provinciën overgeno-
vi»enom in den haaren breeder gecommuniceerd te worden;
fchoon wy ons om bovenftasnde en meer andere redenen,
'met dit Plan eener Nationale Conventie niet kunnen verceni
gen. Is her er echter ver afdar wy aan den anderen kant
•.jyiet overtuigd zyn van de dringende noodzakelykheid, zo'
«in bet ontwerp eener betere Conftitutie voor het Bondge
nootfehap'ten ipoedigften in gereedheid te brengen, als om
in dien tuffchentyd zulk écne verbetering in het te^enwoor-
<lig belli!ur der zaken van bet Bondgenootfchap in te voeren
waar door dn Gemeenebefl onder den Goddelyken Zégen,
'voor het dreigend gevaar eener gehcele vernieling nog eènig-
lmts kan worden beveiligd.
Elk die tot 'op den bodem doorziet, zal immers gaarne er
Lcnner.hoe de Unie van Utrecht, welke dus lang de eetiiglle.
Conflitutie voor'het Bataaffcbe Bondgenootfchap heeft uit ge
t - maakt, en welker onvolmaaktheden de Nederlanders, geduu
rende laatfte,belde Eeuwen, vooral door toedoen van eeii
2
traagd wordedat in fteede van pen nieuwe Conftittotie een o
nieuw flag van inconjlitutioneele heerfebappy jaaren agter- een 2 - c B
ons deel zyja dat zelfs verkeerde driften cn onftuimighedenw i
meermaals de gezellinnen van liet openbaor bewind in onrus- r 6
tige tyden een 011 gelukkigen invloed qp het ontwerp van 0 p o
Conftitutie verkrygen.
Maar hoeveel Perfoónën zoud gy naar de Nationale Coh o ft g <u
ventie moeten afvaardigen J c
Moet gy hier in met de volkrykheid.van onze Provincie ^2§'P®'5-*S
in vergelyking met die van andere Provinciën te raade gaan «g c w g 2
Dir is het gemeenxaamfte gevoel2 S
■\Vy fchroomcn niet van het zelve eenigfints Te^erfchillen, g o
en onze meeniug onbewimpeld voor Uiieilen bltfot te leggen, s-.ïg k ^,-p
Vooraf moeten wy U nogmaals herinneren, dat de Con-^t^ t tvX n
ventie, zal zy haar doel bereikenvolgens ons begrip, uit ^,5 H"o
eenige'deskundige Lieden moet beftaand;c zig met het ont- vjj S o*
werpen van eens Conftitutie voor het geheele Bondgenoot- gg ^5%
fchap eeniglyk zullen bezig houden. S
'C rC!
CJ ♦i, f
t> *0 p be 'f*
S
fu- C p* C 'i- tl fcjg
c\c4 u 2 2
21 e. t- 2
G H f. K S
fï 1 4#
m tn 0.
r> 3 i> O JJ
s £^t< S
P-f J'CC5>
tr tf. Ci
v:
o
w -f- fr
Q J1 5
-H -
c 5?~v
c O
o öO
'3D CS
o GS
2 M
-Sa
-
De ondervinding nu leertdagejyksdat een talryk gezel- ■u o J t
fchap even weinig als een' te klein aartul van Perfoonen tot jf 5 2 öc.-g Ja
eene geregelde werkzaamheid, en tot afdoen van veele zaa Sjg'.SfSÜ ti ScS"'
ken binnen een.kort tydbeftek géfchikt is. De middelmaat j id
is ook in dezen koftelyk; en hier uit volgt, dat de Nationale 2 Z d
- 9.%: h dV3-o
Tc ha ad e''zodanig qirdervondew hebben dar men eene gèheele
verflapping onzer Nationale veerlcfagt, en dus de volftrektfte
ondergang van dezen ftaat met reden daar .uit veel vroeger
1 >Lad mogen >erwagtendeze gebrekkige Unie, zeggen wy.
■V 'moetdoor eeneberere, eene met de onvervreemdbaareRech
"ten van den Menfch en Burger overeenko.mftigeen op de
gronden van Vryheid en Recl'wvaardigheid ruftende Conftitu
tie voor hetBondgenootfchap der Bataven worden vervangen.
Een-genoegzaam aantal van doorkundige en eerlyke Vader-
landers moet zonder uirftel door de Leden Vfcn het Bóndge-
ilootfchap, der Bataven worden vervangen.
Een genoegzaam a'antal van doorkundige en eerlyke Vader-
land|i moet zbnderuitftel door de Leden van 'tBbndgcnoot-
'ïchapieder in de zyneworden benoemd, om in 's Hage,
-of liever op een andere plaats in deze Republiek, met den
vereifchten fpoed byeeD te komen.
Dit gczelfchap, uit den bloem deT Nederlandfche Natie
gekozen
■''Conventie
Het ontw
Rïiocrtlcbap
Conjlitutiewelke de oude gefchillen en plichtverzaakingen
waar door deze Republiek meermaals op den oever des ver-
derfs gebragt is doet ophonden; moet de eerfte en ecnigfte.
behioeijing van deze "belangryke Commiftie zyn.
Zig daar op met allen yver toe te leggen daar aan onbe-
zwceken voort te werken, en dit onwaardeerbaar gefchenk
,aan het reikhalzend Volk binnen den kortft rnogelyken tyd
'aan te bicden dit alleen moet zy ten oogmerke hebben.
Dat haar Plan van Conftitutie aan Hun Hoog Mpg. overge
leverdonveranderd ter kennis van her Volk gebragt, door
het zelve ondc-rzogtbeöordeeld goed- of afgekeurd worde
dit moet zy gaarne gedoogen ja onder deze voorwaarden al
leen moet zy baaren arbeid beginnen en voortzetten.
En het is om deze redenendat wy zulk eene Nationale
Conventie wel aan den eenen kant in haare werkzaamheden
tot het ontwerpen van «rene Conftitutie gericht, zo onafhang-
lyk willen maaken van al het gezag van Hun H©og Mog. e»
van het Provinciaal beftum als mogelvk is; dat wy haar wel'
met alle die magt zóuécn willen bekle'eden, welke zy tot een
gelukkigen uitflag van haafe bezigheden nodi£ heeft; maar
dat wy het ©ok aan den anderen kant zeer onvoegzaam cn on
veilig reekenen, om aan deze Vergadering eenig publiek be
wind toe te vertrouwen haar met het beduur over de Land
en Zeemagt, over de Geldmiddelen en», op te houden en dus
aanleiding te geven dathetwerk der Conftitutie buiten nood
zaak en -tot gioofcv fch^e van het Bohd^tttpoifcha^ vee; vez
2 c:
o 4»
O
1
a 0 f= t
w
e
O
c:
C- zi
C C
A* *->
±£- 'éi bD y
Stórr
MÏbÜ
ffl ff A l- -
O llï'S 5^
- Tffi
ffo 5 I 5
c Q
;esU
2 -
ff*. 2 ld
c- Z 2 - O
,r -o e g I
- "'-c
g^kagRi:
TT
G QJ u
y a
r& GZ fr] a Xj ci O
Conventie'zal zy aan den billeken wenich der Natie vol
doen, ni.et uit te vëele Perfoonen beftaan moeC
Een gerai van vyftig kundige en weikzaame Nöderlanderen o\0 g
zou waarfchyn'lyk tót dezen arbeid ruim groot genoeg, en S o
reeds 111 ftaat zyn om, in de vereifchte Qommittéx alge H g
deeld, met den inecfteu fpoed, en met de gelukkigtleeen-
ft e urm ig he id het groot gebouw dor Conftitutie op tc trekken,
Het Plan van het Committé van Bondgenootfdiap moctl g
noodwendig een veel grooter aantal van Leden vcre.fchcij
naar dien deze, volgens het zelve, tevens met het iiougfie be-ré c
wind van zaaken zouden bekleed zvn. 2 d d
Men begrypt weldat hier iu het voornaam ondeifcHeid o,3^
'tuflehen dat ontwerp en het onze geleegen is. O 5 g O
Tot deze Vergadering van omftreeks 50 Per(oonen_m°et nu c
Vriesland een zeker getal van Leden leeverea.
Maar waarom juift in evenredigheid van des zelfs Volkryk
heid? waarom niet liever in dezelfde evenredigheid, wellfe
nu reeds in de befognes in 's Ilage waar in by hoofden g.e-
ftemd word, plaatze vind: namelyk, dat Hollan.d naar de
Convenrie het dubbel getal van Perfoonen zende, van het
getal't welk clic dér andere zes Provinciën daar in zoude
hebben. I
Dit laatfte zouden wyUom de volgende redenen wel willen
aanraaden.
1. Zal de Conftitutie voor de Bondgenooteh hejizaain^yö 4
riah nibct zy de byzóndere Ud.a'jgens van de refpeélive Pro
vinciën, welke te vobren. dikwyjs ftrydig waren, op hep 1
naaiiwft verceirigen, en een groot' Ration aal bejang tot thind *1 P c
brengen. De byzóndere beJangens .der Provinciën moeten o, £<2, S -
derhal ven in de Cohftitueerende Vergade ring niet 'verwotf/'-u^ g ro- a
niet door een ovemuigt van eenen anderen aart. onderdrukt 7 i ~d
i> <t> cn -
O i- ff <3
ff-- --pftj
Heerszuchtix Hnis, zo dikwyls en tot luinne onfiereekcnbaarol tventie opgemaakt draagd de goedkeuring: van het Fricfche'
afgezonden.
2. Hier by komt nóg uwe eigene veiligheid.
Steld,het ontwerp van Comiituiie, doordeNati<jnale Cion-
Volk niet weg. r>e doprU benoemde Gecommitteerden vooi'-y- y
zagen 'ditmaar hunne fteromeh wierden door eenc meerder e E ,efr,
hcid van deze of geene Provincie, welke zy aan een coi bier "g '2
toe niet aangenomen Staatsregel te danken bad. gelmoor.'. 4ip g>:; H 'iy-
Hoe zoud gy verantwoorden by een Volk 't welk nu nier 3 g C -
meer gtlyk voorheen, onkundig is van uwe Procuratien of p'jj
dezelve blindelings en beevend onderfchrvftmaar liet weik-^ v "Z c -
weetdat gy geen recht immer had om de gronden van' onze c "c jf o S C.
Conftitutie, welke reeds gelegd of met deszelf- roeftaipming v g c j E f
nog niet omvergehaalden verworpen zyn, f ondovmynen of^Egeff2fï2-eiff.£ia
te verwoeden. Gcrudcr znlt gy dan den niiflag kunnen af- ir S p =-e
wagtenbeter zult gy U ten allen tvde kunnen ver oitwoof- -
den en op vader gronden zal bet FriefclieV"lks - Reclu daan,
wanneer gy zorge draagtdat uwe Commiflie tot de Nationale
Conventie aan de reeds bekende en aangenoomene gewoonte s
in de Generaliteit» befogn.es evenredig zy. ff «at J S
Wy zouden U dus wel raadeu durven te befluiten, om ffi/chêrff; ff rg
4>
wg. 5'ftg
reeds gewerkt word, op elkandeten moeten .hebben
befpnaren aan uwe Gecommitteerden in *s H ige een ampele o
laft, onder de nodige precaution zoud kunnen toezenden. r; g^o o u
Dan er word nog meer, er word een veel fpoedk'cr wer- S'g «w a.£ '-Cr
kend hulpmiddel vercifch;, zullen wy niet eerftdaags den H 7L
^ewifTén ondergang van ons Vaderland bekeven. j: g
T3 -
"O
a c r "'«b. c
5 «*54? cT*° 35-ë-
g I EJ>^s t-ö 3' >~Z E
§5 e 4t -'c- -
De zaaken van het Bondgenoot fchap zyn, zo verre vefach- - g wö 17 w 0 - v<
terd; de beraalingen der refpeétive Provinciën in de gedrage- <2 E -r c s 2 2 k~
ne Confenten zyn zo gering en onevenredig, de middeleny up o o. 5 S-5 *3%
om dit kwaad te verhelpenzvn zo zwaken worden dage- S
lyks zo onvoldoende bevonden; de voTderingen der onder- 5 g S o'ty&y
f*cb/if/lllf\Q C/S m 1.1 i 1. *Ol J n J L 1111.'M - W W I J q, CQ g Q Cl
M
1
2
•s £5 Y
fcheidene C.ommittës tot de zo nodige herftellingvan onzege-j S
fluopte Land- cn Zeemagt zyn zo groot en tevens zo rechtma 2
tig; dc vertraagingen en ongelukken door eene aanhoudt ndèQ
wanbetiaiing voroorzaakt, zyn zo blykbaar en doodelykta g
de deliberatien en befluiten van Hun Hoog Mogenden gaan
doorgaans zo langzaam voort; en worden door herhaalde
cegenfpraak enoverneemingen zo lang opgehouden, de .5 o g
verWarrinsen en kihhelareien daar uit peropvY'n zvn reeds7.0 c>
5.2 >.yt
CsJ. a o J
<-■ «•- w. o r-
ti qj bc
cq-3!--; B.S
r. C CJ
üS-S
3;
verwarringen en kihbclareien rtaar uit gereezenzyn reeds zo
nieentgvuldig en heilloos, dat wy het einde, wsSrop dit al-,
(les zal moeten uicloopeneencuitkomlfwelke doNattonal»
Conventie, al kwam zy, nog heden byeen al bragi zyhattr.
•ontwerp kinnen 'den kortft rnogelyken tyd tot volkomenheid»'