VRYHEID. GELYKHEID. BROEDERSCHAP.
HOLLANDSCHE COURANT
J3 «SS
^is-sslüss
V
By de WED. ANTHONY de KLOPPER en ZOON. té LEYDEN.
N°. 65. Van Maandag den 31 Angufty 1795,,
x
HET EERSTE JAAR DER BATAAFSCHE VRTHE1Dj.
PROGRAMMA.
J*s
Ki
C .W
"1 7? 0
3h;
•3 3 ,ri
S;J<
O >■- <u
O c X o
iü U C
5.5.
1^3
s's5!
1» C
u
e "tóf S
iS'C ■- k 3
jc 'P
-S4£
n 3
O
2 o 5»
."es
c '3
i *7?
K.
s
IsOm T?
■UcZcTvc
uitdrukTyke aanwyzing, van te zyn uïigegeeven door dc AV.g?j j2
derlandfche Maatfchappy/óf Nut van *t Algemeeneu die c j-
daar en boven drukjvyze ge/lemptld zynmet de onderteke *J
ning van de tydeJyken Algemeene Secretaris. w.
EXTRACT uit het Reces va:.
den Uecontinuccrdcn 4; g -
Extraordinair en Landdagin July en Aug uil u-s 1795x Èc i
binnen de Stad Zftphen gehouden
H'o 'nsdag dep 5-Angujitis 1795.
het ontwerpen van eencConftitutie.om die binnen zekeren, 5 S:3$ o "5/5S5 c
zo kort mogelyk te bepatüen tyd, ter sts - a' -v
goedkeuring van het Voik te brengen
zynde, vervolgens te worden ingevoerd
conforinité van het ingekóiiten Plan, nog zoude kunnen voe
gen, 'het binnen gelyken tyd ontwerpen van een Plan tot al
ge me ene Wapening Van het Bataa fiche Volk dat w.ydera deze
Vergadering behoord te zyn, onafbanglylc van Hiin f-föö;
MSTERDAM den igdei \van Oog/lm daad 1795. De
Maatfchappy: Tot Nut van Algemeenheeft des
11 ga 12 dezer, alhief, naar gewoonte, haare
Jaarlykfche,'of Algemeene Vergadering gehouden..
'lam zynen aanvang opDingsdag, 's morgens ten half
negen uuren 'mét een treffend'Vocaal en IrtftrumentaalMuzyk,
gedirigeerd en gecomponeerd d©or. den Organift cn Örcheft-
meeftex HARTOLOMEUS RULOÊPS, onder welkMuzyk, "Óy refumtie gedelibereerd zyadc", op het ingekomen Plan-Si
eene aanv.ienlyke Commiffia uit de Reprefentanten van het i ter lamenroepiag der JNatiohale Conventieby Rélojiitie'g o
Volk van Amftexdam benevens den Maire én de Leden van j van den 18 April laatftleden tot examinapk: van hétzelve-be-__r
het Commit! van Juftitie, in de Vergadering ingeleid werden. noemd, met en benevens de daar
De Voorzitter CAS PARUS RE NSING' opende dezelve daarop j de minderheid der Leden van
met eene Redevoering ten betooge, dat de deugd de vetltgUe
en dutirz^am/le grond/lag isvoor een vry Gemeen eb dlwelke
Redevoering telkens door deMuzyk vervangen en ten i 1 uuren
gefloten werdr: waar i\a de Medailles aan de Burgers MAR-
TINUS BODiSCO, JAN VAN OUWERKERK DE VRIES
en JOHANNES VAN LAAR, werden ter hand géfteld, aan
welke dezelve op de loatftgehoudene Algemeens Vergadering
tegelyk met die aan de Burgers UENDRIK. WESTER, Schooi-
meefter in At Oude Pekel - Aa en HORSTTGSuperinten
dent te BuckePiirgbeiden nu niet tegenwoordigvoor hunne
Verhandeling toegewezen waren.
De Vergadering zelve haare werkzaamhedendés middag»
ten één uur begonnen hebbende, is uitderzelverHandelingen
gebleken, d.at de Vraag: Welke invloed heeft de Naarfiig-
beid-, zo op den voorfpoed en het waar gelük van ieder
ménfeh in hetbyzonderals op het welzyndèrMaatfchappy
in algemeen En welke zyn de mceftgefchiktc middelen
om dezen pligt, door Lieden van allerlei rang, meer en
meer te doon betrachten?,, het beft beantwoord is,in twee
Verhandelingenhébbende de volgende Spreuken
1. Het kojtelyh goed des menfchen is d'cs vlxtTge'n.
SALOMO.
«2. Magnus ab integro Sceculoruin nafntur ordoi
V'IRGILIUS.
"VVeshalven ann de eerfté de Goudenen aan de tweede de
Zilveren Medaille is toegekend zvnde de Schryver van de
eerfte WILTETUS BERNARDUS JELGÉRSMA, A. L. M.
PUjl. Dodor en Pred. t.e Boxutn en liVéJfum in Friesland, en
de laatfte JOHANNES VAN LAAR alhier.
Verder, dat de npgtgeevene Vraage\ De Gefchiedenis van
Jofefiheen Schoolboek, het beft beantwoord was, door de
Verhandeling onder de Spreuk: PrpdeWl 6? dclcftari', aan het
welk dan ook de uitgeloofde Gouden Medaille is toegewee-
rzen blykende dèszèlfs Schrvvef te zyn gèweeft: WILLEM
VAN OOSTERWYK HÜLSHOFF, in deszcls ieveiiPiopo
nent onder de Doopsgezinden.
Een en andere Prysvraag'e, herhaalde reizen door de Maat-
fchappy opgegee\ en/en nu mede niet voldoende beantwoord
zynde, heeft de Vergadering goedgevonden, dézelvq-in te tick2
kenwordende nu de Votge.ncie vraagen, om te beantwpordeh
voordeh eerftên Van Sprokkelmaand 1796, opgegeeveh.
1. Welke zyn de befte middelen om den genieenen man met
den. inhoud des Bybels, méér en nieer beleend te ma aken?"
a. Welke is het befte middelom den Sfaat, en vooral bet
platte Land* van bekwaamé Vroedvrouwen te voorzien
3. Daar over het algemeen, en vooral onder den gemee-
pen man,-eene met de natuur van eerftgebóren Kinderen
geheel tegenftrvdige handeling omtrent den leefregel gehou
den wordwaar doof de Maatfchappy in de bevolking veel
nadeel lydtis de vraagWelke is de befte wvzeom
Kinderen, van het tydftip der geboorte af, tor den ouder-
dom Van één of twéé Jaarenwat het lichaamlyke belangt,
w op te voeden." -
4. Eené Ncd&rdüitfche Rndirtihiitaof Schoolboekom dé
.gronden onzer taai, duidelyk en bevattclyk onderwyzen.
5. Een Cyfferboekom in de plaats van dat van Bartjens
•^nz. gebruikt te worden.
En om te beantwoorden voor den ee-rften van SprokkeL
re.*and 1797, geeft de Maatfchappy by voorraad, de volgende
•vraagen op:
1. Eene duidelvke cn leevendige befclirvving van JESUS
n Godsdienftig en zedelyk Karakter, geduurende zvne Ver-
keering onder de Menfchen; met vpordragt in hoe vefre
hetzelve tot een voorbeeld ter navolging voor alle Chrifte
nen kan en moet verft rekken."
q. Daar Luiheid cn Schaamteloosheid veelal de oorzia-
„iken zyn, darde Armenkaften dagclyks door nieuwe laftefl
gedrukt en uitgeput worden: wat middel is er, om den
yver en werkzaamheid by den minvermogenden Burger op
te wekken? En hoe kan men beft eene édtlc eerzucht in
hen ontfteeken en onderhouden?"
5. Een Natuurkundig Schoolboek. In vier Deeltjes, met
aanbieding van een dubbelden Gouden Medaillevoor het
befte der goedgekeurde.
De Maatfchappy voornaamlyk werkzaam zvndevoor het
wel zyn van den minftvcWnogenden Burger, en hit Schoolwee'
'zen. vordert van de Dingers naar den Eér-Prys, in eene
Gouden Medaille beftaande, of voor de naaftbykomende en
mede goedgekeurde verhandeling, in eene Zilveren Medaille
voor ntf en uitdnilckelyk een bevatlyk en onderhoudenden ityl
-yjo veel mooglykhaar den volksfmaak gefchiktZonder deze
js elke Verhandeling, hoedanig ingericht, voor hsiar nurre-
j0O<:, Zy vordert ook eene nauwkeurige en volkomen vér-
myding van alle Godsdienftige en Staatkundige gefchillén
als komende deze geheel niet overeen met den waaren aart
Lrarer bedoelingen.
De Verhandelingen moeten vóór of op den beplaaden tyd.
nvet eére andere hand dan die des Schryvers gefchreevep,
met eene Zinfpreuk getekenden vergezeld van cen gezegeld
Billetwaar in de naam en woonplaats des Schryversen van
bui ren met dezelfde Spreuk gekenmerkt welke onder de
verhandeling geplartft is, zragt vry vérzonden worden aan
G. BR EN DÉR k ÉRANDIS Secretaris der MaatCchappy,
op het Cingèl over 'r Leydfche Veer te Amfterdam.
Voorts berinnerr de Maatfchappydat zygecne Werken voor
de haajre erkent, dtn die op écsialis n tel voorzien zya, f*et
S Sa. 0
T3 c 3
t>- fci T éi
N 2 - c
g 2.S2 S-a
c o w
Cs «ca
3 O CN
S.-S 5 e s - g
r. u - w c.-; u.
«e e =2
5 C. O C - E -CS
J=-« =J bc. w CJ
o
o
CO
1-1
711
u S o
g
3 =-»
igh
«SI;
pd H
S->
-C
K s i
-J SrJ; C
sis;
Jh-2
Sf
O o C-c
U e
.d
<-
■bi
C
'I
W 4J
ij
-'o
C o U,
V O
v »r bis
ssi-a
c 1
O M
ff o.
.5-2 S fr*
vh k r- v; ÖO S 'Z
J, -J -z: D M-.»- cv
-ff K tx
"U 35
- 0 *5
-- O
o )r cï>-~-
ja
ra'Jj. i -Vïi
nig Gerichtshof, ais Let Volk zal goedvinden daar toe ce be-gd d
noemeni ^2
Dat aan deze Vergadering geenc dc minlle macht of gezag
in de Regeering behoord ie worden tocgeliaanja zelfs om 5
allen byzonderen invloed te weeungetne Leden van Re-
geering tor dezelve behooren te mo,gen worden vt rkoorc-iiq
terwyl het hier atinkoiat <>p de onWikhaare V'eltiging van de 1
Rechten van den Burger én dus het Bataaflche Volle in di;
geval, geer,: zuiverder Plan of 'Ontwerp ver wachten kan als
uit handen van jfitergen huiten ec-nig bewind zynde.
En eindelyk dat tie. Vergadering vw» Hum hoójj mbg. pró
vilioneci behóórd te blyven in .Volle kracht cn werking.
Heeft dc Vergadering, zig conformecrcrde met het Inatt'C
aangetoogen Advü^goedgevonden 1 n verftasndcGéconï- -
mitteerdens au wegens deze P/«tvii\cie ter Geneuditeic- te
aurhoriieérenon ter Vefcgaderjr.g van Hun HcxogMog. té
declarfcerendat de-Rrovvii0irede Reprder.nt-.-n des Volks
van Gelderland, zonder yoof als nog, te'kunnen fnftêhijncn i
tot. hec daarftellen e<'tier ^..jjionaie Coö/étitic, vermeene n dat
v©oraf 'eene couftiruceri'aHLvVerp altering-, uitvoerend of wet-
geevend Gezag, cn de» h:;lvé« 2ontk'r ccnig Collegie van Re 0,0 o
geeringte vei vangen behoord te.wovden benocnfd en vaftge-
fteld, op den voet. by het voorenftüande Advis vervar, met-i''^ 2
deze bepaaling nogthans(fat ter verkiezing der Leden, tot •i'.g
dezelve Conftituterende Vefgsdering niet behooren te vvor> .ti
den geteld de Zielen, maar alleen opgeroepen dc M-nsper u.
foonen. bereikt hebbende den ouderdom van 18 Jaaren en /r 12 XL
daarbóven; voorts, uit de 10, oöo derzelver benoemd één >0.^ Ij
Vertegenwoordiger, om de koften. zó veel mogclyk te evitee'ld; J
ren, eH 't bolgénd Geflacht zo weinigmogelyk te verbinden, '«'f2
terwvl ook boven dien, een ai te groot getal Perlponen tot r-
dat Wérk--» boven een middeln^arig getal niet te prcefereerer, /j-c
is4 dat de Provinciaale Quotes blyven, zo als dezelve thans 'f 5*
gereguleerd ^yn. r
En zal hier van Extra# aan gezegde Gecommitteerdens X g
worden ingezonden tot naricht. h-3 S
Pro Nero Extra ft u. yt c g r;at!
(se- J J. SLUITER., 3 .2 ÏÉI .5 c
Wyders ziet men de navolgende circulaire Mi five van de Q e
Prvvifioneele Reprefentanten van het Volk van Gelderland aan g '5
de Reprefentanten der andere Provinciën: t- ^.r3^
VRTHFADGELTKNE1D BROEDERSCHAP. 2 t H c - i jj'| J 3
MEDEBURGERS! tl«iB
- c -A' 3 -o >-^ 5
-fi e t r i- o
o S'.'J S - 4- 1 Z,
^ss,->Q-g;
Kh.o -o sa jq
2 oï..
;s!3
r='3
cg E .3-2
T| S
CO '3 W G
«s-ïi
-C
ta pi o.
H 'dZ
C O
TC
c.S -!
i—,
t '2
I - .c
S A 3. s g S
:33 ar
5 sSSg
0 3 5j 5 S
n.-ï S{ g
S cj S C o
1 cc
R o l» ow
1 C -J T3
D 2'
Sii«M
"J 5 2-£?
i?S o
<i» -c; A.
"2 C;
c 5.^ 5^1
ij
ge weeft. Wy hebben na rype overwceging
in de gevolgen zó allerbelangrvk.ft Ituk, vermeend ten dezen i
ópzigte te moeoen tiéemen de Refoli^rie welke wymet Com- u
fminicatie tevens van de voornaai^fte Mbrivéïidie ons be-pj^^jf
«Aait in deier hebben bepaald, dienftig geacht hebbel, terJs! S34
kennifle van de Bondgenooten te moetea brengen. 1 w >-■ B'
P. ofl/.e Kclültftiezn!t 'i <"2 S S a
- - -- c,-^ - c4 o S
c. -rs
Uit bet Vygtvoegd Extra# van gcm.
U. t-W -- r
CU
R a 9j.vt V q,
if. 5 55^
a A, *3 s -c r- ff w
C c Is 'RJ!i •- 2
5-3-
crvolRens te doen overgastn, in handen van dc za-mteroe
pene Nationale C*n-jcntit.
En Iner voor pleiten ottzes iazicnj verfejieiden zeer gefun
deerde rédenenvoor eerll din is het oms voorgekomen min
Staatkundig'te weezén, ten aanzien zo wel van' het binnen
als buitenland? Beftuurdoor eene kortflondigc Tuficben - Re"-
geering, Welke utterlyk na verloop van «en Jnar wuderom
dooreen nieuwe orde van Zaaken ftaat te wordeii vervangen, k; -a
Iter oudé, hoe geer ook gebrekkig. Gebouw, af te broekenSo gj Ifgb g g^-S'S 3 •-c
zonder een gdgd bedek door een nieuw te hcbb.en. Vrankryit kj C'S ..A'^ js«< c
heeft, Belaas! ondervonden, wat bef zy, ecnc tydclykc Re ^5 5 <S c' 5- vr~ S .1 "5 2
geering, zonder vadgedelde Coniiitutie. -^,Duar benevens 2 c - - j
kunflen wv niet óntvdinzen^datf
eenmaal dè' Maat oyetgcevende,
ring, door hun benoemd tot het c
bv aldjen "éns menfcfielyke zwakheden van Héerfchzugr en
Eigenkaar in dezelve dé overhand kreegengfootelyks in ge,,
vaar Haat. van zyn pas verkreegen Vryh'eid en SouverainitenJ
te verliezen .en veel eer een Wet, daa'eei) Ontwerp, van eeV
Gonftiiwie tiroiitfaiigBh:'