LEYD SE A". 17*|. »<Sï «5, U A A N D A G VERVOLG van de MEMORIE van CONSIDERATION, over de vorderingen van de Kroon van Engelandten opzigteder NEDER.L AN'DSCHE OS T- INDISCHE MAATSCrtAfPY. Ondertuflchen hadden de verzekeringenwelke door den Ambafladeur van Zyne Aller - Chriftelykfte Maje- ijieit by dezen Staat, den Heer Hertog DE LA VAIJ- GUYONaan verfcheiden Leden van het Bewind op «ene zeer verplichtende wyze gegeven warenwegens de ge legenheidwelke de Nederiaodfche Maatfchappy in Vrankryk zou kunnen vinden, om van daar aan CompagniesBeZittingen in Indië, de nodige Alliilentie te bezorgen .Bewindhebberen tot bet befluit doen komen, om van hunnent wege» twee Ge deputeerdens naar Parys te zenden, ten einde daartoe by het Minifterie vandatRyk pogingen aan te wenden. Hetftrekte mitsdien Bewindhebberen tot een byzonder ge noegen, van dezelve Gedeputeerdens, kort naar hunne aan- komit aldaar, tererneemen, dat by Hóogftgemelde Zyne Ma- jefteit goedgevonden was een aanzienlyk Renfort na Indië te zenden, waarvan een gedeelte beftemd zouzynter befcher- tning en beveiliging van de Kaap de Goede Hoopen dedienft door de daadelyke uitvoering van dat voorneemen aan de Maat- cfchappybeweezenis van diaimportantiedat dezelve beter .gevoeld dan uitgedrukt kan worden. De Brievenwelke men van Compagnies Gedeputeerdens in Vrankryk vervolgens ontfingalle vervuld zynde met de over- -tuigendfte blyken zo vaH de byzondere Proteftiewaar medt Zyne Allerchriftel. Majefteit 's Compagnies belangens ftoeds "bleef begunftigenals van de gediftingueerde benevolentie "welke men omtrent die belangen by het Franfche Minifterie ff eftadig ondervond .konden Bewindhebberen niet anders dan groote heop'fcheppen, dat de bezittingen van de Maatfchappy, •die voor 'sVyands overmacht zouden «ebben moeten bukken, door de hulp van Vrankryk denzelven weder zouden werden afgenoomen. Zy meenden, uit hetgeen hun door Compagnies PSedeputeerdens te Parys was bericht, wegens de afgegeevene ordres aan den Heer DE SUFFRENte mogen verwachten dat Trinconomaleop het Eiland Csifo»reeds ontzet zou'wce- 'zen, terwyl men inzonderheid veelreden had, om te 4enken, dat ter Kufte van Goromandel de Trouppen zoo van Vrankryk als van HYDER - ALY, de Engelfchen reeds genoodzaakt zou- den hebben, Nagapatnam weder te ontruimen. Hoegunftiger nu deze omftandigheid van zaakeh zig voor de Maatfchappy liet aanzien, des te treffender moeften vóórhaar wezendegerugten, wegens de geteekendePrseliminairen tus- fchen de Hoven van Spanj'en en Vrankryk ter eenre, en het Hof van Engeland aan de andere zyde, en de hardeen ondraagelyke "voorwaarden waarop men wilde, dat Engeland by die Pr.xli- minairen aandrong, met opzigt tot de Republiek, en welke rvoor de Ooft-Indifche Maatfchappy van zeer verre uitzigten üEouden zyn. Diegerugtenaan deprxfidiaale Kamer mcerdan waarfchyne- Ivk zynde voorgekomen, hceftdezelveterftondeenebuiten, gewoone Vergaderinge van XVII. hier in 's llage befchreeven, ten einde te bersamen wat erter zaake voorfz. Compagnies wege zoude beh.lopen te worden verrigt. En Zyne Dooriiigtigfte Hoogheid de Heer Opper - Bewind hebber heden die Vergadersnge met Hoogftdeszelfs tegen- •woordigheid-vereerd hebbende, heeft aan dezelve kennis ge- gieeven dat volgens de berichten die men van Je beide Mini- diers van de Republiek aan 't Hof van Vrankryk oiitfangen had door het Hof v:d Pingeland als Conditiën van de Vreede gevor derd wierden de Stad van Nagapatnam, met deszelfs ondcrhoo- rig gebied indien het een zodaanig mogt hebben en voorts de vrye Vaart in de Oollerfche Zeeënwaar door men thans wift dat Engeland verftond een ongelimiteerde Viart in alle de Oofterfche Zeeën enKanaalen bëpaaldelykoekkngsen door de Molukkoos of-Specery -Eilanden. Alle de refpe&ive Leden der Vergadering, met Zyne Door luchtige Hoogheid op het levendigft gevoelende, dat de voorfz. vorderingen van het Hof van Engeland tot niets mindertendee- jen, dan om de Nederlandfche Maatfchappy hetajlereflentieel- fte van haare Bezittingen gn Voorrechten te ontneeinenenal- zoaan haar eeDdoodelyken flag toe te brengen,hebben cenpaa- rig geoordeeld, dat men het nimmer voor de Participanten van de Compagnie zoude knnnen verantwoordenindien men van de kant van de Maatfchappy niet als nog alles wat van haar af hing anawondeten einde de voorzeide zo onregtmaatige eis- fchen van de Kroon van Engelandlangs de meeft gepafte we gen zoude mogen worden tegen gegaan, en de Vergadering heeft over zulks zig verpügt geoordeeld aan de Leeden van Hnn Hoog - Mog. de rcedenen op te geevcnwaar ap zy haarc hezwaaven over de meergemelde EiiTchen van de Kroon van JSngeland lüeend te moeten gronden. Hier toe dan by deze Memorie als nu overgaandemoeten Bewindhebberen al aanftonds aanmerken dat de Stad van Na gapatnam in het Ryk. van Tam/out-, een, gelyk mën weet, voor- naame Mogendheid op de Kuil van Chortmandei zynde gelee- gen de Engelfchen welke op dien Vorft reeds zeer veel in- vloedhehbendoor de bezitting van die plaats op denzelven no'ggrooter verfnogek zullen kunnenoeffeoenwaar door het everwigt va» hunne magt ter dezer K«fte, 't geen reeds maar al te veel plaats heeft, nog meerder zal toeneemen. En men behoeft nietverte zoeken, welke de gevolgen zul- laa zyndie daar uit voor den Handel van de Maatfchappy moe ten voortvloeijen. Meermaals hebbenBewindhebberën zich in de noodzakelyk- heid bevonden om in den fchoot van Hun Hoog-Mog. te wer pen hunne klagten over het gedrag der Bediendens van de En- gelfche Maatfchappy MBengalen, die, ter bej aaging van hun by zonder voordeel, misbruik maakende van de afhankelykheid waar ender die Maatfchappy 'sLtnds Regeeriagheeftweeten te brengen, onder hetmaaker van dieRegeeringtelkens ver- fcheide takken van Compagnies Handel aldaar drukten ,enop eene verregaande wyte benadeelden. En daar men niet on- derftellenmag, dat het roerfel va« diergtlyke bedryven by dë geëmploijeerdens va» de Engelfche Maatfchappy ter Kufte van Coromandel minder gevonden zal wordendan by die van Ben galen het daar geëmploijeerdens des te ruimer zal worden, om het fpoordet Bengaalfche Bediendens tg volgenen van dat gezag en vermo- N-33 COURANT. o .i 1 ,y u tt. DEN li MA A UT. a 1-5 Tl «wa *7. u O P«3 ts §i 'oS »2 .0 S, or tl V v s o "5 u Iyice belangen, belangen, welke mét'die van de NederiindfcSS-g'c >'i Maatfchappy nietzeldendiametraalllryden. Tp-ï'S« |,a En inderdaad, als men nagaat de uitgeftrekthéid van het ten Noorden van Nagapatnam leggend gebied des NABAIJS.van o 6 (5 S Carnatica vanwien; gelyk men weetde Engelfchen voiko- J men meeftér zyn als men daar by teffens overweegt, dat de- 2 zelve NAB AB tegenwoordig bezitter is van de Rykeh van Ma- ê'S !A <5 dura en Marrualeggende ten Zuyderi van Nagapatnam cn Z B '"ij dusookvanZ«»5/(i«»-dan kan men nietdan meteen zorgélyk Bf-b'g oog befcheuwen de grootheid der machtwaar van de Engel- ,-g Ja '5 n -B 5 .,^1 S fchen nu reeds naar hun goedvinden zich ter deezeKUtle be- g c o "C M "cc" c< w.m-M oog befcheuwen Üe grootheid der machtwaar van de Engel-r:Ja c .5i 3 fchen nu reeds naar hun goedvinden zich ter deezeKtiTie be- <*U con'« s ^2 «S *^9 dienen kunnen, te meer dewyl in het Land van Madura^de 5. g-S w g 5 Z 2 60 ,PcC; Werfplaatfen leggenvan waarde Maatfchappy het byzonder g ^2 T-w Q1 foort van Lywaaten, onder den naam van het Madurufchc goed bekendbekomefi moet. Zo de Engelfchen dan nog daarenboven in hetb(ezitzyn van Nagapatnam dan kunnen zy genoegzaam langs de gaotfebë S.-r^-S. Kufteene vólftrfekte alleeö-heerfching oëfFénesj en, om dit in S o mm„mSm 'tvoorbygsan san te merken,' men zon zig mérkeiykbedrie- fc gyg S f-> 5S i S Z gen met te onderftellen dat daar in voor de overige Europi-ë g- 5 2 H eS-fdp - >ISr'5':g» fche Natiën ter dezer Kufte gee» bezwaargeleegen is", wanneer j S 2 V deze zich vergenoegen willen met flegtshier ter Kufte tën Han -• "Bfl del afenaante vaaren zonder te (laan na eenige territoriaalé g 2 g Bezittingen, 'tiydandi- Vaart en Handel Compagnies-wyzeE go dan wel door Particulieren gedreeven zou worden .alzohette- g 5 6 c"S2 £'"6™' 'J gendeel van dienzo klaar alszeker te bttoogenis .uithetgeen JïJfi S^.S, men in Bengalen ondervonden heeft Bel I zeerf ceryen nam, bellet Engelfchenz genis van lieden die het locale van Madras van naby kennen, tf de legging van deze Hoofdplaats der Engelfche Bezittingen ter X-O'l. C j S.&fi'c k" L, ai CTJ C* TJ by rt V p C >s a O J Cs Cu S c S8 TJ O cu Oy v ef: Us c o c §5 20 2 bc p Z i. fj- c; p c - ~i- o- ts: - «2 'z q f&i Pr'ü S S oj 'h n O &-• o a- 5 ■21 •s« ."3 c. C l t c-H Jj, imii s "3 G g rv?' v-* a-** v ,HÏ: gr b- .S s <2 C. - ■-',=-• E der Franfche Bezittingen van Cdrical en Pondichery zigveftl- gendeterwylzy reeds ten Noorden van die Plaatfen door hun verblyfte Madras zyn gezeeteazullen o»k hier door aan de Franfche en Hollandfche Natie de gelegenheid genoegzaam geheel kunnen affpyden om in geval van Oorlog tuffchei haar en ie Kroon, van Engeland elkander onderlinge luilp.tebie den, gelyk zulks by het inzien van de Landkaart aaiiitondsrin hetoogvalg. f Men zal als dan mede ku»nen opmerken, en her hier voot be- toogde zal ook reedshebbendpen geyoelen dp prrderfcbpideHe, en alle zeer naauwe betrekkingen, d/eerïeggeuyqrfFqhen bet" belangd 't geen de Franfche Natie, en 'tgéen deNesjsSaudO^ie Compagnie heeftdat Nagapatnam niet blyve of geraake in - handen der Engelfchen. i Nergens egter vertoond zig degemeenfchappeiyjtheidvpn datbelaig fterker, dan in de overweeging, dat Tansjour, optnv re fpreeken, de Koornfchuur is, waar uit dcEnr elfche, F ran -S'ft L fche Deenfche en Hollandfche Eiabliflemenien ter de '.er m ^"2 Kufte moeten gafpyft worden zoda-, wanneer de Engelfchen Sj door hunne overmagt in het T^nsjourfrhe den Hitvoer van S c Graanen uit datRyk beletten kunnen, zy als dan in ftsar ?.yn om -ji u de bezittingen der overigeNlatien inde uiterfre verlegenheid"! te brengen en by hetontftaan van eer. luprnur zig van dat mid- f'Tg, delgereedelyk bedienen znlleu; ookfpreckt her van zelfs, dat u in zodaanig geval dé Bezittinge» ter Knile van Coromandel niet zouden kunnen gerieft worden metRyftnit Bengaaien, naar -i Tui dentaal dezeifde magt, die den toevoer uit her 'I'antjourfche beletten zoude, als dan zeer zeker dien uit Bengaaien nieccta zoudeweere». En dezeaanmerking is van de alleruiterfte aangelegenheid voor Compagnies Bezittingen op hetnabuurigCey/on d?wyi'g'-£ g dit Eiland, in zyn eigen boezemgcen genoegzaamen voorraad -" van Levensmiddelen hebbende,een groot gedeelte van de noo- g dige Lyftogt uit Bengaaien of van de Kuil van Cortmar.del ont- n c\^ fangen moetdan dit is de eenige betrekking nietdie er tus- S fchen dit Eilaud en Nagapatnam plaatsheeftdenabyheid dier Bezittingen geeft .wanneer ze in eene hand zyn, een groo- "~7Z ten dwang over de Vaart in die ftreekendoch deze kragt word S 5 O gebrooken zo dra men de Bezittingen verdeeld. e Daarenboven, zo Nagapatnam in banden der Engelfchen moëft blyven of komenzouden zy voor Ceylon allergevaar- g g lykile Nabuuren zyn daar die Natie altoos meteen Geeft van C verovering bezield zig dikwlls niet ontzien heeft midden in nO de vreedigfte tyden aan het Hof van Candia vermenide Pcr-~ foonen te zenden, zekerlyk met geen ander oogmerk dan otu "g g tezien, ofmendienVbrft.opwiensTrouwvoorde Maatfcfc'op- ',S py weinig (laat te maaken is vin haar geheel zou kunnen af- £^tS troonen en het valiligttebeaamon welk het doelwitzy, het c o geenmen alsdan verder in'toog gehad zon hebben. "S'-ë a De Keizer van Candia zou geWiiTelyk ook nu aan haare ver a leidingen veel eer het oor leenen alzo de aangewaflene magt^"S der Engelfchen, zo naby dit Eiland, op denzelven zeer diepe indrukken zou maaken, zynde het langs diergelyke wegen ,'5-a dat die Natie de Heidenfche enMoorfche Mogendheden veelal naarzigtrekt, en tenhaarenopzigtenzigalseenbefchermen- ™g g de Mogendheid gedraagende het vermoge» derr.elve in haar® ï«d als 't waare ontbind, en niet zelden geheel doet fmelcen Menzoude, indien het hier de plaats was tfitdenkbc,t ter kunnen ontvouwen en aankunnen wyzen dat hiér .in een o o S'n -I .2 S voornaame oorzaak gezógt moet worden, van die ongeloofêly- c «cd® W 5"- i a n - S a m y j n 5? lif TJ pr.ï-» «•5C 2 2 Dë - a 2 <u J Ti tu ja «IJ c viy tjfo a-a Sj «r1 r° o 5 n c V, U ,0J TJ EtJ o &w-gs-gor .--2 5 J w i'-sï V Z .Si <n C 'Op -■ .«sS-feg Cfef s. I CO P- i-e t, CJ Cl SfenSg 5 S e S - 6-° »g N y u c z 2 (JJ 01 i- rrj 2 T> «O tó O is c. o p cw <U O 0 "2 00 O —I O O O Jr; <U 'cr *- r i *r C'.' a- I 0 1) O.E r '5 :E SI ■n •r 3 6Mn «■M' - '2|:0-S B ■-e - 'o c ll' a v a 6 oetfmelteti. 5 SH .'.5t 11 z K I :i - f5 5 8 de aan dit zo klimmend vermogen der Engelfchen ten minden "8 B"U"f •gg'ê ".5 eenigtegenwichttegeeven. E&S o 8"I B S S En dit Principe, waar vande jaiftheM, zoBewindhebberen S S.'2 2 eqheëedigde Hoofdparticipanten meenontaftbaar iskan dan T gJ=3!-"t!cD"loc^ü®'"«'i»'= - - - s i§^0SatI S"' uvwuwia uuucivmiuciwc vaan ia uc uoucncac Zyceen en Kanialen, en byzonder ook langs en door de Molukkoos of ClUAJS* oat hl 11 nn/1 n - O'o w Was I -.s 3 AA Aïl II A J a if gen jiich te bedienen ter bevordering van hunne eige afzonder- ISpecery Eilanden, aan hetatfve wier den ingewilligd want of

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1783 | | pagina 1