WiKli
Htï
21.12
rt
r?SI?
fff 2. SS 3 o Zag- Doorlugüge Voorzaaten geftigt, door U zelfs voltooiden in veel
Ti
ft po-g LEYDEN den 27 September. Het is eefievafte Waarheid, dat
ö- Sj'S W S's H 3 4 3 O wanneer een Vorft zyne gewoane Refidentie veranderd en dezelve
.£■53 3 J 5"° reV*8 3 in eene lndere Plaats veftigd, zulks van zeer nadeelige Gevolgen
m tg 5.Q- S'? S voor de Ingezeetenen van die Stad,welke liet Vorftelyk Verblyf
o g 3 3' g fj 93 veflioft, zyn moet: Hetisderhalveu «let vreemd dat de Manhcimfe.
te™s« ?H Regeeringontroerd door het Befluit van den Kcurvarft van de
G3 8"- *2 3 ÜL-ÏS Paltzom voortaan te Munchen te refideeren«lies in 't werk heeft
w-o
?£tfn
S I'S So-2 f?"S" W-S'S gefield om, was 'tn)ooglyk,dien flag af te wer.den; het Vertoog
pa j ^p-7pivf aan 7.vnf TCéiirv.T)nnrl. ten dien onZiffte overhandigd
2
Co O
#-» h—.-3 o
S 03
ET i H i
S-BfS
3 1 S 2, O
V^a o Cfq <J
p e- S 2 Ss a s7
V rt 2
fe rt Pi fc"i
C="S"|
'er o
s,5h
i h>3 3 s S"< o
S?8£>£ag-*
- tja"
G 2.
is2 3 O Kfl
- 3 J" 3
s-
f
o pa:
1 «a c
o z X L K
r s Q-*
5-M ëcs?"3
RposS"
Fd
«BiH
tf ^V®
g&--a
P H-M rt J 1-a £3
trj 3 re f5 3 ^0,3
8-3 o.xS,S 2
g y f S s
3'^ a
ksS-^'
ga-3 U
^Sai-3^-!3
gS-41'3-3-^
ÈmN rt 5.
door dezelve aan Zyne Keurv.Doorl. ten dienopzigte overhandigd
is al te leezenswiardig om het niet in zyn geheel aan onze Leezeren
medetedeelen: Dus begint het.
DOORLUGTXGSTE KEURVORST, AliLER-
GENADIGSTE HEER!
mo- De Keurvorftelyke Paltzife Regeering werpt zig neder voor
o 3g Uwen Throon: Het is niet meer de Regeering van dat gelukkig
S 1 c o Landhet welk nog kortlings deszelfs Ruft en Welvaartin het hart
a g S-a van zyn geliefden Landsheer vinden mogtHetisnittmeerdeRe-
a 3 w o £eerin? van het Land, 'twelk zig beroemende deszelfs Genadigen
0 re ^o. Vorft in zynen Schoot opgekweekt en 36 Jaaren lang aangebeden te
5.2- 3 3 hebbende geheiligde Dagentot zyn Beftuur toegedaanals zo
3 E-^jw* veele Panden van zyne Liefde befchouwde: Het is niet meer die bé-
3 ïf 3 2^ gunftigde Moeder van zo veel duizenden Kinderen, welke onder de
Are co §3 befcherming vaneen welbeminden Vader, als wiens oudfte Telgen
o"» 3 zy watfn, vergenoegt leefdenNeen! het is de Regeering van een
§ig.(re Pq verarmd en verlaaten VolkHet is de Moeder van rampzalige
S <5 js> Weèzens, welke door het verlies van hunnen geliefden Vader in de
gi re* 5 uiterfte elende ftaan gedompeld te worden.
E-N2 53 Het Gerugtverfpreid zig overal dat Uwe Keurvorftelyke Door-
c o.™ lugtigheid befloten heeft het Paltzifcb Keurvorftendom en deze
g.'i' "2. có Hófftad voor altoos te bcgeeven. Moeften dan de Landen, dfe Uwe
re 5 ra - g Voorvaderen toebehoorden, zig alleen in den geheiligden Tak van
ra g-1 hetDoorlugtigHuis, datwybezittenVereenigenomonsHartden
2- rira $3 doodfteektegeevenf Dagten wyhelaastoen wy onzen dierbaa-
m «.1 ren Vsrft om die ryke Nalatenfchap te gaan ontfangen uit ons mid-
a, den zage» vertrekken,'en met duizenden Geloften begeleidden,dag-
ten wy toen aan den Rampwelke thans ons en de geheele Pa/re
N
re A O
«ral g-g-
M |»5' 3
o ra g,g. overfteipt!-'
O a
faS-Si
^w 3 3 <s.
§lsrs 8
°£-sr
rt V> rt
3 SC w 2 S
8 3 3
M rt f5 w
.TP r* B w
4W O rt g
Sss-3
«^tgra 2.
»kl'S
a a
W re.
es ra5- "2 Vergun, Doorlucht'igflt Vtrjl, dat wy, inde bitterheid onzer
™- !?*S ftpert, de yflelyke Gevolgen, welke den noodlottigen dag, op wel-
g"g o ken Gy het befluit, tot verandering van Hofplaats en ons onher-
-n g. ftelbaar ongeluk uitfprakhebben zal, eens affchetzenVergund
datf de Paltzcrs hunne Traanen en Klagten voordelaatllekeerin
gïfSï
ES-é?
den Boezem van een Vorft, die hen onop
ris, door
a Stem van hunne Regeeringuitftonen (en welke andere Stem
O O pj /Inoli O/m lion i'« rlots irovno/lürnrtrlon Cfoot" tnf iirallran ^tr^iir rrolst or.»
3
>3 3
'O'S
doch zou hen in den vernederenden Staat, tot welken zy ziggebi agt
zien, tot vertolker kunnen dienen 1ftaa toe, eindelyk, dat de Palt-
zifc Regeering, volgens den Eed deswegens voor God afgelegtde-
F zen laatften Pbgt jegens derzelver Land volbrengePligt zo veel te
g ra 3
y 2
S. ff? a
Is 5
2 2Ï 3 gewigtigerom dat, wanneer derzelver geroep ongehoord blyft,zy
o.3 zi? buiten ftaat zien zal om den Stroom van Rampenwelke liet
o-.3 ra 2 g Landdreigdte verzwelgen,teftremmén."
S 3 b h Steeds heeft de Paltzwelke zelfs Van de vroegfte Dagen nooit
§.*3 «ra vry geweeft is van bloot te ftaan aan eene menigte Rampen, door de
S ra"S o" veelvuldige veranderingen in het ftuk van den Godsdienftdoor de
geftadige Minderjaarighaid van deszelfs naruurJyke Landvorften
door de Oyermagt der nabuurige Volkenen eindelyk door deszelfs
verftrooide Gefteldheid,een Land geweeft, hetwelk door die talryke
omwentelingen, nimmer tot volkomenbeidheeft kunnen geraaken;
Ja het welk om dus tefpreeken,geftadignieuwwas,en datzonder
de tegenwoordigheid van zyn Vorft en de uitwendige omftandighe-
den, welke de? Souverain verzeilen, zig dooreigen vermogens niet
draagen kan. Dat Land,het welk anders door de vrugtbaarheid
van deszelfs Grond en de naarftigheid der Ingezetenen nog al eenig
voordeel bezatwas, zedert den aanvang dezer Eeuw, tot een zeke
ren trap van Vporfpoed geklommen, die hetzelve van zyne Nabuu-
b ra<ï.g
t t-J ra w-r*
00" er rt 9 <J H
9 2 o- 3 W n .3 S ren onderfcheidde.
I 1 3 3 3 3 o ff aÜ 7a' Dcorlagtigfte KAREL - THEODORUSaan Uwe Vader-
gysl ra o g g g re 3 o derlykeVoorzorgen is het,dat wy voornaamentlyk te danken hebben
o. 3 m re.-, s- re. re- -■ J1 onzen Landbouw, de vorderingen inde Naarftig-
ring onzer Zeden en de opregting van Zo veele Ge-
- g a 2." F denkzuilen,die Uwen Naam vereeuwigen zullèti. Uweverrigtingea
re" S 5 2 A'?Hn zya het, welke wy daaglyks voor Oogen hebben en met traantn van
al o o 3 dankbaarheid befproeijen. Het is onze Pligtde dankfehatting
re g"2 F 3-3 g voor die weidaaden ia den uaame dos Volks voor Uwen Throon te
ïiS'?t,j£1""B3^o,3re'3 brengen (n die laatfte oogenblikken eener tegenwoordigheid die wy
B Erc'irj^S.Ë 3 2 3 - noggeniëten, maarons wel haaft ontrooft ftaat te worden."
gSrgS.SE&^ra Z g Met affchrik befchouwen wy het Tydftipwelkers aannade-
3 E.S k» S-° 3,0 3 2 w- "nS? ons de vertooningfehetft, waarin de Stad Manheimdoor Üwt
3s ê- jö S? ra*3 2.3 P opzigten de fraaifte Stad van Duitslandin een oogenblik niet al-
g leen,daarzyophetpuntwa5vandenhoogftenluiftertèbereiken,in
jgg ra 5^ 3 c 3^J"E?d-c ^efzelfsvor^erinSëngeftremt maar ook veragt, en in eenftaatvan
- Bre2>3S-SeS'3'i*E= verval geworpen lal wordenwaarin men niet dan VerwoeftiDgen
0 enPuinhoopen zien zal; waarin de Stigtingen en Gedenktekenen
I 3 g'lri |g,o
lJ y S3 rt re O
rt y 0 a. S 2 rt cre
oC.ü'cP"* c-S van onzen zeer dierbaaren Kartl - Theodorasonder een algemeene
ij? ra.-g" rag2creo5.3'a;Og Puinhoop zullen bedolven wordenalwaar de verrigtingen van
*c3pre s"° o £.3 öïi een zes en dertig jaarig voerfpoedig boftnur in een ogenblik voor
S'oS'ËL £.<»2§,g*W>g. eeuwig omgeftort zullen worden.
- a 9 3 3 rt ^3 F310 --
3 s w°?
ra 1* re- pi g- terugdeinzen
Wie kan op dat Tydperk den
ken, wie zyn aanfehyn na die verbeelding wenden en niet van fchrik
al'BL
rt LJ rt «-S w W
ta t~ w g"i*J 5 2 raad gebouwd, en welker waerde volgens eene maatigebereekening
O o B* 2 5 ra K op 8 Millioenen Guldens gefchat kan wordenmeer dan de helft
50K
'fr?
Dan dit nog is de geheele Ramp niet waar mede Uwe Hofftad
gedreigd word. Het is niet genoeg dat dé Huizentot deszelfs Cie-
ZW b ra co
m EP rï a n c*
z>s
i-S-Sra|«E)5
van hunnen Prys verliezen; dat derzelver Inwoondcrs,wierwel-
zyn mooglyk pas'begon te groeijen, zig eensklaps verarmt zuilen
3 "o 2 zien: Het is niet genoeg dat de Kuftingen op die Huizen geligt en
3Z3ÏÏ waar van over de 1850 duizend Guldens aan Weeskinderen toe-
3 "u< komt, niet meer betaald zullen kunnen worden buiten den volfla-
arareregf»g-> gen Ondergang van de Schuldenaars: Het is niet genoeg dat dit ver-
o* G 3 Z, - ar 2. lieshetwelk vervolgens verfcheide Millioenen beloopen zalniet
S b 3 vergoed kan worden door eenige militaire of handeldryvendeStig-
re F S-u; I? v, g- ting; dat Manheim de Elenden binnen haareMuuren, en daar te-
CI ra 3 f"S genwoordig heerlykelPaleizen ftaan, gras zal zien groeijendat haa-
o O a re ïnwoonders tot 24000 Zielen aangegroeid, door dood of verhui-
- o r» =r zing, ten minften tot op twee derden verfmeiten zuilendat de Va
ders hunne Kinderen en de Manhen hunne Vrouwen zullen moeten
verlaaten<nt braave Burgers, door Hongerjen ArmoedeStruik-
rpoversen Moordenaars worden zullen dar de barbaarsheid, zo
gelukkig-verbannen op de befchaafdheid volgen zal, en deZoo-
nen van bet tegenwoordig Gedacht aan hnnne Vaders zuilen vraa-
gen Waar zya de overhlyfzels van tnze aloude grootheid?"
Maar nog meer: Het rampipoedig Landwaar van de Belan-
B-nrereure-B gens met die van de Hofplaats zo «aauw verhoogt zyn, de nabuu-
01l;;is33j3'^|o£, rige Diftriften welke hnn Onderhoud en Welzyn aan de nabyheid
re g g-?™ van het Hof verfchuldied waren wat zullen zy na 'tverloop van
j'J 7 3 5 a 7 tien Jaaren doch geworden zyn Die Velden, met zo veele zorgen
übouwd, zo overvloadig metVrugten bedekt, diepragtigeLuft-
3 HS S Z-§ |ra
'ff- 2, g w" Q,
srs-ra s-B
,???o X
R4 3
hoven, door de Stad Manheim z'okoftbaar terverluftigingvanhaa-
ren Souverain aangelegt, zuilen inet Doornen en Difttlen vervuia
worden. Devertiering zal verminderen door den nieuwen loop,
welken de tot hier toe zo voordeelige Circulatie bekomen zalDczé
vermindering zal de Landlie'den tot moedeloosheid leiden en <le
Verwoefting, haare getrouwe Gezellinne, zal op have lchrecden
navolgen. Onze Naneeven, eene onmeetbaare Heide befchou-
wende, zullen deRykdommenwelke dezs vrugtbaare Landeryen
voormaals leverden, befchryenZelf de verder van de Hofftad leg-
gende Paltzifc Diftriéten sullen de terugkaatzing van den Ramp ge.
.voelenHet verval zal zig aldaar door de kwyning en het vermin-
deren hunner Levensmiddelen ten fpoedigfte openbaarenja de
Dag naderd, (en gave God dat hetfiegts dén Dag waredat de Zoo-
gelingen aan de-Borft in Elende en Berooidheid zullen zugten, wan
neer de ongelukkig en veragt gewordene Paltzniet alleen het
Geld, voorheen door hetzelve van den Vreemdeling getrok kenzal
miflenmaar ook zyne eigepe Gelden .zonder hoop van wederkee-
ring, in afgelegene Lauden zal^ien overvoeren; wanneer het ver-
pligt zal zyn omdetoevlugt tot zynen Landvorft met eenemoeije-
lyke en koftbaare Reis te zoeken, en alsdan de treurige uitwerkin
gen vam den Dag, op welken Uwe Doorlugtigheid hetSefluit vaa
verlaating tekende, te ondervinden.." .4
Ragtvaardige God! Wy vernederen ons in dat treurig tydftip
van algemeene benaauwdheidveor Uw Aanfehyn: Wy erkennen
onze op een geftapelde Overtreedingen, en onze eenige vertroo-
fting is dat Wy nooit iets tegen den geheiligden Perfoon van onzea
Vorft begonnen hebbenGy zytonfterflyke Doorgronder der
,f innigfte gedagten Gy óft ons Getuigen hoe veel vuurige Zugtin-
gen wyter behoudenis van onzen zeer waardenKeurverft, tea
Hemel opgezonden hebbenGy. hebt onze Harten gezien die
van Liefde brandendeU het Offer der Dankbaarheid voor de
Weidaaden van onzen Vader toebragtenDe Dagen ftaan nog
voor op welken wy meermaalenen nog voor drie Jaaren, U
aan dea.voet van Uw Heiligdom fmeekten om het Lee ven van on-
zen Karei-Theodoras, die toenmaals met deDoodworftelde.en
wy lieten niet af voor dat Gy ons gezegend, voor dat Gy aan oas
onzen Vader weder gefchonken had. Gy zult-ons in dezen niet
minder benaauwden Dag, op welken onze welbeminde Vader
eveneens, voor ons, derven zal, ooknietbegeevenGyzultia
dit oogenblik van Ontroering het altoos goede en altoos teder
Hatt van onzen Vorft bewegen: Gy zult ons Uwe Liefde, vader-
lykeenvrytnagtige Zegening weder geeven." EnGy, DOOR-
- LUGTIGE MEESTERzult Gy den toegang van dat vaderiylt
Hart, hetwelk ons eertyds.zo. tederly-kbenijdde, toefluiten voor
het finertelyk gefchrey van eelie geheele Natie aan welke Gy U voor
altoos wilt onttrekken Zult Gy Uwe Aandoen ingen verharde? 01*
de Traanen, die uit alle Wykea van Uwe Hofftad, ja van alle Uwe
getrouwèStendentotUafvlietente wederftaan
Befchouw doch alle de Palt'zers die goede Paltzerswelke
altoos gereed ftïan om hun Bloed voor U te (ïorten en hunne Goede
ren aan U op te offerendie Uwe Oudfte Hinderen waren, en op
Uwen eerften Oogwenk alles voorÜvefrigthebben, Zie hen alle
voor Uwe Voeten neêrgeboogenhoord dp Zugten der op den zoom
van het Graf ftaande Gryzaards, welke niet kunnen fterven zander
U te zienhoord de Klaagtoonen der in de kragt hunner Jaaren zyn-
de Mannenhet geroep van de Jeugd en de traanen der Kindsheid,
welke op den Moederlyken SchootU als Vader aanroepenJa let op
dc onnozele menigte van het toekomende Gedacht, aan welke Gy
het levens - onderhoudenom dus te fpreeken, het Licht en aan-
Weezen teffens beneemen wilt. Neen! dat zult Gy niet doen,Gy, bejlt
der VorjicnGy kunt dit niet doenGy herdenkt nog te wel den
geheiligden Eedaan Ons gedaan, toen wy U voor de eerfte keet
eene hulde aanboden, die wy nooit gekrenkt hebbenGy weet, hoe
veele Burgers zig in deze Stad en derzelver omtrek op de onkreuk-
baare belofte, welke Gy ons deed, neêrgezet hebben zonder de koe
ten-te beklaagenwaar door het nog hedeii ten Cieraad aan Land en
Stad verftrekt. Nimmer zult gy toeftaan om U zeiven te ontbinden
Van het Woord dat Gy, als Vorft, aan God en de Natfe gedaan hebt,
dooreenelatere Verpligtingwelke zelfs U niet kan verbinden, ge
merkt de Verandering welke, tegen die verpligting zelf, den Staat
van Uw nieuw Volk bejegend is. Wy ontdekken de verkwik
kende Traanen van medelyden die uit Uwe Vaderlyke Oogen vlie
ten, zy zyn de Waarborgen van onze genade. Hoe zoud Gy doch
onsdienog maar kortling U met zulke vuurige Wenfchenmet
zulke eene levendige blydfchap ontfingenkunnen afwyzen daar
uwe enkéle tegenwoordigheid ons de kragt en liet leven weder
fcheen te geeven?"
Het is ons niet onbekend, Allerdierbaarftc Vorjlwat Gy aan
een nieuw verkreegen Land verfchuldigd zytWy erkennen da
Beyerfen., die voortaan alleen gelukkig zullen zynvoor oüze na-
tuurlyke Vriendenvoor onze Broeders. Verre van or s dat wy hen
Uwe geheele LiefdeUwe gantfche genegenheid zouden willen ont
trekken Hoe fmertlyk het ons ook vallen mogewil'en wy egter
gaarne het fcrtyds uitfluitend bezit van Uw Hart met hun verdeekn:
Maar onscüe Uwe oudfte Kinderen zyndie het oudfte Recht tot
Uwe weidaaden bezaten, die veel minder dan anderen Uwe gunfl
kunnen miffenwelkers ondergang door een flegts kort Verblyf on
der ons niet kan voorgekomen wordenOns wier Landheer niet gc-
ftorvenwas, en <Jle alleen het getrouwe Volk van Uwe oude Keur
vorftelyke Staateo uitmaaken zo geheel en al te zien verwerpen,
waarlykAllendhrbaarjle Vorjldat is wy durven het in de
overmaat onzer fmerte zeggen de wreedfte van alle flagen; en
wygcloovea re kunnen betoagen dien Slag zwaarder te zyn, c'-o
of alle de vernielende Qseffeis van Hagel, Brand, Oorlog en Pcfl
over onze Hoefden zamengefpannen hadden. Wat dan Doorltig-
tige Souverain Gy zoud voor altoos van ons afzonderenen
Uwe oudfte Kinderen, uit Uw Huis gefloten, zouden daar niet meer
dan a!s Gaften, die men in hoedanigheid van tlitlandfe Vrienden
hrrbergd, ontfangen worden Moet dan eone oude en nooit ver-
hrooke Vriemifchan aanftonds voor nieuwe en noglosgeftrikte ban
den plaats maaken* Indien men deze Bcwcegoorzaaken nadenkt,
zouden wyboven de Beyerftnde onhetwiftbaarfte aanfpraaken
op Uwe goedheeden hebbenen evenwel willen wy die, als Broe
ders met hen verdoelen.
Vergun ons U vooraf het tafereel te fchetzen van dien bitte
ren Dag op welken Gy voor altoos Uw Stad en Stnncn begeevsn
zult; op weiken Uwe Kinderendie ophouden zullen zodaanif
te zyn, gekromt ondrr 'tgewigt van hunne droefheidU hun laatfte
Vaarwel zuilen nagalmen: Verheeld U, hoe hunne Oogen Utot
op de uiterfte Grcnspaalen zullen naftreeven; hoe door het her
denken van bun voorgaanden ivelftand, zig vermengende met het
vooruitzigt van hunnen naderenden ondergang derzelver opge
kropte Smertalsdan in'Zugten en Snikken zat uitbarften; hoedt
eerfte Dag na de berooying van hunnen Vorft, een teeken vanftilk
verdeTvingzalwcadraagen; hoe de Paltzers hun a->nfchyn zulle"
wenden op de Officieren van-Uw Gevolg, en hoe de Affjcbeid. dat
zy van b,tinne Landgenooteuneemen zullen, de Wonde, door Uw'
Scheiding veroorzaakt, op nieuw zal doen bloeden.
Het Slot by nadere gtlecgenhcii.
