LEYDSE
NT- £i-
*Jl§
WoensdagfeCouiant, g
$M's0
T U R K Y E N.
GROOT-BRIT TAN NIEN.
s-sï
V R A N K R Y K. «c
itl24§'
Aa. 1768.
PvR r. «J
■2- a -O- Sp
S- '1
i --i." bft c*
~S-
v -'X n>
c ft
Ni
vn
Q
#5
W-~.« 2o
cs 3 .0
I
r»
>a J3
O £1 y f-
cs. £L. *5. ""C
!C 41 ^4
ff-s C- V-,
P .v< C
e:
"ONSTANTINOPOLEN den 16 December. De twee
Barken die de Groot-Admiraal volgens rnyn voorigen op
zyneKruistogtgenoomen en alhier opgebragtheeftzyn
opde Vertoogen die de Grooc-Brittannifche Ambafia-
deur wegens dezelve aan de Porte gedaan heeft, ontflagcn.
Den 8 dezer heeft de Ridder Guijlinianinieuwe Tsailo of Am-
baftadeur van de Republik Venetien by de Porte, met de gewoonë
Plcgtigheeden de eerfte Audiëntie 'oy den Sultan gehad.
De Dragoman of Tolk Van den Franften Conful te Cairowaar
van in één myner voorigen is gewag gemaakt, is aan boord van
een Vaartqjg van daar herwaards en in hegtenis gebragt.
Den ia dezer is de Groot Tollenaar alhierna dat hy daags te voo-
ren op bevel van den Sultan voor den Divan ontboden en voordat
Geregtshof verfcheenen wasom in deze Bediening bekragtigd
te worden, aan de befmettelyke Ziekte, die hem bereids zedert
eenige dagen geweldig had afgemat, overleeden.
Van de Huizen, welke doofden Iaatften Brand in de Voorftad
van Per a in de Affche gelegt zyn heeft men reeds vyf herbouwd.
VERVOLG van LONDEN den 19 January. Het is bekend dat
het Hof raadzaam heeft gevonden een derde DEPARTEMENT te
veftigen,*twelk het Bellier over de Zaakcn van onze Volk-Plan
tingen inyfmcn'cö heoben zal, en dat de {Coning den 23 der voor-
leede Maand dat Beftier aan den Graaf Van Hilsborough heeft opgc-
draagen: Deze Schikking is niet nieuw; Ook kan men zeggen
dat dezelve niet ten eenemaal onnut is Ten tyde dat de Graaf nan
Halifax eerfte Commiftaris van het Comptoir van den Koophan
del en de Volkplantingen was wierd daar omtrent de eerfte Voor-
llag gedaan, maar de cenigfte Hinderpaal,welken dit Voorftel toen
ontmoetede, beftond in de Koften welke de Veftiging van dit ad
ditioneel DEPARTEMENT zouw veroorzaakenalhoewel men
toen, met oogmerk om een Jaarwedde te befpaaren van gedagten
was, om deze Bediening van derden Secretaris van Staat aan den
eerften Commiftaris van 'tgem. Commercie-Comptoir optedraa-
gen Toen de Marquis van Rockingham in het Minifteric kwam
wierd dit Prcjeft weder op het tapyt gebragten de Bediening als
Secretaris van Staat der Volkplantingen met hetzelfde Inzigc van
Spaarzaamheid beftemd voor den eerften Commiftaris van 'tgem.
Comptoir; En men deed, teneinde zoo veel mooglykeene Ver
meerdering van Onkoften voor te komen, het Voorftel, dat de
Klerken van dat Comptoir ook de Klerken van den nieuwen Se
Cretans zouden weezen; Maar toen men op het pointftondom
dit Projeét uit te voeren, en voor den Lord Dartmouthdie toen
cerfie Commifarisvan de Commercie was niets meer overig wis
te doen, als des Konings hand te kuflen kwam de Graaf Van Cha -
tham weder in het Beftier: Deze niet geraaden vindende om één
der Plans van zynen Voorzaat op te volgen, verwierp de Aanftel-
ling van een derden SecretarisDit was de waare en eenigfte rede,
welke den Lord Dartmouth bewoog om zyne BedieqJhg den 30
July 1766 neder te leggen. De eerfte Maatregel, welke de "Graaf
van Chatham nadat hy zyne Schikkingen gemaakt had, beraam
de wasom de AmericaanJ't Zaakto van het Commercie-Comp
toir op de Secretariflen van Staat van het Zuider Departement te
brengen en aan het gem. Comptoir niets dan de Kennis-geeving
overtelaatcn. Zedert zyn de Zaaken ten dién opzigte op den
zelfden voet gebleevenEgter heeft men meer en meer de nood-
zaakelykhcid ontdekt om voor dit Onderwerp alleen een Staats-
Departement te veftigenEn als de Veftiging van deze nieuwe
Bediening niet in allen opzigte den fchyn van een politike Kunft-
greep haddan zouw er miftchien niemant weezen die dezelve
niet voor regtmaatig en noodzaakelyk erkennen zouw.
De Inftelling van ieder nieuwe Bediening geeft aan de Kroon
eene Vermeerdering van Magc; Een Zaak voor dewelke men in
dit Land altoos vreezen moet. De tyd kan komen, dat men geen
George III. op den Throon hebben zal; Als nu de Scepter in han
den kwam van een Prinswiens Inborft en Grondregelen aan die
van denevengem. Koning tegenftrydig waren: Wié zouw Hem
kunnen beletten, om van deze Magt-Vermcerdering een kwaad-
gebruik te maaken Burnetfpreekende van de twaalf nieuwe
Pairs, die de Koningin ANNA had aangefteld, zegt: Hoewel
niemant aan de Kroon het Regtom nieuwe Pairs te ereëeren
konde betwiften, wierd egter deze Oeffening van Voorrang by't
Volk als fchadelyk Voor het Welzyn en de Belangen van dit Ryk
aangemerkt." De Uitkomft heeft zulks bewaarheid; Want
wnwiig dagen daarna durfde men in het Huis der Lords een Voor
ftel doen, 't welk het Hof by meerderheid van Stemmen doordrong
door middel van de Invoering van deze twaalf nieuwe Pairs. Het
Minifterie vervolgens zyne Oppermagt ziende, proponeerde dtn
VREDE van Utrecht en deed dezelve goedkeuren. Even eens is
becgeleegenmetCpper-Bedieningen want als dezelve in llegte
handen zyn, zullen dezelfde Abuizen begaan worden.
Deze Tegenwerping heeft alleenlyk betrekking op het toeko
mende Maar daar is nogeene andere die door de Nationaale Ar
moede van nu af aan gevoeld wordDeze beftaat hier in dat men
omtrent de Jaarwedden van den nieuwen Secretaris van Staat, en
miftchien vaneen Onder-Secretaris, die waarfchynelyk een Lid
van 't Parlement zal weazen Voorziening zal moeten doen: De-
#e Jaarwedden kunnen niet beneeden die van de twee andere
Itaats-Secretariffen beft/emd worden Dus kan'men vaft ftaac maa
ken op additioneele Onkoften van agt duizend P. Sc. buiten en be-
hjalven hét geen de Veftiging van dat Comptoir zal hebben gekoil,
Ondertuffchen heeft de Graafian Hihborough bereids daarvan
bezit genoomen, en hy begint met veel iever aan de Zaaken der
Volkplantingen welker Agenten reeds verfcheide masten door
het Minifterie ontboden zynte arbeiden: By dr/.c gelegenheid
hebben de laatftgem. aan hetzelae ernftigc Voorrteliingee gedaan
omtrent de Stremming van de Commercie der Atr.cricaaneii en
wel in den tyd dat men hen met Rcgten erï Importer, heeft be
zwaard, die zy buiten ftaat zyn te draagen. Deze Voorstellingen, j
of miftchien de nadere Overweegtr.g der natuur vaa da&e-lmpos-
CJ V
g :ts
-3
>■"213
jSba
-■M - C
«-3 %ts.2
S;S g
S ta
6J J
«o ri -0": 53
JD 53 t.o
x: u o bh 5;
C n-j S
r.ato C
ts
CS O
O G
5 ja
ten,en van deGevolgen,dewelke iets zouw kunnen hebben,'t geen
si te willekeurig voorkomen mogtfchynen reeds eenigen Indruk c c
veroorzaakt te hebbenZelfs word verzeekerd, dat in den P^aad
e«n ProjïS vift een ACTEdie aan het Parlement geprefenteard g.'
zal worden opgefteld is om de onderlinge Belangen van Gróói- r-s w
Brtttannien en dessclfs Colon ten hster te bevefiigpn Stc.-S 5 ^3
LONDEN den 2a January. Eergiftcr is op het Paleis van $t. o' ju
James in des Konings tegenwoordigheid ccn groote Raadsverga-
dericg gehóuden; By die gelegenheid beeft de Viccmte Fan IVèy- S-S"g'§
mouthin plaats van den Generaal Ccnmayuk handen van zyne ..c^a ti j§<'13 ti,
Majt. het Secretariaat van Staat in liet Hoor dér Departement om- 'ïj tS
fangen en uit dien hoofde niet alleen den Eed afg'elégt maar ook sjgf tp-z S3 S
als Lid in den geheimen Raad zitting genoomen In.de boven- -r j>
gem. Raadsvergadering is ook de Graaf Var. Hilsborough formeel g 0«
totSecretarisvanScaat wegens óeZaken van America verklaard -33 ft."
en de Heer RJgby tot één der Adjunéten van de Thefauriers in -gTS 'le H
Ierland benoemd. '-** 9
Den 19 dezer hebben de Gemeenrens het nader Onderzoek van
de Bill om de Uitdeeling'en dér O.LCOMP. beter te regul teren tot
gifter verfchooven en aan den Preft.lent van dieCOMPAGRlE
bevel gegeeven, om op dien dag voor het Huis tovcrfchyncn ten
einde wegens het nieuw gedrag van. dezelve ondervraagt} te wor
den Güter hebben de Ge meen teas op de Voorftellingehdcede p- S E
Comp. in haare Memorie heeft gedaanzoo sis ook op het Vcrflag
van den Prefidenc eenige gunftige Veranderingen voor de Com
pagnie in die Bill gemaakt, en dezelve in order gebragt.
- Eergifter hebben de Cemeencens bevelgegeeyen, dstcett Com- u
mitté benoemd zal worden, ojn.een Lyft.op te (lellen van de Ko-. "3
ften, welke de Soldy ebde Uniformen der Mjlitie geduurende dit
Jaar bedraagen zullen; Vervolgens hebben dezelve de Bill om
den vryen I1N V'GER van zoute Provifien uit Ierland én Amerldi te u
gedoogen-voor de derde maal geleezen en gepaüeerden de Over
weeging der Subfidie-Zaaken tot heden uitgeftcld, cneindelyk
bevel gegeeven, dat aan bet Huis zoo dra mopgiyk fpeci fique Ree-
keningen zullen worden overhandigd van alle de Goederen welke
geduurende de laatfie vier. Jaarcn in Engelanders Schoclar.dIdges-
voerd en uit die twee Ryken uitgevoerd zyn, met naauwkt urigs
Onderfcheidicg van ieder Stad en Geweft, waar na toe de Goede
ren vervoerd en van waar dezelve in Groot-Brittannieh'gebragt
zyn,ten einde regtmsatigeDenkbeelde» te kunnen formeeren over C 3
de Vermeerdering ofte wel Vermindering van onzen Koophandel c J O
in ieder van die Steden of Geweften. r
Een Hollands Schip gelaaden metFranfte'^'ynen is omtrent -
- Coverik naby LiJ'ardPoint verongeluktHet Agtarfteevetf van't v
zelve, waarop de naam de Jong/U y<i*ftaa:, is teffens met tne'erdan
honderd Oxhoofden zoo roods als witte \Vyn Op ftrand ge-
dreeven waaruit men vaftftelddat-de gehceie Equipage van dat
Schip omgekomen is.
Volgens Brieven van .Briftol heeft men aldaar een gerugt, dat
het Schip the Hibernia, Kapt. Keith, vaa'Philadelphia derwaards
beftemd, iiihet Kanaal vau Briftolis vergaan.
Heden zyn deAdienvandeBauk iót en 1 agtfte h ihalf, O. I.
Comp.zonderhecDivident259 en 1 viérdéa 261 en 1 h'ilf a 1
vierde, Z-Z. dito,welker Boeken den 27 dezer zullen worden geo
pend, zonder vafte prys dito Annuïteiten 90 en 1 halfhsagüle, g .5
e 02
(3 QJ *9t
2 Sb "-la
Z I'S
fc Sn o o 3
2
<3- «s r>
51 s C
•xz k-d o
C-Ö r*
■e C *^3
ts
-•O c
•S
-I
<i>
>b£j
o 0 a
N r->
O
cj
a
'XJ
sa Sl
caS i-j
dj
c a W1-
c. a w i
d
S H' o s£ 1
2 -2-.Ö <3
5^
3 per Cent Bank geréd. 9I en f agtfte a 1 vierde, dito geconf. 90 en
1 half a.sagtfte-a i half,dito 4'p. Cent ioséi) 5 agtfte a 3 vierde &c. o gf
Di Wiffel op Amfterdam is 35 op 2 k 2 ea 1 half Ufo ^dito'opZigt ^j C
34 en 9; op Rotterdam 35 en 1 op 2 en 1 half Ufo; op Hamburg O
34 en 8 op 2 en 1 half Ufo Sic.
PARYS den 13 January. Vür. Orleans wordgefchreeven, dat de gag
rso
sz o
tT
tfo E
o
Kiv\rr de Loire dezer dagen zoollcrk buiten haare Oevers geraakt JE'3 S«o
is dat een; groote uitgeftr'cktheid van liet Land daar door niet al- 3 g"
leen is overliroomd., maar zelfs dertig Meafcheo verdronken", en tj 3 Pu
tuftcbeB de dertig en veertig Schepen'met allerhande Koop-goe- a o -c
deren geladen, verbryzeld zyn. S
De Heer LtRoux zal van zyn JOURNAL d'Education waar 0 -§ je
van in rayn voorigen (zie Leydfe Courant No. 10.) gefprookes is, O g
Mamdelyks een Stuk deen uitkooinen vah jfS ffladzydenWan- gj 'a
neer mem in dit JOURNAAL, iets aanmcrkelyks roogt willen ha- Oj-
ten invoegen zal men zulkg kunnen adrefteeren te Parys aan den 2j w
boebverkooper Durand Neveu té.A'nliins aaii de Wed. Godard H
en den tieeileSirc, dócli.vry.vaa pprt. <§-3
ln de Voor affpr aak van hetevengem. JOURNAAL verdienen
nog wel de volgende Periodes haire opmerking.
Men moet ziz niet verbeelden dat ons Werk een algemeen
N
o'C
i?
1
es
W - V-H
2 - >.^3
-O
•j a
iajo a»
15 *s
g a o S o
Ontwerp van Opvoeding isWy kennen de Nutteloosheid van <3 47 g
zulk een voorneemtju al te wel; De Ondervinding doet onszien, <y
dat er niets moejelyker is, niets, da^r het Pnblik reeds meer dan i s.5 g J
n Walg van heeft, en miftchien niets, 'cwelk meer in hsrften- o eq
fchinirnen bellaar, dan een univtrfeel Plan te willen fchetfea
nopens een Voorwerp 'cwelk voor alle Menfchën zonder on- -
('erfchcid uiet een en hetzelfde weezen kan orn dar de inge-
yy boore Eigeiifchappen de Neigingen de Zinlykheedende Be-
kwaamheeden de Oogmerken de VoórooMecten de Veror
deningen om kort te gaan de Geneigdheeden van 'c Hart^, van
S -s" -c 3 2 o
s-G Se Hld
o
!-§
3S
de Geeft, en van 'tLigch.ram niet ten opzigte van al'le Ménfche-j -g
eveneer.szynmaar dat dit even zoo. veel byzonderfeEigen-
fchappen zyndie .op dnuehderhande wyze verfchillen.
De menigvuldigheid vau Werken over eene en dezelfde Stof
zegt één der Ouden, is een bewyr, der Moejelykheid ofre zelfs
«r der Onraooglykbeid om dezelve wel te behandelen: Daar zyn
weinig Onderwerpendaar zoo veel over gëfciiréeven isals
over de Opvoeding. Het waare Boek van Opvoeding is j< ft
een ieverige bekwaanie au deugdzaanae Onderregterdie na oen -jj S
laRge Nafpcuringyan het Menfchelyk Hart zoo verre komtda: jj
hv hetzelve in d» grond kendcn die doorzyntn uovermoeiden .ft 'r.
Arbeid en door dcOndervtn-iing /.ig bekvvaam gemaakt heeftóm r g
zyne Kinderen en Leerlingen toit dé Deiigdoptc leidenen tot
de Wsctcnfchappen te vormen.
ignij
j; v c Si
t»
S.
Z .s
a
N ,JD
- 1 vH
fl,
|.ftS
èt fcM-o
a i> CL)
'S Ci O
CJ) u,
<L> 1£
a ft 0 a.
V o O
c>L C) q
o ij
p ts
'3
bD ij
TS
O o
Z
