li
LEYDSE
Vrydagfe Courant.
NVlJ4|t
lig
1
I
f8 II
5 i iA
'"--Itllfella
A\ 17
s.a
ff u
f o3
J M o o
s
&~o
o 8-3
•a
C
fc w
j O"
a j O T3
t3 ff*
f-i ,cJ
1* 4M
QJ
O
T U R K Y E N.
KONSTANTINOPOLEN den eerften Oftober. De be-
fmettelyke Ziekte regeerd nog in deze Hoofdftad en haa-
ren Omtrek, zynde dézer dagen een Bediende van den
Ruflifchen Reiident, zoo als ook de Heer Caratza,
Dragoman of Tolk van de Porte, aan dezelve overleeden De
laatilgem. was de eenigfte Zoon van den Heer Caratzadewelke
eertyds eerfteTolk van de Ambaffade der Vereenigde Nederlan
den geweeftis, en deze Bediening omtrent een Jaar geleeden ter
oorzaake van zyncn hoogen Ouderdom van tagtig Jaaren nederge-
legt heeftDeSultan heeft dezen Gryzaard, ten einde hem wegens
let'Verlies van zynen Zoon te vertroofteiien aan hem teffens zyn
genoegen over de getrouwe Dienft van den Overleedenen te ken
nen te geeven, in plaats van denzelven tot Tolk benoemd.
De Reis Effendi olR.yks - Kancelier, die ziek geweeft maar nu
weder in voorige Gezondheid herfteld isheeft zedert den 28 der
voorieede Maand zyne Bediening weder waargenoomen.
De Sultan heeft Osman Mullah tot ICddikskier of Opper - Regter
van Rotn'clicn verklaard.
De Baron van PenklerInternuntius van her Hof van Weenen,
hecfc door zynen eerften Tolk het Sterfval van denKeyzer,als
jnede het Huuwlyk, 'twelk tuffchen den Aartshertog Lcepoldus,
alsGtoot-He togvanToskaanen, en AC Infante van Sfanjen vol
trokken is, aan de Porte bekeiid gemaakt.
V R A N K R Y K.
EXTRACT uit ten Brief van TOUf-QN den 18 Otiober. Het
middel om het Zee-Water zoette maakeü, in zoo verre datmen
hetzelve drinken kan, is eene zoo gewigtige Ontdekking voor de
Zeevaart, dat men niet genoeg daar van fpreeken, nogte de
Roem van den Uitvinderdieswegens genoeg verheffen kan. De
Heer Paffonier beeft den 14 dezer Maand het Experiment van
zyne Uitvinding alhier gedaan in tegenwoordigheid van het
n gantfche Corps der MarineHet zelve was van zeer goed fucces,
en men kan niet nalaaten van het volgende nopens de Zaak zelfs
voor het oog van de Waereld open te leggen
De Heer Paffonier beeft door verfcheide Waarneemingen
ontdekt, dat het ZEE-WATER vier foorten van ZOUT vervat
ji) het gemeens Zee Zout,- (2) een ander Zout, 't welk men
nóenien kan onvolmaakt Zee-Zoutvoortkomende uit het Zee*
Zuur, vereenigdmeteenaardagtigeftoffe en bellaandeuitde
Schulpen van verrotte Viffchen uit Zee-Planten en Dieren, de-
welke tot een verrotting zyn overgegaan (3 een Aard - Zout
en (4) een Mdan-Zout(Sel Selenite) 4t welk men overal vind.
Deze vierderhande Zoutén zyn het,waar van men het Zse-Water
zuiveren moetAlzoo nu het eerfie, derde en vierde foort v/tfle,
Zouten zyn ontlaft men daar van het Water door allerleydiftil-
leering, voornaamentjyk door zulk eenedewelke gefchied met
een langzaam Vuur, door middel van Zand of Warm-Water:
Doch vermits het in tyd van nood hier op aankomt, om in wei-
nig tyd en met geringe Koften een groote party Water te bezor-
gen, moet men een fterke diftillatié en geweldig Vuur hebben,
waar door het tweede foórt van Zout ontbonden kan worden
Het Zee-Zuur zouw hetzelve wel gemakkelyk van de aardagtige
Stoffe zuiveren, maar met het gediftïlieerde Water vermengd
blyvenwaar door dat Water flegte hoedanigheeden krygen
zouwDit tweede Zout is het't welk men tot nu toe wel voor
Jodaüym gehouden heeftmaar de Heer Poffonier is thans door
menigvuldige Proefneemingen daar van overtuigd geworden
Zelfs is 'thier in, dat voornaamentlyk zyne Ontdekking beftaat;
En 't geen verders hier omtrent weetenswaardig is, hoope ik UE.
by nadere gelegenheid mede te deelen.
PARYS den eerften November. De Berigten van Fontaiueblean
Unpens den toeftand, waarin de Dauphin zig bevind, zyn niets min
ders als gunftigen geeven onder anderen te kennendat het Hef
een Courier na Geneve heeft afgevaardigd, om den vermaarden
Heer Tronehin te ontbieden, ten einde met hem over de Ziekteen
Herftelling van den hooggem. Dauphin raad te pleegenHet ver
trouwen, *t welk het Hof in den voorn. Heer Tronehin fteldver-
«orzaaktby de Doftoren vaihecHófnietminder als by de Profef-
foren der Medicynfe Faculteit alhier groot misnoegen.
Voor eenlgsn tyd is een BRIEF in *t ligt gekomen, dewelke door.
len ControlleurGeneraal aan den eerften Prefident van het Parle
ment van Bretagoe gefchreeven isten opzigte van't geen in die
Provincie met betrekking op het Parlement is voorgevallenTe
genwoordig ziet men weder drie andere Brieven, die den 10. July
ten 3 Augufty en in de maand Otiober laatftlecden gedagceekend
en verzeld zyn met Aanmerkingen by wyze van een Antwoord op
de gem. Brieven, ftrekkende om de volle Souvtrainiteit des Ilonings
'wer de Provincie BBET/IGNE te bewyzen.
De Biftcbop van Toni heeft de Aften welke de Franffe Geeffte-
lykheid in haarelaatfte Vergadering alhier gemaakt heeft, van den
Prcdik Stoel aan zyne Gemeente voorgeleezenDe Kardinaal de
KochechouirtBiflchop vanLaonheeft de gem. Aften door een
tirculairen Brief aan alle de Curés van zyn Stifrhekead gemaakt
Wyders verneemt men dat AARTSBISSCHOP van Lyoöseen
MISSIVE dato 8 Oftober aan den Koning gezonden heeftwaar-
jnhyonderanderenzegt: In uw RykSirezyn geen Ketters
n Uwe wyze Declaratie van het jaar 1754 moet gehandhaafd wor
gden, want dezelve bevat het Carafter van een wettige Souverki-
„niteit; De Weigering der Sacramenten ftryd tegen het Belang,
de Liefdeen de Eenheid der KerkeDus denken de bekwaam-
h fte en verftandigfte Geeftelyken van uw Ryk De Kardinaalen
1, de Fleury en de la Rochefoucault nevens den overleeden Paus
BENEDICTUS XIV. en de Bïffchoppen, dieinhet Jaar 1755
11 vergaderd waren, hebben geen andere gedagtengehadEn dus
t, desken nog werkelyk en in den grond veele Aartsbiffchoppen
en Biffchoppen die de lsatfte Vergadering der Geeftelykheid
van uw Ryk hebben by gewoond. In het einde van deze MISSI
VE beloofd de AARTSBISSCHOP van Lyons dat hy in'tkort
een Ilerderlyke InfiruciU in 't ligt geevsa en daarin zyne manier
<u cs
S3 r
<u
van deiFeh met overtuigende Bewyzen ftaaven zal.
Gifter is'de HeerFremyriRequeft-Meeftcralhier oVerleeden.
DeGeeftelykeDochters Urfelinen van St. Cloud,'die-verdeeld
ftonden te worden, en van dewelke een gedeelte na St. Denis en de
overigèii naar het Kloófter der Urfelinen in de Voorftad van SI.
Marceau zouden gezonden zynhebben op i'iaar fmeeken by dén
Aartsbiffchop van Parys verworvendat zy naar het laatftgemelde
Kloofterzullén gezonden worden; Maar die, welke zig.iegcn den
voorn. Aartsbiffchop hebben aanaekant. zvn naar het Ristiom van S t
Orleans verplaatft.
pp-
C.5Ï
■5 -5 a
cc üj
o
tfa» c-
-S -
Zm
tj CJ
u o
HZ
V
■O o
b/j O
E *5
-
rS a
b
i<
n
8 S«
ffiia (E y
sëA
£1
•*3 o -= -o
Sia-a 3 3
ff ■*-» h?
m g-g.i
U o H
gr*e
s s
Jï. c
g :i
«i e
Z---1
ff a
o
voorn. Aartsbiffchop hebben aangekantzyn naar het Bisdom van S S 2
pï ZJ
DUI18LAND en Gïirigrenzende Ryken. 11-| 5
WEENEN den 26 Oftober. IJe Keyzer en de Keyzeiio, nevens S
.W.2 £5 E
CLL
de oudfte Aartshertogen c* Aanshcrtoginneu verluftigcn zig van
1 ee o
tyd'tot iyd in den omtrek van deze Stad m$t kleine Wandelingen g S< Ü.e^'isC
enmetdejagt: De Aartshertogen Fcrdinandm Maximïliaan, ne-
vensde Aartshertogin Charlotta hebben in't begip van de vporleer fj g u. -o .s'tc L'
de Week omtrent St-Ueit,zyrAe een Keyzerlyk Luilflot niet verre c Jss 2,5
van Schönbrunn, den Wyn - Oogft bygewoond. Ook heeft de Key M J'
s. S
-C* feg
SN. S
„r ""«t-Kg '«it-B'l'SJa
zer bevel gegceven dat de nodige toebereidfelen tot een groote te tl f -c g c c 3
Jagt van Wilde Zwynen in den omtrek van Dornbach gemaakt
zullen worden. I
De Veldmaarschalk Prins van Lichtenftein is van zyne Heerlyk- -■A- c c
heeden in Moravien alhier teruggekomen
agtdagen de geweezen Venetiaanfe
hier na Venetien gekeerd.
Van PRESBURG word gefchreeven dat aldaar den 15 dezer g cd g c o
Maand, zynde het Feeft van Ste. Tberefia, de'Koninglyke Kroon v 3- -9
van Hongaryen hebbende meerdan viervoetI)j..mctercn.lcg- S 0 r'
itenftein is van zyne Heerlyk- '5 g "g, 5 3
omen In tegendeel is voor -2 "2 a m f S s»'S ^-S,
Ambaflatleur by dit Hof van g-o j 'S hji S
'g V-is'ie
5'c4
6
gende op een evenreedig Koper verguld Voctftuk, met veele Plcg- fcj
g ®- &..a
C tJ 7= u. aj
t>r -J -t' H3 rjt
righeeden en onder het Gei'chal van Ketel - Trommen en Trom- g -oS f 3 -b
petten óp de Tooren van de aldaar nieuw gebouwde Collegiale en èL 0 f -SI ii
Parochie - Kerk gezet is. -Q g 3 jj f
NEDERLANDEN: 1^«||
AMSTERDAM den 6 November. Volgens de nieuwfte Brie- 5*71 Is c ü14"
c
i a
a ff O ff
a zj
G tj y rt
bD ;5
r-; LO
•n u -2 >-r' c
a ^,-S rt 2
cTS riee
-3
ET
loorenhad: Daarenboven had hy'dcn 13 Oft.'gepreit Kapt. Mich.
Kofter,van hier naSUrinamen moetende,doch wigns Schipi lek,was.
Te Deal was in goeden (Iaat ingeloopen Kapt. Guft.Ranje van
hiernaSurinanienbeftemd. v i s
Op de Banken van Duinkerken was verongelukt het Schip de o «3
Frederic*Henrietta, Kipt. Jac. Baoyfen Klyn vanllottle! na Lis-
-bon gaande, met Vlas en Balken, van welke Lading reeds een gè- "a f, 2
deelte op de Kutten van Niquwpoort was komen aanfpoclea, zyn
de het Volk ter naamver nood gefai veerd.
Op Salandby de Jutfe Kuft was vergaan het Schip van Jac. Wit-
tehaven, vaa Memel na Bourdeaux heiland, doch men hoopte ee-
nige van de Goederen te zullen bchouïenEp vier !\Ey!en van Got
tenburg hetSchipian JacobReurlof, van Bourdeauxna Dantzig,
In'cVlie was ook verongelukt her Schip van Anke Volkerts, uit
Noorwegen; en op Ameland dat van Jan Hend. Vosker, met Zaad
gelaaden, lieide komende van Norden hèrwaards.
OpBornbolm wasgeftrand het Schip van V7. Sipkes Abinga, van
hier na de Ooft^ee moetende, magriiieh hoopte liet Schip wederom
te zuilen daar' af brengenAls mede by Falftrand dat van Jacob S" a y 5 o
Willems, van Memel na Bour'deaux beftemd clc Ladingln Bal- M
ken en de Scheepsgereedfchappen wierden geborgen.
By QuimpCr had geftooten en zyn Roer verlooren een Schip met
Indigo, Suiker en ICofFy, komende van BourdeauxherWaards,
maar de Naam word niet gemeld ikc.
Kapt. Cornéiis Remts, van Gottenburg te Hamburgaangeko*
ïen ,- had den 26 Oftober boven Rifsholm in goeden ftaat gezien
Schipper Chrift. ten Hooren van Gottenburg hèrwaards beftemd.
Te Hamburg waren aangekomen, C. Eeriks van MallagaJ. J. g
Lubbe van A rchangel.W. Hendriks .en K..' SiiikesyaitBourdeaux. gt
CJ oS «I
ff izi
c s3
v o
kSi
p-
y 2
'S tiH-3 -
c 3 a v. - o
tr. u.1j. o
u a y -3
w 0> s_t
cL
"<3* S3
M
cj y»
k- f' ii -e
,.ri e^ -c;
-..r ►*-! n>
üf ÏB ^4
x E S
s
S
l'fc S
2,2' S
55 21
'O
y
ff«J 5W' O «-1 3 G S si
O S 3 jM ca
bo'8 'fW 'Jm S <3'a'S!,'(i
men had den 26 Oétober boven Rifsholm in goeden ftaat gezien ^2 2 r.v S rt «m'7**
f-!?* -Tr^r 5 v xi-xf f* w .2
i. is
f
ingel. W. Hendrika.en K.' Siukes van Bourdeaux, S 3"~Z J- g. 5J
W, Berends van RotterdamWill. Kouper van iNiéuiv-York B. g.~ S b 7 ^8 #1
KlaafenvanDantzigals mede beneden op de Elbe Sim. Krans e-3"g
van Stettin her'waartlsdewelke meld dat aldaar nog wel zeftig g oA o g
Schepen lagen, die na Delfziel en Groningen beftemd zyn, 1 s g 2
neven» een grooqe partyschepen nt Koningsbergen en Stettin ge-
deftineerd. t g. §<2 g f
Xuffchen den 3 en 4 dezerjvsshgtSchip van Laurens Donwes d -j 5 g
Ront. ondérteootter-EndrnTeffel leggende vöör de Boeg ge- 2 'r, ^3 go S-c£,a
dreeven van Hfct Schip van Wiebe Bakker, dewelke daar door zyne -sr fj 5
MaïFeh bad moeten kapp_en- "Ï'J c S c 5-° 3 o 1 2
DoorTegen-WindisJan Dykhoffin Teffel teruggekomen.
Kapt. Jan GuftaafGebel den 28 Oftober van Kadix in Teffel aan- '<=03.0
gekomenverhaald dat hy des daags te vooren verrcheide groote Z c 13 g
Schepen in een goeden ftaat de Hoofden heeft zien inzeilen Stc. pi ~Z g s-l- S a
Te Kadix zyn onder anderen aangekomen D. Eemkes en.P.Af g a 5 a t»"S
':ken 't Spaans Oorlog- a.v S up B J
2 S jz
H S "3 2
mus van Fierln tegendeel waren vertrok!
i'chip el Guerrero, na Galicien en 't Frans OorlogCchip la Chimcre.
Te Barcelona M. Stevens; te Nantes Corn A. Bakker; te Ha-
vre de Grace P. Martin te Bremen H. Harmens, alle van hieren 2 3
Faulus Jacobs vanEnkhuizeu. ga
Te dliffingen was j|earpop,»rd Pnrnplis Janffe Maat nit Noorwe- az
gen, dezelve naaeenigefchade vnn de Walgeleeden dj 3 3,
Aan dcze'SHd'ls geXomen jan Hilleo Koptcr vaa Mtmel. f,' O
o C„) j
V
:a
al
h 2 S g
J3
3 21 0 .IS J 2!
'5GRA.VENHAGE den 7 November. DeHcerecStaateüvan '"k B g f *0 o*
Friesland zyn giller en heden weder vergaderd J§i? Ï|S"3 S*ë6-» 5 k-'S S
Holland en Well
geweeft, en de Rooms - Keyzerlyke Geisaot, Baron van Reifchach S
heeft met Leden van Staat geconfereerd. JZ~ê «Ju'gS -
De Franffe Ambaffadeur Ma. quis d'IDvrincourtis benevens zy- 5 2^^ 2^ ^'3 5
neFaratlie giftervan Parys ai inerte rug gekomen. c3~ï> iPtó "2Ü,
Da Baron van Oroyeftein, die w'-gcas de Provincie Friesland ia cj B it ,S£ 2'"
de Vergadering van ilaar lioOg -Mog Ziuin heeft, is i'isgciyks
alhier t« rug ge komen,en in he agftge m Vsjg rd«mg Verf ehe&o e«.
