leydse
POOLEN, PRÜYSSEN enz
DUITSLAND en aangrenzende kyken.
V k A N K R Y R
GROOT BRITTANNIEN
A° 1757-
WARSCHAU den 11 January, De Commiffariffen van de
na dit Ryk op marfch zynde Rus-Keyzerlyke Armée
zyn alomme bezigom de nodige Leeftogten en Voera-
ge tothaaren Onderhoud te doen by één brengen. De
Generaal Baron van Buccow is van Weeneu alhier aangekomen,
omnopens den voortgang van den marfch der voorn. Armée het
nodigeberigttekrygen,en, ingeval de Veldmaarfchalk Apraxin
nogniet van Riga mogt vertrokken zyn, zig derwaards tebegee-
VCD.
Vermits de Republik in de tegenwoordige hagchelyke tyds-oth-
ftandigheeden haar voornaamfte Belang in het Onderhouden van
de Onzydigheidfchynt te dellen, is het niet te verwagtendat de
zelve eenige formeele Verbinteniffen ten opzigte van denDoor-
togt derRus-Keyzerlylte Hulp-Trouppes over haar Territorie zal
gillen aangaan.
Zedert eenigen tyd. zyn menigvuldige Couriers van Petersburg
alhier aangekomenvan dewelke één, zoo men zegt, aan den Prius
Xaverius het Teken der RIDDER-ORDE van den H. Andreasals
mede het Patent, waar by die Prins met een Jaar-Wedde van vyf
en vyftig duizend Roebels totLieutcnant-Generaal van de Armée
der Keyzerinne van Rusland verklaard isheeft medegebragt &c.
BERLYN den t8 January. Alhoewel verfcheide Mogenthee-
den groote Oorlogs-toebcreidfelen tegen den Koning, Onzen Sou-
verain, maaken, fchynt men egter met veel grond te kunnen voor
zien en vaftftellen dat andere Mogentheeden niet raadzaam zullen
vinden om ten gevalle van zyne Majts. Vyanden hun eige Behou
denis en Goederen in de waagfchaal te (tellenEn dus houd men
zig meer dan verzeekerddat de Koning voor de meenigte zyner
Vyanden en voor hunne Bedreigingen niets te dugten heeft,en dat
niet alleen de Koning van Groot-Brittannien als Keurvorft van
Brunswyk-Lunenburgmaar ook andere Vorflen van het Duitfe
Ryk, ten einde niet in een gevaarlykenOorlog ingewikkeld te wor
den, denaauwkeurigfteOnzydigheidiuagt zullen neemen, ten
ware eenige buitenlandfe Mogentheeden,met oogmerk om van de
tegenwoordige Oniulten voordeel te trekken, hunne Trouppes na
Duitfchland zondenin welk geval die Vorften gebruik zullen
maaken van de goede Schikkingendewelke beraamd zynom de
sevaarlyke Oogmerkendie inen zouw kunnen geformeerd heb
ben, te very delen &c.
In de MEMORIE, die van wegens den Koning onzen Souve-
rain in de maand December laatftleeden aan de R.YKS-VER
GADERING te Regensburg is overgeleeverd (en van welker 1st-
boud ruis een gedeelte in de Leydfe Courant No.8. gemeld is)
word nog het volgende gezegt
"De Koning konde dan bezit neemen van SAXEN, 'twelkeen
"zoo groot deel bad aan de verderflyke Aanflagendie tegen het
"Huis van BRANDENBURG gefmeed waren. Deze Handclwy-
"ze is in het Duicfche Ryk gantfch niet nieuw.
De Koning van Deenmarken maakte zig in't Jaar i6?4.meefter
van'r Hertogdom HOLSTEIN om redenen, omtrent overeen-
komende met diedewelke den Koning tot zyn tegenwoordig
Gedrag hebben aangefpoordgelyk men zulks zien kan uit de
"Stukken, welke het Hof van Deenmarken by die gelegenheid
"uraereldkundigjaaakteen waar van men het volgende maarbe-
hoefd in overweeging te neemen. [In Zaaken van Politie, zeide
dat Hof, is men liet mer elkander eens, en het word door menigvul
dige Voorbeelden bekragtigd dat een MogentheidhetRegt heeft
om zig van eenVefling, aan zynen Buurman toebehoorende, mee-
fter te maaken, ja wat meer is, dezelve te flegtenwanneer die
Buurman die Veiling niet kan of wil behouden, en als, indien men
hem die Vefting lietde Vyand daar van bezit neemenen zig ten
onzen nadeele daarvan bedienen kan. Het Regt der Natuure zoo
wel als het Regt der Volkeren leeren beidedat men zig moet be
veiligen tegen de Gevaaren waar mede men gedreigd worden
niet zoo lang wagten, tot dat de Vyandons komt befpringenDer-
halven is een Mogentheid geregtigd om een Buurman te keer te
gaan,en deszelf6 gevaarlyke Oogmerken, die hem bekendzynaf
te weeren &c.]
"In 't Jaar 1712 volgde het Hof van SAXEN de Grondftellin-
"gendie hetzelve tegenwoordig zouw willen overhoop werpen,
f 'Toen de Koning van Zweeden zig over den Inval van de Saxi-
"fche Trouppes in Pommeren bezwaard en by de Ryks-Verga-
dering te Regensburg zig op de Guarantie van deszelfs Staateft
in Duitfchland beroepen hadbegeerende teffensdat de Keur
"vorft van SAXEN tor Vyand van het Duitfche Ryk verklaard,
"en ook als een zoodaanigegeftraft zotiw wordengaf het Hof
"van Dresden in een Memorie, die den 2 Juny 1712 terDiftature
wierd gebragt, het volgende ten antwoord
[Dat naamentlyfc de Koning van Poolen gedreigd was geworden
meteen Inval, welkende Koning van Zweeden voorneemens was
gezamentlyk met de Turken enTartaaren in deszelfs Staaten te doen:
Dat reeds alles was gereed gemaakt om uit Pommeren in Saxen te
VallenDat derhalven de Keurvorft niet had kunnen nalaaten zig
van dat Hertogdom meefterte maakenten einde de Oogmerken
des Konings van Zweeden te leur te (lellenen dat deze On-
demeeming, wel verre van een Inbreuk in den publiken Vrede
tt weezen in tegendeel ftrekte om dien Vrede inDuitfchlandte
handhaavenwaar omtrent alle die geenewelke onpartydiglyk
daar over zouden willen oordeelen, op het duidelykfte moeften
overtuigd zyn J
m Op het geen naderhand aan 't Hof van SAXEN tegengewor
pen wierd, dat deszelfs Trouppes ingedrongen waren bi Meek-
lenburg en andere Landen dewélke geen het minfte deel aan
"den Oorlog hadden, en dat verfcheide gantfch onverfchoon-
m lyke Geweldenaryen door hen gepleegd waren; antwoordde dat
Hef:
[Dar hetzelve dat onzydïg Land in bezit hield om reit van Oorlog
om een veilige te rug-gang te hebbenDat mea tig 3Üaar met
N°. it
Woensdagfè Courant.
400 veel geriiaatigdheid gedroeg, als immers ihogelyk wasen dat
daarenboven die ongeleegenheeden een einde neemen zoudeft,
zoo dra de Trouppes wederom in het Veld zouden kunnen trek-
ken.
"'.f een anc'erc Se'égenheid, toen men de Wreedheeden, die in
d( .'ad van Friedland gepleegd Wierdenaan het Hof van Saxen
aXnoutere Overtreedingen van den publiken Vrede voorftelde
zeide het zélve in een Memorie van den 20 Oftober 1712:
[Dat hetzelve geenfints had kunnen nalaaten zig van die Stad
meefter te maakendewyl het Mecklenburgfche niet in ftaat was
om dien Vyand af te weerenwelkers tegenwoordigheid voor den
Koning van Poolen nadeelig weezen zouw: en dat bet zelve Hof,
fchoon tegen wil en dank, en in weerwil van deszelfs lever ont
den Vrede geenilnts te ontruftennogtans gedwongen geworden
Was om de Rede Van Oorlog te volgen.
Op deze wyze heeft het Hof van SAXEN meer dan eens door
zyn eigen Voorbeeld erkenden ftaande gehouden dat de ééne
Staat inhet Duitfche Ryk den anderen kan aanranden als deze
zig tegen hem wapéndofte Oogmerken voeddje voor denzel-
venverderflykzyn««z. enz.
FRANKFORT den 20 January. De eerfte Coloih van de Key-
zerlyke Trouppesdewelke uit de Ooftcnrykfe Nederlanden zyn
gekomen, om na Bohcemen te marfcheeren, is den 15 dezef
Maand voorby Neurenberggepaffeerden worddoor de tweede
en derde Colom gevolgd.
PARYS den 17 January. De Pater Bernard, Regulier-Kanun
nik van St. Genevieve hield op lietFeeft der B. drie Koningen te it.
Jean cn Greves een Leer-Rede over de Religieen even als alle regt-'
geaarde FranlTen op het fterkfte getroffen zynde over het beklaag-
lyk Voorval, 'twelk des avonds te vooren aan den Koning was
overgekomen, eindigde hy 2yfi Sermoen met de volgende Bewoor
dingen die nietminder hartroerende als met de aandoening van
zyn Gemoed lover één komende waren
"Deze Religie is het, die ons leerd dat wy onze Koningenals
zigtbaare Beelden van den Allerhoogften, eeren en hen, als onze
"Vaders, beminnen moeten. Wie was er toCh onder de Konin-
gendie ooit een wettiger Regt had om dit van zyn Volle te ver-
wagten als LODEWYKde Welgeliefdewiens Levencmgeluk-
kiglyk gedreigd en op een moorddaadige wyze aangerand, tegen-
woordig het Voorwerp van onze Ontfteltenis en Ongeruftheid
uitmaakt.
"O laatft voorleede Nagt! Nagt, die alle verfoejing waardig
"zyt Aan welk een verfchrikkelyk toeleg hebt gy Uwe Scbadu-
"We verleend! O Vrankryk, in hoe groot een Rouw zouwt GyÜ
eensklaps gedompeld gezien hebbenindien UwBcfcherm-En-
gel den (lag niet afgeweerden LODEWYK met zyn onzigtbaar
Schild beveiligd had
Gy kendo myn God f de Goedheid van des Konings Harf en
de Opregtheid van zyne Gevoelens HelaasEen beminnens-
waardig Vorft,san wien Gy al hetaangenaame, 't geen David ooit
bczeeten heeft, ten deel gegeeven hebt, heeft zig op het punt ge-
zien van te vergaan even als een wreede Saul door de hand van
een trouwloozen Amahkitt.
In eeuwigheid moeten wyU danken, o myn God dat Gyde
fpits van de Moord-Dnlk hebt ftomp gemaaktGy bemind ons
nog in weerwil van alle onze Misdaaden, vermits Gv voor de Bé-
houdenis van zulk een waard Opperhoofd gewaakt hebt.
"Was een Titus beftemd om het Noodlot Van de Nero's te moe-
"ten beproeven? Voltooid en maakt, Heere, dat de verfoejelyke
Gebeurteniswaarvan de herdenking alleen genoeg in (laat is,
om het Bloed in onze Aderen te doen verftyven, geene Gevolge»
"hebbedie nieuwe Traaöen koften
Geef o Heereaan Vrankryk een Koning wederdie alle zyn®
Onderdaanen in zyn Hart draagten teffens van zynen kant ver-
diend in de Harten van alle zyne Onderdaanen gedraagen te wor-
"den. Laat ons gaan, myne waarde Broederen! Laat ons gaan en
ons in groote menigte nedcrwerpen voor de Voeten der Autaa-
ren, en aldaar door onze Smeekingen den Vader der Ba rmhertig-
"heeden een heilig Geweld aandoen. Laaten wy eenpasriglyk
"dooronze Gebeden en Geloftens byDenzelvenaanhouden ,dat
Hy een Leven verlenge, met het welke ons Welzyn verknogt is!
"Laat de eeuwige God, indien het weezen moetonze Dagen ver-
korten, ten einde de Leeftyd van een zoo goeden Koning met die
Dagen, welke aan ons zullen ontnoomen zynuit te rekken.
Ach dat Lodewyk over onze Hoofden regeereDat Hy het
eenigfte Vermaak en de grootfte Welluft vanVrankryk tot in
den hoogden Ouderdom zy en hlyveEn dat Hy niet dan ovrr-
la'adén met Jaaren en goede Werken bezit gaa neemen van dat
"welgelnkkig Vaderland, alwaar Hemde H. KAREL de Groot en
"ddB. Lodewykzyne Doorlugtige Voorvaderen vgrwagten **z.
LONDEN den 18 January. Het geniet dat in dit Ryk vyftien
nieuwe Bataillons zullen worden op de been gebrast fchynt geen
dc minfte grond te hebben, om dat men totnogtoe met verneemt,
dat de Officieren daar van benoemd zyn endieBataillonsdaaren
boven onder het getal der Trouppes en onder de Subfidien. dia bet
Parlement ten dienft van dit Jaar en tot onderhoud van dezèlve
heeft ingewilligd, niet begreepen kunnen zyn: Dus heeft het
voorn, gerugt alleenlyk bétrekking op het voltallig maaken yfri de
vyftien Bataillons, dewelke in het voorgaande Jaar volgens Jsevèl
van de Regeering zyn opgcregc.
Ook fchynt het gerugt, dat by de Regeering WtBcfluit Wasge-
noomen, om een groote fomme Gelds voorden tyd van tien agtcr
een volgende Jaaren tegen een Intreft van drie en een half per
Cent te negoticeren, van alle waarheid ontbloot te zyn, om dat het
.^bekend isdat men in "t voorgaande Jaar her zelfde Intreft voor
den tyd van vyfticn Jaaren heeft toegeftaancfi men dus gcmtikke-
lykkan voorzien damen in geval van een Geld-Negotiatie eea
grooterlaireft zouw moeten aanbieden Scc.
