Hi
tEYDSE
V R A N K R Y K
!-
rt
ï&5° t-
i-
a
n
y
y
r.
u
>b
te
s>*
e-
in
E
ei
is
e*
3e
e-
tr-
r$
tc
o
er
ec
zn
7l. j
the
*t£
ot
ft 175<S-
-N'
-70 O
Vry<iagfe Courant
TO 5 -o
vy <2 •s-'fc.
- E 3 o
•seJg
rua^-f
•|S||
|.pJ5e
.Vv'tj-0
O "P
«J a
W.SJ
'v.- - S
a-gAg.
S k-'S
„ü5a
CC -*> l4> <y
o c m .a
41 u>2
-O w —j o
.a J, <a v
5 s» JÜ -c ac <3
='H.a
^••so5«
-o S V V
Cl *TJ r,
ri"5 v V c 5?
6 5". jc 5 45
5? E >,1?
5 S'w-w w O
«Mil
<u
w c
s-8
bo i
In ÏEN ;VAN DE -i -
ENGELSE NJEUWS-PAPIEREN;:
ziet men een VERHAAL van den toeftand der EMI
GRANTEN dewelke zig- in Penfylvaniek en de
- laagé Gedeeltenj van MarylandVirginieu enz.
ter woon zyn gaan nederzettenIn dit Ver
haal wor^onder aiideren gezegtf
Et blykt volgens de geloofwaardigfte Berigtendat Ver-
Icheide Jaaren geleeden zeer veele Duitfcherszoo uit
Zwitferland als de Pattz en meer andere Landen zig na.de
Britfche Provinciën in Noord-Amcrica hebben doen o-
fcrwerr.n.
Ia de Colon ie van Penfylvanien alleen beftaan dezelve in ot»-
t^honderd duizend Man, van dewelke inen da tip duizend reekéud
artde Proteftautfe GEREFORMEERDE Religie, byna een gelyk
etal LUTHERSCHEN, omtrent zeventien duizend ROOMSCH-
JEZ1NDENen de overige 'daar van WEDERDOOPERSHER-
lENHUTTERSen meerandere verfeheideReligie-Sectens.
Onder deze Menfchen bevinden zig veele die ten uiterften«on-
rettend, en onverzettelyb aan hunne eige Tngt en Régeering ver.
nnden zyn Doch daar zvn ook veele onderhen die in der daad
enilerk gevoelen van Religie hebben» en zig tenuiterften bcklaa-
;e*,dat hun de middelen ontbreeken om zelfs te leerenen hunne
linderen in de erkentenis der Fligten Van het Chriftendom te doen
mderregtcn terwyl zy weinig Leeraars ,die aan heu de groote
Irosd-beginfelen van den Godsdrénft kunnen vérklaarenen by-
lageen Schoolmeefters hebben waar by nog komt dat zy ten ee-
lemaal verfteeken zyn van Bybels in hunne Moedér-Taal, die zy
illwn verdaan, en dat zy even zoo weinig in ftaat zyn om die By-
aeljte koopen als de Leeraars en Schoolmeefters te onderhouden.
In het Jaar 1751 wierd de beklaaglyke toeftand van cjeze Emi-
fenten aan de Heeren Staaten van HOLLAND en WEST^FRIES-
LAND voor oogen geftcldwaar op Haar Heog-Mogende toefton-
Jej, dat aan dezelve bezorgd zoiiw worden de Samme van tvieo
himd Guldens jaarlyksvoor den tyd van vyf agter een volgende
fattenen de Stad AMSTER: 1AM verfchafte edelmoediglykeén
Soitme van twaalfduizend Guldens, ten einde de voorn. Emigranten
matLeeraars, .Schoolmeefters, Bvbels en andere goede Boeken in
dit Taaien, als nodig weezen mogt, te voorzien.
In het Jaar 1753 lieten ook fommige voornaame Perfoonen hun-
aegedagten gaan, om de meergem. Emigranten meer en meer te on-
derlleünen, en maakten'emfeWarfernV; wsar vauhtt oogmerk was,
pm hier en daar Geld in te zamelen, en het Zélve ten beften voor
dode van de Nooddruftigen te befteeden. Deze Sociëteit deed ten
din -einde ook Ootmoedige Vertoogen by den KONING van
Gtoot-Brittannicndie dan ook uit kragté van-zyne V^derlyke
toedheid een oo'mme van duizend V. St. toeftond, wordende dit
lofelyk Voorbeeld doorde Princes van WALESidie bendtrdP. St.
tenfeefte gaf, en wyders door verfeheidp Bijihopfen art andere ge
goede Lieden gevolgd.
Voor het overige is dé voorn. Seiieteit voorneemensomzoo
lang als het nodig geoordeeld eal worden, eetyge Leeraars na de-
Colonien in quaejlie af te zenden ten einde aldaar in hunne Moe-
dwaal te prediken, en fommige Schooien aan te kggen op zulke
Plutfen, daar hetbeftpalfen zal, omde Kinderen de Engelfe Taal
enverdersal het geen tot de Chriftelyke Religie vereifcht word, tc
enderwyzen; zullende uitdien hoofde ook Engelfche Bybels
Nieuwe Teftamcnten, Catechismus- en andere School-Boekjes ja
zelfs ook fommige, te gelyk in Dukfch en Engelfch, derwaards ge-
zooden worden.
En óp dat deze Schikkingen met des te beter fucces ter uitvoer
gebragt werden, heeft de Secieteit tot haare generaale Dire Aeurs en
Optiendefs aangenoomen femes //«wVem. Efqr.toen Gouver
neur; William Allen, Ef(^r. Oppjer-B.egterRtchar.d Peters, Efqr.
Secretaris ConradWeyjvr, Efqr.-, Tolk; BenjaminPranckiinEfq.
Pofimeefter Generaalen WH Ham SmithProféljor in de Pliilolb-
phiein het Collegie te PUMelgbicialle welke Hoeren in Penfyha-
téiti woonagtig zyn.
Deze Maatregelen hebben by onze Colonjen in quaeftie reeds
dieogewehfehten uitflag gekreegen dat de Gereformeerden en Lu-
tbmanen in zoo verre de Zaak met elkander eens geworden zyn,
datzy hunne Kinderen door één zelfden Mèefter op één en dezelf
de plaats en in even dezelfde" Grond-beginfelen van den Gods-
diaft Is getrouwe Chriftenen enProtéllanten zullen laaten on-
detvyzenteti welken einde zy byzondere Pluizenom School tc
honden, aangebooden hebben.
U De meergem. Sociëteit heeft bereids verfcheide Proteftantfe Lee-
xaus afgezonden; en haare Direfteurs in Penfylvanien hebben
wcrkelyk Schooien aangelegt in Nieuw-Providence Hanover,
Vincent Town/, Upper Salford, Reading, Talpelookin,Eaftrin,
Lancafter, York en Little Cadowsin alle welke tien Schooien het
getal der Kinderen van allerhande Scéte reeds by de vyf honderd
bedraagtzynde de Jaarwedde voor ieder Meefter vati wegens de
Sociëteit op niet meer dan twintig P. St. bepaald.
Daarenboven zyn aan de Direéteurs Requeften ingeleevcrdtot
hst aanleggen van nog meer Schooien in agt andere Plaatfen t en
Mnde Sociëteit zyn nog negen Plaatfen meer voorgclfeld gewor
den daar men met groot Voordeel zouw kunnen School houden.
Maar vermits het Fonds van de Sociëteit gering isen haare Lc-
den liet dan w#nig Jaaren de Onkóften waar toe zy zig verbon-
'itnhebben, kunnen gocdmaaken, zyn dezelve buiten flaat om de
--koften te vergrootenEn alzoo zy niets anders beoogen als het
Belang van de Religie, het geluk van 't Menfchdomde Welvaart
derF.ngelfe Colonienals' mede de EerMigt en Veiligheid van
d*s Konings Regcering, hebben zy het van hun pligt geoordeeld
den ftaat van.deze verlaatene Emigranten aan de Waereld voor
óegente leggen, en Byftand te verzoeken ten voordeele van znlke
L'tklen, die men voor het tegenwoordige niet ander? kan aantner-
kenalscen Volk, 't welk van deEngelfchen gantfeh afgezonderd
is, veinaits zy in de EugelfeheTaai, Wetten, en Coaftituzien in he t
SU
o ë1? .s
8«
j C, W O
ta o
w - p. If
^lge»tééhvd!nageè onbedreeVen zyn, en door Huwelyken weinig 'g
qf geen Verbintenis met hén hebbenzoo dat zy in honden van g q"c P
FranfcheEmiiPuriffén vallende, en van hen óndenyyzing kivgen S gj c
de omtrent de VWdeedigmgvan die Colonienwaar in zy woon - g' I;
agtigzyn, zeerónverlchHiiggemaakt, en eyidelyli overgehaald cg g H fe g
kunneti worden rot Maatregelen., die zoo Wel'voor hen zelfsals o v >s -S h
-1 •A - 'W s S
dat men bytyds wil
c ei' by
zorg'draagen om de meergem. EMIGRANTEN als tot ons eigen a'~ .2 geW-8 o
'Volk te matk-qn, hétgeen door de ieverige voortzetting van de bo- Sf M 5= 0
S5, -B 5 O
sE-3 o JjO
V Uliv iv ïiiaait-Yuj uvtwrvugv »uviM<veuiig .»tmuv uv 2*
vengén. Maatregelengemakkelyk zal kunnen gefchicden;.want -s f ck<'« cü
dab zullen zyvde Voordeeknvan(de Britfche Regeering genieren- s cc' g LS
dq «n<»verweegende dat zy met hen één en dezelfde Belangen g g j k
Jébben, zig als trapsge wyzemet de Onderdaanen van Groot-Brit- g"3
tannien in één Ligchaam vereenigenja zy zullen meer en me er o V sj
Aatffezet worden om hunne Getrouwheid en Pligt in agt teneemen O J; e
omtrentdiqn Vorftdewelke hen in derzelyer GodsdieniLen Vry- g "H "g ¥-
heeden vercleedigdOm kort te gaan zy zulten als een ouverwin- 2 njc-o 5'2
baar Bolwerk wofden tegen de onregtinaatige Overrompelingen Og w d3
van de Franfehen; dewelke met de Indiaanfche Wilden van hunne £t< w S 5^ <3 S
Party nu overal door onze Provinciën heen niet dan Verwaeftin- - r? "S 2 i
gen enz. aanregten, en nooit zullen ruften voordat zy onze Colo- V"'
nien vermeefkérd hebben, tenwarede Voorzienigheid ons in ftaat Tl o ÏS CUS ;fX
field om hunne Magc te fnuiken enz, enz.
EXTRACT ui: een BRIEF van NANTES den 3 February.
Voor twee dagen ontfing onze Commercie een BRIEF van
den Heer de Macbtnilt, Minifter en Secretaris van Staat jm,i/q
het Departement der MARINE, waar in dezelve zegt
De handhaaving en hefcherming van de Commercie zyn het voor-
cd C - 0 4>
j S e k
fh r, CTi CJ
O c g-ró kï-p
<k> r
yoprde Engelfclien zull«a verdefflyk weezeii.
Hetis derhalven ten uiterftcn wenfchelyki
bD G' Q sc
S^(S.
naamile Onderwerp van mync oplettendheid en mynen arbeidg g a'S
In geval de Koning bet beflitit neemtom tegen zyne Vyanden S,
Reprefajlles te gebruiken, zal zyneMajt. een ORDONNANTIE p gë-S.PSol
'geeven, waar by vernietigd zal worden de TIENDE dewelke ^"acssreO
men,aan den Admiraal uit het Produft der Pryzen betaaldeDe
"Kollen van de Procedures omtrent de Vcrkoopit^j derPryzen 5
zullenmerkelyk verminderd en de Formaliteiten gróptelyks ver
kort worden. ,De Leeftogten en ftehoefténsbeftemd pm Kaa
"pers uitte ruften, zal men van alle,Regtenvry verklaaren. Alle
"de Koopwaaren van prys gemaakte Schepen zullen in het Ryk 45
mogen vertierd worden, uitgezonderd fommige, die men bepaa-
len zal, doch waar ykn de Vertiering by een byzonder Verlof
van den Koning wépmogt worden toegeftaan.
r4 «3 rj
"S^tS-ss
c m i.
4» S»
*- >3 r+-»
OJ "r1 S?
til
O)
uï
N
Op het Fonds der Kon.inglyke Thefaurie zal men aan de Kapi-
"teins en Equipages van de Kaapers honderd Livres als eenGe-
fchenk betaalen voor icder^tuk Kanon, 't welk een Kogel van
"vicrPondfchiet,enaanbc)ordvanprysgemaakteKOOPVAAR- 0— 05^- u
DERS gevonden worden honderd en vyftig Livres voor een dier- gX
"gelyk Stuk Kanon aan boord van een EngeMen KAAPER Dit c-i -o 5 v jj,
"Gefchenk zal na maate van de Caliberder Stukken Kanon op de q B c* s- k
"OORLOGSCHEPEN tot vyf honderd Livres vermeerderd wor- f tl
denWyders dertig Livres voor ieder Man van KOOPVAAR- e* «r 2 ^,-a
DY-SCHEPEN en veertig Livres voor ieder yan KAAPERS g w."c S' ft
zullende in Reekening gebragt kunnen werden alle de Mannén Sp S c g S
die by het begin van het Gevegt aan boord vanhetgenoomen i
"Schip gevonden zyn, zonder op de overmagtvandeEquipagie |dgli><| t
"gade te flaan. Daarenboven vergund zyneMajt. byzondere Ge- "a Z v g
"fcheuken ea Blyken van Diftinftie aan deKapireins en Officieren, j> g- sj
welke in de Gevegten zullen uitmunten; zelfs zouw zyneMajt. g
"dezelve wel in zyn eigen dienll kunnen f eeaieu. "gt "f ^9 S
Eindcjyk vcrpligt zig de Koningdathy alle de KAAPERS en c «3 6
"FREGATTEN van vieren twintig St. Kanon en daarboven voor t;« •S^'b g
"zyneRéékeningzalneemetjen wel voor de Prys, die dezelve ge- p-a
kofthebben, inde vooronderflelling ctat de Rheeders nade S g. g
Schqpen te hebben doen bouwen,dezelve niet mogten willen uit- S
"ruften; en by aldien die Schepen reeds eenige Kruis-Togten gë- gg J g -X E
daan hebben, zal zyneMajt. dezelve voorde prys, op dewelke it S 2 vf. u'S
"menze zalwaardeerenoverneemen; Ook beloofdde Koning
"aandeKaapers,welkereedskruiflen,blyken vandiftiuftie. 'Sm.g S - S
Alhoewel de Heer de Macbault in den bovengem. BRIEF zegt 2? 9 ZO
[dat alle dez# Aanmoedigingen geen plaats gullen hebben dan in Sjrj-ëS
hetgeval, dat de Koninghet befluit neemtom «{en Oorlog te ver- p,^ g/|?;fes
klaaren of Rcprefailles te. doen] houd men zjg égjer alhier ten vol- «w
le verzeekerd dat daar omtrent bereids ;aïles'bepaald en dat een
diergelyke BRIÈF naar alle de Havens van dit Ryk gezondert is. 1 E o
Men word In dit denkbeeld zoo veel te n;eer gefterkt, om dat de j. r-S
(L) S
x >5
- rt I t e», fli
Heer de Machanlt het Mvis van de CONSULSBegeerd op wat wyze g <3
O V «s - -
0 *41
E". 6
Se B9
oï,
■y (T
-a - t;
3 o o
a >- o 3
o> -a
sm e<y
Zn 0)
SeSE
0 'jn
eegS
j'S'J'S
oS c
cC Si
O rp
y n
Cu-,
c-
a 8N-2
g S
■Z> c
j£j?.S
r—>.S ^3
c .Srci
cö' O
U kü 0
«2 S3 <u
a
E w
s "wftS
pf'H
ca g p P9
- v a v v
r Xq
<s 0 S
o
<u /*S
jp u
§3^b'SJS
pende bovengem. Schikkingen des Konings zoude kunnen ver- E jé a
.meerderen, met byvoegingdat zyne Majt. hunne Advifen gunftig 5 S B
ontfaugen, en als mén dezelve voor zynenDienft en het publik Be- E g
lang bekwagni oordeeld, gebruik daar van maaken zal.
Men is alhier als op'getoogen van blydfchap over de oplettend
heid van den Heer A Machault omtrent alles, 'tgeen de Commercie
kan bevooidcelen &c.
PARYS den 6 February. De Konjpg hcqft den Marquis de Mon-
teilColonel tn het Corps Granadiers de trancetot deszelfs Mini-
JltrPlaiipotnitiari- by den Keurvorft van KEULEN benoemd.
v cl c v SP-? }js -c
mJ O <u S .- S5 «U
t- PO c. O r 3 - ,t' ti e!>
gH n ""ZS 9i_ -v _i» x""i S
Uw PZ aC%- c o W
G f: «Z Vl CJ o O
r.i' ts i; S
P c c u< o e»
O Z Z S 5 .s 55 - -p
f O <D
nci xvcji.i.s-^t.-JL'niLtuuLncn acn *jivwvJi£/iN en'uc uutucS -N
PARLEMENTEN van ditRyk word hoe langer hoe grooterliet H H
geen genoegzaam blykt uit de volgende Inhoud van een Amcfl. het
welk de Greete Bjtad voorn, op den 31 Jan. laatftl. gemaakt heeft: g g r g
"TTErmits des Konings Procureur Generaal mondeling aan den -g c e| l 3 'E
4 RAAD heeft voorgefteld ctet het Parlement van Paiysin a v 'f,
overweeging neemende het Antwoord van dèn Koning tetl ouzig- *2 c. 'p '£i Zi
te van de VERTOOGEN op den 117 November laatftl&deü P' ud 53 g
sg.S &c g
e ^ctj 'E'o-g;
0 c -M
jz *n s?
door dat Parlement gedaan dw 27 van de;;e maand'Jaftuary een c cCj
"Befluit genoomen en waeieldkundig-gemaakt heeft, hetgeen aan 5
den RAAD zoo met het gem. Antwoord van zyne Majt. als ïnct L g c-i c
"het Gezag van den RAAD en deszelfs Regts-gebied ten eenfemaal o<uc cL
"fckyntftrydig te weezen
