leydse
L
a°.
N°. 18
Maandagfè Courant.
T U R K y E N.
POOLEN, PRUYSSEN enz.
DUITSLAND en aangrenzende Ryken.
DEENMARKEN.
VRANKRYK.
NEDERLANDEN.
ONSTANTINOPOLEN den 3 January. DeKrooning van
den nieuwen Turkfen Keyzer Oman III. is den 19 der voor-
leede Maand in de Mofquée van Youb met de gewoone pleg-
ticheeden en in byzyn van alle de Hovelingen in hunne Gala-
ifederen verrigtDe plegtigheid van deze Krooning beftaatin niets
ijers als dat de MUFTI of Patriarch der Ottomgnnen na een kort
"Gebed eii een Vermaaning zoo aan den nieuwen Sultan als aan de
Toefchouwers gedaan te hebben, het Ligchaam van den Keyzer met
■■ketZwaard omgord, en dat deze op den ALCORAN zweerd, dat
hyalle de Wetten van den Profeet Mahomet naauwkeurig zal doen
inattneemen.
De Sultan heeft ook bereids een begin gemaakt om zyne zoo even
gelofte te vervullenwant hy heeft niet alleen aan de Turken op
mare Straffen verbooden Wyn te drinkenmaar-ook alle deWyn-
iienin dewelke veele Muiuimannen gewoon waren te komen en
drinken, doen fluiten.
P.S. By het Vertrek van de Poft word verzekerddat deMi-
nifters bereids zyn benoemd, welke dePORTE na de Hoven van
WttnenVetersburg en Warfcbauw zenden zal, om aan dezelve het
overlyden van Sultan Mahomet V. endekomftetot den Turkten
Troon van Ofman Ui. op een plegtige wyze bekend te ma'aken.
RUSLAND.
PETERSBURG den 18 January. De jong-gebooren Groot-Vorft
l„lPtirmtz is van zyne Verkouwendheid tegenwoordig volkomen
Weid: De Keyzerin onze Souveraine heeft voor dien Vorft een
uotedere Genegenheiddat Haare Keyz. Majt. geen dag laat voorby
uo, zonder denzelven in zyn Appartement te komen zien. De
Groot-'Vorftin, Moeder van den voorn. Prins, heeft eenige dagen het
Bed gehouden, maar bevind zig nu ook veel beter.
De Keyzerin heeft aan den Kamer-Heer Graaf van Soltikow den
tittlvan Brigadier opgedraagen; en men zegt dat dezelve beftemdis
01» ie Plaats van den Prins de Galliczinin qualiteit van Minifter van
HiareKeyz. Majt. te Hamburg, te gaan bekleeden.
\VARSCHAU\V den aS January. Dezer dagen is de Graavin van
Bilinski, Gemaalinyan den Groot-Maarfchalk van de Kroon, in den
ouderdom van 76 Jaaren alhieroverleeden. DePrinces van Lubo-
mrjkien dc Graaf van MnizeckMaarfchalk van het Hof, is nevens
lyatGemaalin van hier na Dresdenen de Graaf van SzembeckPa-
htynvan Lyfland, na Pultusk vertrokken.
WEENEN den 29 January. Het Feftyn't welk de hier refidee-
tende Rus-Keyzerlyke Ambafladeur eergifter wegens de Geboorte
via den Groot-Vorft Paulns Petrowitz heeft gegeevenheeft tot gifter
Inden ogtentftond geduurdzynde om die rede de Poort van de Key-
ZerlykeBurg den geheelen nagt open gelaatenOp dit Feftyn zyn on-
dnmderen ook alle ide Officieren, zelfs de Kapiteins van het Garni-
loendezer Stad niet uitgezonderd, verzogt en tegenwoordig geweeft.
Zondag heeft de Rus-Keyzerlyke Kamerheer Baron van Siebers
van den Keyzer en de Keyzerin en eergifter van de Aartshertogen en
Aartshertoginnen affcheid genoomen.
De Graaf van Stadion, Kanunnik v«n Bamberg, is bereids alhier
aangekomen, en doet alles in gereedheid brengen, om uit naam van
1 den Prins Biffchop van Bamberg het Leen voor den Keyzerlyken
Troon teontfangen.
1 Maandagzyn een menigteTimmeriieden en Metfelaars van hier naar
IHongaryen verzonden om in de verfclieide Steden van dat Koning
szoo dra mooglyk den Bouw aan de Veftingwerken te beginnen.
De Keyzerin heeft den Heer van derMarck, zynde Refcrendarius,
i uiteige beweeging in den Stand der Vryheeren of Baronnen verhee-
ven, en hem het Diploma gratis doen overleeveren.
1 InaliedeBrievenuit Itallen word eenpaarig gemeld, dat men by
Benfchen geheugen zoo een falie Winter ais tegenwoordig aldaar
Tttjshad heeft.
BERLYN den eerden February. Eergifter des avonds omtrent vyf
Sjen, is, na dat het eenige uui;en lang zeer zwaar gefneeuwd had, een
to dikke Mill opgekomen, dat men ter naauwer nood op den afftand
mzes Voetftappcn een brandwide Flambauwzien konde.
KOPPENHAGEN den 30 January. Vermits de paflage van de Belt
1 andere Zee-Engten s, waar door dit Rvk van de nabuurige Land
men en Provinciën afgefcheiden word, voor groote Schepen zeer
"ejelvk ja zelfs gevaarlyk is, heeft de Koning een Befluit genoomen,
totbévorderingvan cïe Vaart op dieZee-Engtens een zeker getal
kyen te onderhouden dewelke na de gewoonte der Genueefen
wlke de Roem hebben, datzy het beft van alle Natiën diergelyke
uuuigen weeten te maakengebouwd zullen wordenen wel in ge
meen ProjeA, 't welk door een Scheeps-Timmerman, onlangs van
uhief aangekomenaan den Koning voorgefteld, en door zyne
is. -
1 VERSAILLES den i February. Dezer dagen heeft zig de Heer
vrimt.Inttodufteurvan de Ambafladeursby den Heer Ravigny de
Secretaris van Ambaflade en belaft met de Zaaken des Konings
'Groot-Biittannien, begeeven, om aan denzelven het Portrait van
fj! °n'n? onzeti Souverainmet Edelgeftcentens bezetter hand te
ten einde dat Portrait wyders te bezorgen aan de Graavin
haee'IT6 Van Albemarle, voor welker Gemaal dit Gefchenk is gede-
litpfe,lTee1, indien niet de Dood denzelven had weggerukt, eer
Hei a term^ van zh'nc Ambaflade vervuld had.
nlQ ,?earagvan den Aartsbiflfchqp van Parys veroorzaakt by Groot
weinig opmerking, en men is zeer nieuwsgierig of de
in i t 8°e<dvmden de Zaaken van dien Prelaat in ftatu quo te laa-
|enteian vz™e M'jp- nadere Maat-regelen neemen zalom zig doo:
eri7e,v'"ïuc "tait. naaere iviaat-regeien neemen zatom zig door
^/"^doengehoorzaamenOndertuffchen hebbenverfcliei-
(eft' p0!,j-ndewelke die Prelaat altoos veel vertrouwen gefteld
^CrJnfta.at zyn om ^oor Zagtzinnigbeiden vriendelyken
fob om h u"1 uit te werken - denzelven onlangs te Conflans be
tel™ a ^'e Selegenheid aan te moedigendat hv zyn Gedrag
F s ue veranderenen wel naar het Voorbeeld van diege-
maatigde Infchikkelykbeid en Liefde tot den Vrede, 't welk de Ko
ning zelfs niet alleen aan Hem maar zelfs aan meer andere Prelantcti
van het Ryk reeds betoond heeftdoch men hoorddat Hy zig in 't
algemeen dus heeft uitgedftkt
Ik maak m yn Werk, ja ik betuig ruim zoo getrouw en verbonden
"aan den Koning te weezen, ais één van zyne Onderdaanen weezen
"kan, en gedreevente worden door alle die Liefde en lever, waar ntc*
de men zoo ten opzigte van zyn Perfoon in 't byzonderals ten op-
zigte van zynen Dienft in 't algemeen in 't gemoed getroffen kan
worden.
In deze Gevoelens van Eerbied en-Onderwerping heb ik het Hart-
zeer ondergaan't welk zyne Majt. goedgevonden heeft my te doen
beproevenIndien zyne Majt. rtiy nog grooter Hartzeer wil toe-
"fchikken, zal ik my omtrent het zelveopgelyke wyzegedraagen.
Het Kruis't welk ik draag,- leerd my waf ik lyden moetIk ben
als Biflchop aan niemant als aan myne Opperften in de Order van de
Geeftelykheid eenige rekenfehap verfchuldigd.
De Zaak der toediening van de Sacramenten behoord alleen aan
"de Geeftelyke Magt, en wel aan de Kerkdie deze Magt vanj. C.
zelfsgekreegenheeft: Dc forme vanderzelver toediening, zynde
van een Goddelyke Inftellingis door de Wetten en Ordonnantiën
van deWaereldlyke Vorflqn en door dc EMU en en Declaratie,! der
"Koningen, die de Voorzaaten van zyne Majt. geweeft zyn, ja door
"zyne Majt. zelfs bekragtigd.
"De Wan-Order, dieinmvn Stift is, gaat my zeer ter harte; Niet
"minder word ik ook getroffen door het Nadeel,'^ welk de Religie
daardoor komt te fydenIk zie met fmert dat zoo veele Geeftely-
ken tot dat droevig uitérfte gebragt worden,om hunne Parochiën te
verlaaten, en geen andere toevlugt te hebbep als de Vlugtzelfs.
Zoo dra lietParlement met deszelfs ftrenge Decreeten ophoud
zullen de Zaaken in haare natuurlyke Order komen, en de Rampen,
waar overmen zig beklaagd, ten eenemaal ophouden enz. enz.
Op deze en diergelyke wyze drukt zig de Aartsbiflchop uit in die
gelegenheedendaar hy antwoord geeven moet terwyl men nogtans
veel rede heeft zyne Gezegdens te mispryzente meervertnits het
zigsbaar Hoofd van de Kerkde PAUS zelfsten opzigte vandezetyds-
omftandighceden een zeerkragtdaadig StHzwygen houd, en dus niet
onduidelyk zynen byftand verleend aan die Declaratiewaarby de Ko
ning een StHzwygen geordonneerd heeft: Zelfs hebben de Paters Jo-
fuïten in hunne Collegien verbooden eenige de minfteRedeneeringen
over de tegenwoordige Difpuuten te houden.
PARYS den 3 February. Nadien hetParlement in deszelfs AR
REST van den 30der voorleede Maand den zieken Heer Jean Fran'
tot's Gritte en niet Gui Cocquetin had gemagtigdom in de naaftby-
leggende Parochiën van zoodaanigen Curé als hy goed vond de toedie
ning der Sacramenten te eifchenadrefTeerde men zig ten dien einde
by den Heer Gueret, Curé van St. Paul, welke Parochie het digtfte by
die van Ste. Margaretba legden, na dat men een tyd lang te vergeefs na
denzelven gezogt hadadreffeerde men zig by den Heer FeuCuré
van St. Gervaisen Deeken der Curés van Parysdewelke zig aan-
ftonds daar toe gereedtoonde, en des avonds omtrent ten tien uuren
aan den Heer Cocquelin in 't byzyn van de Kerkmeefters en pen groo
te menigte Volk de Sacramenten toediende,waar na hy aan dezen ziel-
toogendenHecreenezeertrooftelykeen op de Omftandigheeden toe-
gepafte Vermaaning gaf.
De Aartsbiflchop van Parys heeft in gevolge myn voerigen den Heer
Desbayes fzoo dra die Prelaat kennis had gekreegen. dat die Heer de
Sacramenten aan Juffrouw Coffin had toegediend) geinterdiceepd, en
het zal naar alle gédagten voor den Aartsjbiffchop een zeer groote fpyt
weezen, dat hvmetdenbovengem. Heer Feu niet op gel yke wyze te
werk gaan nogte denzelven in Ballingfchap zenden Jtan.
"Den 31 der voorleede Maand isinde vergaderde Kamers het Be-
fluit genoomen, dat deeerftePrefident zig na Verfailles begeeven,
"en aan den Kening hetANTWOÓRD overhandigen zal't welk de
Aartsbiflchop in gevolge myn voorigenaan den Secretaris van het
Parlement heeft gegeeven En alhoewel de Compagnie geen vaften
"dag bepaald heeft, wanneer de voorn, cerfte Preftdent aan zyne
"Majt. van de nieuwe Ongehoorzaamheid van den gem. Aartsbif-
fchop kennis geeven zalvleidmen zigegter, dat Zulks eerftdaags
"gefchieden en zyne Majt. niet vertoeven zal, om aan dien Prelaat
''dewelke alle Poogingen in 'twerkfteldom de Gehoorzaamheid,
die hy aan bet Koninglvk Gezag verfchuldigd iste ontwyken) des-
zelfs Verontwaardiging op hetfterkfte te doen gevoelen.
Eergifter heeft bet Parlement vyf Priefters, te weeten twee van Ste.
Margaretba en drie van de Stad Troyes, gedecreteerd om gevat te wor
den. Dit niet teeenftaande is op dien zelfden dag wederom een nieu
we Sacrament-Weigering voorgevallenen wel in de Parochie van St.
Etienneten opzigte van den Heer/ft Fallbou/h, zvnde een on d Officier
en Ridder der Orde van St. Louis, dewelke zedertveele Taarendoor
zyne Vróombeiden Medongendheid omtrent de arme Lieden totftig-
ting Van de geheele Pa rochie geftrekt heeft.
AMSTERDAM den 8 February. Gifter zyn doordeEd. Heeren
Bewindhebberen van de Ooft-Indifche Comp. alhier voor de Paafcli-
Schepen begeeven BOS en HOVENaan Kapt. Lieut. Klaas Anderftvn,
'tSLOT VAN CAPELLE aan Schipper Paulus Engelaar, LEKKF.R-
LAND aan Schipper Dirk van MsftrigtOSDORP aan Schipper An
thony Henemanen SPARF.NRYK aan Schipper Chriftiaan Prent.
Hét Fregat-Schip, eergifter in Teffe! binnengekomen, ie dat van
Willem Gaan van Havre de Grace, zynde door behulp van een Schuyt
enVolk op de Zuid-Wal gebragt.
Verder was Teflel vol Ys,cn eenige Schepen.die reeds van deZuid-
Wal waren gegasnzyn gifter alle daar wederom opgezeild, zynde
wyders geen Poft-Schuyt gevaaren &c.
Te Kadix waren van den 6 tot den 13 January behouden gearriveerd
het Regifter-Schip Je Hercules, Kapt. Juan van der Poel, vanCartha-
gena en uit de Havana in 60 dagenals ook het Advvs-Schip de St. Ju-
liaan alias Losdos Hermanos de Europe, Kapt. Antonie Maderain 63 da
gen uit de Havanagelvk mede op het afgaan der PofthetRegifter-
Schipe?Pri»«))f,Kapt.FrancifcoXimenes van VeraCruzen Iaatft
uit de Havanamanqueerende dus nog maai alleenig het Rcgifter-
Schip elfiragtn, mede van Vera Cruz na Kadixgedeftineerd.