leydse
'17$»!
VRANKRYK.
GROOT-B RITTANNIEN.
'NVrjrf
Vrydagfe Courant.
I s
DUYTSLAND en aangrenzende Ryken.
>[»st
a.K*S >-9 s i,
III
f I
f S
gö
RdiHga
ill SIS
f sj d
«>[^'S?b e s-s
1 n^fi §.s M
lil',
ARTS den 22 December. Het Verzoek, 't welk de eerfte Pre-
fi Jent van liet Parlement Zaturdagden id dezerbydenKo-
ningging doendat zyne Majt. Maandag by de groote .Verga-
r dernig van de PAIRS van zyn.Ryk wilde tegenwoordig zyn,
1 ,,-van deze Omftairdigheeden yerzeld en gevolgd geweeft
De voorn, eerlte Prefident in het Kabinet van den Koning geleid
iade ontfing aldaar van zyne Majt.by wien zig de Dauphin en de
i incelier bevondeneen Pacquetbehelzende de Ordresdie de
smng aan zyn Parlementte geevenhad.
ItPreftdent maakte zwaarigheid datPacquet aan te neemen, doch
ÏKoning hem wel uitdnikkelyk daar mede belaftende ging op ftaan-
iKiivegen wierd terftond door den Dauphin gevolgd, waar op
Kincelier aan een anderen kant zig ook buiten het Kabinet begaf
[da JePrefidentalleen gelaaten zynde, en verders van niemant
ioor krygende ook genoodzaakt was weg te gaanen des Konings
tquet mede te neemenHy keerde dan in groote Verflagenheid
irhstPariemént, en verhaald hebbende wat hem gebeurd was, en
(Konings Pacquet willende openen, verklaarden de Leden van de
mersder ENQUESTEN en REQUESTEN eenpaariglyk
'Dat zy aan zyne Majts. Ordresgeen gehoor geeven kondenzoo
k als dezelve niet aan hen in behoorlyke forme en met de gewoo-
a :(>remanien wierden bekend gemaakt.
[i, lieropgingen zy ieder in hun Apartement,'twelk verfcheide Le-
i van de Groote Kamer ook deedenTerwyl er nu nog eenige blee-
(Zitten, vroeg de Prefident, wat zy omtrent deze Zaak gevoelde?,
l ch de Heer Molé Prefident <i Mortier en eerfte Stemgeever zeide:
Dtt.alzoo de Zaak in quaeftiehetgmt/cbe Parlement aanging, men
uromtrent afzonderlyk niets overweegen konde enz.
j. Dasbleeven alle de Kamers van het Parlement, doch ieder inhet
pondertot omtrent elfuuren in den avond vergaderd.
DesZondagshoorde men eerft, waarin eigentlyk des Konings Or-
[Sbcftonden, en want van de Inhoud in tnyn voorigen gemeld is: Som-
,a gezeggen, dat de Hertogen en Pairs, waarvan de meefie geneigd
irenom met het Parlement het Vonnis over den Aartsbiffchop dezer
,i duittefpreeken, ook afzenJerlyk een Verbod van den Koningge-
[tgenhadden, om degeeifc'nte Vergaderlngniettehouden.
Des Maandags dan (als wanneer het Gemeen zig gevleid haddat
j Zir het Parlement, verecnigd met de Hertogen en Pairs, een authen-
iVonnis over de droevige Uitwerkingen van de Kerk-fcheuring,
i foor onzenAartsbiffchop den Heer deBeaumont zoo fterkgekoe-
ri word, zouw worden uitgefprooken) plaatften zig de Heef en van
ENQUESTEN en REQUESTEN des ogtentsvoor dat de eerfte
tfident aankwamin de GROOTE KAMER.
Zoodranude eerfte Prefident daarook gekomen was, zeide hy:
Gyl.zyt waarfchynlyk voorneemensom de Vergadering van alle de
Kamers te eifchenIk zal derhalven de Heeren Prefidenten doen
natfehouwen. Toen nu deze hunne plaats ook waren komen
Men, zeide hyIk weetniet, uit wat inzigt dc Heeren vergaderd
tyn.enhoope derhalvendat zy zig daar omtrent gelieven te ver-
toren. Hier op wierd door den Heer Ferms geantwoord
NE Compagnie verklaard U,Vyn Heerdat zy altoos het diepfte
/Refpeft voor des Konings Ordres hebben zal, maar dat de
ÏKS-WETTEN en ORDONNANTIËN haar verbieden na die
ires te luifterenals zy niet met het Zegel van den voorn. Heer
rain?en met de aloude eerwaardige Bewyzen van deszelfs Auto-
ïitbekragtigd zynDe Compagnie verzoekt U, Myn Heer, in Ovcr-
KEingte brengen,watten opzigtevan het Verbod des Konings om
-PAIRS by één te roepen, te doen ftaat.
Hierdp, zonder de gebrekkelykheid van het Verbod zelfs
van zyne Majt. te overweegen wierd beilooten:
At de Eerfte met nog twee andere Prefidenten A Mertier by den Ko-
nis; zmnien gezonden worden, om Hem voor te ftellen, dat Des-
'i VERBOD omtrent de beroeping van de PAIRS niet alleen de
Manbaarheid van het Hof der PAIRS, maar ook deRegtenenPri-
gitn der HERTOGEN en PAIRS zoo fterk betrof, dat zyne
'KParlement on mooelyk zonder hen iets overweegen konde.
v<nplgensiiiitrigearrefteerd: Dat aan des Konings Advokaaten be
ll'ouw gegeevcn worden om nog dien dag by zyne Majt. te gaan
"Sen den dag en het uur dat de voorn. Deputatie zouw ontfangen
«den. Hierop wierd door één der Heeren een Voorflag gedaan,
in overweeging te neemen of men des Konings Advokaaten
wagen zouw, of niet de Waereldlyke Goederen van den Aartsbif-
Ithip, volgens het gearrefteerde van den 15 dezer, in beflaggenoo-
M waren." Maar de eerfte Prefident antwoordde: Daar is geen
beiminft Verbod om zulks te doen; Maarvermitsikgeloof, dat
jbet ARREST van des Konings Staats-Raad niet gehoord hebt
•airvan zyne Majt. my bevoolen heeft de Leezing in het Parlc-
Knttedoen, wil ik U het zelve nu gaan voorleezcn:" Hierop
ïbv het Pacquet uit zyn Zak om zulks te doen; Doch alledeHce-
'■Ooien aanftonds op en gingen ieder in hunne bvzondere Ka
nswaar na de eerfte Kamer van de ENQUESTEN door Gedepu -
iratn aa n de andere de Vergadering van het KABINET deed ver
te", 't geen dan ook gefchiedde.
™i?'dag rapoorteerden des Konings Advokaaten dat zyne Majt.
Mvengetn DEPUTATIE des andéren daags te Trianon zouw
«««Sena's wanneer Dezelve aan den Koning voorftelde: "Wat
it" Gevaar uit de tegenwoordige Omftandigheeden te vreczen was,
!n'ne Majt. dezelve niet door zyne Autoriteit verhielp, en NB.
Parlement niet liet begaan." Menztgt dat, de Koning heeft ge-
fonrd:
;'J'd?7-aak met mvnen Raad onderzoekenen myn Antwoord
'«Vaag, (zynde We») aan myn Parlement doen wecten.
IfPfDEN dsn as December. De Koning heeft den Graaf van
ilfloe-ave to- GOUVERNEUR eti den Biflchop van Peterborough
"lEOEPTOR van zvne K. H. den PRINS van WALES be-
en ,lie Heeren hebben Dingsdag hunne Ftinftie aanvaard. De
^rie, welke de Pruiffif - Secretaris den 13 dezer aan den Hertog
'^weaftle heeft overhandigd, is nu in 't Frans gedrukt onder den
'VERKLAARING der Beweegredenen ,gegrondopde Wet-
dewelke in 't generaal by alle de Na'tien aangenoom en zyn, ca
5 M o
*5 E Wd
t-4i Ga
Z.&M
f CO*% rO
T= C 1- 2
3
CJ CJ
<SJ
--S'o
"den Koning van PruifFen op de herhaalde Vertoogen van zyne ter
Zee Handeldryvende Onderdaanen hebben doen belluiten hetKa-
pitaal, ('t wehyzyne Majt. uit kragte van de Vredes-Traéjaaten van
"Breflau en Dresden zig verpiigt heeft aan de.Onderdftanen van
Groot-Brittannien te rug te betaalen)in beflag te neemen, en op het
"gem. Kapitaal aan zyne Onderdaanen te bezorgen de Vergoeding
"van de Schade, welke zy door de Geweldenaryen en Depredatien
derEngelfche Kuftbewaardersgeleedenhebben.DezeMemorie
is aan verfcheide Leden van de Regeering en aan de Geintrefleerden
inhet Leen op Silefien uitgedeelden word nu in onze Taal overge
zet, waarna het zelve in de beide Taaien zal in'tiigtkomep.
BERLYNden 23December. "MenzièthierdeMEMDRIË,wël-
"ke de Secretaris der AMBASSA.DE van den Koning onzen Souve-
"rainaan het Groot-Brittannifé Hof onlangs te Londen overhan
digd heeft:
DE ondergeteekende Secretaris der PRUISSISCHÈ AMBASSA
DE bevind zig op bevel van den Koning zynen Meefter verpiigt,
om aan UWE Excell. te herinneren de kragtige Aanzoekingén de-
1 welke hy en zyne Voorzaaten op verfcheide tyden gedaan he* ben,
1 omvandeBillykheidenRegtmaatiglieid van dit Hof de Schadeloos-
ftellinget} te erlangen, welkefommigePruiffifeKooplieden terVer-
goedinge van de Geweldenaryen én Ontroóvingendie zy geduuren-
de den laatften Oorlog van de Engelfe Kuftbewaarders hebben gelee
den te eifchen hebben.
Uwe Excell. zal zig wel te binnen brengendat men de Schepen
van die Kooplieden heeft weggenoomen dat men de Effecten van
fommige dier Schepen ontweldigd én van andere als in eigendom ge
houden heeft; en dat fchoon men duidelyk heeft aangetoond, dat
geen van die Schepen een verbooden Handel dreef hun egtertotnu
toe nogte van de Engelfe Geregts-Hovenop dewelke zy zig hebben
beroepen, nogte van de Regeering,by dewelke zy hunne Bezwaarnis-
fen ingebragt hebben,geen Regtverfchaftis; ja dat, toen de voorn.
Geregts-Hoven geen rede konden vindenom de Goederen en Sche
pen verbeurt te verklaarenen zy by gevolge zelfs de Onregtmaatig-
heid van de Prys erkenden .dezelve egter met een byzondertegen-
ftrydig Gedrag niet hebben nagelaaten, de Eigenaars daarvan zonder
oorzaak of eenig waarfchynlyk Voorwendfel ten voordeele van de
Kuftbetvaarders in de Koften van het neemen dezer Schepen te con-
demneeren.
De Wetten van Billykheid moeten zondertwyffel tuffchen alle Na-
tien even gelyk zyn. Een ENGELSMAN moet verwagtendathy
te BERLYN een Schuilplaats by de Geregtshoven tegen het Geweld
derlngezeetenen vinden zalzoo als een PRUISSISCH Onderdaan
dezelve ook te LONDEN tegen onwettige Proceduren vindert moet.
Op deze Grondregel fteund de goede Trouw en de onderlinge Koop
handel der Volkeren Het is ook op dezelfde Grondregel, dat de
Kooplieden van Europa by hunne Buuren Handel dry venen dat de
Engelfe Natiealdaar een zoo voordeelige Commercie doetAllede
Volkeren befchouwen deze Banden van Billykheid als een Zaakdie
heilig en onkrenkbaar isEenieder neemt dezelve van zynen kant
naauwkeuring in agt, ten einde by de anderenals zy Zig daar toe ge
noodzaakt vinden, dezelfde Weldaad te genieten.
Zyne Majt. heeft verwagt, dat dezelve by eene NATIE, vol van
zoouitneemende en edelmoedige Gevoelens als de ENGELSE, zon
der zwaarigheid voor zyne Onderdaanen de Vertroeding zoude erlan
gen, dewelke men aan hen fchuldig wasEn UWEExc. zal zig her
inneren, dat men aan dezelve niet ontveinft heeftdat de Koning van
Pruiffenzig, hoewel met leedweezen, verpiigt zouw vinden, om by
geval vin weigering de Kapitaalen, welke op het Hertogdom Silefien
aan de Dngelfen gehypothekeerd zyn, in beflag te neemen, en zulks te
meerom dat hy zyne Onderdaanen niet anders fchad'eloos ftellen
konde
De Intentienvanden Koning, tnynenMeefter, zyn zuiver: Hy
heeft ter goeder Trouwe de Verbinteniffcn, welke Hy met de Engel
fe Natie heeft aangegaan, willen vervullen, en de Schulden, dewelke
ten zynen lafte waren, afdoen maar ter zeiver tyd heeft Hy ook zyne
Onderdaanen de Befchermingwelke Hy aan hen verfchuldigd is,
verleenen willen.
Om in eene Zaak van deze natuur niets te verhaaften, en om aan de
Engelfe Regeering tyd tot Overweeging te geevenheeft Hy met het
voldoen der Schulden van Silezien tot op de Betaaling van den laat
ften Termvn voortgevaarendoch ziende dat de Biilykheid van zyne
Eifchen," de Tyd de Redenen, en de Vertoogen, die tot vcrveelens
toe herhaald waren niets ten voordeele van de Pruiflifche Kooplie
den uitwerkten, heeft de Koning zig verpiigt geoordeeldom tot het
laatfte middel, 't geen voor hem overig was, toevlugt te neemen, hier
inbeftaande, omdeSomme, diezyneOnderdaanen totSchadeloos-
ftellingeifchtenvan het Geld't welk men nog aan deEngeifchen
fchuldig was, af te korten.
Dezelfde Wet, die Ons verpligtomtergoeder Trouwe onze Schul
den te voldoen, magtigd Ons, om het zelfde ook van Onze Schulde
naars te eifchen. Wat voor een zonderlinge Regtsgelecrdheid zonw
het zyn, wanneer men alles ten voordeele van den eeneti, en niets ten
voordeele van den anderen reguleerdeIn deze Zaak is niet alleen
de Vraagwegens het geen de Engelfen aan de Pruiffifchen fchuldig
zyn, maar ook wegens dat geene't welk mén aan de laat ft gem. door
geweld onttrokken heeft: Indien het regtmaatigiszyne Schulden te
betaalcn, ishetnogregtmaatiger, dat men deSchade vergoede, dé
men door zyn fchuld en metvoorhedagten raad veroorzaakt heeft.
Vermits men nu, na hetbybrengen van zulke dringende Redenen,
re vergeefs Vergoeding geeifchtheeftvan die geenedewelke alleen
dezelve geeven kondenkan men dan nog onder cenizcn fehyn be-
geerendat de Koning zyne Onderdaanen verlaate? En zouw hy
zulks wel kunnen doen alfchoorthy wilde? Ilyis den laatften Ter-
myn van de Betaaling aan deEngelfén fchuldig; Hvlwtid dezelve te
'rag; En na de Britfe Règeering by alle gelegenheden gewanrfchnuwd
teii ebben omtrent het geen hy niet zouw kunnen nalaaten te doen
beeft Hy eene COMMISSIE aangefteid.om met Onpartvdigheid over
de Pretenfren der Pruiffife Kooplieden Vonnis te vel'en: Hy heeft
aan 't Hoofd van die COMMISSIE gefteld eenPerfoon .wiens Naam
atleen genoeg is om het Werk na waarde te ecrenDe Groot-Kance
lier drie Staats-Minifters en veel» Leden van den juöitie-Raad heb-
uy e we
t-L' Q v r"1 *3
h -
Keg s
2' 0 Jï 03 q, p-a
eSlï SJ.t s s O.S.
-- z* o si
■gaagSg
,Si 5 fO
r»G- 0 Q-'tS r+
s1,3
E B gnio'-'
Ut. Ui *2
B JjO g
■S? S 2 S P
2^ i j &-(3
P t/5 O O c'trt
C P o» O -ECM -
s
va;,« p p
Cm N"0-*£.
"S a g?'
Sa
Q ^S:g
c
®|s gts aïs 3
H ^"5 -S G-3 g Cjns
S B -E S ><2 ai v g
Sjcs o j-ay "e
oj a> 2 "C «-» O S tto 1
"Sqf "Océ
"5> T3 in Q Q 1- JS
WlV» w W3 *~1 e,ri.
aj e-t r-i - cd w Sv
1 ti r-
«2 S c S Sf g
h o N u |s
n ea v *-> K 53
Pd S c S'ë'S
r/ CS rrt O
B .g
et
u jS
6
ïr w <u ara o
öd
w a
2. o c S 'C'E -0 v K t4
S -• y.a
r-rh
M N Si -tj S r£j
.5 *-< a cj a> «*-1 CJ -j-e
M ctf C! <U «i'c O
W °«S,ÏU «!?'-hC!Ï
<u CJ QJ rC 32' C Ei
a mi o -ge S S 5
n - --a" „fa 0 g
CJ Cl CJ O
Èd o,
t m
O &toB
S 3
o>
r> U«
Së
S3
ut rt
O
cj .5
T3
C
N: 53
g-
0 ^-5
I
5 o
CJ
M
O
Q o
c jw
p
CJ Ui
X! *-
Os W
p
N
G G
CJ cj
"u G
Et?
fxo
CJ
L-
O CJ
Vi
o
c
g gè'gs
&5|.ES
2 S- G f™
CS CJ CJ C
.f O
f* *t~. Qi
te "e a
O S E E
g c >.0,
cb cy a
S v U O
W J O S L.
a "P 9 - cj fct bfl
w CJ a>
tc V O v JJ
S 4—1 N h 1-4 1-4 1»
C O CJ
cj PL] fc >,-2 O k n
?f' q "h ft
•£J
S2
•2 gt§
cc tar
rt CJ -y; '/1 o. r?
3'E« - o 0 S - 3
h r- g -ft Mge
g-go. gfe a
rZ E
f- G^I
'i O G
e; w
(- "V R,
»G T- Ue h-fj
CJ
cj
O pd-W
5:&ofej g
- G CS •"-< p CJ >XS
cj §Tv
e ê-c^ S»
55
P »S' w w cd cj CS
<=J
.E
P pj t-1 f. C
fi -s
§-tZ
o 20 .ürë
ut *2 "S S >B r o
i 3 Si O
"o JZ! f 'tÜ >v
C - Z. S
W <a o d O ^5 C
cj a
CJ
&4
CC*® tl
z> .2 o 3, a
hc'.I
ve ca cj' -,l> rt" a
0 sr c T-g pt
muti
~s»
c S - «z f ^-a
E -S !S~ m a
-G c> .p CP 'rP Cu
•- S 2t 1' E" - s o S,
p- o<
O
5 O C =4^^
ÏJ y O K' U
Mb o S u U'S
O Ep 'J f. V. I3C TZ
H CJ h'p cj£C^
O Ut -H> jr Si CS CJ
Z >-a
